2. ¿Achoq rkʼë nkʼatzin nqchʼö wä?
CHKIPAN ri qʼij yoj kʼo komä, ye kʼïy winäq nkiquʼ chë, tapeʼ ma rkʼë ta Dios nqtzjon wä, ryä nqrkʼoxaj. Ye kʼïy nkiquʼ chë jontir ri religiones ye ütz. Rma riʼ majun rubʼanon ta chkiwäch yechʼö rkʼë xa bʼa achkë dios. Ye kʼa, ¿kantzij komä riʼ?
Le Biblia nukʼüt chë ye kʼïy winäq ma rkʼë ta ri kʼaslïk Dios yechʼö wä. Ojer qa, taq xtzʼibʼäx le Biblia, ye kʼïy winäq xa chkë tyox xkikʼutuj wä kitoʼik. Ye kʼa Dios kan kʼïy mul xuʼij chkë rusamajelaʼ chë ma tkiʼän ta riʼ. Chpan ri Salmo 115:4-6 nbʼix chë ri tyox «kʼo kixkïn, ye kʼa ma yekʼoxan ta». Kan nqʼax pa qajolon re naʼoj reʼ: ¡majun nkʼatzin wä nqchʼö rkʼë jun dios ri ma nqrkʼoxaj ta!
Tqatzʼetaʼ achkë xbʼanatäj taq ri profeta Elías xuʼij chkë rusacerdotes Baal chë kechʼö rkʼë kidios y ryä xtchʼö rkʼë ruDios, y chë chriʼ xtqʼalajin wä achkë riʼ ri kʼaslïk Dios. Rma riʼ jontir ri sacerdotes xkichäp rukʼutxik kitoʼik che rä Baal. Kan kʼïy horas xkitäj kiqʼij chrij, ye kʼa majun xbʼanatäj ta; «majun xyaʼö ruxkïn chkë» (1 Reyes 18:29). ¿Ke riʼ chqä xbʼanatäj rkʼë Elías?
Manä. Taq Elías kan kʼa riʼ tchʼö qa rkʼë Dios, xqä pä qʼaqʼ chlaʼ chkaj pa ruwiʼ ri spanïk ri ruyaʼon wä pa ruwiʼ ri altar. ¿Achkë rma Dios xkʼoxaj Elías? Nqatamaj riʼ taq nqatzʼët achkë xuʼij che rä Jehová. Reʼ nqïl chpan ri 1 Reyes 18:36, 37. Tapeʼ pa chʼaʼäl hebreo Elías xa xuʼ jun treinta tzij xuʼij taq xchʼö rkʼë Dios, ryä oxiʼ mul xksaj rubʼiʼ Dios, Jehová.
¿Achkë rma ya reʼ kan kʼo rejqalen? Ri cananeos nkiyaʼ wä ruqʼij Baal, ri ntel chë tzij «ajaw», y kan jalajöj wä rubʼiʼ yaʼon kimä ri winäq. Ye kʼa Jehová ya riʼ rubʼiʼ ri kʼaslïk Dios y ma njalatäj ta. Kan yë ryä xbʼin reʼ: «Rïn yïn Jehová. Ya riʼ nbʼiʼ; ri nqʼij ri nkʼojlen majun achoq che rä nyaʼ wä» (Isaías 42:8).
¿Achkë rma Dios xkʼoxaj Elías ye kʼa ma xerukʼoxaj ta ri ruprofetas Baal? Rma taq ri winäq nkiyaʼ wä ruqʼij Baal, yekiporoj wä winäq rchë nkitzüj apü chwäch kityox chqä yekiʼän wä tzʼil taq bʼanobʼäl. Ya riʼ kan yerutzʼilbʼisaj wä ri winäq chqä nuqasaj wä kiqʼij. Ye kʼa Jehová kan ma nrajoʼ ta chë ke riʼ rubʼanik nkiyaʼ ruqʼij. Ryä nrajoʼ chë ri winäq kan chʼajchʼöj rubʼanik nkiyaʼ ruqʼij. Achiʼel nqatzʼët, Dios ma xtqrkʼoxaj ta we xa che rä jun chik dios nqchʼö wä. Tqaquʼ na peʼ rij reʼ: we nqajoʼ nqatäq jun carta che rä jun qachiʼil, nkʼatzin nqaksaj rubʼiʼ, rma we xa jun chik bʼiʼaj xtqaksaj, ri carta majun bʼëy xtapon ta rkʼë qachiʼil.
Achiʼel xqʼalajin rkʼë Elías, Jehová ma yerukʼoxaj ta jontir winäq.
Ri yechʼö rkʼë Jehová najin yechʼö rkʼë ri xbʼanö ronojel, ri Kitataʼ jontir ri winäq. a Ri profeta Isaías xuʼij reʼ taq xchʼö rkʼë ryä: «Rït Jehová, yït ri Qatataʼ» (Isaías 63:16). Chrij ryä najin ntzjon wä Jesús taq xuʼij reʼ chkë rutzeqelbʼëy: «Rïn xkibʼä rkʼë Ntataʼ chqä ri Itataʼ rïx, rkʼë nDios chqä iDios rïx» (Juan 20:17). Achiʼel nqatzʼët, we Jehová ya riʼ Rutataʼ Jesús, ya riʼ chqä ri ruDios Jesús, ri achoq rkʼë xchʼö wä chqä ri achoq rkʼë nkʼatzin yechʼö wä ri rutzeqelbʼëy (Mateo 6:9).
Ye kʼa, ¿kʼo komä nqïl chpan le Biblia chë nkʼatzin nqchʼö rkʼë Jesús, rkʼë María, kikʼë ri ángeles o che rä xa bʼa achkë jun chik? Manä, xa xuʼ rkʼë Jehová ütz nqchʼö wä. Tqatzʼetaʼ kaʼiʼ rma. Naʼäy, taq nqchʼö rkʼë Dios najin chqä nqayaʼ ruqʼij, y le Biblia nuʼij chë xa xuʼ Jehová nkʼatzin nqayaʼ ruqʼij (Éxodo 20:5). Rukaʼn, rma yë ryä ri nkʼoxan «ri chʼonïk yebʼan» (Salmo 65:2). Tapeʼ kʼo samaj ruyaʼon pa kiqʼaʼ rusamajelaʼ, kʼo jun ri majun achoq che rä ruyaʼon wä qa: ri nuyaʼ ruxkïn chqë taq nqchʼö rkʼë.
Achiʼel nqatzʼët, rchë Jehová nukʼoxaj taq nqchʼö rkʼë, nkʼatzin che rä ryä nqchʼö wä. Le Biblia nuʼij: «Xa bʼa achkë ri xtskʼin rubʼiʼ Jehová xtkolotäj» (Hechos 2:21). ¿Ntel chë tzij reʼ chë Jehová nuyaʼ ruxkïn che rä xa bʼa achkë winäq xa rma nuksaj rubʼiʼ? ¿O kʼo na chik jun ri nkʼatzin?
a Jojun religiones nkiʼij chë ma ütz ta naksaj rubʼiʼ Dios, yajün taq najin yachʼö rkʼë. Ye kʼa re bʼiʼaj reʼ kʼo jun siete mil mul chkipan ri wuj rchë le Biblia ri xetzʼibʼäx ojer. Kïy mul ri rusamajelaʼ xkiksaj rubʼiʼ taq xechʼö rkʼë o taq xebʼixan che rä.