¿Kallpachanakushanchischu huñunakuykunapi?

“Wawqe-panaykuna, huñukuqtiykichisqa [...] [tukuy imatapas] ruwaychis iñiypi iñiq t’aqata wiñachinapaq.” (1 COR. 14:26, Edición 1988.)

1. 1 Corintios 14 capitulopi nisqan hina, ¿imaraykun ancha allinpuni iñiq t’aqapi ruwakusqan huñunakuykuna?

HUÑUNAKUYKUNAQA anchatan kallpachawanchis. Chayrayku huñunakuy tukuytaqa llapanchischá khaynata ninchis: “¡Kay huñunakuyqa anchatan kallpacharqowan!” nispa. Huñunakuyninchiskunaqa apostolkunaq tiemponpi hinan kunanpas iñiyninchispi kallpachawanchis. Chaymantan apóstol Pablo riman Corinto cristianokunaman ñawpaqkaq carta qelqasqanpi. 14 capitulopin yapa-yapamanta riman huñunakuyninchiskunaqa “iglesiata [iñiq t’aqata] astawan wiñachinapaq” kasqanta (leey 1 Corintios 14:3, 12, 26). *

2. a) ¿Imaraykun huñunakuykuna kallpachawanchis? b) ¿Ima tapuytan kutichisun?

² Huñunakuykunaqa Diospa espiritunpa yanapayninwan aparikusqanraykun kallpachawanchis. Chaymi sapa huñunakuy qallariyta Diosmanta santo espiritunta mañakunchis, chhaynapi yachachikuykuna sonqonchisman chayananpaq. Ichaqa  chay huñunakuykuna astawanraq kallpachawananchispaqqa sapankanchismi yanapakullasunmantaq. Chhaynaqa, ¿imatan sapankanchis ruwasunman huñunakuyninchiskuna iñiyninchispi llapanchista kallpachawananchispaq?

3. ¿Imaraykun huñunakuyninchiskunata ancha allinpaq qhawarinanchis?

³ Chay tapuyman kutichinanchispaqqa ñawpaqta yachasunchis huñunakuyta umalliq iñiqmasinchiskuna imaynata chayta aparinankumanta. Qhawarillasuntaq imakunatan sapankanchis ruwasunman huñunakuypi llapanchis kallpachanakunanchispaq chaytapas. Chaykunataqa yachananchis huñunakuyninchiskuna sagrado kasqanrayku, hinaspapas huñunakuykunapi comentaspaqa Diostan yupaychashanchis (Sal. 26:12; 111:1; Isa. 66:22, 23).

Bibliata estudianapaq huñunakuy

4, 5. ¿Imaraykun Qhawaq revistata huñunakuypi estudianchis?

⁴ Huñunakuykunapi Qhawaq revistata estudiaspa kallpata hap’inanchispaqqa entiendenanchismi imarayku chay revista sapa semana estudiakusqanta. Chayrayku kunan yachasunchis ima cambiokunatas ruwakurqan Qhawaq revistapi, huñunakuykunapi estudianapaq yachachikuykunapipas chayta.

⁵ 15 enero 2008 revistamantapachan huk dibujotawan tapanpi yapakamurqan (quechuapi 15 de enero 2009). ¿Repararqankichu chayta? Hap’ishasqayki revistaq tapanta allinta qhawariy. Torreq uranpin kashan kichasqa Biblia, chaymi rikuchin Qhawaq revistaq yanapayninwan Biblia estudiasqanchista. Chay huñunakuypin Bibliaq yachachikuyninkunata allinta sut’inchakun chhaynapi entiendenanchispaq, imaynan Nehemiaspa tiemponpipas ruwakurqan hinata (Neh. 8:8; Isa. 54:13).

6. a) ¿Ima cambiokunatan ruwakamurqan huñunakuypi estudianapaq Qhawaq revistapi? b) ¿Imatan ruwakunan leey nisqa textokuna kaqtin?

⁶ Qhawarisqanchis hina, Qhawaq revistawanqa Bibliatan estudianchis, chaymi huñunakuypi estudiananchispaq yachachikuykunapi wakin textokunaq ñawpanpi “leey”, nispa churakamun. Huñunakuyman hamuqkunatan llapaykichista kallpachaykiku chay textokunata Bibliaykichispi leenaykichispaq (Hech. 17:11). Chhaynapin Bibliaq yachachikuyninkuna astawan sonqonchisman chayanqa (Heb. 4:12). Chaymi huñunakuyta umalliqpas tiempota qonan chay textota llapanku tarinankupaq, chhaynapi Bibliankupi leenankupaq.

Astawanmi tiempo kan rimarinanchispaq

7. Qhawaq revista estudiasqanchispi, ¿imata ruwananchispaqmi kunan astawan tiempo kan?

⁷ Chaymantapas huñunakuykunapi estudianapaq Qhawaq revistaq yachachikuyninkunaqa pisillapin qelqakampun. Pisillatañataq leekun chayqa, astawanmi tiempo kan llapanchis rimarinanchispaq. Wakinqa tapuykunamanmi kutichisunman, wakintaq rimarisunman huk textoq nisqan imayna yanapawasqanchismanta otaq huk experienciawan willasunman imarayku Bibliaq nisqanta kasukuy allinninchispaq kasqanta. Chaypi rikhuriq dibujokunamantapas rimasunmanmi (leey Salmo 22:22; 35:18; 40:9).

8, 9. ¿Imaynatan Qhawaq revistata estudiachiq aparinan chay huñunakuyta?

⁸ Chay tiempoqa allinta aprovechakunqa tapuykunaman kutichispanchis pisillata rimariqtinchismi, mana chayqa manañan tiempo kapunmanchu hukkuna rimarinankupaq. Qhawaq revistata estudiachiqpas manan askhatachu rimanan.  Chhaynaqa, ¿iman payta yanapanman ama nishuta rimananpaq, aswanpas kutichimuqkunaq rimamusqankuman hina pisillapi yapaykunanpaq?

⁹ Chay tapuyman kutichinapaq huk rikch’anachiyta qhawarisun. Huñunakuypi Qhawaq revistata allinta estudiayqa huk mayt’u t’ikamanmi rikch’akun. Imaynan huk mayt’upiqa askha t’ikakuna kan, chhaynallataqmi Qhawaq revistata estudiaypipas askha kutichiykuna kan. Imaynan t’ikakunaqa mana kaq colorllayoqchu kaq sayayllayoqchu kanku, chhaynallataqmi chay huñunakuypi iñiqmasikunaq rimarisqankupas mana kaqllachu. Estudiachiqpa pisilla rimarisqantaq mayt’upi t’ikakunaq raphinkunaman rikch’akun, raphikunataqa manan t’ikaq rantintachu churakun, aswanpas chay mayt’uta aswan munayta qhawarichinanpaqmi. Chaymi estudiachiqqa yuyarinan mana nishutachu rimanan kasqanta, aswanpas rimarisqanqa kanan huñunakuypi iñiqmasikunaq rimamusqankuman yapaykunallanpaqmi. Sichus chhaynata chay huñunakuy aparikunqa chayqa, llapankuq rimarisqankuwanmi  sumaqta kallpachanakunqaku.

Huñunakuykunapi Jehová Diosta hatunchasun

10. ¿Imaynatan apostolkunaq tiemponpi cristianokuna qhawariqku huñunakuykunata?

¹⁰ 1 Corintios 14:26-33 nisqanpin yachanchis imaynata apostolkunaq tiemponpi huñunakuykuna aparikusqanmanta. Bibliata t’aqwiq runan chay textoq nisqanmanta rimaspa ñawpa cristianokunaq imayna huñunakusqankumanta khaynata nin: “Paykunaqa huñunakuyninkuman rinkuman karqan manan tiyaspa uyarinallankupaqchu, aswanpas chaypi imaynallamantapas iñiqmasinkuta kallpachanankupaq yuyaywanmi”, nispa. Apostolkunaq tiemponpi cristianokunaqa huñunakuykunata qhawariqku iñiyninkumanta rimarinankupaqmi (2 Cor. 4:13).

11. a) ¿Iman huñunakuykunapi astawan kallpachawanchis, imarayku? b) ¿Imakunan yanapawasun huñunakuykunapi aswan allinta rimarinanchispaq? (Uranpi willakuyta qhawariy.)

¹¹ Huñunakuykunapi iñiyninchismanta rimarisqanchisqa iñiq t’aqatan ‘astawan wiñachin [kallpachan]’. Hayk’a tiempoña huñunakuykunaman hamushanchis chaypas, chaypi iñiqmasinchiskunaq rimarisqankuta uyariyqa sonqonchistan llanllarichin. Tukuy sonqonwan Diosta serviq kurak hermananchispa rimarisqanqa sonqonchismanmi chayan, munakuq umalliq yuyaychasqanta uyarisqanchisqa kallpachawanchismi, Jehová Diosta tukuy sonqonwan munakusqanta rikuchinanpaq huk wawaq rimarisqanpas kusichiwanchismi. Qhawarisqanchis hina, huñunakuykunapi rimarisqanchiswanqa llapanchismi yanapakunchis astawan kallpachanakunanchispaq. *

12. a) ¿Imatan yachachiwanchis Moisespa Jeremiaspa ejemplon? b) ¿Imaynatan mañakuy yanapawanchis mana manchakuspa rimarinanchispaq?

¹² Askha runakuna ukhupi rimayta manchakuqkunapaqmi ichaqa sasa kanman huñunakuykunapi rimariy. Chhaynapi tarikushanki chayqa, Moisesmanta Jeremiasmantawan yachaymi kallpachasunki. Paykunaqa sut’itan willakurqanku askha runakunaq qayllanpi rimayta manchakusqankumanta (Éxo. 4:10; Jer. 1:6). Jehová Diosmi paykunataqa yanaparqan runakunaq qayllanpi payta hatunchanankupaq, chhaynallatataqmi qantapas yanapasunki huñunakuykunapi rimarispa yupaychanaykipaq (leey Hebreos 13:15). Ichaqa ¿imatan ruwawaq Jehová Dios yanapanasuykipaq? Ñawpaqtaqa allinta preparakuy huñunakuykunapaq, chaymantataq manaraq huñunakuyman rishaspayki Diospa yanapayninta mañakuy chaypi mana manchakuspa rimarinaykipaq (Fili. 4:6). “Munayninman hina[taq]” mañakushanki chayqa, kutichimunqan mañakusqaykimanqa (1 Juan 5:14; Pro. 15:29).

Huñunakuykunaqa ancha allinninchispaqmi

13. a) ¿Imaynatan huñunakuykuna yanapawanchis? b) ¿Imatan umallikuna tapukunanku?

¹³ Apóstol Pabloq nisqan hina, huñunakuykunaqa iñiyninchispin wiñachiwanchis,  kallpachawanchis, sonqochawanchis [consolawanchis] ima (1 Cor. 14:3). * Chaymi umallikunaqa tapukunanku: “¿Kallpachashanichu iñiqmasiykunata huñunakuypi rimarisqaywan?” nispa. Chayta imaynata ruwanankupaq qhawarisun imaynatas Jesús kawsarimpusqan qhepaman huk huñunakuyta aparirqan chayta.

14. a) ¿Imakunan sucederqan huñunakuy ñawpaqta? b) ¿Imaraykun apostolkunaq sonqon llanllarirqan?

¹⁴ ¿Imakunan sucederqan chay huñunakuy ñawpaqta? Wañuchinankupaq Jesusta hap’iqtinkun apostolninkunaqa “payta saqerparispa ayqerikapurqanku” profetizakusqanman hinan “wasinkuman kutipurqanku” (Mar. 14:50; Juan 16:32, NM). Jesusmi ichaqa kawsarimpusqan qhepata llakikuypi tarikushaq apostolninkunata huk huñunakuyman invitarqan. * Hinan “chunka hukniyoq yachachisqankunaqa Galilea provinciaman rirqanku, maymanchus Jesusqa rinankupaq paykunata kamachirqan chay orqoman”. Chayaqtinkutaq “Jesusqa paykunaman asuykuspa” rimapayarqan (Mat. 28:10, 16, 18). Chaywanqa maytachá apostolkunaq sonqon llanllarirqan. ¿Imamantan Jesús paykunawan rimarqan?

15. a) ¿Ima nirqanmi Jesús apostolninkunata? b) ¿Imaynan apostolkuna sientekurqanku Jesuspa aparisqan huñunakuy qhepaman?

¹⁵ Jesusmi khaynata rimayta qallarirqan: “Diosmi qowarqan tukuy atiyta hanaq pachapipas kay pachapipas”, nispa. Chaymantataq kamachirqan: “Rispa llapa suyu runakunata yachachimuychis”, nispa. Tukurqantaq: “Ñoqaqa qankunawanmi sapa p’unchay kashani”, nispa (Mat. 28:18-20). Rikusqanchis hina, Jesusqa manan phiñakurqanchu apostolninkunata. Manan iñiyninkumantapas iskayrayarqanchu nitaqmi yuyarichirqanchu iñiyninkupi pisipaspa payta saqerparisqankumanta. Aswanpas huk hatun llank’aytan paykunaman encargarqan, chhaynapin rikuchirqan paypas Taytanpas munakusqankuta. Chayqa anchatan apostolninkunata kallpacharqan consolarqantaq, chaymi chay huñunakuy qhepallaman paykunaqa wakmanta “allin willakuykunata” yachachishallarqanku (Hech. 5:42).

16. ¿Imatan umallikuna Jesús hina ruwananku huñunakuykunapi iñiqmasikunata kallpachanankupaq?

¹⁶ Kunanpas umallikunaqa Jesús hinan huñunakuykunapi iñiqmasinkuman yuyarichinku Jehová Diospa munakuyninmantaqa mana imapas ni pipas t’aqananta (Rom. 8:38, 39). Chaymi paykunaqa iñiqmasinkupi astawan qhawarinku sumaq sonqo kasqankuta manataq imapi pisipashasqankutachu. Nitaq iñiyninkumantapas iskayrayashankuchu, aswanpas rimayninkuwanmi rikuchinku iñiqmasinkuqa Jehová Diosta munakusqanta, munayninman hina kawsay munasqankutapas (1 Tes. 4:1, 9-12). Mayninpiqa yaqapaschá llapa iñiq t’aqata yuyaychananku kanqa, ichaqa iskay kinsallata yuyaychananku kaqtinqa sapallankupin chayta ruwananku (Gál. 6:1; 2 Tim. 2:24-26). Umallikunaqa huñunakuykunapi rimaspankuqa iñiqmasikunaq imachus allin ruwasqankumantan “kusa” nimunku (Isa. 32:2). Chhaynapin llapa iñiqmasikuna huñunakuy tukuyta kusisqa kallpachasqa sientekunku (Mat. 11:28; Hech. 15:32).

 Sonqonchistan llanllarichin

17. a) ¿Imaraykun huñunakuyninchiskuna kanan consolawananchispaq? b) ¿Imakunatan ruwawaq huñunakuyninchiskuna kallpachawananchispaq? (Qhaway recuadrota.)

¹⁷ Kay tiempopiqa aswan millayraqmi kawsay kashan, chaymi huñunakuyninchiskunaqa kanan consolawananchispaq (1 Tes. 5:11). Ñawpaq watakunapi qosanwan kuska nishu sasachakuypi tarikuq hermananchismi khaynata nin: “Huñunakuykunapi iñiqmasikunawan kaspan reparaq kayku Jehová Dios munakuywan cuidawasqankuta. Llapa llakikuyniykutapas saqeshaykuman hinan thak sientekuq kayku”, nispa (Sal. 55:22). Chhaynaqa llapallanchis yanapakusun huñunakuyninchiskuna kallpachaq kananpaq, chhaynapin lliw hamuqkuna chay iñiqmasinchiskuna hina sientekunqaku.

[Uranpi willakuykuna]

¿Imaynatan kutichisunman?

• ¿Imaraykun huñunakuyninchiskuna ancha allin?

• ¿Imaraykun huñunakuykunapi rimarisqanchis “iñiq t’aqata” kallpachan?

• Qatikuqninkunawan Jesuspa huñunakuy ruwasqanmanta, ¿imatan yachanchis?

[Tapuykuna]

[22, 23 paginakunapi fotokuna recuadropiwan]

¿IMAKUNAN YANAPAWASUNMAN HUÑUNAKUYKUNAPI KALLPACHANAKUNANCHISPAQ?

Ñawpaqmanta preparakuy. Sichus wasinchispi huñunakuykunapaq preparakamusun chayqa, kusikuywanmi chaypi yachachikuykunata uyarisun sonqonchismantaq chayanqapas.

Ama faltakuspa hamuy. Huñunakuykunaman askha hamunchis chayqa, astawanmi kallpachanakunchis, chaymi qanpas hamusqaykiwanqa hukkunata kallpachanki.

Temprano chayamuy. Temprano chayamuspaqa huñunakuytan qallarinki takiwan, Diosmanta mañakuywan ima, chaykunawanqa Diostan yupaychanchis.

Necesitakusqan qelqakunata apamuy. Sichus huñunakuykunaman apamunki Bibliaykita, chaypi estudianapaq qelqaykikunatapas chayqa, astawanmi entiendenki imamanta rimakushasqanta.

Tukuy yuyaywan uyariy. Huñunakuykunapiqa ama celularniykipi mensaje nisqata leeshaychu. Imachus ruwanaykikunataqa huk ratopi ruway.

Huñunakuypi rimariy. Huñunakuykuna aparikushaqtin askha rimariqtinkuqa astawanmi kallpachanakunchis sapankankuq iñiyninkuta uyarispanchis.

Pisillapi rimariy. Chhaynapin astawan tiempo kanqa huk iñiqmasinchiskunapas rimarinankupaq.

Huñunakuypi ruwanaykikunawan hunt’ay. Bibliamanta Allin Yachachiq Kanapaq Escuelapi otaq Predicayta Yachanapaq Huñunakuypi huk parteta qosunkichis chayqa, preparakuspa allinta ensayay, amataq niychu “kunanqa manan atirqosaqchu”, nispaqa.

“Allinmi” niy. Huñunakuypi rimariqkunata, discurso otaq demostración qoqkunatapas “kusatan ruwarqonki” nispa niy.

Hamuqkunawan parlariy. Huñunakuykuna manaraq qallarishaqtin napaykunakuypas tukupusqan qhepata parlariypas astawanmi kallpachawanchis.