Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

1 Duzu Ati A Ɔwɔ Kɛ Yɛyɛ A?

1 Duzu Ati A Ɔwɔ Kɛ Yɛyɛ A?

ASƆNEYƐLƐ. Baebolo ne anu edwɛkɛ bie mɔ wɔ ɛkɛ ne mɔɔ menli dɔɔnwo anye die nwo a. Maa yɛzuzu kpuya nsuu mɔɔ menli ta biza ye wɔ asɔneyɛlɛ nwo nee mualɛ mɔɔ Baebolo ne fa maa la anwo. Edwɛkɛ ɛhye mɔ baboa wɔ yeamaa wɔayɛ asɔne​—anzɛɛ ɔbaboa wɔ yeamaa wɔayɛ asɔne kpalɛ.

WƆ EWIADE amuala, menli ngakyile mɔɔ asolo bɛ amaamuo nee bɛ ɛzonlenlɛ la yɛ asɔne. Bie mɔ angomekye yɛ asɔne; yɛɛ bie mɔ yɛ asɔne kɛ ekpunli. Bɛyɛ asɔne wɔ asɔnesua, ɛzonlenlɛsua, nyianusua, Ngɛnlamoma asɔnesua yɛɛ awozonle azua ngakyile nu. Bie mɔ butu ɛkpa zo yɛ asɔne yɛɛ bie mɔ noko dua wuloze, nvoninli, asɔneyɛlɛ mbuluku yɛɛ asɔneyɛlɛ mɔɔ bɛhɛlɛ bɛgua ninyɛne zo la azo yɛ asɔne.

Asɔneyɛlɛ maa alesama yɛ ngakyile fi abɔdeɛ mɔɔ ngoane wɔ nu wɔ azɛlɛ ye azo la amuala anwo. Edwɛkɛ ne a le kɛ, yɛ nee nane ne mɔ le ko wɔ ndenle bie mɔ azo. Kɛ neazo la, yɛ kɔsɔɔti yɛhyia aleɛ, anwoma nee nzule. Eza bɛwo yɛ, yɛkola yɛtɛnla ngoane nu yɛɛ yɛkola yɛwu. (Nolobɔvo 3:19) Noko alesama angomekye ala a kola yɛ asɔne a. Duzu ati a yɛkola yɛka ye zɔ a?

Ye sikalɛ a le kɛ, ɔhyia kɛ yɛyɛ zɔ. Alesama nwu asɔneyɛlɛ kɛ ɔle nwolɛ adenle mɔɔ maa bɛkola bɛbikye sunsum nu abɔdeɛ bie mɔɔ ɔle nwuanzanwuanza anzɛɛ ɔwɔ ɛkɛ ne dahuu la. Baebolo ne da ye ali wienyi kɛ bɛvale zɔhane nganeɛdelɛ ne bɛbɔle yɛ. (Nolobɔvo 3:​11) Gyisɛse Kelaese hanle ye mekɛ bie kɛ: “Anyelielɛ a le bɛdabɛ mɔɔ bɛze bɛ sunsum nu ngyianlɛ la.”​—Mateyu 5:3.

Ɔlua “sunsum nu ngyianlɛ” ɛhye ati, ɔnyɛ nwanwane kɛ menli ɛsisi ɛzonlenlɛ azua ngakyile na bɛfa mekɛ tendenle bɛyɛ asɔne la. Nɔhalɛ nu, menli bie mɔ suzu kɛ bɛdabɛ mumua ne anzɛɛ bɛ gɔnwo dasanli bahola ali bɛ sunsum nu ngyianlɛ nwo gyima. Noko akee, alesama ɛnrɛhola ɛnrɛli ngyianlɛ ɛhye anwo gyima pɛpɛɛpɛ ɛnrɛmaa yɛ, ɔnle zɔ ɔ? Yɛnlɛ anwosesebɛ dɔɔnwo, ɔngyɛ ɛnee yɛvi ewiade yɛɛ yɛngola yɛnnwu kenle bie. Kyesɛ awie mɔɔ ɔlɛ nrɛlɛbɛ kpole, ɔlɛ tumi kpole na ɔwɔ ɛkɛ ne dahuu la na yeahola yeali yɛ ngyianlɛ ɛhye anwo gyima kpalɛ yeamaa yɛ. Noko duzu a ka yɛ maa yɛte nganeɛ kɛ yɛkulo kɛ yɛyɛ asɔne a?

Suzu ɛhye anwo nea: Asoo wɔbiza kpuya bie mɔ mɔɔ ɛnee ɛte nganeɛ kɛ ɛhyia adehilelɛ nee nrɛlɛbɛ mɔɔ ɔbo sonla ndelebɛbo zo amaa wɔahola wɔabua la ɔ? Asoo yera ye ɛlɛ kɛ ɛnee ɛhyia arɛlekyekyelɛ wɔ mekɛ mɔɔ wɔ dɔvolɛ bie wule la ɔ, anzɛɛ ɛnee ɛhyia adehilelɛ amaa wɔazi kpɔkɛ bie mɔɔ anwo hyia la, anzɛɛ ɛnee ɛhyia ɛtanefakyɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɛnee wɔ adwenle ɛlɛbua wɔ fɔlɛ la ɔ?

Baebolo ne maa yɛnwu kɛ ɔwɔ kɛ yɛyɛ ninyɛne ɛhye mɔ anwo asɔne. Yɛkola yɛfa yɛ nwo yɛto mɔɔ Baebolo ne ka ye wɔ edwɛkɛ ɛhye mɔ anwo la azo yɛɛ mrenyia nee mraalɛ nɔhavoma dɔɔnwo asɔneyɛlɛ wɔ nu. Bɛyɛle asɔne bɛkpondɛle arɛlekyekyelɛ, adehilelɛ, ɛtanefakyɛ nee kpuya mɔɔ ɛnee kye bɛ adwenle kpalɛ la anwo mualɛ.​—Edwɛne 23:3; 71:21; Daneɛle 9:4, 5, 19; Habakɛke 1:3.

Ɛnee asɔneyɛlɛ ɛhye mɔ amuala gua ye ngakyile. Noko akee, ɛnee debie ko da ali wɔ ɔ muala anu. Ɛnee bɛ nuhua ko biala ze debie titili mɔɔ anwo hyia kpalɛ wɔ asɔneyɛlɛ nu la, debie mɔɔ ɛnɛ menli bu bɛ nye gua zolɛ la, awie mɔɔ ɔwɔ kɛ bɛyɛ asɔne bɛkile ye la.