¿Mi cha kolta aba sventa stsatsub koʼontontik yuʼun li tsobajeletike?
¿Mi cha kolta aba sventa stsatsub koʼontontik yuʼun li tsobajeletike?
«Cʼalal chatsob abaique [...,] li cʼusi chapasique jaʼuc me sventa chatsatsubic o ta stojol Dios.» (1 COR. 14:26)
1. ¿Kʼusi jtos tsots chalbe skʼoplal sventa tsobajeletik li ta kapitulo 14 ta karta sventa jcorintoetike?
«¡TOJ lek la stsatsubtasun li tsobajele!» Jkotoltik van oy jech kalojtik kʼalal chlaj junuk tsobajel ta Salon sventa Tsobobbaile. Mu labaluk sba chkaʼitik, yuʼun —jech kʼuchaʼal ta skʼakʼalil li baʼyel yajtsʼaklomtak Cristoe— li tsobajeletike jaʼ sventa tstijbe yoʼonton xchiʼuk stsatsubtasatik ta mantal li buchʼutik teike. Li jtakbol Pabloe laj to yalbe skʼoplal li ta sbaʼyel karta sventa jcorintoetike. Li ta kapitulo 14 ep ta velta chal ti skotol li kʼusi ch-echʼ ta tsobajele jaʼuk me «sventa tstsatsub ta stojol Dios li jchʼunolajeletique» (kʼelo 1 Corintios 14:3, 12, 26). *
2. 1) ¿Kʼu yuʼun tstsatsubtas tajek koʼontontik li tsobajeletike? 2) ¿Kʼusi ta jtakʼtik?
2 Jnaʼojtik ti tstsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike xchiʼuk ti ta jtabetik sbalile, taje jaʼ koliyal ti te oy li xchʼul espiritu Diose. Jaʼ yuʼun ta jlikestik ta jun orasion ta sjunul koʼontontik li jujun tsobajele, yuʼun ta jkʼanbetik jTotik ta vinajel ti akʼo yakʼ tal xchʼul espiritue. Akʼo mi jech, jnaʼojtik ti xuʼ skolta sba stekel ermanoetik ta tsobobbail sventa tstsatsubtas koʼontontik li kʼusi ch-echʼe. ¿Kʼusi stakʼ jpastik ta jujuntal sventa stsatsubtas xchiʼuk spat koʼontontik ta mantal li tsobajeletik ch-echʼ jujun xemana ta Salon sventa Tsobobbaile?
3. ¿Kʼu to yepal sbalil li tsobajeletike?
3 Sventa jtakʼtike oy kʼusi ta jkʼeltik batel li ta sventa tsobajeletik ti jaʼ skʼan oyuk ta sjolik li buchʼutik chetʼesike. Te ta jkʼeltik batel xtok kʼusi xuʼ spas sjunul tsobobbail yoʼ spatbe yoʼonton stekel li buchʼutik teik ta tsobajele. Taje skʼan me jtsaktik ta mukʼ ta melel, yuʼun li jtsobajeltike chʼul me; jech onoʼox, kʼalal teutike xchiʼuk kʼalal chkakʼ jloʼiltike jaʼ me junantik li kʼusi tsotsik skʼoplal sventa chkichʼtik ta mukʼ li Jeovae (Sal. 26:12; 111:1; Isa. 66:22, 23).
Jun tsobajel ti jaʼ sventa ta jchantik Vivliae
4, 5. ¿Kʼusi sventa li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole?
4 Jtekeltik ta jkʼan ta jtabetik lek sbalil Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole. Yoʼ jtabetik sbalile skʼan me xkaʼibetik lek smelolal kʼusi sventa li tsobajeletik jujun xemanae. Jaʼ yuʼun jvules ta joltik junantik li kʼusitik jelbil tal li ta revista Li Jkʼel osil ta toyole xchiʼuk li kʼusitik chichʼ chanele.
5 Li ta baʼyel revista sventa chichʼ chanele —li ta 15 yuʼun enero ta 2008— oy kʼusi tsots skʼoplal laj yichʼ akʼel li ta pajina 1. ¿Mi avil xa? Kʼelo lek avil li ta pajina 1 li revista te atsakoje. Li ta yok toyol kʼelob osile oy te jlik Vivlia ti jamale, ti jaʼ chalbe srasonal kʼu yuʼun ta jtsob jbatik sventa li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole: li revistae jaʼ tskoltautik ta yaʼibel smelolal li Vivliae. Jaʼ jech, li tsobajel ta jujun xemanae chichʼ albel skʼoplal li sKʼop Diose xchiʼuk chichʼ chapbel smelolal, jech kʼuchaʼal la spasik ta skʼakʼalil Nehemiase (Neh. 8:7, 8; Isa. 54:13).
6. 1) ¿Kʼusi laj yichʼ jelel li bu chichʼ chanel li ta revista Li Jkʼel osil ta toyole? 2) ¿Kʼusi skʼan oyuk ta joltik kʼalal «kʼelo» xi ta slikebal tekstoe?
6 Ti oy xa ta joltik ti jaʼ mas toj tsots skʼoplal li Vivliae, jaʼ yuʼun oy kʼusi laj yichʼ jelel li bu chichʼ chanele: li avie oy jlom tekstoetik xi chal ta slikebale «kʼelo». Chavichʼik albel atekelik ti akʼo xa kʼelik batel li versikuloetik taje, ti xa tunes aVivlia atukike (Hech. 17:11). ¿Kʼu yuʼun? Kʼalal chkiltik li tojobtasel chakʼ Dios ta jVivliatike mas to chkʼot ta koʼontontik (Heb. 4:12). Jaʼ yuʼun kʼalal skʼan toʼox xichʼ kʼelel li tekstoetik taje, li buchʼu tsjelubtase skʼan me smala akʼo staik teksto li buchʼutik tee xchiʼuk ti parejo skʼelik echʼele.
Mas oy yorail sventa chkakʼ ta ilel xchʼunel koʼontontik
7. ¿Kʼusi xuʼ jpastik ta tsobobbail kʼalal yakal li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole?
7 Yan kʼusi laj yichʼ jelel xtoke jaʼ ti mas xa juteb li bu chichʼ chanele. Kʼalal mu xa jaluk chichʼ kʼelel li parafoetike jaʼ mas oy yorail sventa chkal jloʼiltik. Koliyal ti jeche, ep ermanoetik xuʼ xakʼ ta ilel xchʼunel yoʼontonik ta tsobobbail. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ jaʼ xalik li stakʼobil te chal ta revistae, kʼuxi xuʼ xkakʼ ta jkuxlejaltik junuk teksto o xalik ta jaypʼeluk noʼox kʼop junuk loʼil ti bu chakʼ ta ilel ti jaʼ lek kʼalal chkakʼ ta jkuxlejaltik li beiltaseletik ta Vivliae. Jech xtok skʼan me chʼakbel jutuk yorail sventa xichʼ albel skʼoplal li lokʼoletike (kʼelo Salmo 22:22; 35:18, xchiʼuk 40:9).
8, 9. ¿Kʼusi skʼan spas li buchʼu tsjelubtas li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole?
8 Mi komkom noʼox chakʼ sloʼilike xchiʼuk mi muʼyuk chloʼilaj tajek li buchʼu chetʼese, mas me oy yorail sventa epuk ermanoetik xal sloʼilik li ta Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole. Li buchʼu chetʼes Li Jkʼel osil ta toyole, ¿kʼusi chkoltaat sventa tstsʼakubtas li kʼusi chal ermanoetik yoʼ stsatsubtas koʼontontik li tsobajele?
9 Sventa jtakʼtik taje xi jkoʼoltastike. Kʼalal lek chichʼ jelubtasel li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole xkoʼolaj kʼuchaʼal jyom nichim. Jech kʼuchaʼal toj ep xnichimal li jyom nichime, li Xchanel Li Jkʼel osil ta toyole oy ep buchʼu chakʼ sloʼilik. Jech kʼuchaʼal jeltos smukʼul xchiʼuk skoloral li nichimetike, li buchʼutik chakʼ sloʼilike jelajtik sjalil xchiʼuk ti kʼuyelan chalike. ¿Kʼusi xkoʼolaj-o xtok kʼalal chakʼ sloʼil bakʼintik li buchʼu chetʼese? Xkoʼolaj kʼuchaʼal li skap o stsʼak chichʼ akʼbel li jyom nichime maʼuk ti jaʼ xa mas tsots skʼoplale, jaʼ noʼox sventa chichʼ meltsanel xchiʼuk ti lek xvinaj-oe. Li buchʼu chetʼese skʼan me oyuk ta sjol ti mu jaʼuk ep xkʼopoje, ti kʼusi tspase jaʼ ti tstsʼakubtas li slekil loʼil laj yal ermanoetike. Kʼalal pʼij kʼuyelan tskap jutuk sloʼil li buchʼu chetʼese xchiʼuk li kʼusi laj yal li ermanoetike, li kʼusi chkʼot ta pasele jaʼ ti tstsatsubtasbe yoʼonton ermanoetik li kʼusitik chichʼ alele.
«Scotol cʼacʼal acʼo calbetic slequilal Dios»
10. ¿Kʼu yelan laj yilik tsobajeletik li yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel sigloe?
10 Li kʼusi chal Pablo ta sventa tsobajeletik ta 1 Corintios 14:26-33 jaʼ chalbutik smelolal kʼuxi la spasik tsobajeletik li ta baʼyel sigloe. Jun krixchano ti chchanbe skʼoplal Vivliae xi la stsʼiba ta sventa li versikuloetik taje: «Li kʼusi mas xvinaj tspasik li ta relijion ta voʼnee (li ta baʼyel sigloe) jaʼ van ti buchʼuuk noʼox xuʼ oy smoton chaʼi xchiʼuk ti sbainoj chaʼi kʼusi tspas o chal li ta tsobobbaile. Muʼyuk buchʼu maʼ ti naka noʼox chbat yaʼi mantale, moʼoj, yuʼun jaʼ jech kʼuchaʼal oy kʼusitik chichʼike oy kʼusitik chakʼik ek». Ta melel, li yajtsʼaklomtak Cristo ta baʼyel sigloe jaʼ li ta tsobajeletik ti bu xuʼ xakʼ ta ilel xchʼunel yoʼonton chilike (Rom. 10:10).
11. 1) ¿Kʼusi ti mas chkoltavan sventa stsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike, xchiʼuk kʼu yuʼun? 2) ¿Kʼusi mantaletik tskoltautik yoʼ xlekub li jloʼiltik chkakʼtik ta tsobajeletike? (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.)
11 Kʼalal chkal xchʼunel koʼontontik li ta tsobajeletike ep me tskolta sba «sventa tstsatsub ta stojol Dios li jchʼunolajeletique». Jech van chaval ta melel ek, ti jaʼ jun lekilal chavaʼi li sloʼil ermanoetik xchiʼuk ermanaetike, manchuk mi oy xa sjayibal jabil cha kʼot ta tsobajeletik. Tstij koʼontontik kʼalal chakʼ sloʼil jun uni yayil ti tukʼ-o yakʼoj sbae; tstij koʼontontik kʼalal pʼij kʼuyelan chal sloʼil jun mol ta tsobobbail ti kʼanvaneme, xchiʼuk ta onoʼox xi jtseʼin yuʼun kʼalal chakʼ sloʼil jun olol ti chlokʼ ta yoʼonton stuk ta skoj ti skʼanoj tajek Jeovae. Jamal lek xvinaj chaʼa, kʼalal jtekeltik chkakʼ jloʼiltike jaʼ me jech tstsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike. *
12. 1) ¿Kʼusi ta jchantik ta sventa li kʼusi la snuptanik Moisés xchiʼuk Jeremiase? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik li orasion sventa xkakʼ jloʼiltike?
12 Pe li buchʼutik stsʼijetik noʼoxe yikʼaluk van toj tsots chaʼiik ti chakʼ sloʼilike. Mi jaʼ jechote vuleso me ta ajol ti mu atukuke. Yuʼun li tukʼil yajtuneltak Jeova jech kʼuchaʼal Moisés xchiʼuk Jeremiase vokol laj yaʼiik kʼalal chkʼopojik ta stojolal epal krixchanoetike (Éxo. 4:10; Jer. 1:6). Jech kʼuchaʼal koltaatik yuʼun Jeova sventa smuyubtaik ta stojolal epal krixchanoetike, jaʼ me jech tskoltaot ek yoʼ xavalbe slekilal Diose (kʼelo Hebreos 13:15). ¿Kʼusi stakʼ xa pas yoʼ xa skoltaot Dios mi cha xiʼ chaval aloʼile? Li kʼusi skʼan cha pas baʼyele, jaʼ ti xa chapan aba lek sventa li tsobajele. Kʼalal skʼan toʼox xa bat ta Salon sventa Tsobobbaile, kʼanbo Jeova ti akʼo xakʼbot stsatsal avoʼonton sventa xuʼ xaval aloʼile (Fili. 4:6). Ta skoj ti jech cha kʼan «cʼu chaʼal tscʼan stuque», naʼo me ta melel ti tstakʼbot li aorasione (1 Juan 5:14; Pro. 15:29).
Tsobajeletik ti tstsatsubtas, tstij xchiʼuk tspat koʼontontike
13. 1) ¿Kʼusi skʼan staik ta tsobajeletik li buchʼutik te chkʼotike? 2) ¿Kʼusi tsots skʼoplal skʼan sjakʼbe sbaik li moletike?
13 Li Pabloe chal ti toj tsots skʼoplal li tsobajeletike: tstsatsubtasbe, tstijbe xchiʼuk tspatbe yoʼonton li buchʼutik te chkʼotike (1 Cor. 14:3). * Li moletike lek me ti tsjakʼbe sbaik mi tstijbe yoʼonton ta melel li ermanoetike xchiʼuk mi tspatbe yoʼontonik kʼalal chetʼes sparteike. Sventa jnaʼtike, lek me ti jkʼeltik li jun tsobajel laj yetʼes Jesús kʼalal mu toʼox jaluk chaʼkuxieme.
14. 1) ¿Kʼusi kʼot ta pasel kʼalal skʼan toʼox xlik li tsobajel la spas Jesuse? 2) ¿Kʼu yuʼun lek van laj yaʼiik li jtakboletik ti nopaj tal ta stojolalik li Jesuse xchiʼuk ti lik kʼoponatikuke?
14 Baʼyel, kʼelo avil kʼusi kʼot ta pasel kʼalal skʼan toʼox xlik li tsobajele. Kʼalal jutuk xaʼox skʼan xichʼ milel li Jesuse «ijatovic batel scotolic [li yajtakboltake]; stuc xa te la scomtsanic li Jesuse», jech kʼuchaʼal albil xa onoʼoxe «[la spuk sbaik] batel ta jujuntal» (Mar. 14:50; Juan 16:32). Kʼalal chaʼkuxiem xaʼox une, la stak ta ikʼel ta jun tsobajel li yajtakboltak ti chat yoʼontonike. * Vaʼun «li buluchib (11) yajchancʼoptac Jesuse ibatic ta Galilea; te icʼotic ta vits ti bu albilic onoʼoxe». Kʼalal kʼotike «inochʼaj tal li Jesuse jech laj yalbe [o la skʼoponan]» (Mat. 28:10, 16, 18). ¡Toj lek van laj yaʼiik ti jaʼ baʼyel kʼopoj li Jesuse! Vaʼun ¿kʼusi albatik yuʼun li Jchanubtasvaneje?
15. 1) ¿Kʼusi laj yal Jesús li ta tsobajele, xchiʼuk kʼusi ti muʼyuk la spase? 2) ¿Kʼusi tijbat-o yoʼontonik li yajtakboltak li tsobajel taje?
15 Xi lik yalbe li yajtakboltak Jesuse: «Liʼacʼbat xa scotol jvuʼel». Laje, laj yakʼbe yabtelik: «Batanic me; bat pasic ta jchʼunolajel cuʼun li cristianoeti[ke]». Ta slajebe, xi laj yalbe ta slekil yoʼontone: «Naʼic me, te jchiʼinojoxuc o scotol cʼacʼal» (Mat. 28:18-20). ¿Mi laj avakʼ venta ti kʼusi muʼyuk la spas li Jesuse? Muʼyuk laj yalbe li kʼusi chopol la spas yajtakboltake. Muʼyuk la xchibal kʼopta li kʼusi oy ta yoʼontonike xchiʼuk muʼyuk bu la svulesbe mas ta sjolik ti oy smul chaʼi sbaik ta skoj ti kʼunib xchʼunel yoʼontonik kʼuk sjalile. Li kʼusi la spase jaʼ ti laj yalbe ti skʼanojane xchiʼuk ti akʼbilik jun abtel ti toj tsots skʼoplal yuʼun li sTote. ¿Kʼusi kʼot ta pasel ta stojolal li yajtakboltake? Toj lek tsatsubtasatik, tijbat xchiʼuk patbat yoʼontonik, yuʼun kʼalal mu toʼox jaluk slajel li stsobajelike la «xcholbe[ik] scʼoplal li Jesucristoe. Scotol cʼacʼal ichanubtasvanic» (Hech. 5:42).
16. ¿Kʼusi skʼan spas li moletik yoʼ xchanbeik stalelal Jesús sventa spat koʼontontik li tsobajeletike?
16 Li avi kʼakʼale, jaʼ jech ta xchanbeik stalelal Jesús li moletik ta tsobobbail ti chalbeik li ermanoetik ti kʼanbilik yuʼun Jeovae (Rom. 8:38, 39, Ch). Jaʼ yuʼun kʼalal chetʼes sparteike, jaʼ chalbe li slekil talelal yermanotakike, maʼuk li spaltailtakike. Xchiʼuk muʼyuk chchibal kʼoptaik ti kʼusi oy ta yoʼontonike. Moʼoj, yuʼun li kʼusi chlokʼ ta yeike chakʼ ta aʼyel ti skʼanojik Jeova li ermanoetike xchiʼuk ti jaʼ tskʼan tspasik li kʼusi lek chile (1 Tes. 4:1, 9-12). Pe bateltike, li moletike skʼan van stojobtasik sventa xtukʼib stekel li ermanoetik ta tsobobbaile, pe mi jaʼ noʼox skʼan tojobtasel jayvoʼuke jaʼ me lek ti jaʼ noʼox xichʼ tukʼibtasel ta stukik li buchʼutik te tsakal skʼoplalike (Gál. 6:1; 2 Tim. 2:24-26). Kʼalal tsjelubtas sparteik li moletike, tspatbeik yoʼonton li ermanoetik mi stakʼ chilike (Isa. 32:2). Chakʼik persa ti lekuk ta aʼiel li kʼusi chalik ta tsobajele, vaʼun jaʼ me jech xpatet yoʼontonik xchiʼuk tstsatsub yoʼonton li ermanoetik kʼalal mi tsuts li tsobajele (Mat. 11:28; Hech. 15:32).
Te ta jtatik lekilal
17. 1) ¿Kʼu yuʼun mas to toj tsots skʼoplal avi ti jaʼuk te jtatik lekilal li ta tsobajeletike? 2) ¿Kʼusi xuʼ xa pas sventa stsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike? (Kʼelo li rekuadro bu chal «Lajuntos kʼusi xuʼ jpastik sventa stsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike».)
17 Ta skoj ti toj echʼ xa noʼox ch-ilbajinvan li slumal Satanase, skʼan me jaʼuk te jtatik lekilal li ta tsobajeletike, jaʼ xkaltik, ti bu ta jta spatobil koʼontontike (1 Tes. 5:11). Xi chal jun ermana ti toj ep laj yil svokol xchiʼuk smalal ta voʼnee: «Li ta Salon sventa Tsobobbail ti bu oy ep ermanoetike, te laj kilkutik ti xchabiojunkutik tajek li Jeovae. Laj kaʼikutik ti xuʼ xkakʼbekutik Jeova li kikatskutike, vaʼun jaʼ chakʼbunkutik lekilal» (Sal. 55:22). Ta jkʼantik ti akʼo jechuk xtijbat xchiʼuk xpatbat yoʼonton li buchʼutik chkʼotik ta jtsobajeltik eke. Sventa jeche, jpastik me li kʼusi jbainojtik ta jujuntal yoʼ stsatsubtas koʼontontik li tsobajeletike.
[Tsʼibetik ta yok vun]
^ Laj onoʼox yichʼ alel ti oy kʼusi mu xa bu chkʼot ta pasel li kʼusi kʼot ta pasel ta tsobajeletik ta baʼyel sigloe. Jech kʼuchaʼal liʼe, mu xa bu chkʼopojik ta yantik kʼop xchiʼuk mu xa bu chichʼ alel albil kʼopetik (1 Cor. 13:8; 14:5). Akʼo mi jech, li mantaletik laj yakʼ Pabloe tskoltautik ta yaʼibel lek smelolal kʼuxi skʼan xichʼ pasel li tsobajeletik avie.
^ Li ta La Atalaya 1 yuʼun septiembre ta 2003, pajina 19 kʼalal ta 22, te ta jtatik tojobtaseletik ti kʼuyelan xuʼ xkakʼ lek jloʼiltik ta tsobajeletike.
^ Ti kʼuyelan jelel li kʼopetik ta griego ti jelubtasbil kʼuchaʼal «tstij koʼontontik» xchiʼuk «tspat koʼontontike», li Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo, yuʼun W. E. Vine, chchapbe skʼoplal ti kʼalal chal «tspat koʼontontik», xie, oy to kʼusi sjelbenal ti «mas to chkʼot ta koʼontontike», ti jaʼ mu sta kʼalal chkaltik «tstij koʼontontik», xie (koʼoltaso xchiʼuk Juan 11:19).
^ Taje yikʼaluk van jaʼ skʼoplal kʼalal xi laj yal Pablo ta tsʼakal ta sventa Jesuse: «Laj yacʼ sba ta ilel ta stojol jchʼunolajeletic ti echʼem ta voʼob ciento (500) stsoboj sbaique» (1 Cor. 15:6).
¿Kʼusi cha takʼ?
• ¿Kʼu to yepal sbalil li tsobajeletike?
• ¿Kʼu yuʼun tskolta sba «sventa tstsatsub ta stojol Dios li jchʼunolajeleti[k]» kʼalal chkakʼ jloʼiltik ta tsobajeletike?
• ¿Kʼusi ta jchantik li ta tsobajel la spas Jesús xchiʼuk yajchankʼoptake?
[Sjakʼobiltak sventa xchanobil]
[Rekuadro ta pajina 22]
LAJUNTOS KʼUSI XUʼ JPASTIK SVENTA STSATSUBTAS KOʼONTONTIK LI TSOBAJELETIKE
Baʼyel xa chapan aba. Mi cha chan ta ana li kʼusi chichʼ chanel ta Salon sventa Tsobobbaile, mas me kʼupil chavaʼi li tsobajeletike xchiʼuk mas me chkom ta ajol li kʼusi chichʼ chanele.
Batan ta skotol tsobajel. Kʼalal ep tsobolutike jaʼ tspatbe yoʼonton li buchʼutik tee, jaʼ yuʼun toj ep me sbalil ti teukote.
Sob xa kʼot. Mi teot xa ta achotleb kʼalal skʼan toʼox xlike, jaʼ me jech komon chi jkʼejin xchiʼuk jpastik orasion li ta slikebal tsobajele, ti jaʼ te smakoj ti kʼuyelan chkichʼtik ta mukʼ Jeovae.
Ichʼo echʼel li vunetik chichʼ chanele. Mi te avichʼoj aVivlia xchiʼuk li yantik vunetik chtun ta tsobajele, jaʼ me jech cha kʼel batel ti kʼuyelan chjelav li mantale xchiʼuk mas chavaʼibe smelolal li kʼusi chichʼ chanele.
Mu me kʼusi xchʼay avoʼonton. Jech kʼuchaʼal liʼe, mu xa kʼel mensaje ta selular kʼalal yakal tsobajele, jaʼ to me xa kʼel mi tsutse. Mi jech cha pase, jaʼ me jech chavakʼ ta ilel ti oy lek yorail avuʼun li kʼusi cha pas atuke.
Alo me aloʼil. Kʼalal ep buchʼu chal sloʼile ep me krixchanoetik chtijbat xchiʼuk chpatbat yoʼonton ta skoj ti jeltos kʼusi chichʼ alel ta sventa xchʼunel koʼontontike.
Mu me toj jaluk xaval aloʼil. Jaʼ me jech xuʼ xal sloʼil ek li yan ermanoetike.
Etʼeso me li apartee. Chapano me aba lek kʼalal chakʼik aparte ta Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Dios o li ta Tsobajel sventa Tunelale, chanilano baʼyel xchiʼuk mu me xaval ti muʼyuk chavetʼese.
Pato me oʼontonal. Li buchʼutik laj yetʼes sparteik xchiʼuk li buchʼutik laj yakʼ sloʼilik ta tsobajele albo me ti koliyal tajek ti jech la spasike.
Chiʼino me ta loʼil li yantike. Mas me ta jkʼupintik tsobajel xchiʼuk ta jtabetik sbalil kʼalal ta jkʼopontik yantik xchiʼuk kʼalal tstsatsubtas oʼontonal li kʼusi chkaltik kʼalal skʼan toʼox xchiʼuk kʼalal mi tsuts li tsobajele.