Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

4 Duzu A Ɔwɔ Kɛ Yɛka Ye Wɔ Nu A?

4 Duzu A Ɔwɔ Kɛ Yɛka Ye Wɔ Nu A?

ƆLE asɔneyɛlɛ mɔɔ Kilisienema dɔɔnwo ta yɛ a. Saa ɔle zɔ anzɛɛ ɔnle zɔ bɔbɔ a, menli dɔɔnwo ɛnde mɔɔ Gyisɛse asɔneyɛlɛ nwo neazo ne mɔɔ bɛfɛlɛ ye Awulae Nzɛlɛlɛ anzɛɛ Yɛ Ze Mɔɔ Wɔ Anwuma kile la abo. Menli mgbe dɔɔnwo ɛhye ɛgua bɛ ti anu yɛɛ bɛka ye alehyenlɛ biala. Noko tɛ bodane ɛhye ati a Gyisɛse hilele a. Duzu ati a yɛkola yɛka ye zɔ a?

Kolaa na Gyisɛse ahile asɔneyɛlɛ ɛhye la, ɔhanle kɛ: “Saa ɛlɛyɛ asɔne a, mmaka edwɛkɛ ko ne ala fane dɔɔnwo.” (Mateyu 6:7) Asoo Gyisɛse bahakyi ɔ nloa na yɛahile yɛ edwɛkɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛkye yɛgua yɛ ti anu na yɛka ye wɔ yɛ asɔneyɛlɛ nu dahuu ɔ? Kyɛkyɛ! Ɛnee Gyisɛse ɛlɛkile yɛ mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ nwolɛ asɔne la, ɛnee ɔlɛkile yɛ ninyɛne mɔɔ ɔhyia kɛ yɛka nwolɛ edwɛkɛ wɔ yɛ asɔneyɛlɛ nu la. Maa yɛzuzu mɔɔ ɔhanle la anwo. Bɛyɛ asɔneyɛlɛ ɛhye anwo kɛlɛtokɛ wɔ Mateyu 6:​9-​13.

“Yɛ Ze mɔɔ wɔ anwuma, wɔ duma nwo ɛde.”

Gyisɛse hakyele ye ɛdoavolɛma kɛ bɛmaa bɛ asɔneyɛlɛ kɔsɔɔti ɛhɔ Gyihova ɔ Ze ne ɛkɛ. Noko, ɛze deɛmɔti Nyamenle duma ne anwo hyia na ɔwɔ kɛ bɛte nwo anzɛɛ bɛyɛ ye nwuanzanwuanza la ɔ?

Bɛzɛkye Nyamenle duma nwuanzanwuanza ne ɔvi alesama mɔlebɛbo. Nyamenle kpɔvolɛ Seetan ɛha kɛ Gyihova le adalɛ, ɔle Tumivolɛ angomedi mɔɔ ɔnfɛta kɛ ɔdi Ye abɔdeɛ nwo zo tumi a. (Gyɛnɛsese 3:1-6) Menli dɔɔnwo ɛlie Seetan ɛli na bɛkilehile kɛ Nyamenle ɛndwenle sonla nwo, ɔ ti yɛ se na Bɔvolɛ biala bɔbɔ ɛnle ɛkɛ. Bie mɔ noko ɛmaa bɛye Nyamenle duma ne bɛvi Baebolo ngilebɛbo bie mɔ anu na bɛdua kɛ ɔnle kɛ bɛfa bɛyɛ gyima.

Baebolo ne ka kɛ Nyamenle baziezie edwɛkɛ ɛhye mɔ kɔsɔɔti. (Yizikeɛle 39:7) Saa ɔyɛ zɔ a, ɔbava wɔ ngyianlɛdeɛ kɔsɔɔti yeamaa wɔ na yeali wɔ ngyegyelɛ kɔsɔɔti anwo gyima. Adenle boni azo? Edwɛkɛ bieko mɔɔ Gyisɛse hanle nwolɛ edwɛkɛ wɔ asɔneyɛlɛ nwo neazo ne anu la fa mualɛ ne maa.

“Wɔ Belemgbunlililɛ ɛrɛla.”

Ɛnɛ, ɛzonlenlɛ nu adekilevolɛma dɔɔnwo adwenle ɛnyia wɔ mɔɔ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne kile la anwo. Noko ɛnee Gyisɛse tievolɛma ne ze kɛ, Nyamenle ngapezoma ne ɛha kɛ Mɛzaya bie mɔɔ le Ngoanedievolɛ mɔɔ Nyamenle ɛkpa ye la bali Belemgbunlililɛ bie azo tumi na yeahakyi ewiade ne. (Ayezaya 9:6, 7; Daneɛle 2:44) Ɔbade Nyamenle duma ne anwo ɔlua Seetan adalɛ edwɛkɛ mɔɔ ɔbakpa nwolɛ ɛdanlɛ na yeazɛkye ɔ nee ye gyima kɔsɔɔti la azo. Nyamenle Belemgbunlililɛ ne baye konle, anwodolɛ, ɛhɔne nee ewule bɔbɔ yeavi ɛkɛ ne bɔkɔɔ. (Edwɛne 46:9; 72:12-16; Ayezaya 25:8; 33:24) Saa ɛyɛ asɔne kɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ɛrɛla a, ɛnee ɛlɛsɛlɛ kɛ ɛwɔkɛ ɛhye mɔ amuala ɛrɛla nu.

“Wɔ ɛhulolɛdeɛ ɛyɛ ɛkɛ wɔ azɛlɛ ye azo kɛ anwuma la.”

Gyisɛse edwɛkɛ ne maa ɔda ali kɛ, kɛ ɔde ye biala la Nyamenle ɛhulolɛdeɛ bayɛ ɛkɛ wɔ azɛlɛ ye azo kɛ mɔɔ ɔde ye wɔ anwuma, ɛleka mɔɔ Nyamenle de la. Debie biala angola anzi Nyamenle ɛhulolɛdeɛyɛlɛ nwo adenle wɔ anwuma; Nyamenle Ara ne nee Seetan nee ye ɛlɔnema ne honle na ɔdule bɛ ɔguale azɛlɛ ye azo. (Yekile 12:9-12) Asɔneyɛlɛ nwo neazo ne foa mɔɔ tɔ zo nsa ɛhye boa yɛ maa yɛfa yɛ adwenle yɛsie ninyɛne mɔɔ anwo hyia kpalɛ la azo​​—Nyamenle ɛhulolɛdeɛyɛlɛ na tɛ yɛ ɛhulolɛdeɛ zo. Ye ɛhulolɛdeɛ angomekye a maa ye abɔdeɛ kɔsɔɔti nyia ye kpalɛyɛlɛ zo nvasoɛ dahuu a. Ɛhye ati, Gyisɛse Kelaese mɔɔ ɛnee le sonla mɔɔ ɔdi munli la zele ɔ Ze kɛ: “Tɛ me ɛhulolɛdeɛ ɔ, emomu, wɔ ɛhulolɛdeɛ ɛyɛ ɛkɛ.”​—Luku 22:42.

“Maa yɛ ɛnɛ aleɛ.”

Gyisɛse eza hanle kɛ yɛbahola yɛaha ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo la anwo edwɛkɛ wɔ yɛ asɔneyɛlɛ nu. Nvonleɛ biala ɛnle nwolɛ kɛ yɛbabiza Nyamenle kɛ ɔmaa yɛ ninyɛne mɔɔ yɛhyia nwo alehyenlɛ biala la. Nɔhalɛ nu, saa yɛyɛ zɔ a, ɔkakye yɛ kɛ amgba Gyihova a ‘maa menli kɔsɔɔti ngoane nee ɛnwomenle nee debie biala a.’ (Gyima ne 17:25) Baebolo ne maa yɛnwu ye kɛ Nyamenle le kɛ awovolɛ mɔɔ lɛ ɛlɔlɛ na ɔ nye die nwo kɛ ɔbava ɔ mra ngyianlɛdeɛ yeamaa bɛ la. Le kɛ awovolɛ kpalɛ biala la, saa mɔɔ yɛbiza ye la ɛnrɛboa yɛ kpalɛ biala a, ɔnrɛva ɔnrɛmaa yɛ.

“Fa yɛ kakɛ kyɛ yɛ.”

Asoo amgba ɛtua Nyamenle kakɛ ɔ? Ɛhyia ye ɛkɛ ɛtanefakyɛ ɔ? Menli dɔɔnwo ɛnde mɔɔ ɛtane kile la abo, na bɛmbu ye kɛ debie mɔɔ anyebolo wɔ nu a. Baebolo ne kilehile yɛ kɛ yɛ ngyegyelɛ kɔsɔɔti vi ɛtane, na ɛtane a vale ewule rale a. Bɛwole yɛ muala wɔ ɛtane nu, ɔti yɛyɛ nvonleɛ dɔɔnwo, noko ɔlua Nyamenle ɛtanefakyɛ ne ati, yɛlɛ kenle bie anyelazo kpalɛ. (Wulomuma 3:23; 5:12; 6:23) Saa yɛnwu kɛ Baebolo ne kilehile kɛ: ‘Gyihova le kpalɛ yɛɛ ɔlɛ ɛhulolɛ kɛ ɔbava ɛtane yeahyɛ a,’ ɔmaa yɛ nye die.​—Edwɛne 86:5.

“Die yɛ fi amumuyɛnli ne asa anu.”

Asoo wɔnwu kɛzi ɛhyia Nyamenle anwobanebɔlɛ ndɛndɛ nee anyebolo zo la ɔ? Menli dɔɔnwo ɛnlie ɛnli kɛ “amumuyɛnli ne,” mɔɔ bɛfɛlɛ ye Seetan la wɔ ɛkɛ. Noko Gyisɛse hanle kɛ Seetan wɔ ɛkɛ, na ɔvɛlɛle ye kɛ ‘yemɔ a ɔnea ewiade ɛhye azo a.’ (Dwɔn 12:31; 16:11) Seetan mɔɔ nea ewiade ɛhye azo la ɛzɛkye ewiade ne na yezi ɔ kɛnra kɛ ɔbazɛkye ɛdawɔ noko amaa ɛ nee Gyihova wɔ anwuma Selɛ ne annyia agɔnwolɛvalɛ biala. (1 Pita 5:8) Noko akee, Gyihova anwo yɛ se tɛla Seetan na ɔ nye die nwo kɛ ɔbabɔ bɛdabɛ mɔɔ bɛkulo Ye la anwo bane.

Tɛ debie biala mɔɔ yɛkola yɛyɛ nwolɛ asɔne la a Gyisɛse hanle nwolɛ edwɛkɛ wɔ asɔneyɛlɛ nwo neazo ne anu a. Kakye kɛ 1 Dwɔn 5:​14 ka ye wɔ Nyamenle anwo kɛ: “Debie biala mɔɔ yɛkɛbiza ye wɔ ye ɛhulolɛ zo la, ɔtie yɛ.” Ɔti mmamaa ɔgyegye wɔ kɛ ɛbaha wɔ ngyegyelɛ kɔsɔɔti anwo edwɛkɛ wɔahile Nyamenle ɔnva nwo kɛ bie a ɛbu ye kɛ ɔle debie ekyi bie anzɛɛ nwolɛ ɛngyia la.​—1 Pita 5:7.

Na mekɛ nee ɛleka noko ɛ? Asoo mekɛ nee ɛleka mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛyɛ asɔne la anwo hyia ɔ?