Mga Hoben—Magpagiya sa Tataramon nin Dios
Mga Hoben—Magpagiya sa Tataramon nin Dios
“Magkua ka nin kadonongan, magkua ka nin pakasabot.”—TAL. 4:5.
1, 2. (a) Ano an nakatabang ki apostol Pablo na mapangganahan an magkakontrang mga pagmate na nasa laog nia mismo? (b) Paano ka magkakamit nin kadonongan asin pakasabot?
“KUN boot kong gibohon an tama, an maraot an yaon sa sako.” Aram mo daw kun siisay an nagsabi kaiyan? Mayong iba kundi si apostol Pablo. Minsan ngani si Jehova namomotan ni Pablo, may mga panahon na sia nasakitan na gibohon an tama. Ano an nagin saboot nia dapit sa magkakontrang pagmate na nasa laog nia mismo? “Miserableng tawo ako!” an isinurat nia. (Roma 7:21-24) Nasasabotan mo daw an nagin saboot ni Pablo? Kun beses, nadedepisilan ka daw na gibohon an tama? Arog ni Pablo, nadedesganar ka daw huli kaiyan? Kun iyo, dai mangluya an boot. Napangganahan ni Pablo an mga kadepisilan na napaatubang sa saiya, kaya magigibo mo man iyan.
2 Nakapanggana si Pablo huling sia nagpagiya sa “nakakarahay na mga tataramon.” (2 Tim. 1:13, 14) Bilang resulta, nakamtan nia an kadonongan asin pakasabot na kaipuhan tanganing makayanan an mga kadepisilan asin makagibo nin marahay na desisyon. Matatabangan ka ni Jehova Dios na magkaigwa nin kadonongan asin pakasabot. (Tal. 4:5) Itinao nia an pinakamarahay na hatol na yaon sa saiyang Tataramon, an Biblia. (Basahon an 2 Timoteo 3:16, 17.) Aramon mo kun paano ka makikinabang sa mga prinsipyong yaon sa Kasuratan dapit sa pagtratar sa mga magurang mo, pagkapot nin kuarta, asin kun ika nagsosolo.
Ginigiyahan kan Tataramon nin Dios sa Laog nin Pamilya
3, 4. Taano ta tibaad nadedepisilan kang kuyogon an regulasyon kan mga magurang mo, alagad taano ta sinda naggigibo nin regulasyon?
3 Nadedepisilan ka daw na kuyogon an regulasyon kan mga magurang mo? Taano daw ta siring? An sarong dahelan iyo na posibleng gusto mong magin mas independiente. Normal sana an tendensiang ini. Kabtang iyan nin pagdakula pasiring sa pagigin adulto. Pero, mantang ika nasa poder pa ninda, obligasyon mong kuyogon an mga magurang mo.—Efe. 6:1-3.
4 Kun tama an pagmansay mo dapit sa regulasyon asin kahagadan kan mga magurang mo, magigin mas pasil para sa saimo na kuyogon iyan. Totoo, tibaad kun beses an pagmate mo arog kan sa 18 anyos na si Brielle, * na nagsabi dapit sa mga magurang nia: “Nalingawan na nanggad ninda na sinda nagin hoben man. Habo ninda na magsabi ako nin opinyon, magdesisyon, o magin adulto.” Arog ni Brielle, tibaad an pagmate mo habo kan mga magurang mo na ika magin mas independiente kisa sa iniisip mo na maninigong itao ninda sa saimo. Minsan siring, sa pangenot an mga magurang mo naggigibo nin regulasyon huling may pagmakolog sinda sa saimo. Dugang pa, aram kan Kristianong mga magurang na maninimbag sinda ki Jehova sa paagi nin pagpadakula ninda sa saimo.—1 Tim. 5:8.
5. Paano ka makikinabang sa pagkuyog sa mga magurang mo?
5 An totoo, an pagkuyog sa mga magurang mo siring sa pagbayad nin utang sa bangko—mantang mas mapagkakatiwalaan ka sa pagbayad nin utang, mas posibleng marhay na padagos kang pautangon kan bangko. Kaagid kaiyan, obligasyon mo na igalang asin kuyogon an mga magurang mo. (Basahon an Talinhaga 1:8.) Mantang mas makinuyog ka, mas posibleng marhay na tawan ka kan mga magurang mo nin orog na pagigin independiente. (Luc. 16:10) Siempre, kun pirme mong binabalga an regulasyon ninda, dai ka magngalas kun bawasan o haleon pa ngani kan mga magurang mo an pagigin independiente mo.
6. Paano matatabangan nin mga magurang an mga hoben na magin makinuyog?
6 An sarong paagi na matatabangan nin mga magurang an mga hoben na kuyogon an regulasyon ninda iyo an pagigin nindang arogan. An sainda mismong gikan sa boot na pagkuyog sa mga kahagadan ni Jehova magpapaheling na rasonable an regulasyon nin Dios. Huli kaini, magigin mas pasil para sa mga hoben na mansayon nin arog kaiyan an regulasyon nin mga magurang. (1 Juan 5:3) Apuera kaiyan, may sinambit sa Biblia na mga pagkakataon na tinawan pa ngani ni Jehova nin oportunidad an mga lingkod nia na ipahayag an nasa boot ninda dapit sa partikular na mga bagay. (Gen. 18:22-32; 1 Ha. 22:19-22) Kun beses, puede daw na tawan nin mga magurang an mga aki nin oportunidad na magsabi nin opinyon dapit sa manlaenlaen na tema?
7, 8. (a) Anong kadepisilan an napapaatubang sa nagkapirang hoben? (b) Ano an maninigo mong maaraman na makakatabang sa saimo na makinabang sa disiplina?
7 Tibaad madepisilan man an mga hoben na akoon an sa heling ninda bakong makatanosan na pagkritika kan mga magurang ninda. Kun beses, tibaad an pagmate mo arog kan sa hoben na si Craig, na nagsabi, “An sakong ina garo pulis na detektib—pirme akong hinahanapan nin sala.”
8 Kun kita itinatanos o dinidisiplina, an parateng pagmate niato kinikritika kita. Sinasabi kan Biblia na depisil akoon an disiplina, dawa pa kun iyan biyong makatanosan. (Heb. 12:11) Ano an makakatabang sa saimo na makinabang sa disiplinang itinatao sa saimo? An mahalagang punto na maninigo mong girumdomon iyo na posibleng marhay na an pagkamoot ninda sa saimo an nagmomotibar sa sainda na hatolan ka. (Tal. 3:12) Gusto nindang ilikay ka sa maraot na mga ugale asin tabangan ka na pataluboon an marahay na mga ugale. Posibleng marhay na aram kan mga magurang mo na kun dai ka ninda itatanos, garo man sana sinda naoongis sa saimo! (Basahon an Talinhaga 13:24.) Siring man, dapat mong maaraman na kabtang kan proseso nin pakanood an makagibo nin sala. Kaya kun ika itinatanos, taano ta dai mo hanapon an kadonongan na yaon sa sinasabi sa saimo? “An pagkaigwa [nin kadonongan] bilang pakinabang mas marahay kisa sa pagkaigwa nin plata bilang pakinabang asin an pagkaigwa kaiyan bilang bunga kisa sa bulawan mismo.”—Tal. 3:13, 14.
9. Imbes na pagparaisipon na garo baga bakong makatanosan an disiplina, ano an puedeng gibohon kan mga hoben?
9 Minsan siring, talagang nasasala man an mga magurang. (Sant. 3:2) Kun ika dinidisiplina, tibaad kun beses magtaram sinda nin pabiglabigla. (Tal. 12:18) Taano daw ta nakakagibo nin arog kaini an mga magurang mo? Tibaad tensionado sinda, o tibaad para sa sainda ika nasasala huli sa pagkukulang ninda. Imbes na pagparaisipon an sa pagmate mo bakong makatanosan na disiplina, taano ta dai pasalamatan an odok na pagmawot ninda na tabangan ka? An kakayahan na mag-ako nin disiplina makakatabang na marhay sa saimo kun ika magin adulto na.
10. Paano magigin mas pasil para sa saimo na akoon asin makinabang sa regulasyon asin pagtatanos kan mga magurang mo?
10 Gusto mo daw na magin mas pasil para sa saimo na akoon asin makinabang sa regulasyon saka pagtatanos kan mga magurang mo? Kun iyo, kaipuhan mong paoswagon an saimong kakayahan sa pakikikomunikar. Paano mo magigibo iyan? An enot na lakdang iyo na maghinanyog. “Magin listo kun dapit sa pagdangog,” an sabi kan Biblia, “maluway kun dapit sa pagtaram, maluway kun dapit sa grabeng kaanggotan.” (Sant. 1:19) Imbes na magrason tolos, pagmaigotan na kontrolon an emosyon mo asin dangogon an sasabihon kan mga magurang mo. Magkonsentrar sa kun ano an sinasabi, bako sa kun paano iyan sinasabi. Dangan, sabihon mo sa sainda na nasasabotan mo an sinabi ninda asin magalang na admitiron na nasala ka. Sa paggibo kaiyan, masisierto mo sa sainda na naghinanyog ka sa sinabi ninda. Paano kun gusto mong magpaliwanag dapit sa sinabi o ginibo mo? Sa kadaklan na kamugtakan, madonong na ‘pugolan an saimong mga ngabil’ sagkod na nasunod mo na an gusto kan mga magurang mo. (Tal. 10:19) Kun maheling kan mga magurang mo na ika naghinanyog sa sainda, magigin mas andam nanggad sinda na maghinanyog sa saimo. An siring na maygurang na paagi nagpapatunay na ika ginigiyahan kan Tataramon nin Dios.
Ginigiyahan kan Tataramon nin Dios sa Pagkapot nin Kuarta
11, 12. (a) Mapadapit sa kuarta, dinadagka kita kan Tataramon nin Dios na gibohon an ano, asin taano? (b) Paano ka matatabangan kan mga magurang mo sa pagkapot nin kuarta?
11 “An kuarta para sa proteksion,” an sabi kan Biblia. Alagad ipinapaheling kan bersikulo man na ini na an kadonongan mas mahalaga pa ngani kisa sa kuarta. (Ecl. 7:12) Dinadagka kita kan Tataramon nin Dios na magkaigwa nin tamang pagmansay sa kuarta, bako na kamotan iyan. Taano ta maninigo mong likayan an pagkamoot sa kuarta? Isip-isipa an ilustrasyon na ini: Sa kamot nin ekspertong kusinero, an sarong matarom na kutsilyo kapakipakinabang na gamit. Alagad an iyo man sanang kutsilyo puedeng makalugad nin grabe sa saro na dai nagmamaan o daing ingat. Kun madonong an pagkapot, an kuarta puede man na magin kapakipakinabang. Minsan siring, an mga “determinadong yumaman” parateng isinasakripisyo an saindang relasyon sa mga katood, kapamilya, patin sa Dios. Bilang resulta, garo sinasaksak ninda “an bilog nindang sadiri nin dakol na kakologan.”—Basahon an 1 Timoteo 6:9, 10.
12 Paano ka makakanood na magin madonong sa pagkapot nin kuarta? Taano ta dai ka maghagad nin sadol sa mga magurang mo kun paano babadyeton an kuarta mo? “An tawong madonong maghihinanyog asin maglalaog sa isip nin dagdag na tokdo, asin an tawong may pakasabot iyo an nagkakaigwa nin marahay na paggiya,” an isinurat ni Salomon. (Tal. 1:5) An hoben na si Anna naghagad nin marahay na paggiya sa mga magurang nia. Sia nagsabi, “Tinokdoan ako kan ama ko kun paano magbadyet, asin ipinaheling nia sa sako kun gurano kahalaga na magin organisado sa pagkapot kan pondo kan pamilya.” Tinokdoan man si Anna kan saiyang ina nin praktikal na mga leksion. “Ipinaheling nia sa sako an kahalagahan kan pagkomparar nin mga presyo bago magbakal,” an sabi ni Anna. Paano sia nakinabang? Sia nagsimbag: “Tatao na akong magkapot kan sadiri kong kuarta. Maingat nanggad ako sa paggasto, kaya igwa ako nin katoninongan nin isip huling mayo ako nin dai kinakaipuhan na utang.”
13. Paano ka magkakaigwa nin disiplina sa sadiri kun dapit sa paggasto nin kuarta?
13 Tibaad malubog ka tolos sa utang kun ika pabiglabigla sa pagbakal o naggagasto tangani sanang pahangaon an mga amigo o amiga mo. Ano an makakatabang sa saimo na malikayan an mga silong ini? Kun mapadapit sa paggasto nin kuarta, dapat kang magkaigwa nin disiplina sa sadiri. Ini an ginigibo ni Ellena, na labi pa sanang 20 anyos. “Kun ako namamasyar kaiba kan mga amiga ko,” an sabi nia, “patienot ko nang pinaplano asin kinukuenta kun gurano sana an gagastoson ko. . . . Narisa ko man na madonong na mamakal kaiba sana an mga amiga ko na maingat sa paggasto kan saindang kuarta asin makakadagka sa sako na magkomparar nin mga presyo saka dai magpabiglabigla sa pagbakal.”
14. Taano ta maninigo kang magmaan sa “mapandayang kapangyarihan nin kayamanan”?
14 An pagganar asin pagkapot nin kuarta mahalagang kabtang kan buhay. Minsan siring, si Jesus nagsabi na an tunay na kaogmahan makakamtan kan mga “nakakamate kan saindang espirituwal na pangangaipo.” (Mat. 5:3) Sia nagpatanid na puedeng mawara an interes nin saro sa espirituwal na mga bagay huli sa “mapandayang kapangyarihan nin kayamanan.” (Mar. 4:19) Kun siring, mahalaga nanggad na ika magpagiya sa Tataramon nin Dios asin magdanay na timbang an pagmansay sa kuarta!
Ginigiyahan kan Tataramon nin Dios Kun Nagsosolo
15. Noarin posibleng mabalo nanggad an kaimbodan mo sa Dios?
15 Sa heling mo, noarin mababalo nanggad an kaimbodan mo sa Dios—kun ika may kairiba o kun nagsosolo? Bueno, kun ika nasa eskuelahan o trabaho, posibleng marhay na makosog an espirituwal na panglaban mo. Alisto ka sa posibleng peligro sa espirituwal. Pinakamadali kang madaog nin sugot na ikompromiso an mga pamantayan sa moral kun ika nagrerelaks asin daing gayo nagmamaan.
16. Taano ta bobooton mong kuyogon si Jehova dawa kun ika nagsosolo?
16 Taano ta bobooton mong kuyogon si Jehova dawa kun ika nagsosolo? Girumdomon ini: Puede mong mapamondo si Jehova o mapagayagaya an puso nia. (Gen. 6:5, 6; Tal. 27:11) May epekto ki Jehova an ginigibo mo huling ‘sia may pagmakolog sa saimo.’ (1 Ped. 5:7) Gusto niang maghinanyog ka sa saiya tanganing makinabang ka. (Isa. 48:17, 18) Kan an hatol ni Jehova baliwalaon kan nagkapira sa mga lingkod nia sa suanoy na Israel, nakolgan ninda an boot nia. (Sal. 78:40, 41) Sa ibong na lado, padangat na marhay ni Jehova an propetang si Daniel, huling sia inapod nin sarong anghel na “tawong kawiliwiling gayo.” (Dan. 10:11) Taano? Si Daniel nagdanay na maimbod sa Dios bako sanang kun nasa publiko kundi kun nasa pribado man.—Basahon an Daniel 6:10.
17. Ano an mga puede mong ihapot sa saimong sadiri kun ika nagpipili nin aling-alingan?
17 Tanganing magdanay na maimbod sa Dios kun ika nagsosolo, dapat mong pataluboon an saimong “mga kakayahan sa pagrisa na mamidbid an tama sagkod an sala,” dangan patuodon an mga kakayahan na iyan paagi “sa paggamit” na minagawe segun sa aram mong tama. (Heb. 5:14) Halimbawa, kun ika nagpipili nin mga musikang dadangogon, pelikulang dadalanon o hehelingon, o web site sa Internet na bubukasan, uni an mga hapot na makakatabang sa saimo na pilion an marahay asin likayan an maraot. Hapota an sadiri mo kan minasunod: ‘Makakadagka daw ini sa sako na magin mapagmalasakit sa mamomoton na paagi o makakaimpluwensia ini sa sako na ipaggayagaya an “kapahamakan nin iba”?’ (Tal. 17:5) ‘Makakatabang daw ini sa sako na “kamotan an marahay” o madedepisilan akong “kaongisan an maraot” huli kaini?’ (Amos 5:15) An ginigibo mo kun ika nagsosolo naghahayag kan mga pamantayan sa buhay na talagang pinapahalagahan mo.—Luc. 6:45.
18. Ano an maninigo mong gibohon kun ika may sekretong ginigibo na sala, asin taano?
18 Ano an maninigo mong gibohon kun ika may sekretong ginigibo na aram mong sala? Girumdoma, “sia na nagtatahob sa saiyang mga kalapasan dai magigin mapanggana, alagad sia na nagtutuga kaiyan asin minabaya dian papahelingan nin pagkaherak.” (Tal. 28:13) Bako nanggad madonong na magpadagos sa paggibo nin sala asin ‘pamondoon an banal na espiritu nin Dios’! (Efe. 4:30) Talagang obligasyon mo sa Dios, sa mga magurang mo, asin sa sadiri mo na ituga an ano man na salang ginigibo mo. Mapadapit digdi, dakula an ikakatabang sa saimo kan “kamagurangan na lalaki kan kongregasyon.” Si disipulo Santiago nagsabi: “Mamibi sinda para sa [nagkasala], na linalahidan sia nin lana sa ngaran ni Jehova. Asin an pamibi na may pagtubod magpapaomay sa may kamatean, asin ibabangon sia ni Jehova. Siring man, kun sia nakaginibo nin mga kasalan, iyan ipapatawad sa saiya.” (Sant. 5:14, 15) Totoo, puedeng magresulta ini sa kasusupgan asin dai nakakaogmang mga epekto. Alagad kun ika igwa nin kosog nin boot na magpatabang, makakalikay ka sa orog pang maraot na epekto asin magiginhawahan ka huling nagin malinig giraray an konsensia mo.—Sal. 32:1-5.
Paogmaha an Puso ni Jehova
19, 20. Ano an gusto ni Jehova para sa saimo, kaya ano an dapat mong gibohon?
19 Si Jehova “maogmang Dios,” asin gusto nia na ika magin maogma. (1 Tim. 1:11) Interesado siang marhay sa saimo. Dawa kun mayo nin siisay man na nakakarisa kan paghihingoa mo na gibohon an tama, naheheling nia iyan. Mayo nin nakatago sa pagheling ni Jehova. Sia nagheheling, bakong tanganing maghanap nin sala, kundi tanganing tabangan ka sa pagmamaigot na gibohon an marahay. ‘An mga mata nin Dios naglilibot sa bilog na daga tanganing ipaheling an saiyang kosog para sa mga bilog an puso para sa saiya.’—2 Cron. 16:9.
20 Kun siring, magpagiya ka sa Tataramon nin Dios, asin iaplikar mo an sadol kaiyan. Huli kaiyan, ika magkakamit nin kadonongan asin pakasabot na kaipuhan tanganing mapangganahan an masakiton na mga problema saka makagibo nin depisil na mga desisyon sa buhay. Bako sanang mapapaogma mo an mga magurang mo asin si Jehova kundi magigin tunay man na maogma an buhay mo.
[Nota sa Ibaba]
^ par. 4 Sinalidahan an mga ngaran.
Ano an Isisimbag Nindo?
• Ano an puedeng gibohon kan mga hoben tanganing magin mas pasil para sa sainda na akoon asin makinabang sa regulasyon saka pagtatanos kan mga magurang ninda?
• Taano ta mahalaga na magkaigwa nin timbang na pagmansay sa kuarta?
• Paano ka magdadanay na maimbod ki Jehova dawa kun ika nagsosolo?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 6]
Magdadanay ka daw na maimbod sa Dios kun ika nagsosolo?