Go na content

Go na table of contents

„Wán sma nomo na un fesiman, dati na Krestes”

„Wán sma nomo na un fesiman, dati na Krestes”

„Wán sma nomo na un fesiman, dati na Krestes”

„Un no musu meki sma kari unu ’fesiman’ . . . bika wán sma nomo na un Fesiman, dati na Krestes.”—MAT. 23:9, 10.

1. Suma Yehovah Kotoigi e si leki Fesiman, èn fu san ede?

DEN kerki fu Krestenhèit abi libisma leki fesiman, soleki a pawsu fu Rome nanga den fesiman fu tra bribi. Ma Yehovah Kotoigi no e si nowan enkri libisma leki den fesiman. Den no de disipel noso bakaman fu nowan libisma. A sani disi e kruderi nanga a profeititori disi di Yehovah ben taki fu en Manpikin: „Luku, mi gi den pipel wan kotoigi, wan fesiman, nanga wan edeman” (Yes. 55:4). A gemeente fu salfu Kresten na heri grontapu èn sosrefi den „tra skapu”, no wani nowan enkri tra fesiman leki a wan di Yehovah gi den (Yoh. 10:16). Den e hori densrefi na a sani disi di Yesus taki: „Wán sma nomo na un Fesiman, dati na Krestes.”—Mat. 23:10.

Na engel di ben de a Granman fu Israel

2, 3. Fa a Manpikin fu Gado yepi den Israelsma?

2 Hondrohondro yari bifo a Kresten gemeente ben seti, Yehovah ben poti wan engel leki fesiman fu en pipel Israel. Baka di Yehovah tyari den Israelsma komoto na ini Egepte, a taigi den: „Mi o seni wan engel na un fesi fu kibri unu na pasi èn fu tyari unu go na a presi di mi sreka gi unu. Sorgu taki unu e du san a e taki. No opo unsrefi teige en, bika a no o gi unu pardon te unu trangayesi en, fu di a e du sani na ini mi nen” (Ex. 23:20, 21).Wi kan bribi taki na engel disi di ben e ’du sani na ini Yehovah nen’, ben de a fosi Manpikin fu Gado.

3 Soleki fa a sori, dan a Manpikin fu Gado ben nen Mikael fosi a ben gebore leki wan libisma. Na ini a Bijbel buku Danièl, Mikael nen „a granman fu [Danièl en] pipel” (Dan. 10:21). A disipel Yudas e sori taki Mikael ben e yepi a pipel fu Israel langa ten bifo Danièl ben de na libi. Soleki fa Bijbel e sori, dan baka di Moses dede, Satan ben wani gebroiki a dedeskin fu Moses fu du san a ben abi na prakseri. Kande a ben wani gebroiki a dedeskin fu kori Israel fu du afkodrei. Mikael du wan sani fu sorgu taki disi no pasa. Yudas e fruteri: „Ma di a gran engel Mikael ben abi wan trobi nanga Didibri èn ben haritaki nanga en fu Moses skin, dan a no ben prefuru fu krutu Didibri èn fu kosi en, ma a ben taki: ’Yehovah o strafu yu’” (Yud. 9). Wan pisi ten baka dati, bifo den Israelsma ben teki Yerikow abra, a ben de seiker taki na Mikael, „na edeman fu a legre fu Yehovah”, ben kon na Yosua fu gi en a dyaranti taki Gado ben o horibaka gi en. (Leisi Yosua 5:13-15.) Di wan makti ogri yeye pruberi fu tapu pasi gi wan engel fu tyari wan prenspari boskopu gi a profeiti Danièl, dan a gran engel Mikael kon yepi na engel dati.—Dan. 10:5-7, 12-14.

A pramisi fesiman e kon

4. San wan profeititori ben taki fu a kon fu a Mesias?

4 Fosi Mikael ben go yepi na engel dati, dan Yehovah ben seni en engel Gabrièl go na a profeiti Danièl fu fruteri en wan profeititori di ben e sori taki a „Mesias a Fesiman” ben o kon (Dan. 9:21-25). * Na a yoisti ten, noso na a kabapisi fu a yari 29, Yohanes dopu Yesus. Santa yeye ben kon na tapu Yesus, èn na so a tron a Salfuwan noso Krestes, a Mesias (Mat. 3:13-17; Yoh. 1:29-34; Gal. 4:4). Leki a Mesias, a ben o de a moro bun Fesiman.

5. Fa Krestes sori taki en na Fesiman, di a ben e du a diniwroko fu en na grontapu?

5 Sensi a bigin fu Yesus en diniwroko na grontapu, a sori taki en na a „Mesias a Fesiman”. Baka wan tu dei nomo, a bigin teki sma leki disipel èn a du a fosi wondru fu en (Yoh. 1:35–2:11). Den disipel ben e go nanga en te a ben e go preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre na ini a heri kondre (Luk. 8:1). A leri den fa fu du a preikiwroko èn a ben e teki fesi na ini a wroko di den ben e du fu preiki èn fu gi sma leri. Na so a ben de wan bun eksempre gi den (Luk. 9:1-6). Kresten owruman na ini a ten disi musu teki na eksempre fu en te a abi fu du nanga a sani disi.

6. Fa Krestes sori taki a de wan Skapuman nanga Fesiman?

6 Yesus ben agersi ensrefi nanga wan lobi-ati skapuman, fu sori sortu tra sani a ben e du leki fesiman. Den skapuman fu den kondre na owstusei fu Asia, trutru e tiri den skapu fu den. W. M. Thomson, ben skrifi na ini a buku fu en: „A skapuman e waka na fesi, èn a no e du dati soso fu sori den skapu a pasi, ma fu luku efu a pasi bun èn efu ogri meti no de drape. . . . A e gebroiki a tiki fu en fu tiri den skapu èn fu tyari den go na wei pe furu grasi e gro. Boiti dati, a e kibri den tu gi ogri meti” (The Land and the Book). Fu sori taki en na a trutru Skapuman nanga Fesiman, dan Yesus taki: „Mi na a tumusi bun skapuman; a tumusi bun skapuman e gi en libi gi den skapu fu en. Mi skapu e arki mi sten; mi sabi den èn den e waka na mi baka” (Yoh. 10:11, 27). Neleki fa Yesus ben taki, a gi en libi trutru leki wan srakti-ofrandi gi a bun fu den skapu fu en, ma Yehovah ’poti en leki Fesiman nanga Frulusuman’.—Tori. 5:31; Hebr. 13:20.

Fesiman fu a Kresten gemeente

7. Nanga yepi fu san Yesus e tiri a Kresten gemeente?

7 Baka di Yesus kisi wan opobaka, dan syatu bifo a opo go na hemel, a taigi den disipel fu en: „Mi kisi ala makti na ini hemel èn na grontapu” (Mat. 28:18). Yehovah ben meki Yesus gi den disipel fu en a santa yeye, fu meki den kon abi wan moro tranga bribi na ini den tru leri fu Krestes (Yoh. 15:26). Yesus meki a santa yeye kon na tapu den fosi Kresten, na a Pinksterfesa fu a yari 33 (Tori. 2:33). Dati ben sori taki a Kresten gemeente ben seti. Na ini hemel, Yehovah meki en Manpikin tron fesiman fu a heri gemeente na grontapu. (Leisi Efeisesma 1:22; Kolosesma 1:13, 18.) Yesus e tiri a Kresten gemeente nanga yepi fu Yehovah en santa yeye, èn a e gebroiki den engel di e „saka densrefi na en ondro” fu du san a taki.—1 Petr. 3:22.

8. Sortu sani na grontapu Krestes gebroiki fu tiri den disipel fu en na ini a fosi yarihondro, èn suma a e gebroiki na ini a ten disi?

8 Ete wan sani di Krestes e du nanga yepi fu a santa yeye, na taki a gi „libisma leki presenti”, èn sonwan fu den sma disi e dini „leki skapuman nanga leriman” na ini a gemeente (Ef. 4:8, 11). Na apostel Paulus ben gi Kresten opziener a rai disi: „Un luku unsrefi bun, èn sosrefi ala den skapu, bika santa yeye poti unu leki opziener fu luku a gemeente fu Gado” (Tori. 20:28). Na a bigin di a Kresten gemeente ben seti, ala den opziener disi ben de salfu mansma. Den apostel nanga den owruman fu a gemeente na ini Yerusalem, ben e dini leki wan tiri skin. Krestes ben gebroiki a tiri skin disi fu tiri a heri grupu fu den salfu „brada” fu en na grontapu (Hebr. 2:11; Tori. 16:4, 5). Na ini a ten disi fu a kaba, Krestes poti „a getrow èn koni srafu” nanga a Tiri Skin di e teki presi gi a srafu disi, fu luku „ala den sani di a abi”, noso ala den Kownukondre afersi na grontapu. A Tiri Skin na wan grupu fu salfu Kresten mansma (Mat. 24:45-47). Den salfuwan nanga den tra skapu sabi taki te den e teki a tiri fu a disiten Tiri Skin, dan na so den e teki a tiri fu Krestes, a Fesiman fu den.

Krestes e bigin nanga a preikiwroko

9, 10. Fa Krestes tiri a wroko so taki moro sma ben kon yere a bun nyunsu fu a Kownukondre?

9 Sensi a bigin, Yesus srefi tiri a wroko di Kresten e du na heri grontapu fu preiki èn fu gi sma leri. A ben leri den fa den ben musu preiki a bun nyunsu fu a Kownukondre gi sma na grontapu. Na a ten fu en diniwroko, a taigi den apostel fu en: „No go na den trakondre sma, èn no go na ini wan Samaria foto; ma tan go na den lasi skapu fu na oso fu Israel. Te unu e go preiki, dan un musu taki: ’A kownukondre fu hemel kon krosibei kaba’” (Mat. 10:5-7). Den ben preiki fayafaya gi den Dyu èn gi sma di ben teki a Dyu bribi, spesrutu baka a Pinksterfesa fu a yari 33.—Tori. 2:4, 5, 10, 11; 5:42; 6:7.

10 Bakaten, nanga yepi fu a santa yeye, Yesus meki den disipel fu en preiki a Kownukondre boskopu gi den Samariasma èn baka dati gi tra sma di no ben de Dyu (Tori. 8:5, 6, 14-17; 10:19-22, 44, 45). Fu di Yesus ben wani taki tra pipel ben musu yere a bun nyunsu, meki ensrefi gi Saulus fu Tarsus a deki-ati fu tron wan Kresten. Yesus ben taigi a disipel Ananias: „Opo go na a strati di nen Reti, èn suku a man di nen Saulus fu Tarsus; a de na a oso fu Yudas. . . . Yu kan go, bika mi teki a man disi fu go fruteri den trakondre sma, den kownu, èn den manpikin fu Israel, fu a nen fu mi” (Tori. 9:3-6, 10, 11, 15). „A man disi” ben tron na apostel Paulus.—1 Tim. 2:7.

11. Fa Krestes sorgu nanga yepi fu santa yeye, taki moro sma kon yere a bun nyunsu?

11 Di a ten ben doro fu preiki a Kownukondre boskopu gi sma di no de Dyu, dan a santa yeye fu Yehovah tiri Paulus fu du zendelingwroko na ini Pikin Asia nanga Europa. A tori di Lukas skrifi na ini Tori fu den Apostel, e taki: „Den [Kresten profeiti nanga leriman fu a gemeente Antiokia na ini Siria] ben e du diniwroko gi Yehovah èn den ben e faste di a santa yeye taigi den: ’Teki Barnabas nanga Saulus puru na un mindri fu du a wroko di mi kari den fu du.’ Baka dati, den brada faste èn den begi, èn baka di den ben poti den anu na tapu Barnabas nanga Saulus, dan den seni den gowe” (Tori. 13:2, 3). Yesus srefi ben teki Saulus fu Tarsus fu go fruteri den tra pipel fu a nen fu en. Sobun, na Krestes, a Fesiman fu a gemeente, ben gi den disipel fu en a deki-ati fu go preiki a bun nyunsu gi tra pipel. Na a ten fu a di fu tu zendelingwaka fu Paulus, a ben kon de krin taki Yesus ben e tiri a wroko nanga yepi fu a santa yeye. Bijbel e taki dati „Yesus meki taki a yeye” tiri Paulus nanga den sma di ben e teki waka makandra nanga en, fu bosroiti o ten den ben o go preiki, èn pe den ben o go preiki. Boiti dati, nanga yepi fu wan fisyun den kon sabi taki den ben musu go na Europa.—Leisi Tori fu den Apostel 16:6-10.

A fasi fa Yesus e tiri a gemeente fu en

12, 13. Fa a buku Openbaring e sori taki Krestes e luku bun fa sani e waka na ini ibri gemeente?

12 Yesus ben e luku bun fa sani ben e waka na ini den gemeente fu den salfu bakaman fu en na ini a fosi yarihondro. A ben sabi heri bun san ben de a situwâsi fu ibri gemeente. Wi e si dati krin te wi e leisi Openbaring kapitel 2 nanga 3. A kari seibi gemeente, èn den alamala ben de na ini Pikin Asia (Openb. 1:11). Wi abi ala reide fu bribi taki na a ten dati, Yesus ben sabi krin tu san ben de a situwâsi fu den tra gemeente fu den bakaman fu en na grontapu.—Leisi Openbaring 2:23.

13 Yesus ben prèise sonwan fu den gemeente fu di den ben e horidoro, fu di den ben tan gi yesi na en te den ben e kisi tesi, fu di den ben tan hori densrefi na en wortu, èn fu di den ben e weigri fu abi demakandra nanga sma di drai baka gi a tru anbegi (Openb. 2:2, 9, 13, 19; 3:8). Ma a ben gi sonwan fu den gemeente seryusu rai tu, fu di a lobi di den ben abi gi en ben kon kowru, fu di den ben e gi pasi taki sma du afkodrei nanga hurudu, èn taki sma tyari falsi leri kon na ini a gemeente (Openb. 2:4, 14, 15, 20; 3:15, 16). Leki lobi-ati skapuman, Yesus ben taki: „Mi e piri-ai gi ala den wan di mi lobi, èn mi e strafu den, so taki den kan leri wan sani. Fu dati ede, de nanga faya èn abi berow” (Openb. 3:19). Aladi Yesus ben de na hemel, toku nanga yepi fu a santa yeye, a ben e tiri den gemeente fu den bakaman fu en na grontapu. Na a kaba fu den boskopu di a ben seni gi den gemeente dati, a ben taki: „A sma di abi yesi, meki a yere san a yeye e taigi den gemeente.”—Openb. 3:22.

14-16. (a) Fa Yesus sori taki a de wan deki-ati Fesiman fu a pipel fu Yehovah na grontapu? (b) San na a bakapisi fu di Yesus „de nanga” den disipel fu en „ala dei te na a kaba fu a grontapu sistema”? (c) San wi o luku na ini a tra artikel?

14 Wi si taki na engel Mikael (Yesus) sori taki a ben de wan deki-ati Fesiman fu Israel. Bakaten, Yesus ben de wan deki-ati Fesiman nanga wan lobi-ati Skapuman fu den fosi disipel fu en. Na a ten di a ben e du en diniwroko na grontapu, a ben e teki fesi na ini a preikiwroko. Baka na opobaka fu en, a ben e sorgu taki a Kownukondre bun nyunsu ben e preiki gi moro nanga moro sma.

15 Nanga yepi fu a santa yeye, Yesus ben o meki te fu kaba taki den disipel fu en du a kotoigiwroko te na den moro farawe presi fu grontapu. Bifo Yesus opo go na hemel, a taigi den disipel fu en: „Unu sa kisi krakti te a santa yeye kon na un tapu, èn unu sa de kotoigi fu mi na ini Yerusalem, na ini heri Yudea nanga Samaria, èn te na den moro farawe presi fu grontapu” (Tori. 1:8; leisi 1 Petrus 1:12). Fu di Krestes tiri a kotoigiwroko, meki wan tumusi moi kotoigi ben gi na ini a fosi yarihondro.—Kol. 1:23.

16 Ma Yesus srefi ben sori taki den disipel fu en ben o tan du a wroko disi te na a ten fu a kaba. Baka di Yesus taigi den bakaman fu en fu preiki gi sma fu ala kondre èn fu meki den tron disipel, dan a pramisi den: „Mi sa de nanga unu ala dei te na a kaba fu a grontapu sistema” (Mat. 28:19, 20). Sensi Krestes kisi kownumakti na ini 1914, a „de nanga” den disipel fu en moro leki iniwan ten bifo, èn a e yepi den leki Fesiman. Na ini a tra artikel wi sa luku sortu prenspari sani a du sensi 1914.

[Futuwortu]

^ paragraaf 4 Efu yu wani sabi moro fu a profeititori disi, dan luku kapitel 11 fu a buku ¡Poti Prakseri na a Profeititori fu Danièl!

Luku baka san wi leri

• Fa Gado Manpikin sori taki a ben de wan Fesiman di ben e yepi den Israelsma?

• Nanga yepi fu sortu sani Krestes e tiri a gemeente fu en na grontapu?

• Fa Krestes sorgu taki moro nanga moro sma yere a bun nyunsu?

• San e sori taki Krestes e luku bun san na a situwâsi fu ibri gemeente?

[Aksi fu a tori disi]

[Prenki na tapu bladzijde 21]

„Mi o seni wan engel na un fesi”

[Prenki na tapu bladzijde 23]

Neleki fosi, Krestes e gebroiki „libisma leki presenti” fu tiri den skapu fu en