¿Ka wáantaj wa utiaʼal ka jóoʼsaʼak utsil teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?
¿Ka wáantaj wa utiaʼal ka jóoʼsaʼak utsil teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?
«Ken a muchʼabaʼexeʼ [...,] beetaʼak tuláakal baʼal utiaʼal u muʼukʼaʼantal u yóol u maasil.» (1 COR. 14:26, NM)
1. Jeʼex u yaʼalik le capítulo 14 tiʼ Yáax tiʼ Corintoiloʼoboʼ, ¿baʼax u beelal le muchʼtáambaloʼoboʼ?
MAʼ XAANEʼ tsʼoʼok k-aʼalik xan: «Jach túun jatsʼutschaj le muchʼtáambaloʼ». U jaajileʼ le muchʼtáambaloʼoboʼ jach ku líiʼskoʼob u yóol máak, lelaʼ bey úuchik teʼ yáax siglooʼ, le oʼolal le disipuloʼoboʼ tu muchʼubaʼob mantatsʼ utiaʼal u muʼukʼaʼankúuntik u fejoʼob. Lelaʼ bey u yaʼalik apóstol Pablo tu yáax cartai Corintoiloʼob. Teʼ capítulo 14 yaʼab utéenel ku yaʼalikeʼ tuláakal le baʼaxoʼob ku kaʼansaʼaloʼ unaj «u muʼukʼaʼankúuntik u yóol le múuchʼuliloʼ, NM» (xokaʼak 1 Corintoiloʼob 14:3, 12, 26). *
2. 1) ¿Baʼaxten jach ku líiʼsik k-óol le muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼi ken k-núuke?
2 Toʼoneʼ tsʼoʼok k-ilik le muchʼtáambaloʼoboʼ
ku líiʼskoʼob k-óol yéetel ku yáantkoʼon, tumen Dios nuʼuktik yéetel u kiliʼich muukʼ. Le oʼolal tu káajbal cada upʼéel muchʼtáambaleʼ ku kʼáataʼal ich payalchiʼ u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ. Baʼaleʼ tuláakal le sukuʼunoʼob jeʼel u páajtal u yáantajoʼob utiaʼal u jatsʼutstal le muchʼtáambaloʼoboʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-áantaj ka líikʼik u yóol tuláakal le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?3. ¿Bix unaj k-ilik le muchʼtáambaloʼoboʼ?
3 Utiaʼal k-núukik le kʼáatchiʼaʼ, yaan k-ilik jujumpʼéel baʼaxoʼob unaj u chʼaʼik en cuentai le sukuʼunoʼob nuʼuktikoʼ. Yéetel yaan k-ilik bix jeʼel u páajtal u yáantaj tuláakal le sukuʼunoʼob utiaʼal u paklan líikʼil u yóol le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Lelaʼ jach kʼaʼabéet k-ilik k-beetik, tumen le muchʼtáambaloʼoboʼ kiliʼichoʼob; tsʼoʼoleʼ upʼéel bix k-adorartik Jéeoba le k-bin yéetel k-táakpajloʼ (Sal. 26:12; 111:1; Isa. 66:22, 23).
Upʼéel muchʼtáambal utiaʼal u xoʼokol le Bibliaoʼ
4, 5. ¿Baʼax u beelal u muchʼtáambalil u Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan?
4 Tuláakloʼon unaj k-jóoʼsik u yutsil u Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan ku beetaʼal cada semanaoʼ. Le oʼolal maʼalob ka k-naʼat baʼax u beelal le muchʼtáambalaʼ. Utiaʼal lelaʼ koʼoneʼex ilik jujumpʼéel kʼeexoʼob tsʼoʼok u beetaʼal tiʼ u revistai U Pʼíich Tulumil Kanan bey xan teʼ xookoʼob ku taaskoʼ.
5 Teʼ revista 15 tiʼ enero tiʼ u jaʼabil 2008 utiaʼal le múuchʼuliloʼ, kʼeʼex u yáax táan juʼunil. ¿Tsʼoʼok wa wilik baʼax tsʼaʼabiʼ? Ilawil u yáax táan juʼunil le revista a machmaʼ. Tu kaablileʼ yaan upʼéel Biblia jeʼekʼabiʼ, lelaʼ ku yeʼeskeʼ le muchʼtáambalaʼ beetaʼan utiaʼal u xoʼokol le Biblia yéetel u yáantaj u revistai U Pʼíich Tulumil Kanan. Teʼ muchʼtáambalaʼ ku tsoʼolol baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ yéetel baʼax u kʼáat u yaʼaleʼ, jeʼex beetaʼabik tu kʼiiniloʼob Nehemíaseʼ (Neh. 8:8; Isa. 54:13).
6. 1) ¿Baʼax kʼeexiloʼob beetaʼab tu xookiloʼob U Pʼíich Tulumil Kanan? 2) ¿Baʼax unaj u beetaʼal le ken chíikpajak le tʼaan xokaʼakoʼ?
6 Tumen letiʼe Biblia ku xoʼokol yéetel u yáantaj le revistaoʼ, beetaʼab jujumpʼéel kʼeexoʼob ichil le xookoʼob ku taaskoʼ: bejlaʼeʼ yaan tekstoʼobeʼ ku taasik le tʼaan xokaʼak. Ku líiʼsaʼal u yóol tuláakal utiaʼal ka u kaxt tu Biblia yéetel ka u yil u xoʼokol le versiculoʼob ku yaʼalaʼaloʼ (Hch. 17:11). ¿Baʼaxten? Tumen ken k-il t-Biblia le baʼax ku yaʼalik Dios ka k-beetoʼ, maas ku kʼuchul t-puksiʼikʼal (Heb. 4:12). Le oʼolal táanil tiʼ u xoʼokol le tekstoʼoboʼ, le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ, unaj u tsʼáaik tiempo u kaxtaʼal tumen tuláakal utiaʼal u yilkoʼob bix u bin u xoʼokol.
Maas yaan u súutukil utiaʼal k-táakpajliʼ
7. ¿Bix unaj u táakpajal máak tu Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan?
7 Uláakʼ kʼeex beetaʼab tiʼ u xookiloʼob U Pʼíich Tulumil Kananeʼ, bejlaʼeʼ maas maʼ yaʼab xóotʼoloʼob ku taaskiʼ. Tumen maʼ yaʼab tiempo ku bisik u xoʼokol le xóotʼoloʼoboʼ, maas yaan u súutukil k-núukik le kʼáatchiʼoboʼ. Le oʼolal maas yaʼab sukuʼunoʼob jeʼel u páajtal u táakpajloʼob teʼ muchʼtáambalaʼ. Yaneʼ jeʼel u páajtal u núukik le kʼáatchiʼ jeʼex yanik teʼ revistaoʼ, uláakʼeʼ jeʼel u páajtal u tsolik bix jeʼel u beetaʼal le baʼax ku yaʼalik upʼéel tekstooʼ wa u tsikbaltik upʼéel baʼax uchaʼan ku yeʼesik le utsil ku taasik u beetaʼal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ unaj xan u jóoʼsaʼal u súutukil utiaʼal u tsolaʼal baʼax ku kaʼansik le fotoʼob ku taaskoʼ (xokaʼak Salmo 22:22; 35:18, yéetel 40:9).
8, 9. ¿Baʼax maʼ unaj u beetik le sukuʼun nuʼuktik u Xookil U Pʼíich Tulumil Kananoʼ?
8 Baʼaleʼ utiaʼal u maas táakpajal u maasil teʼ tu Xookil U Pʼíich Tulumil Kananoʼ,
kʼaʼabéet maʼ u sen tʼaan le sukuʼun nuʼuktikoʼ yéetel le máaxoʼob núukik le kʼáatchiʼoboʼ kʼaʼabéet maʼ u jach xáantal táan u tʼaanoʼob. Le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ chéen unaj u chúukbesik le baʼax ku núukik le muchʼukbaloʼoboʼ.9 Jeʼel u páajtal k-ketik beyaʼ. U Xookil U Pʼíich Tulumil Kanan maʼalob nuʼuktaʼanileʼ bey jeʼex upʼéel ramo looloʼobeʼ. Jeʼex upʼéel ramo yaʼab jejeláas looloʼob ku tsʼaʼableʼ, u Xookil U Pʼíich Tulumil Kananeʼ yaʼab máax jeʼel u páajtal u núukik le kʼáatchiʼob ku taaskoʼ. Jeʼex maʼ upʼéeliliʼ nuuktakil le looloʼob yéetel jejeláas u coloriloʼoboʼ, le baʼax ku yaʼalik le sukuʼunoʼob ken u núukoʼob le kʼáatchiʼoboʼ, yaneʼ chan chowaktak yéetel maʼ upʼéeliliʼ bix u núukikoʼobiʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax yéetel jeʼel u páajtal k-ketik le baʼax ku yaʼalik le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ? Yéetel le jujumpʼéel u leʼ le looloʼob ku tsʼaʼabal ichil le ramooʼ, maʼatech u tsʼaʼabal yaʼab u leʼ ka tak pʼáatak maʼ chíikaʼan le looloʼoboʼ, baʼaxeʼ ku tsʼaʼabal chéen jujumpʼéel utiaʼal u maas jatsʼutstal. Le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ unaj u yilik maʼ u sen tʼaan, chéen unaj u chúukbesik le baʼax ku núukik le muchʼukbaloʼoboʼ.
Le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob núukik le kʼáatchiʼob yéetel le jujumpʼéel baʼax ku yaʼalik le sukuʼun nuʼuktik le xookoʼ, jach ku líiʼsik u yóol tuláakal.«Unaj k-kiʼikiʼtʼantik mantatsʼ Jajal Dios»
10. ¿Bix ilaʼabik le muchʼtáambaloʼob tumen le yáax cristianoʼoboʼ?
10 Le baʼax ku yaʼalik Pablo teʼ Yáax tiʼ Corintoiloʼob 14:26 tak 33, ku yáantkoʼon k-il bix u beetaʼal le muchʼtáambaloʼob teʼ yáax siglooʼ. Utúul máax ku xokik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ ku yaʼalik yoʼolal le versiculoʼobaʼ: «Upʼéel baʼax suuk u beetaʼal tumen le yáax cristianoʼob ken u muchʼubaʼob u adorartoʼob Diosoʼ, letiʼe u yilkoʼob u kʼaʼabéetil u táakpajal cada utúul ichiloʼ. Mix utúul ku bin chéen utiaʼal u yuʼub le baʼax kun aʼalbiloʼ, baʼaxeʼ ku bin utiaʼal u táakpajal xaniʼ». Le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ tu yiloʼob le muchʼtáambaloʼob bey upʼéel súutukil utiaʼal u tsʼáaikoʼob ojéeltbil u fejoʼobeʼ (Rom. 10:10).
11. 1) ¿Bix jeʼel k-paklan líiʼsik k-óol teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, yéetel baʼaxten jeʼel u líiʼsik k-óoleʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-maas maʼalobkíint bix k-núukik le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? (Ilaʼak le chan tsolajiloʼ.)
11 Le ken k-núuk le kʼáatchiʼob ku beetaʼal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ k-áantaj utiaʼal u líikʼil u yóol u maasil. Maʼ xaaneʼ, kex úuch joʼopʼok a bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, láayliʼ ku líikʼil a wóol ken a wuʼuy u núukaʼal le kʼáatchiʼob tumen le sukuʼunoʼob yéetel le kiikoʼoboʼ. Jach ku líiʼsik k-óol k-uʼuyik u núukaʼal le kʼáatchiʼob tumen utúul kiik tsʼoʼok u yantal u jaʼabil wa ken núukaʼak tumen utúul sukuʼun jach yaan u yaabilaj, yéetel jatsʼuts k-uʼuyik u núukaʼal tumen le mejen paalaloʼoboʼ. Jeʼex túun k-ilkoʼ le ken k-núuk le kʼáatchiʼoboʼ k-áantaj utiaʼal k-paklan líiʼsik k-óol. *
12. 1) ¿Baʼax k-kanik tiʼ Moisés yéetel tiʼ Jeremías? 2) ¿Bix u yáantkoʼon le payalchiʼ utiaʼal k-núukik le kʼáatchiʼoboʼ?
12 Baʼaleʼ le máaxoʼob chan suʼlakoʼoboʼ talam u yilik u núukikoʼob le kʼáatchiʼob ku beetaʼal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Wa bey u yúuchul techoʼ, maʼalob ka a kʼaʼajseʼ maʼ chéen teech bey a wuʼuykabaoʼ. Tak máaxoʼob chúukpaj u yóol u meyajtoʼob Dios úuchjeakil jeʼex Moisés yéetel Jeremíaseʼ, tu yuʼuboʼob maʼ tu páajtal u táanoʼob tu táan yaʼab máakoʼob (Éxo. 4:10; Jer. 1:6). Baʼaleʼ jeʼex úuchik u yáantaʼaloʼob tumen Jéeobaeʼ, bey xan ken u yáantilech utiaʼal a k-kiʼikiʼtʼantik (xokaʼak Hebreob 13:15). ¿Baʼax unaj a beetik utiaʼal u yáantkech Dios utiaʼal ka xuʼuluk a sajaktal a núuk le kʼáatchiʼoboʼ? Yáaxeʼ líiʼsaba maʼalob yéetel le baʼax kun xokbil teʼ muchʼtáambaloʼ. Yéetel táanil tiʼ a bin teʼ tu Najil Reinooʼ, kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech (Fili. 4:6). Tumen táan a kʼáatik upʼéel baʼax «utstutʼaan» Dioseʼ, jeʼel u páajtal a creertikeʼ yaan u tsʼáaiktech (1 Juan 5:14; Pro. 15:29).
Muchʼtáambaloʼob ku líiʼskoʼob k-óol yéetel ku yáantkoʼonoʼob
13. 1) ¿Baʼax u beelal le muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax unaj u yilik le ancianoʼoboʼ?
13 Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ le muchʼtáambaloʼoboʼ ku meyajoʼob utiaʼal u líiʼsaʼal u yóol 1 Cor. 14:3). * Le ancianoʼoboʼ unaj u yilkoʼob wa ku yáantkoʼob yéetel ku líiʼskoʼob u yóol le sukuʼunoʼob yéetel le tsoltʼaan ku máanskoʼoboʼ. Le oʼolal maʼalob ka k-kʼaʼajs le baʼax tu yaʼalaj Jesús ka tu muchʼaj u disipuloʼob le tsʼoʼok u kaʼa kuxtaloʼ.
yéetel u yáantaʼal le máaxoʼob ku binoʼoboʼ (14. 1) ¿Baʼaxoʼob úuch táanil tiʼ upʼéel muchʼtáambal tu beetaj Jesús? 2) ¿Baʼaxten maʼ xaaneʼ jach líikʼ u yóol le apostoloʼob le ka tu yiloʼob u natsʼkuba Jesús tʼaan tu yéeteloʼoboʼ?
14 Yáaxeʼ tuukulnakoʼon tiʼ le baʼaxoʼob úuch táanil tiʼ u muchʼkubaʼoboʼ. Táanil tiʼ u kíimsaʼal Jesuseʼ pʼaʼat tumen u apostoloʼob «ka púutsʼoʼob», jeʼex u yaʼalmiltiʼoboʼ, kʼiʼitbesaʼaboʼobeʼ ka suunajoʼob tu yotochoʼob (Mar. 14:50; Juan 16:32, NM). Ka tsʼoʼok u kaʼa kuxtaleʼ, Jesuseʼ tu invitartoʼob utiaʼal upʼéel muchʼtáambal. * «Le once j-kaambaloʼoboʼ binoʼob tak Galilea, [teʼ] puʼuk aʼalaʼabtiʼob tumen Jesusoʼ.» Ka kʼuchoʼobeʼ, «Jesús túuneʼ tu natsʼajubaeʼ ka tu» tʼanoʼob (Mat. 28:10, 16, 18). ¡Bukaʼaj wal úuchik u kiʼimaktal u yóoloʼob ka tʼaʼanoʼob tumen Jesuseʼ! ¿Baʼax tu yaʼalajtiʼob?
15. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús ka tu muchʼuba yéetel u isipuloʼob, yéetel baʼax maʼ tu beetiʼ? 2) ¿Bix tu yuʼubiluba le apostoloʼob le ka tsʼoʼok le muchʼtáambaloʼ?
15 Táanileʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob: «Tiʼ teen tsʼaʼan tuláakal páajtalil». Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Xeeneʼex túun tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼobeʼ ka a beeteʼexoʼob j-kaambaloʼob». Tu tsʼookeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Teneʼ tiʼ yanen ta wéeteleʼex tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]» (Mat. 28:18-20). ¿Ta wilaj wa baʼax maʼ tu beetiʼ? Maʼ tu kʼeyaj u apostoloʼobiʼ. Maʼ tu yaʼalajtiʼob maʼ chúukaʼan u yaabilajoʼob tiʼiʼ mix tu kʼaʼajsajtiʼob le baʼax tu beetoʼob utiaʼal u maas yaatal u yóoloʼoboʼ. Baʼaxeʼ tu tsʼáaj upʼéel nojoch meyaj u beetoʼob utiaʼal u yeʼesiktiʼob láayliʼ u yaabiltmoʼobeʼ yéetel yaabiltaʼanoʼob tumen u Taata. ¿Bix tu yuʼubiluba túun le apostoloʼoboʼ? Jach líikʼ u yóoloʼob, le oʼolal maʼ yaʼab kʼiinoʼob tsʼoʼokok le muchʼtáambaloʼ ilaʼaboʼob táan «u kaʼanskoʼob yéetel u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsil[oʼ]» (Hch. 5:42).
16. ¿Baʼax unaj u beetik le ancianoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob u yóol le sukuʼunoʼob teʼ muchʼtáambaloʼob, jeʼex tu beetil Jesuseʼ?
16 Jeʼex tu beetil Jesuseʼ, le ancianoʼob bejlaʼaʼ ku yáantkoʼob le sukuʼunoʼob teʼ muchʼtáambaloʼob utiaʼal ka u yiloʼob mix baʼal jeʼel u beetik u náachtaloʼob tiʼ u yaabilaj Jéeobaeʼ (Rom. 8:38, 39). Le oʼolal teʼ tsoltʼaan ku máanskoʼoboʼ, ku tʼaanoʼob tiʼ le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ, maʼ tiʼ le baʼaxoʼob maʼatech u beetkoʼob tubeeloʼ. Maʼatech u yaʼalikoʼob xan wa maʼ tu jaajil u yóoloʼob táan u meyajtkoʼob Diosiʼ. Le bix u tʼaanoʼoboʼ ku chíikbesik bix u chʼaʼikoʼob en cuentai le yaabilaj ku yeʼesik le sukuʼunoʼob tiʼ Jéeobaoʼ yéetel ku yilkoʼob u kʼáat u beetoʼob baʼax utstutʼaan (1 Tes. 4:1, 9-12). U jaajileʼ, yaan kʼiineʼ ku kʼaʼabéettal u tsʼáaikoʼob tsolnuʼuk tiʼ le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ, baʼaleʼ wa chéen tiʼ wa jaytúul unaj u tsoʼolol u nuʼukeʼ, ku yilik u beetkoʼob jumpáayil (Gal. 6:1; 2 Tim. 2:24-26). Ken máansaʼak upʼéel tsoltʼaan tumen le ancianoʼoboʼ ku yilik u yaʼalikoʼob baʼax maʼalob ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ (Isa. 32:2). Ku yaʼalikoʼob baʼaxoʼob jeʼel u beetik u líikʼil u yóol yéetel jeʼel u muʼukʼaʼankúuntik u fejoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (Mat. 11:28; Hch. 15:32).
Upʼéel kúuchil tuʼux yaan jeetsʼelil
17. 1) ¿Baʼaxten jach unaj u yantal jeetsʼelil teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax unaj a beetik utiaʼal ka líikʼik u yóol tuláakal le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? (Ilaʼak le cuadro «Diez bix jeʼel k-áantaj utiaʼal u líikʼil u yóol le ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ».)
17 Tumen táan u bin u maas kʼastal u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanaseʼ, unaj k-ilik u líikʼil u yóol tuláakal le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (1 Tes. 5:11). Utúul kiik yéetel u yíicham tu aktáantoʼob upʼéel nojoch talmileʼ ku yaʼalik: «Ken muchʼlakoʼon yéetel le sukuʼunoʼob teʼ Najil Reinooʼ k-tsʼáaik cuenta bukaʼaj u nojchil u yaabilaj Jéeoba. T-uʼuyaj jeʼel u béeytal k-aʼaliktiʼ baʼax talmiloʼob k-máanskeʼ, leloʼ jach tu taasajtoʼon jeetsʼelil» (Sal. 55:22). K-tsʼíiboltik ka u yuʼub yaabiltaʼan tuláakal le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel ka líikʼik u yóoloʼob. Utiaʼal lelaʼ, unaj k-beetik le baʼax ku páaʼtaʼal tiʼ toʼon utiaʼal ka líikʼik u yóol tuláakal le máaxoʼob ku binoʼoboʼ.
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 1 Jujumpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob beetaʼab teʼ muchʼtáambaloʼob teʼ yáax siglooʼ aʼalaʼab yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼulul u beetaʼaloʼob. Maʼ kun seguer u tʼaanoʼob ich jejeláas tʼaaniloʼob mix kun béeytal u yojéeltikoʼob baʼax ku taal u kʼiin (1 Cor. 13:8; 14:5). Kex beyoʼ, le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Pablooʼ ku yáantkoʼon k-il bix unaj u beetaʼal le muchʼtáambaloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ.
^ xóot’ol 11 Teʼ revista La Atalaya 1 tiʼ septiembre tiʼ 2003, táan juʼun 19 tak 22, ku maas tsolaʼal bix jeʼel u maas maʼalobkíintik máak u núukik le kʼáatchiʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ.
^ xóot’ol 13 Le Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo, tiʼ W. E. Vine, ku yaʼalikeʼ le tʼaan griego ku suʼutul «líiʼsaj óol» yéetel «ku yáantkoʼonoʼ» ku tsʼáaik naʼatbil upʼéel bix maas nojoch u yeʼesaʼal yaabilaj utiaʼal u «líiʼsaʼal u yóol máak» (ketaʼak yéetel Juan 11:19).
^ xóot’ol 14 Maʼ xaaneʼ lelaʼ letiʼe súutuk ku yaʼalik Pablo ka tu chíikbesuba Jesús tiʼ maas «tiʼ quinientos sukuʼunoʼob muchʼukbaloʼob[oʼ]» (1 Cor. 15:6).
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Baʼaxten jach unaj k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?
• ¿Baʼaxten ku líikʼil u yóol le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼulil ken k-núuk le kʼáatchiʼob ku beetaʼaloʼ?
• ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le muchʼtáambal tu beetaj Jesús yéetel u disipuloʼoboʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 22]
DIEZ BIX JEʼEL K-ÁANTAJ UTIAʼAL U LÍIKʼIL U YÓOL LE KU BINOʼOB TEʼ MUCHʼTÁAMBALOʼOBOʼ
Líiʼsaba táanil. Wa ka xokik ta wotoch le baʼax kun ilbil teʼ Najil Reinooʼ, maas yaan u jatsʼutstal a wilik yéetel maʼ kun tuʼubultech le baʼax kun kaʼansbiloʼ.
Xeen mantatsʼ. Tumen ku líikʼil u yóol u maasil ken u yiloʼob yaʼab ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, maʼalob ka xiʼikechiʼ.
Kʼuchkech tu pʼiis hora. Wa ka kʼuchul táanil tiʼ u káajal le muchʼtáambaloʼ, yaan a táakpajal teʼ kʼaay bey xan teʼ payalchiʼ ku beetaʼal tu káajbaloʼ, leloʼobaʼ táakaʼanoʼob ichil le adoración k-tsʼáaik tiʼ Jéeobaoʼ.
Bis tuláakal baʼax kʼaʼabéet. Wa ka bisik a Biblia yéetel le jóoʼsaʼaniloʼob kun meyaj teʼ muchʼtáambaloʼ, yaan a wilik bix u bin u tsoʼolol le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ, lelaʼ yaan u yáantkech a maas naʼat le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ.
Maʼ u náayal a wóol. Maʼ xokik le mensajeʼob ku túuxtaʼaltech tu yorai le muchʼtáambaloʼ. Páaʼt u tsʼoʼokol ka xokoʼob. Beyoʼ ka weʼesik ka tsʼáaik táanil le baʼax maas kʼaʼananoʼ.
Táakpajkechiʼ. Wa yaʼab máax ku táakpajleʼ jach ku líikʼil u yóol tuláakal le yanoʼob yoʼolal le jejeláas bix u núukaʼal le kʼáatchiʼoboʼ.
Núuk yéetel upʼíit tʼaanoʼob. Wa ka beetik beyaʼ yaan u páajtal u táakpajal u maasiliʼ.
Máans le jaatsʼoʼob ku tsʼaʼabaltechoʼ. Ken tsʼaʼabaktech u jaats teʼ Kaambalil utiaʼal Kaʼansaj wa tu Muchʼtáambalil Kʼaʼaytajoʼ líiʼsaba tubeel, xok yaʼab utéenel yéetel maʼ a waʼalik maʼ ken a máanse.
Líiʼs u yóol le máaxoʼob ku táakpajloʼoboʼ. Aʼaltiʼ le máaxoʼob máans upʼéel tsoltʼaan wa tiʼ le máaxoʼob núuk le kʼáatchiʼob jach maʼalob le bix úuchik u beetkoʼoboʼ.
Tsikbalnen yéetel le ku muchʼkubaʼoboʼ. U saludartik máak u maasil, u tsikbal yéeteloʼob táanil tiʼ le muchʼtáambal bey xan ken tsʼoʼokokoʼ ku yáantaj utiaʼal u maas jóoʼsaʼal utsil tumen tuláakal.