Xikhongelo

1 Ha Yini Hi Fanele Hi Khongela?

XIKHONGELO. Ku ni timhaka tin’wana leti tsakisaka swinene eBibeleni naswona ti nga endlaka leswaku munhu a lava ku tiva swo tala ha tona. Xiya swivutiso swa nkombo leswi talaka ku vutisiwa malunghana ni xikhongelo; kutani u fambisana na hina loko hi ri karhi hi kambisisa tinhlamulo leti kumekaka eBibeleni. Swihloko leswi swi endleriwe ku ku pfuna leswaku u sungula ku khongela kumbe u endla swikhongelo swa wena swi va ni ntikelo.

EMISAVENI hinkwayo vanhu va mindhavuko hinkwayo ni va vukhongeri hinkwabyo va khongela. Va khongela loko va ri voxe; niloko va ri hi mintlawa. Va khongela loko va ri etikerekeni, etitempeleni, emasinagogeni ni le tindhawini tin’wana to gandzela eka tona. Va nga ha tirhisa swikhumba, vuhlalu lebyi nga ni xihambano, va phindha-phindha marito, va tirhisa swifaniso, tibuku ta swikhongelo kumbe tibodo letitsongo leti hayekiweke emakhumbini.

Xikhongelo xi endla leswaku vanhu va hambana ni swivumbiwa leswin’wana hinkwaswo. Kambe ku ni swilo swo tala leswi hi fanaka ha swona ni swiharhi. Ku fana na swona, hi lava swakudya, moya ni mati naswona hi ku famba ka nkarhi ha fa. (Eklesiasta 3:19) Kambe vanhu hi vona ntsena lava khongelaka. Ha yini?

Kumbexana hileswi hi velekiwaka hi ri ni xilaveko xo khongela. Xikhongelo hi xona lexi hi pfunaka leswaku hi tshinela endhawini leyi vanhu va yi tekaka yi ri leyi kwetsimaka. Bibele yi kombisa leswaku hi velekiwa hi ri ni ku navela ko tano. (Eklesiasta 3:11) Yesu Kreste u tshame a ku: “Va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya.”—Matewu 5:3.

Ku va ni ‘xilaveko xa moya’ hi swona leswi endlaka hi vona miako leyikulu ya vukhongeri naswona hi swona leswi endlaka leswaku vanhu va heta tiawara va ri eku khongeleni. Vanhu van’wana va titshege hi vanhu-kulobye kumbe hi vona vini leswaku va enerisa xilaveko xa vona xa moya. Xana a wu swi xiyi leswaku vanhu a va na byona vuswikoti byo enerisa xilaveko xa moya xa vanhu van’wana hi ku helela? A hi hetisekanga, hi hanya nkarhi wutsongo naswona hi nga ha vona swilo hi ndlela leyi hoxeke. Ku ni munhu un’we ntsena la tlhariheke naswona a nga ni matimba yo hi tlula, la nga enerisaka xilaveko xa hina xa moya. Kambe, xana i yini leswi hi susumetelaka ku khongela?

Anakanya hi mhaka leyi: Xana u tshame u tikuma u lava nkongomiso, vutlhari kumbe tinhlamulo ta swivutiso leswi tikombaka ku nga ri na munhu la nga swi hlamulaka? Xana u tshame u tikuma u lava ku chaveleriwa endzhaku ko twa ku vava, u lava nkongomiso loko u fanele u endla xiboho lexikulu kumbe u lava ku rivaleriwa hikwalaho ko titwa nandzu?

Hi ku ya hi Bibele, leswi hi swona swivangelo leswi endlaka leswaku hi khongela. Bibele i buku leyi tshembekaka swinene emhakeni leyi naswona yi ni swikhongelo swo tala swa vavanuna ni vavasati vo tshembeka. Va khongerile leswaku va kuma nchavelelo, nkongomiso, ndzivalelo ni ku kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi a swi va karhata evuton’wini.—Pisalema 23:3; 71:21; Daniyele 9:4, 5, 19; Habakuku 1:3.

Hambileswi swikhongelo sweswo a swi hambanile, ku ni nchumu wun’we lowu a swi fana ha wona. Lava va swi endleke va kandziyise nchumu wa nkoka malunghana ni xikhongelo lexi hlamuriwaka, naswona vanhu vo tala va wu honisa nchumu wa kona. A va swi tiva leswaku i mani loyi va faneleke va kongomisa swikhongelo swa vona eka yena.