Mulesansamusha Abaleloosha, nge fyo Yesu Acitile

LASARO uwaleikala ku Betani, alilwele nga nshi. Marita na Maria, inkashi shakwe, batumine inkombe kuli Yesu cibusa wabo uwa pa mutima, ku kumweba ati Lasaro mulwele. Awe Lasaro asukile afwa. Ilyo bamubikile mu nshiishi, ifibusa na bena mupalamano baletandalila Marita na Maria “ku kubasansamusha.” (Yohane 11:19) Yesu uo bale-enekela asukile afika no kuyamona ifibusa fyakwe. Kuti twasambililako ifya kusansamusha abafwililwe nga twamona ifyo Yesu acitile na mashiwi alandile ku fibusa fyakwe.

Abafwililwe Balamukabila

Pa kuti Yesu afike ku Betani, aendele inshiku shibili. Ayabwike Umumana wa Yordani no kupita mu musebo uwafumine ku Yeriko uwaninike impili kabili uwali uwashokoloka. Marita ashumfwa fye ukuti Yesu ali mu nshila, bwangu bwangu aile mu kumukumanya ku nse ya mushi. Ilyo Maria na o aumfwile ukuti Yesu naisa, bwangu bwangu aile mu kumukumanya. (Yohane 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Kanshi ukwisa kwa kwa  Yesu kwalisansamwishe aba banankashi babili abaleloosha.

Na ifwe kuti twasansamusha abafwililwe nga tuleba nabo. Ba Scott na ba Lydia, abo umwana wabo Theo uwali ne myaka 6 afwile mu busanso, batile: “Twalekabila balupwa ne fibusa ukuba na ifwe pa kuti batukoseleshe. Baishile pa kati ka bushiku, kabili ku cipatala kwine e ko baishile.” Bushe finshi balupwa ne fibusa babebele? Abene batile, “Pali ilya nshita, tatwalekabila ukutweba ifili fyonse. Lelo twalefwaya fye ukuti baba na ifwe.”

Baibolo itila ilyo Yesu amwene abaleloosha Lasaro, “alyumfwile ububi” kabili “aponeshe ifilamba.” (Yohane 11:33-35, 38) Yesu tatile pantu fye ndi mwaume te kuti ndile pa bantu. Aumfwilile ubulanda Marita na Maria pa mfwa ya kwa ndume yabo. Cinshi twingasambililako? Ilyo twatandalila abafwililwe, tatulingile ukumfwa insoni sha kulilila pamo nabo. (Abena Roma 12:15) Kabinge, tatulingile ukulenga uufwililwe ukulila. Bamo kuti bafwaya ukulila ilyo bali beka.

Mulekutikisha

Yesu afwile alikwete amashiwi ya kukoselesha Marita na Maria, lelo alekele e babalilapo ukulanda. (Yohane 11:20, 21, 32) Pa kulanda na Marita, alimwipwishe icipusho e lyo alakutika uko alelanda.—Yohane 11:25-27.

Nga tulekutikisha ilyo bambi balenda ninshi twalibabikako amano. Pa kusansamusha abafwililwe, tulingile ukulakutikisha. Kuti twalanga ukuti tulakutikisha nga tuleipusha ifipusho ifya kubalenga ukulondolola. Lelo mwilabapatikisha nga tabalefwaya ukulanda. Nalimo kuti banakile fye kabili balefwaya ukutuusha.

Imfwa ilapesha amano abafwililwe kabili inshita shimo bamo kuti balebwekeshapo fye na mashiwi yamo yene. Bamo balalila sana ku kulanga ifyo bali no bulanda lelo bambi balondolola fye ifyo baleyumfwa. Ilyo Marita amonene na Yesu amwebele ati: “Mwe Shikulu, nga mwali kuno ndume yandi nga tafwile,” pa numa Maria na o aebele Yesu aya yene mashiwi. (Yohane 11:21, 32) Cinshi Yesu acitile? Tabacilime ilyo balelondolola kabili alibomfwilile uluse. Tabakenye ukuloosha mu musango balelooseshamo. Alishibe ifyo abaleloosha bayumfwa.

Nga tamwishibe bwino bwino ifya kutendeka ukulanda na bafwililwe ilyo mwabatandalila, kuti mwabepusha fye ati, “Bushe mulefwaya tulandepo pa cicitike pali ino nshita?” Lyena mulingile ukubika amano ku fyo bayasuka. Nga balefwaya mulandepo, kutikisheni ilyo balelondolola. Mulebalolesha kabili esheni ukumona ifyo baleyumfwa.

Calyafya ukwishiba ifileyumfwa abafwililwe. Ba Lydia batile: “Pa nshita umwana wesu afwile, ico twalekabila sana kuba ne fibusa fyesu. Nomba mu kuya kwa nshita twalekabila baletukutikisha no kutwebako amashiwi ya kutukoselesha. Inshita shimo icikonko nga cacilamo, twalefilwa ukushipikisha ica kuti twalelila ninshi na banensu nabesa mu kututandalila. Kwena abanensu balyeseshe ukwishiba ifyo twaleyumfwa kabili baletusansamusha.”

Yesu ena aleishiba bwino bwino ifyo abafwililwe baleyumfwa. Alishibe ukuti cila muntu “alishiba icikuko cakwe no kukalipwa kwakwe.” (2 Imilandu 6:29) Ifyo Yesu alandile kuli Marita na Maria fyalipusene. Alandile na Marita pa nshita ntali pantu alimwene ukuti alefwaya ukulanda nankwe. Lelo Maria ena aishile alelila, kanshi talandile nankwe pa nshita ntali. (Yohane 11:20-28, 32-35) Cinshi twingasambililako kuli ifi Yesu  acitile? Kuti cawama nga mwaleka abafwililwe ebalelanda sana. Nga mulekutikisha ilyo balemushimikila ifyo baleyumfwa, icikonko kuti cacepako.

Mulelanda Amashiwi ya Kubasansamusha

Ilyo Maria na Marita baebele Yesu ati: “Nga mwali kuno,” Yesu tabapeele umulandu nelyo ukukalipa pa fyo balandile. Asansamwishe Marita pa kumweba ati: “Ndume yobe alabuuka.” (Yohane 11:23) Ukubomfya fye aya yene amashiwi ayanono, Yesu akoseleshe Marita ukulatontonkanya pa fya ku ntanshi kabili amucinkwileko ukucetekela isubilo lya kubuuka.

Ilyo mulelanda na bafwililwe, muleibukisha ukuti amashiwi nangu yabe ayanono, kuti yasansamusha uuleloosha cikulu fye yali ayasuma kabili ayakukoselesha. Aya mashiwi kuti nalimo mwayalanda fye nelyo ukuyalemba. Apo umuntu kuti abelengamo na kabili mu makalata na makardi mwamulembela, kanshi kuti yasansamusha abafwililwe pa nshita ntali. Ilyo papitile imyeshi 9 ukutula apo ba Bob bafwilile, abakashi babo ba Kath balibelengelemo na kabili mu makardi yonse ayo balupwa ne fibusa babatumine. Batile: “Amashiwi yalimo yalinkoseleshe sana kabili yalinsansamwishe.”

Finshi mwingalembela uufwililwe? Kuti mwalemba pa fisuma ifyo mwalecitila pamo no muyashi nelyo pa mibele imo iisuma iyo akwete iyo mwatemenwe. Ba Kath batile: “Amashiwi ayasuma ayo banembeele pali ba Bob ne fyo bali yalelenga ndefwaya ukumwentula no kulila pa nshita imo ine. Ifya kusekesha ifyo abena mwandi balecita ifyo abantu banembeele, fyalelenga ndesekako kabili fyalelenga ndeibukisha ifyo twaleikala nabo. Mu makardi ayengi ayo banembeele ayo natemwa sana pali ino nshita mwali ifikomo fya mu Baibolo.”

Mulebafwako Imilimo Imo Imo

Pa kusansamusha ulupwa lwa kwa Lasaro, Yesu acitile ico ifwe tushingacita. Abuushishe Lasaro. (Yohane 11:43, 44) Lelo na ifwe pa kusansamusha abafwililwe kuti twacitapo fimo, pamo nga ukubepikilako, ukubasungilako abeni, ukubacapilako, ukubasungilako abana, ukubashitilako ifintu, nelyo ukubafwako mu myendele. Imilimo ya musango uyu nangu imoneke ukucepa kuti yasansamusha abali ne cililo.

Inshita shimo abafwililwe balafwaya ukuba beka. Na lyo line, kuti mwasanga inshita yalinga iya kulanda nabo. Namayo umo uo umwana afwile atile: “Inshita ya kuloosha tayapimwa, ne nshita ya kupwa kwa cikonko nayo tayapimwa.” Bamo baya mu kusansamusha abafwililwe pa nshiku shimo ishacindama mu mwaka, pamo nga pa bushiku abafwililwe bacitiilepo ubwinga na bena mwabo nelyo pa bushiku abena mwabo bafwile. Nga mulebasansamusha pali ishi nshita, kuti mwaba icibusa ca cine cine pa nshita ya bucushi.—Amapinda 17:17.

Mu mashiwi ya cisansamushi ayo Yesu aebele inkashi sha kwa Lasaro, mwali ne subilo aebeleko abasambi bakwe, atile: “Lasaro umunensu nalaala utulo, lelo ndeya mu kumubuusha.” (Yohane 11:11) Yesu aebele abasambi bakwe ukuti abafwa bakabuuka. Aipwishe Marita ukuti: “Bushe wasumina?” Na o ayaswike ati: “Ee, mwe Shikulu.”—Yohane 11:24-27.

Bushe mwalicetekela ukuti Yesu akabuusha abafwa? Nga mwalicetekela, mule-ebako abaleloosha ili subilo. Mulebafwako imilimo imo imo. Kabili mukabasansamusha nga mule-eba abafwililwe amashiwi aya kubakoselesha no kubafwako imilimo.—1 Yohane 3:18.

[Mapu pe bula 9]

(Nga mulefwaya ukumona mapu, moneni muli magazini)

PEREA

Umumana wa Yordani

Yeriko

Betani

Bemba wa Mucele

Yerusalemu

SAMARIA