Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Imëpis “Dyospa [...] Justisyanta” ashikäshun

Imëpis “Dyospa [...] Justisyanta” ashikäshun

Imëpis “Dyospa [...] Justisyanta” ashikäshun

“Puntata ashiyey Dyospa reynunta i justisyanta.” (MAT. 6:33, QKW.)

1, 2. ¿Imataq Diospa justician, y Dios imanö kanqantataq rikätsimantsik?

“PUNTATA ashiyey Dyospa reynunta.” (Mat. 6:33, QKW.) Jesus hirkapita yachatsikur kënö parlanqantaqa llapan Jehoväpa testïgonkunam musyantsik. Hina llapan kawënintsikchömi Reinota kuyanqantsikta y Reinoman qaqanqantsikta rikätsikïta munantsik. Pero Jesus këta nirirpis, “Dyospa [...] justisyanta” ashiyë nirqanraqmi. Kë artïculochömi yachakushun Diospa justician ima kanqanta y imata rurar puntaman churanapaqpis.

2 ‘Justicia’ palabrataqa traduciyämun “alli kaq” rurë nishpam. Diospa justicianqa këkan llapan ninqanchö y leyninkunachömi. Kamakoq Yayantsik karmi, ima alli o mana alli kanqantapis patsätsishqa (Apo. 4:11). Pero Diospa justicianqa manam atska leykunallatsu o mana ankupäkoq o llakipäkoq leykunatsu kayan. Tsëpa rantinqa Jehová Diosnintsik imanöpis kanqantam rikätsimantsik. Awmi, Diosnintsiktaqa reqintsik justo, kuyakoq, yachëyoq y kallpayoq kanqampitam. Y llapan munënintapis justicianwanmi ruran. Tsëmi sirveqninkuna munanqannö kawayänantapis shuyaran.

3. a) Diospa justicianta puntata ashiqa, ¿ima ninantaq? b) ¿Imanirtaq Jehoväpa leyninkunata wiyakuntsik?

3 ¿Ima ninantaq Diospa justicianta puntata ashi? Këqa, Jehoväpa kuyëninchö këkänapaq munëninta rurë ninanmi. Kikintsikpa munënintsikta ruranapa rantin, mandakunqanmannö o Leynin ninqanmannö kawë ninanmi (lei Romanos 12:2). Kënöqa kawashun Dioswan alli këta munarmi. Pero Diosnintsikpa Leynintaqa kuyarmi wiyantsik, manam castigamänata mantsartsu. Kuyarmi, kikintsikpa munënintsikta ruranantsikpa rantin, imëkanöpapis pë ninqanta wiyakïta munantsik. Y Kamamaqnintsik kaptinmi llapan ninqanta rurantsik, tsëpaq kamamashqa kaptin. Tsëmi, Reinopa Reynin Jesusnömi Justiciata kuyanantsik (Heb. 1:8, 9).

4. ¿Imanirtaq Jehoväpa justicianta ashiqa alläpa preciso?

4 ¿Imanirtaq Jehoväpa justicianta ashiqa alläpa preciso? Adanwan Eva Edén huertachö pasayanqanman pensarishun. Pëkunam Jehoväta chaskiyänan karqan leyninkunata churaqtanö (Gén. 2:17; 3:5). Pero pëkunaqa manam tsëtanötsu Jehoväta chaskiyarqan, tsëmi hipakïta y wanïta llapan wambrankunapaq chätsiyarqan (Rom. 5:12). Diospa Palabranmi kënö nimantsik: “Justiciata asheq y alläpa kuyakoqqa, kawëta, alli këta y alabashqa këtam tarinqa” (Pro. 21:21). Tsëmi Diospa justicianta ashirninqa, Diosnintsikwan alli kawakushun y salvaciontapis tarishun (Rom. 3:23, 24).

Allitukoq këqa mana allimanmi ishkitsikun

5. ¿Imanö këmantaq ishkishwantsu?

5 Diospa justicianta puntaman churëta munaqkunapaqqa, Romanos librochömi apóstol Pablu yachatsimarquntsik imata mana ruranapaqpis. Tsë witsan judïokunapaqmi kënö nirqan: “Dyospa sëlakiynin kayäpu[ptimpis] [...] manam yacheymannowtsu. Dyospa justisyanta mana musyaqtukur kikinkunapa kaqta patsakätsita munar, manam sujetakuyashqatsu Dyospa justisyanman” (Rom. 10:2, 3, QKW). Pablu ninqannöpis, tsë judïokunaqa manam Diospa justician ima ninantapis allillaqa musyëta munayarqantsu, munëninkunata o kikinkunapa justicianta patsätsïpaq yarpararnin. *

6. ¿Imatataq rurashwantsu, y imanir?

6 ¿Imanötaq yachaqtukïman ishkirishwan? Këmanqa ishkirishwan, noqam Diosta más alli servïkü, pëqa manam noqanötsu ruran nirninmi. Tsënö pensanqantsikqa ishkiratsimashwanmi kikintsikpa yachënintsikman markäkunapaq o yärakunapämi, tsëqa Jehoväpa justician más precisaq kanqantam qonqarishwan (Gal. 6:3, 4). Alli kaqtaqa rurantsik Jehoväta kuyarninmi. Y kikintsikllapita alli nuna kanqantsikta pensarqa, Jehová Diosnintsikta manam kuyëkantsiktsu (lei Lucas 16:15).

7. ¿Imanötaq Jesus yachatsikurqan allitukoq kë mana alli kanqanta?

7 Jesuspa tiemponchö judïokunaqa ‘quiquincunacho alli tucoqcuna, peru nuna mayincunata despresyaqmi’ kayarqan. Jesusmi huk igualatsikïwan yachatsikurqan más allitukoq kë mana alli kanqanta kënö nishpa: “Ishcaq nunacunam Diosman mañacoq ewayarqan jatun templuman: Jucmi carqan fariseu; jucninnam carqan Romapaq impuestu cobraq. Tse fariseu caqmi shëcar, shonquncho queno mañacorqan: ‘Dioslla, grasiastam qoq noqa mana waquin nunacunano canqäta. Waquincunaqa suwam, jutsasapam, jucwan jucwan yachacoqmi cayan. Ni manam taqe impuestu cobraqnotsu cä. Noqaqa cada semanam ishque cuti ayunar micütsu; y llapan gananqätam chuncaman raquirir, juc caqta qoycoq’ nir. Peru impuestu cobraq caqnam carullacho shacur, peqantapis sieluman mana pallarerqantsu. Sinoqa allapa llaquicushpam pechuntapis cutar, nerqan: ‘Diosllä, ancupëcallämë. Noqalläqa allapa jutsasapa nunam callä’ nishpa”. Jesusmi kë igualatsikïta kënö nirnin usharirqan: “Contribusion cobraq nunam wayinman cuticorqan jutsanpita perdonashqana; peru fariseoqa, manam. Porqui pipis alli tucoq caqqa, penqacushqan canqa; y qollmi shonqu caqqa, alli presisaqmi canqa” (Luc. 18:9-14).

‘Alläpa allitukïqa’ mana allimanmi apakun

8, 9. ¿Ima ninantaq ‘alläpa allitukïqa’, y tsënö këqa imamantaq ishkiratsimashwan?

8 Hina imanir alläpa allitukoq kë mana alli kanqantaqa rikätsimantsik Eclesiastés 7:16 ninqanmi: “Ama alläpaqa allitukïtsu, ni alläpaqa yachaqtukïtsu, ¿imanirtaq mana alliman heqëta munanki?”. Kë librota qellqaqmi, 20 kaq versïculochö imarëkur mana allitukunapaq kënö nimantsik: “Kë patsachöqa hutsa mana ruraq nunaqa manam kantsu”. ‘Alläpa allitukoqkunaqa’ kikinkunapa pensëninkunamannö o justiciankunamannömi nuna mayinta juzgan. Y kikimpa justicianta Diospa justiciampa hanampa churëkanqantaqa manam cuentata qokuntsu, tsëmi Diospa rikënimpaqqa mana alli nunana tikrarin.

9 ‘Alläpa allitukoqkuna’, o wakin Bibliakuna ninqannöpis “ley ninqannölla ruraqtukoqkuna” o “justotukoqkunaqa”, Jehová ruranqankunapitam mana allita parlar qallëkuyanman. Jehová ruranqankunapita mana allipa parlëqa, noqapa pensënïmi más alli neqnömi kanman. Hina tsëqa kanman acusashqakuna hamakuyänanman Jehoväta hamëkatsirnin kikintsik alli kaqta o mana alli kaqta tantiëkurnin juzguënömi. Pero ¿noqantsikta Diosnintsik ruramashqantsik kikintsik munënintsikmannö justiciata patsätsinapaqku? ¡Manam! Justiciapaq Leykunataqa kikin Jehovällam patsätsin (Rom. 14:10).

10. ¿Imanöpataq Job mana allita Diospaq parlarqan?

10 Pero manam ni mëqantsikpis Diosta juzguëta ichikllapis munantsiktsu. Pero höraqa alläpa llakikurmi llutanta Diospaq parlarintsik hutsasapa shimintsikwan. Këtaqa rurantsik alläpa hipar o munanqantsiknö imapis mana yarqapamashqam. Hina Diosta sirveq Job nunapis tsë parlëman ishkirirqanmi. Bibliachöqa pëpaq “mana hutsallakushpa Dios munanqanta ruraq [...] y Dios respetaq y mana allikunapita rakikashqa” ninmi (Job 1:1). Pero Job, tukï desgraciakunata pasar y alläpa llakikurmi “Dios alli kanqanta rikänampa rantin kikin allitukurqan” (Job 32:1, 2). Tsënö pensanqampitaqa arrepentikunanraqmi karqan. Noqantsikpis tukï hipakïpa pasarnin Jobnö pensarqa, ama espantakushuntsu. Pero ¿imataraq rurashwan tsënö pensëta haqirinapaq?

Höraqa manam llapantatsu musyantsik

11, 12. a) Imapis mana alli kanqanta pensarqa, ¿imatataq yarpänantsik? b) Uvas chakrapa duëñon, ¿imanirtaq mana alli nunanö rikakun?

11 Llapanta mana musyanqantsiktam puntataqa yarpänantsik. Tsëmi Jobpis tsënö parlarqan. Pëqa manam ichikllapis musyarqantsu Dios angelninkunawan ëllurëkanqanchö o gorirëkanganchö ishkë kuti Satanás rimanqanta (Job 1:7-12; 2:1-6). Y Satanás hipëkätsinqantapis manam tantiarqantsu. Hina, itsapis manachi musyarqantsu Satanás pï kanqantapis. Tsëchi Diosnintsik hipëkätsinqanta pensarqan. Këchö yachakunqantsiknöpis, llapanta alleq mana musyarqa pantarintsikmi.

12 Kananna rikärishun uvas chakrapa duëñompaq y trabajaqninkunapaq Jesus parlanqanta (lei Mateo 20:8-16). Duëñoqa llapan trabajaqninkunatam huk höralla o hunaqnimpi trabajashqa kayaptimpis, igual paguëkurqan. Kë ruranqampita, ¿allitam rurëkun ninkimanku? Achachëchöpis hunaqnimpi trabajaqkunaman yarparqa, pëkunatachi masqa paguëkunman karqan ninkimanchi. Tsënö pensashqaqa, chakrayoq nunaqa aksë y malafë nunanömi rikakun. Y tapuriyaptin contestanqannäqa mana alli nuna kanqantanömi rikätsikun. Pero ¿llapan pasakunqantaku musyantsik?

13. Kë yachatsikïchö, ¿imatataq yachakuntsik patrón pensanqannö pensarqa?

13 Kananna dueño pensanqannö pensarishun. Kë patronqa alleqchi musyarqan trabajadorninkunapa familiankuna kanqanta. Jesus kawanqan witsanchöqa trabajadorkunata uryar ushariyaptinmi pagayaq, y tsëwannam familianta manteniyaq. Y kanan pensari, tarderaq patrón tarinqanrëkur huk hörallapis trabajaqkunaman. Ichikllata paguëkuptinqa, ¿familian mikunampaq tinkunmantsuraq karqan? Manam. Pero trabajëtaqa munayarqanmi. Tsëchi, qoyapita patsë trabajëta munëwan pillapis trabajatsinampaq shuyaräyarqan (Mat. 20:1-7). Tsënö shuyarëkäyaptimpis, manam uryayänampaq pipis nirqantsu. Bibliachöqa manam qelam kayarqan nintsu, tsëqa manam qela kartsu tardeyaq kakuyarqan. Y qam, familiëki mikunampaq trabajëta munëwan llapan hunaq shuyaraq nuna kankiman. ¿Manaku huk hörallapis trabäjïki qoykuyäshunqëkita kushikunkiman? ¿Y manatsuraq ichik uryanqëkipita alli paguëkuyäshuptiki, y tsëwan mikïta rantinëkipaq qellëniki tinkuriptin kushikunkiman?

14. ¿Imatataq yachakuntsik uvas chakrachö trabajaqkunapita?

14 Uvas chakrapa duëñon ruranqanta rikärishun. Pëqa llapan trabajadorninkunatam igual pagarqan. Tsëtaqa rurarqan llapampis qellëta wanayanqanta musyarmi. Wakinnö karqa, atska trabajadorkunata rikarchi ichikllata pagarinman karqan, pero manam tsëtatsu rurarqan, sinöqa llapantam igual pagarqan, tsënöpa familiankunapaq mikïninkuna rantiyänampaq. Kë llapanta yachakushqaqa, kë patronta mananam mana allitanönatsu rikantsik. Këchömi cuentata qokurintsik kë patrón alli nuna karnin tsënö ruranqanta. Hina yachakurintsikmi llapanta mana musyanqantsik mana alli pensëman apamanqantsiktapis. Hina, Diospa justician nunapa leyninkunapita y pensënimpita hukläya y más alli kanqantapis yachakurintsikmi.

Diosnötsu llapanta musyantsik

15. ¿Imanirtaq nintsik, noqantsikqa manam llapantatsu musyantsik?

15 Ishkë kaqnam, imapis mana allinö kaptinqa, Diosnö mana pensanqantsikta y nunapa shonqunta mana rikanqantsikta yarpänantsik. ¿Imanöpataq mana allitaqa pensëkushwan? Hutsasapa karnin, mana allipa pensarnin, huk markachö o hukläya winashqa karnin. Nunakunaqa manam llapanta musyëta puëdentsiktsu, shonqunkunachö imata pensayanqanta mana musyar y imarëkur rurayanqantapis mana musyar. Pero Jehoväwan Jesusqa llapantam musyayan (Pro. 24:12; Mat. 9:4; Luc. 5:22).

16, 17. ¿Imanirtaq Jehová juzgarqantsu Leynin ninqannö Davidtawan Bat-sëbata?

16 Bat-seba warmiwan David hutsallakunqampita rikärishun (2 Sam. 11:2-5). Moises Ley qellqanqanchöqa, tsënö hutsa ruraqkunata wanutsiyänampaqmi qellqarqan (Lev. 20:10; Deu. 22:22). Tsënö leynin nikaptimpis manam wanuyänanta haqirqantsu, sinöqa castigarqanllam. ¿Mana allitatsuraq Dios rurarqan? ¿Davidta kuyanqanrëkurtsuraq Leyninta cumplirqantsu? Wakin nunakunaqa këta leirmi Diosta juzgayan.

17 Pero, mana majanwan punukïkoqkunapaq Ley ninqantaqa, hutsasapa juezkunam cumplitsiyänan karqan. Hutsa ruraqpa shonqunta mana rikarmi, llapantapis kë Ley ninqannö igualpa juzgayaq. Pero Jehoväqa shonquntsikchö imatapis pensanqantsiktapis musyanmi (Gén. 18:25; 1 Cró. 29:17). Tsëmi, Jehoväqa Ley ninqannötsu rurarqan, tsë Leyqa karqan Patsachö juezkuna juzgayänanllapaqmi. Kë Leyta Jehová cumplinanta shuyarëqa, alli nawiyoq nunata lentesta yakatsita munënömi kanman. David Bat-sëbawan hutsankunapita arrepentikuyanqantaqa Jehová rikarqanmi, tsëmi ankupëwan y kuyakïwan juzgarqan.

Diospa justicianta ashikäshun

18, 19. ¿Imataq yanapamäshun Jehoväta kikintsikpa pensënintsikmannö mana juzganapaq?

18 Tsëmi Bibliata leinqantsikchö, o imatapis hipanqantsikchö Diosnintsik mana allita ruranqanta pensarqa, ama kikintsikpa pensënintsikmannöqa Diosta juzgashuntsu. Yarpäshun, manam llapantatsu wakin kaqchöqa Biblia willamantsik, y höraqa kikintsikpis mana allipam pensarintsik, hina manam Diosnötsu nunakunapa shonqunkunata rikantsik. Musyanqantsiknöpis, “piñacoq nunaqa manam Dios Yayapa muneninta rurantsu” (Sant. 1:19, 20). Këta yarparqa, manam “imëpis Jehoväwan piñakushuntsu” (Pro. 19:3).

19 Jehovällam ima alli o mana alli kanqanta patsätsinampaq musyan, y Jesusnö kaqmi Jehová ninqanta respetanantsik (Mar. 10:17, 18). Noqantsikqa sinchikunantsik ‘rasonpa caqta’ alli yachakunapaqmi (Rom. 10:2; 2 Tim. 3:7). Y Bibliachö ninqanta wiyakurnin y ninqannö kawarninqa, ‘Dyospa justisyantam’ puntaman churëkantsik (Mat. 6:33).

[Päginapa ura kuchunchö willakï]

^ par. 5 Huk yachaq nuna ninqannöpis, griego idiömachö ‘patsakätsi’ ninanqa, estatuata rurarir nunakuna rikäyänampaq shutita churëkoqnömi. Judïokunaqa kikinkuna alabashqa këta munëwanmi, estatuata shäritseqnö pensëninkunata yachatsikuyaq, tsënöpam Diosta mana kaqpaqnö churëkäyarqan.

¿Yarpankiku?

• ¿Imanirtaq alläpa preciso Jehoväpa justicianta ashï?

• ¿Ima ishkë pensëpitataq cuidakunantsik?

• ¿Imatataq rurashwan Diospa justicianta puntaman churanapaq?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[16 kaq päginachö dibüju]

¿Imataq yachatsimantsik ishkaq nunakuna temploman ëwëkur Diosman mañakuyanqan?

[17 kaq päginachö dibüju]

¿Allitsuraq karqan hunaqnimpi trabajaqkunata, y huk höralla trabajaqkunata patrón igual paganqan?