Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Me Pwulopwul kan, Pelianda Kasongosong Sang Iengomw kan

Me Pwulopwul kan, Pelianda Kasongosong Sang Iengomw kan

Me Pwulopwul kan, Pelianda Kasongosong Sang Iengomw kan

“Amwail koasoi mwohn aramas en katapan oh kansenamwahu; oh kumwail uhdahn pahn ese duwen amwail pahn sapeng koaros ni pwung.”—KOL. 4:6.

1, 2. Ia pepehm en me pwulopwul tohto duwen ar pahn kin weksang meteikan? Dahme kahrehda?

 MWEIN ke kin rong duwen emen eh kin lelohng kasongosong sang ienge kan, oh pein kowe ele pil lelohng met. Ekei pak mwein emen kangoange iuk en wia mehkot me ke ese sapwung. Ia omw pepehm ahnsou me met kin wiawi? Christopher, me sounpar 14, koasoia: “I kin mentehno salongala, de ma soh, a ien alasang iengei tohnsukuhl kan pwe ien dehr weksang irail.”

2 Ia duwe, iengomw kan kak kamwakid uhk laud? Ma ei, dahme kahrehda? Kaidehn pwehki ke men re en pwungkin uhk? Pepehm wet sohte kin ahnsou koaros sapwung. Ni mehlel, me laud kan pil kin men iengerail kan en pwungkin irail. Sohte emen kin mwahuki ma meteikan kin soikala irail. Ekei aramas kin sapwungkin uhk ma ke kin nantihong wia dahme pwung. Sises pil kin ketin lelohng met. Ahpw e kin ketin wia dahme pwung ahnsou koaros. Ekei kin idawehn ih oh wiahla sapwellime tohnpadahk kan, ahpw meteikan kin kailongki Sapwellimen Koht Ohl oh kin wiahki me “sohte mwahn ih mehkot.”—Ais. 53:3.

Kasongosong en Duwehla Irail Kin Uhdahn Kehlail

3. Dahme kahrehda e sapwung en alasang dahme iengomw kan kin wia?

3 Ele mie pak me ke kin lelohng kasongosong en alasang dahme iengomw kan kin wia pwe ke kahng irail en sapwungkin uhk. Met pahn sapwung. Kristian kan “en dehr kin mwomwen seri wekiwekin.” (Ep. 4:14) Kisin seri kan kin mwadang mwekidki madamadau en meteikan. Ahpw nin duwen me pwulopwul men, ke kin wie lalaudla. Kahrehda, ma ke kamehlele me sapwellimen Siohwa koasoandi kan kin wia kamwahu ong uhk, ke warohng ale kapai kan me kohsang omw mourki dahme ke kin kamehlele. (Deud. 10:12, 13) Ahpw ma ke sohte wia met, e pahn duwehte omw solahr kak kaunda omw mour. Ni mehlel, ni omw kin dukila pahn kasongosong en meteikan, ke kin duwehla arail lidu.—Wadek 2 Piter 2:19.

4, 5. (a) Ia duwen Aaron eh dukula pahn ienge mehn Israel ko? Dahme ke sukuhlki sang met? (b) Ia duwen iengomw kan arail ele kak kasonge iuk?

4 Ehu ahnsou, rien Moses ohl Aaron, dukula pahn ienge mehn Israel ko. Ni ahnsou me mehn Israel kan idingkihong ih en wiahda arail koht men, e dukiong irail. Kaidehn Aaron aramas masepwehk men. Mwoweo, e iang Moses kesihnen mwohn Parao, ohl me keieu lapalap nan Isip. Ni eimah, Aaron padahkihong ih sapwellimen Koht kehkehlik kan. Ahpw ni ahnsou me ienge mehn Israel kan idingkihong ih en wiahda arail koht, Aaron dukula pahrail. Kasongosong sang iengomw kan kin uhdahn kehlail! Ong Aaron, en pelianda nanmwarki en Isip kin mengei sang en pelianda ienge mehn Israel kan.—Eks. 7:1, 2; 32:1-4.

5 Dahme wiawiong Aaron kin kasalehda me kasongosong kan sang meteikan kin wiawi kaidehn ongete me pwulopwul kan oh irail kan me kin men wia me sapwung. Ahpw e pil kak kamwakid irail kan me kin uhdahn men wia dahme pwung, iangahki kowe. Iengomw kan ele kin kahrehiong uhk ken wia dahme sapwung sang ni arail kasonge iuk ken wia mehkot keper de kamasepwehk, de re karaunih de kapailoke iuk. Sohte lipilipil ia mwomwen kasongosong sang iengomw kan, e kin apwal en pelianda. Omw pahn pweida pelianda met kin tepisang omw kin kakairada omw likih dahme ke kin kamehlele.

“Wia Keseupen Pein Kumwail”

6, 7. (a) Dahme kahrehda e kesempwal me ke uhdahn kamehlele padahk mehlel me ke sukuhlkier? Ia duwen omw kak kakehlaka met? (b) Peidek dah kan me ke kak idek pwe ken kalaudehla omw pwoson?

6 Pwe en pelianda kasongosong sang iengomw kan, ke anahne mahs uhdahn kamehlele me padahk mehlel me ke sukuhlkier oh omw koasoandi kan me pwung. (Wadek 2 Korint 13:5.) Dahme ke kamehlele pahn seweseiuk en sohte masepwehk, mehnda ke kin wia aramas namenek men. (2 Tim. 1:7, 8) Mehnda ma emen sohte kin masepwehk, e kin kakete apwal ong ih en utungada mehkot me e saikinte uhdahn wehwehki oh kamehlele. Eri, ke sou pein kamehlelehiong uhk me dahme ke sukuhlki sang nan Paipel iei me uhdahn mehlel? Tepida sang padahk mengei kan. Karasepe, ke kamehlele me mie Koht oh ke kin rong meteikan ar kin kasalehda dahme kahrehda re pwoson me E ketin ieias. Eri, idek rehmw, ‘Dahme kin kamehlelehiong ie me Koht ketin ieias?’ Kahrepen peidek wet sohte anahne kahrehiong uhk en peikasalda, ahpw en kakehlaka omw pwoson. Ni ahlohte, idek rehmw, ‘Ia duwen ei ese me Pwuhk Sarawi pwilisang rehn Koht?’ (2 Tim. 3:16) ‘Dahme kahrehda I kamehlele me rahn pwukat iei “imwin rahn akan”?’ (2 Tim. 3:1-5) ‘Dahme kahrehiong ien kamehlele me sapwellimen Siohwa koasoandi kan kin wia kamwahu ong ie?’—Ais. 48:17, 18.

7 Ele ke kin pweiek en idek rehmw peidek pwukat pwehki omw perki me ke sohte pahn kak sapengla. Met pahn duwehte omw kin pweiek en kilang ia uwen kahs me luhluhwe nan weromw pwoaht, pwe ke perki diar me solahr pile. Ahpw ma solahr kahs nan dengko, ke anahne tehkada pwe ken kak wia mehkot. Pil duwehte, e pahn keieu mwahu ong uhk en tehkada ire kan me ke sohte nohk wehwehki oh kamehlele oh nantihong kakehlaka omw wehwehkihla kahrepe kan.—Wiewia 17:11.

8. Ia duwen omw kak kakehlaka omw kamehlele me en idawehn sapwellimen Koht kosonned en liksang tiahk en nenek kin wie elen erpit?

8 Medewehla karasepe ehu. Paipel kin kangoange iuk en ‘kadohwaneweisang uhk tiahk en nenek.’ Idek rehmw, ‘Dahme kahrehda e loalokong ien idawehn kosonned wet?’ Medewehla kahrepe koaros me iengomw kan kin iang wia tiahk wet. Oh pil medewehla soangsoangen kahrepe kan me aramas me kin iang wia tiahk en nenek eh kin “wiahda dihp ong pein paliwere.” (1 Kor. 6:18) Eri, medewehla kahrepe kan oh idek rehmw: ‘Mehnia me keieu mwahu ien idawehn? E uhdahn katapan ien iang wia tiahk en nenek?’ Pil medewehla met ni omw pahn idek rehmw, ‘Ia pahn ei pepehm ma I pahn dukula oh iang wia tiahk en nenek?’ Mwein ekei iengomw kan pahn pwungkin uhk, ahpw ia pahn omw pepehm mwuhr, ni omw pahn mi rehn omw pahpa oh nohno de iengomw Kristian kan nan Wasahn Kaudok? Ia pahn omw pepehm ni omw song en kapakap ong Koht? Ke uhdahn perenki kesehla omw mwakelekel mwohn silangin Koht pwe ken ihte kaperenda iengomw tohnsukuhl kan?

9, 10. Ia duwen omw kin kamehlele padahk mehlel me ke sukuhlkier eh kahrehiong uhk kak sapeng ni soh masak ni omw kin lelohng kasongosong sang iengomw kan?

9 Ma kowe emen mwahnakapw de peinakapw, soangen ahnsouwet nan omw mour iei ahnsou ehu me omw koahiek en madamadau ni pwung kin kekeirda laud sang mahs. (Wadek Rom 12:1, 2.) Doadoahngki erein ahnsou wet en medemedewe mwahu duwen kahrepen omw wia emen Sounkadehdehn Siohwa kin kesempwal ong uhk. Omw doudouloale met pahn seweseiuk ken uhdahn kamehlele padahk mehlel me ke sukuhlkier. Eri, ni omw pahn lelohng kasongosong sang iengomw kan, ke pahn kak mwadang sapeng oh sohte pweiek. Ke pahn duwehte sister pwulopwul men me koasoia: “Ni ei pelianda kasongosong sang iengei kan, I kin padahkihong irail me ngehi emen Sounkadehdehn Siohwa. Met kin kesempwal ong ie. E kin wia poahsoanpen ei madamadau, mehn akadei kan, tiahk kan, oh ei mour.”

10 Ei, ke anahne nannanti en tengediong dahme ke ese me pwung. (Luk 13:24) Ke pil kakete medewe ma e kin katapan ong uhk. Ahpw tamataman met: Ma ke pahn mwomwen mahkeki de namenengki kasalehda omw pilipil, meteikan pahn pehm met oh re pahn kalaudehla ar kasonge iuk. Ma ke pahn koasoi ni sohte masepwehk, ke pahn pwuriamweikihla ia uwen mwadang iengomw kan pahn uhdi ar kasonge iuk.—Pil kilang Luk 4:12, 13.

‘Medemedewe Mwohn Omw Pahn Kin Wia Omw Pasapeng’

11. Ia kamwahupen omw kaunopada ong kasongosong sang iengomw kan?

11 Pil ehu kahk kesempwal en pelianda kasongosong sang iengomw kan iei en kaunopada. (Wadek Lepin Padahk 15:28.) En kaunopada kin pidada en medewehla mahs duwen dahme pahn kak wiawi. Ekei pak, omw kaunopada ong irair kan me ke pahn kakete lelohng kak pereiukasang kahpwal laud. Karasepe, ni omw alialu kohwei, ke kilangada ekei iengomw tohnsukuhl kan me mi mwohmw wie simsimoak. Ia duwe, re pahn luke iuk en iang simoak? Ni omw medewe me kahpwal ehu pahn pwarada, dahme ke kak wia? Lepin Padahk 22:3 mahsanih: “Aramas me eh lamalam mie kak kilangada kahpwal me kohkohdo oh wetsang.” Sang ni omw wetla ehu ahl tohrohr, ke pahn kak soikala kahpwalo. Kaidehn pwehki ke masepwehk, ahpw e kin wia elen erpit.

12. Ia ahl mwahu en sapeng ni emen eh pahn kapailoke uhk?

12 Ia duwen ma ke sohte kak soikala irair ehu? Ma emen iengomw pwuriamweila oh idek rehmw, “Ke meipwonte?” Pwe en sapengla met, idawehn kaweid en Kolose 4:6: “Amwail koasoi mwohn aramas en katapan oh kansenamwahu; oh kumwail uhdahn pahn ese duwen amwail pahn sapeng koaros ni pwung.” Nin duwen iren Paipel wet kasalehda, ia duwen omw pahn sapeng peidek wet pahn pidada irair kan me ke lelohng. Ele ke sohte pahn anahne wia padahk sang Paipel. Mwein sapeng ni mwotomwot kin itar. Karasepe, ni omw pahn sapeng peidek duwen omw meipwon, ke pahn ihte nda, “Ei,” de “Met kaidehn ire ehu me I kin koasoiaiong meteikan.”

13. Dahme kahrehda omw kin dehdehki irair kan kin anahn ni omw pahn sapeng kapailok sang iengomw?

13 Sises kin kalapw ketin sapeng ni mwotomwot ni eh mwahngih me sohte katepen eh pahn doula mahmahsen. Ni mehlel, ni Erod eh peidek rehn Sises, e sohte ketin sapeng. (Luk 23:8, 9) En nennenla kin wia ahl mwahu en sapeng peidek me sohte kasalehda wahu. (Lep. Pad. 26:4; Ekl. 3:7) Ni pali teio, ke ele pahn kilang emen me uhdahn pwonopwonki omw pilipil kan, karasepe, omw kin liksang nenek, mehnda ma e mahs lahlahwe iuk. (1 Pit. 4:4) Ma ih duwen met, ke pahn anahne kawehwehda mwahu dahme ke kamehlele sang Paipel. Ke dehr pweiek pwe ke masepwehk. Ken ‘onopada ahnsou koaros pwe ke en kak sapeng.’—1 Pit. 3:15.

14. Nan ekei irair, ia duwen omw pahn kak ni kamantik uhd kamwakid iengomw men me kasonge iuk?

14 Nan ekei irair, ele ke kak uhd kamwakid ih en wia mehkot. Ahpw ke anahne song en wia met ni kamantik. Karasepe, ma tohnsukuhl men kasonge iuk en simoak, ke kak ndahng, “Soh, menlau” oh pil nda, “I wiahki me ke me nohn loalokong oh sohte pahn simoak.” Ke kak kilang ia duwen omw kak uhd kamwakid ih en wia mehkot? Ke sohte anahne kawehwe kahrepen omw sohte kin simoak, ahpw iengomwo pahn uhd medewe ia kahrepen eh kin simoak. *

15. Iahd me konehng ken kohkohlahsang iengomw kan me kin kasonge iuk? Dahme kahrehda?

15 Ahpw ia duwen ma iengomw kan kin doulahte kasonge iuk mendahki omw kin nantihong pelianda irail? Eri e pahn mwahu ken kohkohsang irail. Omw pahn mihmihte rehrail pahn kalaudehla omw pahn kak dukiong irail. Kahrehda, kohkohlahsang wasao. Ke kak wia met oh sohte pehm me ke luhs pahrail pwehki kowe me kaunda irairo. Ke sohte pahn wiahla arail lidu oh ke kaperenda kupwuren Siohwa.—Lep. Pad. 27:11.

“Wiahda Omw Koasoandi ni Keneinei”

16. Ia duwen kasongosong eh kakete kohsang ekei me wiahkin irail Kristian?

16 Ekei pak, kasongosong en wia dahme sohte konehng kakete kohsang me pwulopwul kan me dene irail sounpapah kan en Siohwa. Karasepe, ia duwen ma ke kohla ni imwen soangen aramas menet me luke meteikan en pokonpene oh diarada me sohte aramas laud iang mi wasao me tetehk dahme pahn kin wiawi? Ia duwen ma emen Kristian pwulopwul wahdo sakau en wai, oh kowe oh meteikan me iang pokono saikinte ahneki mweimwei en kang sakau en wai? Mie soangsoangen irair kan me kakete wiawi me ke pahn anahne idawehn kadeikpen loalomw me ale kaiahn sang Paipel. Emen Kristian pwulopwul koasoia: “Ngehi oh riei serepeino kohkohlahsang ehu kasdo me diren lokaia suwed. Meteikan me iang kiht pilada en mihmihte. At pahpa oh nohno kapinga kiht pwehki dahme se wia. Ahpw irail ko me mihmihte mwehl paht pwehki ar leme me se wiahkin irail aramas suwed kei.”

17. Ni ahnsou me ke pahn iang pokonpene rehn meteikan, dahme ke pahn wia pwe ken kapwaiada sapwellimen Koht koasoandi kan?

17 Nin duwen dahme wiawihong serepein ko, omw kin idawehn kadeikpen loalomw me Paipel kaiahnehda ele kak kihong uhk nan irair apwal ehu. Ahpw doulahte wia dahme ke ese me pwung. Ken kaunopada. Ma ke pahn iang kohla ni pokon ehu, ke anahne ese ia duwen omw pahn kohkohla ma mie soahng kan me wiawi me ke sohte kasik. Ekei me pwulopwul kan kin koasoanehdi rehn arail pahpa oh nohno kan me ni arail pahn eker irail ni telephone, pahpa oh nohno kan eseier me re anahne kohla ale irail. (Mel. 26:4, 5) Arail kin ‘wiahda arail koasoandi ni keneinei’ kin wia kamwahuparail.—Lep. Pad. 21:5.

“Kumwail Pereperen Nindokon Amwail Pwulopwul”

18, 19. (a) Dahme kahrehda ke kak kamehlele me Siohwa kupwurki ken kin pereperen? (b) Ia sapwellimen Siohwa pepehm duwen irail akan me kin pelianda kasongosong sang iengerail kan?

18 Siohwa ketin kapikada kowe pwe ken ahneki mour peren, oh kupwurki ken kin pereperen. (Wadek Eklesiasdes 11:9.) Tamataman me tohto iengomw kin ihte “perenki dihp ahnsou mwotomwot.” (Ipru 11:25) Koht mehlelo kupwurki ken ahneki mehkot me inenen mwahusang met. E kupwurki ken ahneki peren kohkohlahte. Eri, ni omw kin lelohng kasongosong en wia mehkot me ke ese Siohwa kupwur suwedki, tamataman me dahme e kin kupwurki ken wia kin ahnsou koaros wia kamwahu ong uhk.

19 Nin duwen me pwulopwul men, ke anahne wehwehki me mehnda ma iengomw kan kin pwungkin uhk, sounpar kei sang met pali laud en irail solahr pahn tamataman edomw. Ahpw ma ke kin pelianda kasongosong sang iengomw kan, Siohwa kin ketin tetehk met oh sohte pahn meliehla kowe oh pil omw kin lelepek. E pahn ketin ‘ritingadahng uhk dipwisou kesempwal en nanleng oh kamwerehdiong uhk soangen kamwahu kan ni uwe ieu me laud.’ (Mal. 3:10) Patehng met, e pahn ketin sapan oh ketikihong uhk sapwellime manaman pwe en seweseiuk en wia soahng kan me ke sohte kakohng met. Ei, Siohwa kak ketin seweseiuk en pelianda kasongosong sang iengomw kan!

[Nting tikitik me mi pah]

^ Menlau kilang nan pwuhken Peidek kan me Pwulopwul kan Kin Idek—Pasapeng kan me Kin Kadoadoahk Mwahu, 2 (Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2), pahn oaralap “Onopada Omw Pahn Sapeng Iengomw Kan,” pali 132 lel 133.

Ke Tamataman?

• Dahme kasongosong sang iengomw kan kak wia?

• Ia duwen omw kin uhdahn kamehlele padahk mehlel me ke sukuhlkier eh kak seweseiuk en pelianda kasongosong sang iengomw kan?

• Ia duwen omw kak kaunopada ong kasongosong sang iengomw kan?

• Ia duwen omw kin ese me Siohwa kin ketin kesempwalki omw lelepek?

[Peidek kan ong Onop]

[Kilel nan pali 15]

Dahme kahrehda Aaron pwungki wiahda dikedik en kouwol kohlo?

[Kilel nan pali 17]

Kaunopada oh koasoanehdi mahs dahme de pahn nda