Familiapaq consejokuna
¿Imaynatam rimawaq warmi-qari puñuymanta churi-wawaykiwan?
Alicia * sutiyoq sipasmi nin: “Wakinpiqa tapukunim warmi-qari puñuymanta, ichaqa tayta-mamay yanqakunata piensananta manchakuspaymi mana tapunichu”, nispa.
Inés sutiyoq mamanmi nin: “Munaymanmi warmi wawaywan tiyaykuspay warmi-qari puñuymanta rimayta, ichaqa mana tiempoyoq kasqanraykum mana atinichu”, nispa.
MAYPIPAS warmi-qari puñuymanta rimayqa manam penqakunapaqñachu. Rikurinmi televisionpi, revistakunapi hinaspa letrerokunapipas. Ichaqa tayta-mamakuna wawa-churinkuwan rimaspallañam penqakunku. Canadá nacionniyoq Michael mozom nin: “Amalaya tayta-mamakuna cuentata qokunmanku warmi-qari puñuymanta paykunawan rimayta penqakusqaykuta. Ichaqa manam chaynachu amistadniykuwanqa”, nispa.
Tayta-mamakunapas penqakunkum warmankuwan chaymanta rimaytaqa. Libro qellqaq Debra W. Haffner warmim nin: “Achka tayta-mamakunam reqsikunku warmi-qari puñuymanta hinaspa mozo-sipasyaymanta warmankuwan rimanankupaq tiempo chayaramuptin, chaymanta rimaq librokunallata warmankupa cuartonkupi saqesqankuta”, nispa. Kay warmipa nisqanman hinaqa, tayta-mamakuna chaynata ruraspankuqa kaynatam nichkanku: “Munanikum warmi-qari puñuy ima kasqanta hinaspa cuerpoyki imayna cambiananta yachanaykita, ichaqa manam ñoqaykuchu chaytaqa yachachisqaykiku”, nispa.
Arí, allin tayta-mamakunaqa yachankum warmankuwan chaykunamanta rimanankuta. Qawasun imarayku ruranankuta.
-
Warmi-qari puñuyqa llumpaytañam yanqachakurun. 20 watanpi James sutiyoq mozom nin: “Kunanqa manam casado vidallapiñachu warmi-qari puñuyqa, aswanmi qari kayninwan otaq warmi kayninwan simintakama huchallikunku, hatun ispakunantakama millakuypaq ruranku . . . chaynataq ¡internetnintakama otaq celularnintakamapas huchapakunku!” *
-
Warmachakunapas mana allin yachachisqam kanku. Sandra sutiyoq mamam nin: “Escuela qallaykusqanmantapacham, warmi-qari puñuymanta uyarinku, chaymi paykunaqa mana allintapas yacharunmanku”, nispa.
-
Warmakunaqa yachayta munaspankupas manchakunkum tapukuyta. Brasilmanta 15 watanpi Ana sutiyoq sipasmi nin: “Warmi-qari puñuymantaqa manam tayta-mamayta imayna tapuyta atinichu”, nispa.
Diosmi tayta-mamakunata kamachin warmankuta yachachinankupaq, chaymi warmi-qari puñuy ima kasqantapas yachachinanku (Efesios 6:4). Chaymanta rimaytaqa tayta-mamakunawan warmakunaqa yaqapaschá penqakunmanku. Ichaqa 14 watanpi Danielam imanasqa allin kasqanta nin: “Warmakunaqa munanikum tayta-mamayku ima kasqanta yachachiwanankuta, manam televisionpi nitaq profesorkuna yachachiwanankutachu”, nispa. Chaynaqa, ¿imaynatam tayta-mamakuna kaymanta rimanmanku warmankuwan?
Wiñasqanman hina yachachiy
Kay tiemponchikpi warmakunaqa taksachankumantapacham warmi-qari puñuymanta maypipas uyarinku. Chaymantapas kay ‘tukupay tiempopiqa’ runakunam ‘aswan mana allinraq’ kanku (2 Timoteo 3:1, 13). Chaymi achka warmachakuna mana allin runakunapa abusasqan kanku.
Chaymi tayta-mamakunaqa warmankuta taksachankumantapacha yachachinanku. Alemania nacionniyoq Renata sutiyoq warmim nin: “Sichum mozo-sipasyanankamaraq suyaptinchikqa penqakuspankum manaña tapuwasunchu”, nispa. Chaynaqa, ¿imatam rurana? Wiñasqanman hinam pisi-pisimanta yachachina.
Warmacha kachkaptinkuraq:
Manaraq escuelaman richkaspankum yachananku qari otaq warmi kayninpa sutinta chaynataq mana pipas llachpananta. Mexicomanta Juliam nin: “Warmay 3 watachanpi kachkaptillanraqmi yachachirqani qari kayninmanta. Manchakurqanim profesornin, warmay cuidaq otaq hatun warmakunapas imatapas rurarunanmanta. Mana reqsisqan runamantam defiendekuyta yachanan karqa”, nispa.
KAYTAPAS RURAWAQMI. Yachachiy cuerponpa mana llachpana kaq partenkunata pipas mana hapinanpaq. Yachachiwaqmi kaynata ninanpaq: “¡Ama hapiwaychu! ¡Mamaymanmi willaykusaq!”, nispa. Niytaq chay runa ima rurarusqanmanta willakunanpaq, amenazaptinpas otaq mana willakunanpaq ima regalota qoptinpas.
Escuelallapiraq kaptinku:
Kallpanchakuy kay asuntomanta willanaykipaq. Peter sutiyoq taytam nin: “Manaraq imatapas nichkaspayki sumaqllata tapuy warmi-qari puñuymanta ima yachasqankuta hinaspa yachay munasqankutapas. Rimayta mana munaptinqa ama hikutaychu. Warmaykichikwan kuska kanaykichikpaq tiempochakuychik chaynapim rimayta qallaykunkichik”, nispa.
KAYTAPAS RURAWAQMI. Allinmi sapa kuti pisillapi rimaynikichikqa, manam hukmanyachikuqchu kanan nitaq unaychu (Deuteronomio 6:6-9). Chaynapim wiñasqankuman hina allinta yachachinkichik.
Mozo-sipasyaptinku:
Kallpanchakuy warmaykikuna cuerponkupi, piensayninkupi hinaspa imayna kawsakuyninkupi cambiasqanta yachanankupaq. Yaqa qallariypi rimamusqanchik 15 watanpi Anam nin: “Escuelaypiqa yaqa llapankum reqsinakusqankuwan puñunku. Chaymanta rimay penqakuypaq kaptinpas, yachanaymi iñiyniypi allinta takyanaypaq”, nispa. *
Chaynataqmi warmakunaqa tayta-mamanku tapuyta manchakunku mana allin piensanankuta mana munaspanku. Gerardo sutiyoq taytam nin: “Warmaykuqa warmi-qari puñuymantaqa manam rimaytaqa munarqachu. Payqa piensarqam chay rurasqanta ñoqayku piensasqaykuta. Chaymi nirqaniku mana chayna kasqanta. Aswanmi munarqaniku chaykunamanta allinta yachaspan chayman mana wichiykunanpaq”, nispa.
KAYTAPAS RURAWAQMI. Warmaykita kay asuntomanta tapunaykimantaqa estudiaqmasinkuna ima piensasqanmanta puntata tapuy. Niwaqchikmi: “Achka runakunam piensanku qari kayninwan otaq warmi kayninwan simintakama huchallikuyqa warmi-qari puñuy mana kasqanta. ¿Chaynatachu estudiaqmasikikunapas piensanku?”, nispa. Chaynata ruraptikichikqa yaqapaschá imam piensasqankuta nisunkichik.
Penqakuchkaspapas rimayqa allinmi
Achka tayta-mamakunam sasachakunku warmi-qari puñuymanta wawa-churinkuwan rimanankupaq. Ichaqa kallpanchakusqankuqa allinmi. Diana sutiyoq mamam nin: “Sapa kuti rimaspaykiqa manañan penqakunkichu aswanmi tayta-mamaqa warmankuwan allin kanqaku”, nispa. Rimamusqanchik Gerardopas chaynatam piensan: “Familiaykiwan sapa kuti rimaspaykiqa atinkim imamantapas rimayta, pisi-pisimantam warmi-qari puñuymantapas rimanki”. Chaymantapas ninmi: “Pipas manam hawkaqa tarikunchu, ichaqa imam kaqta rimayqa yanapanmi Diosta serviq familia allin kanankupaq”, nispa.
^ par. 3 Sutikunaqa cambiasqam.
^ par. 8 Huklawkunapiqa millakuypaq otaq qalalla fotokunatam celularnintakama sapa kuti apachinakunku.
^ par. 19 Kaymanta astawan yanapakuytam tarinki Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas Vol. 2 nisqa libropa 1-5, 28, 29 hinaspa 33 capitulonkunapi, kay libroqa Jehová Diospa testigonkunapa rurasqanmi.
YUYAYMANANAPAQ TAPUKUYKUNA
Qatiqninpim huk nacionniyoq mozo-sipaskunapa willakusqanku kachkan. Sapa willakusqankupa tukuyninpim yuyaymananapaq tapukuykuna kachkan.
“Tayta-mamaymi niwan, warmi-qari puñuymanta leenaypaq hinaspaña yachay munasqaymanta tapunaypaq. Ichaqa munaymanmi paykuna chaymanta willawanankuta.” (Brasil nacionmanta Ana.)
¿Allinchu kanman revistakunallata otaq librokunallata wawa-churikunaman qoyqa?
“Tayta-mamayqa manam yachankuchu warmi-qari puñuymanta tukuy imata uyarisqaytaqa. Chaykunamanta willaptiyqa hukmanyarunmanchá.” (Canadá nacionmanta Ken.)
¿Imanasqataq wawa-churikunaqa mana tapusunkichikmanchu warmi-qari puñuymanta?
“Valorchakuspay tayta-mamaywan chaykunamanta rimaruptiymi, paykunaqa tapupayayta qallaykuwarqa: ‘¿Imanasqataq chayta tapuwankiku? ¿Imatataq rurarunki?’, nispa.” (Japón nacionmanta Masami.)
Warmi-qari puñuymanta wawa-churikichik tapusuptikichikqa, ¿imaynatam kutichinaykichik chaykunamanta hinalla tapusunaykichikpaq?
“Hawkam tarikuyman tayta-mamayta tapukuptiy, paypas warma kaspan tapukusqanmanta niwaptin.” (Francia nacionmanta Lisette.)
¿Imatam rurawaqchik warmi-qari puñuymanta rimaptikichik wawa-churikichik hawkalla tarikunanpaq?
“Mamayqa manam haykapipas qaqchakuq hinachu tapuwaq warmi-qari puñuymantaqa. Chayqa allinmi mana hukmanyanapaq.” (Francia nacionmanta Gerald.)
¿Imaynatam wawa-churikiwan rimanki warmi-qari puñuymanta? ¿Allinchu kanman llampu simillawan rimayqa?
Kaykunatapas leeykuy
MUSU-SIPASKUNAM TAPUKUNKU
¿Ima nintaq bibliapi qari kayninwan utaq warmi kayninwan mana allinkuna ruwasqankumanta?
¿Hukpa siminman qari kayninta utaq warmi kayninta hinaptinqa manaraq piwanpas puñuq hinaraqchu kanman?
JEHOVA DIOSWANYÁ KUYACHIKUY
Warmaykichikta cuidaychik
Qaway imatam ninku Juancitopawan Anitapa tayta-mamanku mana allin runakunamanta cuidakunaykipaq.
