Bibele ya Cincanga Bupilo Bwa Batu

KI NTO mañi ye ne susuelize mutu ya na banga lisole la mufetuheli ni lisholi ku cinca bupilo bwa hae? Ki kabakalañi mulwani yo mutuna ha na cincize milelo ya hae ya mwa bupilo? Ki lifi ze nde za na fumani mushemi yo muñwi bakeñisa ku sepa mwanaa hae? Mu bale litaba ze latelela kuli mu fumane likalabo.

“Ni na ni tabo cwale ku si na taba ni mupilelo wa ka o maswe wa kwa makalelo.”—BO GARRY P. AMBROCIO

LILIMO ZA KU PEPWA: 47

NAHA KO BA SIMULUHA: PHILIPPINES

LITABA ZE EZAHEZI: LISOLE LA MUFETUHELI

BUPILO BWA KA BWA KWAMULAHO: Ne ni hulezi mwa tolopo-nyana ya Vintar. Ne lu pila mwa libala le lituna le ne li potolohilwe ki malundu, linuka ze na ni mezi a mande, ni moya o bata. Ku si na taba ni bunde bwa sibaka se, bupilo ne bu li taata. Batu ne ba lu uzwezanga limunanu ni libyana za mwa ndu.

Ha ne ni sa nonoboka, ne ni nwanga hahulu bucwala ni balikani ba ka, ne ni zubanga kwai, mi ne ni uzwanga masheleñi kuli ni leke bucwala ni kwai. Mane ne ni kile na uzwa lika za bukabali ze pangilwe fa macwe a butokwa za bokuku ba basali. Masole ba muuso ne ba nahana kuli ne ni li mwa sikwata sa bafetuheli se ne si bizwa New People’s Army (NPA) mi hañata ne ba ni bumaulanga. Kacwalo na ikatulela ku swalisana ni sikwata sa bafetuheli. Ne ni pilile mwa malundu ni masole ba NPA ka lilimo ze ketalizoho. Bupilo ne bu li taata. Ne lu sa inangi sikalalambo, bakeñisa ku saba masole ba muuso. Hamulaho wa nako, na tiniwa ki ku ipata mwa malundu, mi kacwalo na ikauhanya kwa sikwata seo mi na ikisa ku mubusisi wa provinsi ya Ilocos Norte. Mubusisi yo a yo ni amuhela hande, mi mane a ni batela musebezi o munde. Nihakulicwalo, na zwelapili ni likezo za ka ze maswe, za ku uzweza batu mwa mandu ni ku ba bemba.

MO NE I CINCELIZE BUPILO BWA KA BIBELE: Ne ni sebeza ni musali ya bizwa Loida ili ya na li yo muñwi wa Lipaki za Jehova. Loida a ni zibahaza ku Jovencio, mi Jovencio a kala ku ituta Bibele ni na. Kono ne ni fumana hahulu taata ku cinca mupilelo wa ka. Ne ni zwezipili ni mikwa ye maswe ku kopanyeleza cwalo ni mukwa wa ka wa ku zuba nihaike kuli ne ni sa zubangi ka nako ye ne ni itutanga Bibele ni Jovencio. Mi kwa mafelelezo, mapokola ba ni tama kabakala kuli ne ni lobile mulao, mi na pika likweli ze 11. Ka nako ye ne ni li mwa tolongo, na lapela ku Jehova kuli a ni tuse. Na mu kupa kuli a ni swalele ni kuli a ni fe moya wa hae o kenile kuli u ni etelele ni ku ni tiisa.

Hamulaho wa nako, yo muñwi wa Lipaki za Jehova a to ni potela mwa tolongo mi a to ni fa Bibele. Ne ni balile Bibele yeo mi na ituta kuli Jehova u na ni sishemo ni lilato mi wa swalelanga lifoso. Na lemuha kuli Jehova u bile ya sishemo ku na ni kuli naa ni file kolo ya ku ituta ka za hae. Na mu kupa kuli a ni fe maata a ku tuhela mikwa ya ka ye maswe. Ne ni susuelizwe hahulu ki ze ne ni balile kwa  liñolo la Liproverbia 27:11. Ne ku swana feela inge kuli Jehova na ambola ni na ka ku itusisa timana ye. Timana yeo i bulela kuli: “Mwanaka u talife, mi u tabise pilu ya ka, mi ni ka kona ku alaba ya ni nyaza.”

Ha se ni lukuluzwi mwa tolongo, na kalisa sinca ku ituta Bibele ni Lipaki, ku swalisana ni bona kwa mikopano ya bona, mi na kala ku sebelisa likuka za Bibele mwa bupilo bwa ka. Hamulaho wa nako, Jehova a ni tusa ku tuhela mikwa ya ka ye maswe. Mi cwale na neela bupilo bwa ka ku Jehova Mulimu.

MO NI TUSELIZWE: Ni na ni tabo cwale ku si na taba ni mupilelo wa ka o maswe wa kwa makalelo. Nihaike kuli ne ni li mutanga wa mikwa ye nyenyisa, se ni li mutu yo munca cwale. (Makolose 3:9, 10) Kacenu ni na ni tohonolo ya ku swalisana ni batu ba Jehova ba ba kenile ni ku tusa batu ba bañwi ku ituta ka za Mulimu wa luna ya maata ote, Jehova.

“Ne ni bata ku yemela naha ya Brazil.”—BO JULIANA APARECIDA SANTANA ESCUDEIRO

LILIMO ZA KU PEPWA: 31

NAHA KO BA SIMULUHA: BRAZIL

LITABA ZE EZAHEZI: MULWANI YO MUTUNA

BUPILO BWA KA BWA KWAMULAHO: Ne ni hulezi mwa Londrina. Nihaike kuli batu ba bañata mwa sibaka seo ne li babotana, sikiliti sa luna ne li se sinde mi ne si na ni kozo. Ha ne ni li wa lilimo ze lishumi, muhulwanaa ka wa mushimani a ni susueza ku swalisana ni yena mwa ku ituta mulwanelo o bizwa tae kwon do, o talusa “ku lwana ka mazoho ni mahutu.” Bo ndate ne ba sa tabeli kuli ni itute papali ye, kono hamulaho wa nakonyana, ba ni tuhelela ku zwelapili.

Na ituta papali ye ka taata mi na wina mipuzo ye miñata ya bulwani bwa tae kwon do mwa sibaka sa Parana. Hamulaho wa nako, na wina mipuzo ya mwa naha kaufela, mi ka 1993, na zibahazwa kuli ki na mulwani yo mutuna wa tae kwon do mwa naha ya Brazil. Ne ni bata ku kena mwa likangisano za balwani ba mwahalaa linaha. Kono lubasi lwa ka ne lu botanile mi ne lu si na mali a ku ni lifela kuli ni ye kwa linaha li sili.

Ne ni na ni sepo ya kuli papali ya tae kwon do ne i ka ba ye ñwi ya lipapali ze ne ka ba teñi mwa lipapali za mwa lifasi kaufela, mi ne ku bile cwalo luli. Ne ni bata ku yemela naha ya Brazil mwa lipapali za mwa lifasi kaufela (Olympic Games), kacwalo na ituta papali ye ka taata mi na fiwa mali a na ni konisize ku ya kwa likangisano mwa linaha za France, Vietnam, South Korea, ni Japan, ni mwa lipapali za mwa South America. Ku tuha fo, ne ni bata ku kangisana mwa lipapali ze ne bizwa Pan American Games, mi ne ni ezize hande luli kuli mane na ketiwa ku ba yo muñwi wa batu ba balalu ba ne ba ka yo kanganisana mwa papali yeo kwa Santo Domingo, Dominican Republic, mwa silimo sa 2003.

MO NE I CINCELIZE BUPILO BWA KA BIBELE: Ka silimo sa 2001, na ni nyazi ya ka lwa kopana ni Lipaki za Jehova, mi ba kala ku ituta Bibele ni luna. Kwa makalelo, ne ni si na cisehelo ya ku ituta. Hañata ne ni palelwanga ku isa pilu kwa tuto kabakala mukatalo, mi ne ni ozelanga ka nako ye ne lu itutanga. Nihakulicwalo, ne ni susuelizwe ki ze ne ni ituta—taba yeo ne i bonahezi hande ha ne ni li kwa kangisano ya ka ye tuna ye ne tatami.

Bakeñisa kuli ne ni ketilwe ku ba mwa sikwata se  ne si ka yo bapala mwa lipapali za Pan American Games, baluti ba papali ya tae kwon do ne ba ni file kolo ya ku bapala mwa lipapali za makalelo. Nako ya ka ya ku lwana ha ne i fitile, na yema feela fa malwanelo ni sa ezi se siñwi. Honafo feela, na lemuha kuli Mukreste ha swaneli ku lwanisa batu ba bañwi nihaiba mwa papali! Na hupula taelo ya mwa Bibele ya kuli “u late wahenu mo u itatela.” (Mateu 19:19) Se ni zwa feela fa malwanelo ao mi na ikela ku si na ku inyaza. Batu ba ni lubukela feela inze ba ikomokezi.

Ha se ni fitile kwandu, na ina fafasi ni ku nahana ze ne ni ka eza mwa bupilo bwa ka. Na nga broshuwa ye ne hatisizwe ki Lipaki ili ye ne bulela seo Mulimu a tokwa ku luna. Se ni bona liñolo la Samu 11:5 mwa broshuwa yeo le li bulela ka za Jehova kuli: “Moya wa hae u toile ya maswe, ni ya lata situhu.” Manzwi ao a walisamu na ni fitile kwa pilu, mi na ikatulela ku tuhela papali ya tae kwon do.

Baluti ba ka ba papali ya tae kwon ne ba si ka tabela muhato o ne ni ngile. Ne ba likile ku ni kolwisa ka ku ni bulelela kuli ne li na ya na eza hande ka ku fitisisa mwa naha kaufela ni kuli ne ni li fakaufi ni ku kena mwa likangisano za lipapali za mwa lifasi kaufela. Kono ne ni ezize kale katulo.

Ka nako yeo, na ni nyazi ya ka ne se lu nyalani. Yena na saa kalisize kale ku swalisana ni Lipaki mwa musebezi wa bona wa ku kutaza kwa nyangela. Na tahanga kwandu inze a tabile hahulu mi na ni bulelelanga lipuhisano kaufela za na banga ni zona ni batu. Ne ni ziba kuli haiba ne ni bata ku abana mwa musebezi wo, ne ni tokwa ku cinca mupilelo wa ka. Na tuhela ku swalisana ni bulapeli bo ne ni li ku bona mi na ba Paki ya kolobelizwe.

MO NI TUSELIZWE: Na ni muunaa ka lu ba ba tabile hahulu mi lu swalisani bakeñisa kuli lu lika ka taata ku sebelisa likuka za mwa Bibele mwa linyalo la luna. Ni ikolanga ku tusa muunaa ka kuli a eze hande misebezi ya puteho ya luna. Ne ni ka kona ku lika ka taata ku wina mupuzo wa gauda ni ku ya hahulu kabubo. Kono ni ikutwa kuli ha ku na nto ni ye kana mwa lifasi le ye kona ku bapanyiwa ni tohonolo ya ku sebeleza Jehova Mulimu.

“Bo ndate ne ba si ka felelwa ki sepo ya kuli ni ka cinca mupilelo wa ka.”—BO INGO ZIMMERMANN

LILIMO ZA KU PEPWA: 44

NAHA KO BA SIMULUHA: GERMANY

LITABA ZE EZAHEZI: MUKANTELI WA FA SIBAKA SA MABINELO

BUPILO BWA KA BWA KWAMULAHO: Ne ni pepezwi mwa lubasi lwa bulapeli bo bu shutana ili mwa tolopo ya Gelsenkirchen mo ne ku fumaneha mukoti wa mashala. Bo ndate ne li ba bañwi ba Lipaki za Jehova. Kono bo ma ne ba sa lati kuli na ni bahulwani ba ka lu utiwe ki bo ndataa luna, mi ba lwanisa buikatazo bwa bo ndate bwa ku lu luta lituto za bulapeli bwa bona. Bo ndate ne ba zamaisanga limbayambaya mi ne ba sebezanga lihola ze lishumi kamba ku fitelela ka zazi. Hañata ne ba kalisanga musebezi ka nako ya 2 kamba 3 kiloko ya kakusasana. Kono ne ba sebezanga ka taata kuli ba lu tuse ku ba ni silikani ni Mulimu. Nihakulicwalo, ne ni sa itebuhi buikatazo bwa bo ndate.

Ha ne ni li wa lilimo ze 15, na tiniwa ki mikopano ya bulapeli ye ne ba ni hapelezanga ku fumaneha ku yona mi na ipangula. Hamulaho wa silimo, na swalisana ni sikwata sa babapali ba liñindi. Ka lilimo ze peli ze ne tatami, na pila bupilo bo ne bu bilaelize hahulu bo ndate. Na zwa fa lapa ni ku yo ipilela ha ne ni kwanisize lilimo ze 18.

 Ne ni lata hahulu lipapali mi ka sunda ne ni itutanga lipapali ka mazazi a silezi—ne ni kalanga ka papali ya liñindi mi cwale kihona ni nanaula lisipi ze bukiti. Nako ni nako la Mukibelo ni la Sunda ne ni yanga ni balikani ba ka kwa libaka za mabinelo. Nako ye ñwi ne ni lwanile ni muleki ya na bonahala ku sabisa kono se ni mu bita. Muñaa sibaka seo a ni lemuha mi honafo feela a ni kupa kuli ni kene musebezi wa ku kantela sibaka seo. Na sepisize ku ni holisanga mali a mañata, kacwalo se ni lumela ku kena musebezi.

La Mukibelo ni la Sunda kaufela, ne ni yemanga fa munyako wa sibaka seo kuli ni lumeleze ba ba swanela ku kena mwahali ni ku hanisa ba ba sa swaneli ku kena. Batu ba ba kona ku eza 1,000 ne ba kenanga mwa sibaka seo, kacwalo ne ni patehanga luli. Batu ne ba lwananga nako kaufela. Batu ne ba ni bembanga ka litobolo ni ka mabotela a pwacehile. Batu ba bañwi be ne ni hanisanga ku kena kamba be ne ni zwisanga mwa sibaka seo ne ba ni libelelanga fande kuli ba yolise misuha. Ne ni li wa lilimo ze 20 mi ne ni ikutwanga kuli ha ku na ya kona ku ni bita. Ku bulela feela niti, mikwa ya ka ne i tulile tikanyo—ne ni li wa lindwa, ne ni ikuhumusa, ne ni lakaza ku ipahamisa, mi ne ni na ni sinundwe.

MO NE I CINCELIZE BUPILO BWA KA BIBELE: Bo ndate ne ba si ka felelwa ki sepo ya kuli ni ka cinca mupilelo wa ka. Ne ba lukisize kuli ni lumelwange limagazini za Tawala ya Mulibeleli ni Mu Zuhe! * kwa sibaka ko ne ni pila. Limagazini zeo ne li bundamanga feela mwa muzuzu wa ka mi ne ni sa li balangi. Cwale zazi le liñwi, na lika ku apaula-apaula ku ze ñwi za limagazini zeo. Litaba ze ne ni balile ka za mo li ka felela lifasi la bupolitiki, sifumu, ni bulapeli bwa buhata ne li tahisize kuli ni bize kaizelaa ka. Kaizelaa ka ni muunaa hae ne li Lipaki za Jehova. Ne ba ni kupile ku ituta ni bona Bibele mi se ni lumela.

Sikuka se si kwa liñolo la Magalata 6:7 ne si ni tusize ku eza licinceho mwa bupilo bwa ka. Ku zwelela ku ze ne ezahezi mwa bupilo bwa ka, ne ni ziba kuli ze ni eza kaufela, ze ni bulela kaufela, kamba ze ni keta ku eza kacenu ne li ka ama bupilo bwa ka bwa kwapili. Hape ne ni susuelizwe hahulu ki memo ye kwa Isaya 1:18, ye li: “A mu tahe, lu lukise litaba, ku bulela Muñaa Bupilo. Libi za mina, niha li ka ba ze fubelu sina mali, li ka fetuha ze sweu sina litwa.” Ku zwa feela fo ni kalela ku ituta Bibele, liñolo leo ne li ni tusize ku sa ikutwa kuli ha ni swaneli ku kutela ku Jehova.

Ne ni ezize licinceho ze komokisa mwa bupilo bwa ka mwa likweli ze silezi feela, kono ne si nto ye bunolo ku eza licinceho ze. Ne ni tokwa ku ambuka balikani ba ka ba ba maswe be ne ni swalisana ni bona. Kacwalo na kala ku ba taluseza kuli ne ni ituta Bibele ni kuli ni taluseza ba bañwi ze ni ituta. Ba kala ku ni shengoka ni ku ni bizanga kuli ni muprisita. Kaizelaa ka a ni tusa ku fumana musebezi o muñwi o munde.

Na kala ku yanga kwa mikopano kwa Ndu ya Mubuso kwa na yanga kaizelaa ka ni muunaa hae, nihaike kuli musipili wa teñi ne u eza likilomita ze 30. Bukaufi ni ndu ya ka ne ku na ni Ndu ya Mubuso, kono ne ni sa kopanelangi mwateñi bakeñisa kuli ne ni saba ku yo kopana ni batu ba ne ba ni ziba ku zwelela kwa bwanana bwa ka. Hape ne ni saba ku kutaza fa ndu ni ndu mwa sibaka se ne ni pila ku sona. Ne ni ka eza cwañi ha ne ni ka kopana ni mutu ye ne ni sa zo leleka mwa sibaka sa mabinelo kamba mutu ye ne ni file milyani ye kola? Ne ni tusizwe ki ze ne ni itutile mwa lipapali—za kuli haiba lu bata ku tiisa mibili ya luna, lu tokwa ku eza lipapali ze taata ka ku fitisisa. Kacwalo ha ne ni kwanisize ze tokwahala za kuli ni kutaze, na kutaza mo ne ni konela kaufela.

Ne ni tokwa ku tula butata bo buñwi hape, bona bwa ku sa tabela ku bala ni ku ituta. Kono ne ni ziba kuli haiba ne ni bata ku ba ni tumelo ye tiile, ne ni tokwa ku ituta hahulu niti ye fumaneha mwa Bibele. Ne ni lemuhile kuli ne ni tokwa ku eza buikatazo bo butuna kuli ni fumane ze ni tokwa.

MO NI TUSELIZWE: Tuso ye ni fumani ki ya kuli ni sa pila! Ni sa tokomelanga kuli ni si ke na kutela mwa bufokoli bwa ka. Cwale ni ikola bupilo bo bunde bwa lubasi ni musalaa ka ya na ni tulemeno to tunde twa Sikreste. Ni na ni balikani ba ba sepahala mwahalaa Lipaki za Jehova ili be ni kona ku sepa ka ku tala. Bo ndate ba timezi lilimo ze ketalizoho kwamulaho, kono ba si ka timela kale, ne ba tabile ku ni bona ha ni eza licinceho mwa bupilo bwa ka.

[Litaluso za kwatasi]