KARON, ang mga larawan ug impormasyon bahin sa sekso makita bisan asa—sa TV, sa mga pelikula, ug sa mga karatula. Daw tali na lang sa mga ginikanan ug mga anak nga kini gilikayan sa paghisgot. “Angayng masayod ang mga ginikanan nga makapanerbiyos ug ulaw kaayong hisgotan ang bahin sa sekso,” miingon ang usa ka tin-edyer sa Canada nga si Michael. “Mas sayon pang makig-estorya niini sa usa ka higala.”

Kasagaran, ang mga ginikanan magpanuko usab sa paghisgot niini ngadto sa ilang mga anak. Sa iyang librong Beyond the Big Talk, ang edukador sa panglawas nga si Debra W. Haffner miingon: “Daghang ginikanan ang nag-ingon kanako nga sila nagpalit ug libro sa ilang anak bahin sa seksuwalidad ug pagkabatan-on, gibilin kini sa ilang kuwarto, ug wala na gayod kini hisgoti pag-usab.” Si Haffner miingon nga klaro ang mensahe ngadto sa mga anak: “Buot namong inyong masayran ang bahin sa inyong lawas ug bahin sa sekso; dili lang kami buot makighisgot ninyo bahin niini.”

Kon ikaw usa ka ginikanan, kinahanglang lahi ang imong panglantaw. Hinungdanon gayod nga ikaw mismo makig-estorya sa imong mga anak bahin sa sekso. Tagda ang tulo ka rason:

1. Nausab na ang panglantaw sa kalibotan bahin sa sekso. “Ang kahulogan sa sekso dili na basta kay seksuwal nga relasyon lamang tali sa bana ug asawa,” matod sa 20-anyos nga si James. “Sa pagkakaron, anaa nay oral sex, anal sex, cybersex ug bisan gani ‘sexting’ o pagpadalag pornograpikong larawan o mensahe sa cellphone.”

2. Ang inyong mga anak lagmit makadungog ug sayop nga impormasyon sa linghod pang panuigon. “Madunggan nila ang bahin sa sekso sa dihang moeskuyla na sila,” matod sa usa ka inahan nga ginganlag Sheila, “ug lahi ang ilang makuhang impormasyon kay sa nianang gusto nimong itudlo kanila.”

3. Ang imong mga anak may mga pangutana bahin sa sekso apan tingali sila magpanuko sa paghisgot niini kanimo. “Ang tinuod, wala ko mahibalo kon unsaon pagsugod ug pakig-estorya  sa akong mga ginikanan bahin sa sekso,” matod sa 15-anyos nga si Ana nga taga-Brazil.

Sa pagkatinuod, ang pagpakighisgot ninyo sa inyong mga anak bahin sa sekso maoy bahin sa inyong responsibilidad nga gihatag sa Diyos. (Efeso 6:4) Tingali pareho kamong dili komportableng maghisgot niini. Sa laing bahin, daghang batan-on ang mouyon sa 14-anyos nga si Danielle kinsa miingon: “Gusto namong masayran ang bahin sa sekso gikan sa among mga ginikanan—dili sa bisan kinsang magtutudlo o programa sa TV.” Nan, sa unsang paagi maestorya nimo ang imong mga anak bahin niining hinungdanon apan dili komportableng topiko? b

Bisag linghod pa ang ilang panuigon madunggan na sa mga anak ang bahin sa sekso, gawas kon walay makahisgot kanila bahin niini. Ang makapaguol pa gayod kay niining “kataposang mga adlaw,” ang mga tawong daotan “mosamot pa kangil-ad.” (2 Timoteo 3:1, 13) Ikasubo, daghang anak ang giabusohan sa mga adulto sa seksuwal nga paagi.

Busa hinungdanon nga sugdan pag-edukar ang inyong mga anak samtang sila batabata pa. “Kon inyong hulaton nga hapit na silang motin-edyer,” miingon ang usa ka inahan sa Germany nga si Renate, “basig magpanagana na silang makighisgot niana kay madaog sa kaulaw nga dala sa ilang pagkabatan-on.” Busa ang sekreto mao ang pag-edukar kanila sumala sa ilang pangedaron.

Sa mga wala pa mag-eskuyla:

Unaha pagtudlo kon unsay mga ngalan sa ilang kinatawo, ug pasidan-i sila nga kinahanglang dili kini ipahikap kang bisan kinsa. “Gisugdan ko pagtudlo ang akong anak nga lalaki sa tres anyos pa siya,” matod sa usa ka inahan sa Mexico nga si Julia. “Nabalaka ko pag-ayo kay nasayod ko nga ang mga magtutudlo, yaya, o mas magulang nga mga bata mahimong moamong-among kaniya. Kinahanglang masayod siya unsaon sa pagpanalipod ang iyang kaugalingon.”

Sa mga nag-eskuyla sa elementarya:

Pahimusli kini nga yugto nga inanayng madugangan ang ilang kahibalo. Matod sa usa ka amahan nga ginganlag Peter: “Sa dili ka pa makig-estorya kanila, tinoa una kon unsay ila nang nahibaloan o kon gusto pa ba nilang masayod ug dugang. Ayaw pamugos sa pagpakig-estorya. Tingali sila mao nay gustong makighisgot niini kon kanunay nimong gahinag panahon ang imong mga anak.”

Sa mga tin-edyer:

Kini ang panahon nga tinoong ang imong anak adunay igong kahibalo sa pisikal, emosyonal, ug moral nga aspekto sa sekso. “Ang mga tin-edyer sa among eskuylahan nakasulay nag pagpakigsekso,” matod sa 15-anyos nga si Ana, nga gihisgotan ganina. “Sa akong hunahuna, ingong Kristohanon, gikinahanglan nako ang igong kahibalo bahin niini bisan tuod ug dili kini komportableng hisgotan.” d

Pasidaan: Ang mga tin-edyer tingali magpanuko ug pangutana kay basin makaingon ang ilang mga ginikanan nga may gibuhat silang daotan. Mao kanay naobserbahan sa usa ka amahan nga ginganlag Steven. “Magpanuko ang among anak nga hisgotan ang bahin sa sekso,” siya miingon. “Apan sa ulahi among nasayran nga iyang  gibating nagsuspetsa mi niya. Among giklaro kaniya nga wala namo hisgoti kini nga topiko tungod kay nagsuspetsa mi niya; gusto lang namong tinoon nga duna siyay igong kahibalo aron mapanalipdan siya batok sa mga impluwensiya sa iyang palibot.”

Tinuod, dili gayod lalim ang pagpakighisgot sa inyong mga anak bahin sa sekso. Apan dili ka magmahay sa imong paningkamot. Miingon ang usa ka inahan nga si Diane: “Sa kadugayan mawala ra ang pagkadili-komportable, ug ang pagpakighisgot nimo sa imong anak bahin sa sekso makapalig-on pa hinuon sa inyong relasyon.” Si Steven, nga gihisgotan ganina, kombinsido niini. Siya miingon: “Mas sayon nang hisgotan ang dili komportableng mga topiko sama sa sekso kon anaron nimo ang prangkang pakighisgot sa bisan unsang butang nga motungha diha sa pamilya.” Siya mipadayon: “Ang pagkadili-komportable dili gayod bug-os mawala, apan ang prangkang komunikasyon hinungdanon kaayo aron magmalamposon ang Kristohanong pamilya.”