Izoge—Eme Wha Te Rọ Uzuazọ Rai ru?

“Mẹ be họre wọhọ ọnọ ọ be rehọ [abọ] tehe idedeghe he.”—1 KỌR. 9:26.

1, 2. Re whọ sae kparobọ evaọ uzuazọ, eme whọ gwọlọ?

 WHO te bi kpohọ oria jọ nọ who ri te ẹdẹvo ho, whọ rẹ sae wha omaa-edhere lele oma. Omaa-edhere na o rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ riẹ oria nọ whọ rrọ gbe edhere nọ whọ rẹ dhẹ. Who te lele omaa-edhere na ziezi, who re vru hu. Rekọ whọ gbẹ riẹ odẹ oria nọ whọ be nya ha, omaa-edhere na u re fi obọ họ kẹ owhẹ hẹ. Re whọ seba eghoro, whọ rẹ riẹ odẹ oria nọ whọ be nya.

² Uyero utioye na whọ rẹriẹ ovao ku nọ whọ be rro kpako na. Who wo omaa-edhere nọ o rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ. Ebaibol na yọ omaa-edhere nọ u re fi obọ họ kẹ owhẹ riẹ epanọ whọ rẹ nya. (Itẹ 3:5, 6) Who te wuhrẹ obroziẹ-iroro ra ziezi, o re fi obọ họ kẹ owhẹ gaga daji emamọ edhere. (Rom 2:15) O rẹ sae kpọ owhẹ họ edhere. Rekọ re whọ sae kparobọ evaọ uzuazọ, whọ rẹ jẹ riẹ oria nọ whọ be nya. Who re fi itee abọ-ẹzi họ.

3. Nọ ohwo o te fi itee họ, didi irere Pọl ọ jọ 1 Ahwo Kọrint 9:26 ta inọ i re tei?

³ Pọl ukọ na ọ ta kpahe erere nọ ma re wo nọ ma te fi itee họ jẹ be daoma nyate ai nọ ọ ta nọ: “Whaọ orọnọ mẹ rẹ dhẹ gheghe he, mẹ be họre wọhọ ọnọ ọ be rehọ [abọ] tehe idedeghe he.” (1 Kọr. 9:26) Who te wo itee, whọ rẹ dh’ohrẹ ududu. Evaọ obaro, whọ vẹ te jẹ iroro ilogbo jọ kpahe egagọ ra, iruo, orọo, uviuwou, gbe eware efa buobu. Ẹsejọ, o rẹ jọ owhẹ oma wọhọ ẹsenọ eware nọ o gwọlọ inọ whọ rẹ jiroro kpahe i bu hrọ. Rekọ whọ tẹ riẹ utee nọ whọ gwọlọ le, be rọ Ebaibol kpọ iroro-ejẹ ra, whọ te nya thọ họ.—2 Tim. 4:4, 5.

4, 5. (a) Eme ọ rẹ sae via otẹrọnọ who fi itee họ kẹ oma ra ha? (b) Fikieme isiuru re who ru Ọghẹnẹ eva were u re ro kpomahọ eware nọ whọ be salọ evaọ uzuazọ?

⁴ Who gbe fi itee họ kẹ oma ra ha, ehwa gbe iticha ra a te bẹbẹ owhẹ họ ru oware nọ a roro nọ u kiehọ kẹ owhẹ. Rekọ, whọ tẹ maki wo itee, ahwo jọ a te gwọlọ jiroro kẹ owhẹ ghele. Whọ tẹ be gaviezọ kẹ iroro-ejẹ rai, nọ oma ra nọ, ‘Kọ itee nọ a be fodẹ na i ti fi obọ họ kẹ omẹ kareghẹhọ Ọnọ ọ ma omẹ nọ mẹ gbẹ rrọ ọmaha na, manikọ i ti reghe omẹ?’—Se Ọtausiuwoma Na 12:1.

⁵ Fikieme isiuru re who ru Ọghẹnẹ eva were u re ro kpomahọ eware nọ whọ be salọ evaọ uzuazọ? Ẹjiroro ọvo jọ họ Jihova họ ọnọ ọ k’omai eware iwoma kpobi nọ ma wo na. (Jem. 1:17) Evaọ uzẹme, u fo re ohwo kpobi o yere Jihova fiki eware nọ o ru kẹ omai no. (Evia. 4:11) Edhere nọ ọ mai woma nọ ma rẹ rọ kẹ Jihova uyere họ itee abọ-ẹzi nọ ma re fihọ kẹ oma mai.  Joma ta kpahe itee abọ-ẹzi jọ nọ i fo nọ ma re fihọ gbe epanọ ma sae rọ nyate ai.

Itee Vẹ Whọ rẹ Sai Fihọ?

6. Ugogo utee vẹ whọ rẹ sai fihọ, kọ fikieme?

⁶ Wọhọ epanọ ma ta evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, ugogo utee jọ nọ whọ rẹ sai fihọ kẹ oma ra họ who re dhesẹ kẹ oma ra inọ oware nọ who wuhrẹ no Ebaibol ze na họ uzẹme na. (Rom 12:2; 2 Kọr. 13:5) O sae jọnọ ehwa ra a rọwo uwuhrẹ eghrorotha hayo iwuhrẹ egagọ erue efa fikinọ ere amọfa a wuhrẹ i rai. Rekọ u fo ho re whọ rọwo oware jọ fikinọ ohwo jọ ọ ta kẹ owhẹ inọ whọ rọwo iẹe. Kareghẹhọ inọ Jihova ọ gwọlọ nọ whọ rehọ eva ra kpobi gọe. (Se Matiu 22:36, 37.) Ọsẹ obọ odhiwu mai ọ gwọlọ nọ eware nọ i gine mu owhẹ ẹro ọvo who re fi ẹrọwọ họ.—Hib. 11:1.

7, 8. (a) Itee ekpẹkpẹe vẹ i ti fi obọ họ kẹ owhẹ bọ ẹrọwọ ra ga? (b) Ẹnyaharo vẹ who ti wo nọ whọ tẹ nyate itee ekpẹkpẹe ra jọ no?

⁷ Re whọ sae bọ ẹrọwọ ra ga, fi itee nọ whọ rẹ sae nyate obọnana họ kẹ oma ra. Whọ sai fi utee jọ họ inọ whọ rẹ lẹ kẹdẹ kẹdẹ. Whọ rẹ sai kere eware nọ e via evaọ okpẹdoke fihotọ re whọ sai fi ai ba elẹ ra. Orọnikọ eware nọ e jọ ẹbẹbẹ kẹ owhẹ ọvo whọ rẹ t’ẹme te he, rekọ te eware nọ whọ reawere rai. (Fil. 4:6) Whọ rẹ sai fi utee ofa họ inọ who re se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ. Kọ whọ riẹ inọ whọ tẹ be sai se izou esa rite isoi kẹdẹ kẹdẹ, whọ rẹ sai se Ebaibol na reno evaọ ẹgbukpe? * Olezi 1:1, 2, o ta nọ: “O ghale ohwo nọ . . . awere riẹ ọ rẹ jọ evaọ uzi ỌNOWO; evaọ uzi riẹ ọ jẹ ghọghọ t’aso t’uvo.”

 ⁸ Utee okpẹkpẹe avesa nọ who re fihọ họ uyo onọ jọ nọ whọ rẹ ruẹrẹ kpahe ziọ ewuhrẹ ukoko. Evaọ oke ọsosuọ, whọ sai se uyo na hayo se oria ikere jọ. Nọ oke o be nyaharo na, whọ sae daoma re whọ rọ eme obọra k’uyo. Evaọ uzẹme, oke kpobi nọ whọ k’uyo, yọ Jihova who bi jiri na. (Hib. 13:15) Nọ whọ tẹ nyate itee nana jọ no, ẹzẹ gbe ovuhumuo ra kẹ Jihova ọ vẹ te rro haro, who ve ti je wo udu nọ who re ro fi itee nọ a rẹ rọ oke thethei nyate họ.

9. Otẹrọnọ who ri te owhowho-uvie he, didi itee nọ a rẹ rọ oke thethei nyate whọ rẹ sai fihọ kẹ oma ra?

⁹ Didi itee nọ a rẹ rọ oke thethei nyate whọ rẹ sai fihọ kẹ oma ra? Otẹrọnọ who ri mu usiuwoma họ ẹta ha, whọ rẹ sai fi utee họ re whọ jọ owhowho-uvie. Nọ whọ tẹ nyate emamọ utee nana no, whọ rẹ daoma hai kpohọ usiuwoma ota ẹsikpobi je wo onaa. Whọ rẹ jẹ daoma rehọ Ebaibol na ru iruo evaọ odibọgba na. Nọ who bi ru ere na, whọ te ruẹ inọ whọ be reawere usiuwoma ota na ziezi. Kẹsena who ve fiba oke nọ whọ rẹ raha evaọ usiuwoma ota nuwou ruọ uwou na jẹ daoma ru obe-uwuhrẹ Ebaibol. Nọ whọ rrọ owhowho-uvie nọ ọ re họ-ame he na, obọdẹ utee nọ who re le họ re who te kẹ ame-ọhọ wọhọ omọvo Isẹri Jihova.

10, 11. Itee vẹ izoge nọ e họ-ame no a rẹ sai fihọ kẹ oma rai?

¹⁰ Otẹrọnọ whẹ yọ owhowho-uvie nọ ọ họ-ame no, itee nọ ma be te fodẹ na yọ ejọ nọ whọ rẹ sai le t’obọ. Evaọ ẹsejọ, whọ rẹ sai fi obọ họ lele ikoko jọ kpohọ ẹkwotọ rai nọ a rẹ jọ ta usiuwoma tere he. Whọ rẹ sai je ru ọkobaro obufihọ hayo ọrọ oke-kpobi. Ekobaro nọ i bu te idu buobu a rẹ sae vuẹ owhẹ inọ iruo odibọgba oke-kpobi yọ uvi edhere nọ whọ rẹ rọ kareghẹhọ Ọnọ ọ ma owhẹ evaọ oke uzoge ra. Enana yọ itee nọ whọ rẹ sae nyate nọ whọ gbẹ rrọ kugbe ọsẹgboni ra na. Ukoko ra u ti je wo erere nọ whọ tẹ nyate itee na.

¹¹ Itee efa nọ whọ rẹ sae rọ oke thethei nyate e rẹ sae wọ owhẹ thabọ no ukoko ra. Wọhọ oriruo, whọ sae kwa kpohọ abọfa orẹwho ra nọ ẹgwọlọ ọ jẹ mae rro. Whọ sai fi obọ họ evaọ ebabọ Egwa Uvie hayo ebabọ uwou ogha evaọ ekwotọ efa. Whọ sai je tube kpohọ Ebẹtẹle hayo jọ ọkobaro obọdẹ. Rekọ utee ọsosuọ nọ whọ rẹ nyate taure who te ti le itee nana kpobi họ utee ame-ọhọ. Otẹrọnọ whọ re họ-ame he, muẹrohọ oware nọ ame-ọhọ o gwọlọ.

Ẹnyate Utee Ame-Ọhọ

12. Ẹjiroro sa-sa vẹ ahwo jọ a rẹ rọ họ-ame, kọ fikieme i gbe ro fo ho?

¹² Ẹjiroro vẹ u fo inọ ohwo ọ rẹ rọ họ-ame? Ahwo jọ a re roro nọ ame-ọhọ ọ rẹ thọ ae no uzioraha. Amọfa a rẹ ta nọ a gwọlọ họ-ame keme ehwa rai e họ-ame no. Izoge jọ a rẹ gwọlọ họ-ame ro ru ọsẹgboni rai eva were. Rekọ orọnikọ ame-ọhọ ọ rẹ thọ owhẹ no eyoma nọ whọ gwọlọ lẹlẹ ru hu; yọ u fo ho re whọ họ-ame fikinọ ohwo jọ o bi gele owhẹ họ ru ere. Okenọ who te wo otoriẹ oware nọ ame-ọhọ o gwọlọ mi owhẹ wọhọ omọvo Isẹri Jihova no, jẹ ruẹrẹ oma kpahe no inọ whọ rẹ jẹ owha-iruo nana rehọ ọvo whọ jẹ họ-ame.—Ọtausi. 5:4, 5.

13. Fikieme whọ rẹ rọ họ-ame?

¹³ Ẹjiroro jọ nọ a rẹ rọ họ-ame họ Jesu ọ vuẹ ilele riẹ re a ‘ru ilele jẹ họ ae ame.’ O fi oriruo onana h’otọ ẹkwoma ame nọ ọyomariẹ ọ họ. (Se Matiu 28:19, 20; Mak 1:9.) Ofariẹ, ame-ọhọ yọ owojẹ nọ u wuzou kẹ ahwo nọ a gwọlọ wo esiwo. Nọ Pita ukọ na ọ fodẹ okọ nọ Noa o ku nọ a jọ siwi ei avọ uviuwou riẹ no, ọ ta nọ: “Ame-ọhọ, nọ u kiehọ onana, u bi siwi owhai enẹna, . . . fiki ẹkparomatha Jesu Kristi.” (1 Pita 3: 20, 21) Ghele na, oware nọ o rẹ lẹliẹ owhẹ họ-ame orọnikọ re whọ ruẹsi wo esiwo ọvo ho. Ukpoye, whọ rẹ họ-ame fikinọ who you Jihova, yọ whọ gwọlọ rọ udu, ẹwẹ, iroro, gbe ẹgba ra kpobi gọe.—Mak 12:29, 30.

14. Fikieme ahwo jọ a gbẹ rọ gwọlọ họ-ame he, rekọ didi imuẹro who wo?

¹⁴ Ahwo jọ a rẹ gwọlọ họ-ame he fiki ozọ inọ a sai si ai no ukoko nọ a te ru oware jọ thọ. Kọ who wo ozọ nana? O tẹ rọ ere, ozodhẹ utioye o nwani yoma ha. Ozodhẹ utioye o sai dhesẹ nọ whọ riẹ inọ owha-iruo ulogbo o rrọ re ohwo ọ jọ omọvo Isẹri Jihova. Kọ oware ofa jọ o riẹ nọ o be whaha owhẹ ame-ọhọ? Ẹsejọhọ u ri mu owhẹ ẹro ho inọ ekoko izi Ọghẹnẹ họ edhere uzuazọ nọ o mai woma. O tẹ rọ ere, eroro kpahe uye nọ u bi te enọ i gbabọkẹ itee Ebaibol o rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ jiroro inọ whọ rẹ họ-ame. Evaọ abọdekọ riẹ, o sae jọnọ izi Ọghẹnẹ e were owhẹ rekọ u mu owhẹ ẹro ho sọ whọ sai ti koko ai. Evaọ uzẹme, oyena u dhesẹ inọ who wo omaurokpotọ. Whaọ, Ebaibol e ta inọ udu ohwo kpobi o vọ avọ ẹghẹ. (Jeri. 17:9) Rekọ whọ rẹ sae kparobọ otẹrọnọ ‘whọ be rọ ẹme Ọghẹnẹ ta họ oma ra obọ’ ẹsikpobi. (Se Olezi 119:9.) Otẹrọnọ oware jọ o riẹ nọ o be whaha owhẹ ame-ọhọ, u fo re who si oware na n’otọ. *

15, 16. Ẹvẹ whọ sae rọ riẹ sọ who te kẹ ame-ọhọ no?

¹⁵ Rekọ ẹvẹ whọ rẹ rọ riẹ sọ who te kẹ ame-ọhọ no? Oghẹrẹ jọ họ whọ rẹ nọ oma ra enọ wọhọ: ‘Kọ mẹ sai ru igogo iwuhrẹ Ebaibol vevẹ kẹ amọfa? Kọ mẹ be hai kpohọ usiuwoma nọ ọsẹgboni mẹ a gbẹ make nya ha? Kọ mẹ be daoma kpohọ iwuhrẹ ukoko kpobi? Kọ mẹ sae kareghẹhọ okejọ nọ me mugba kẹ otunyẹ ọhwa? Kọ mẹ te gbẹ gọ Jihova o tẹ make rọnọ ọsẹgboni mẹ avọ egbẹnyusu mẹ a seba? Kọ mẹ lẹ kpahe usu mẹ kugbe Ọghẹnẹ no? Kọ mẹ rehọ oma mẹ kpobi mudhe kẹ Jihova no evaọ olẹ?’

¹⁶ Ame-ọhọ yọ owojẹ nọ u re nwene uzuazọ ohwo nọ a re rri evevere he. Kọ whọ kpako te ame-ọhọ no? Ẹkpako orọnikọ re a ru ẹme ziezi evaọ eplatfọmo hayo re a jọ ewuhrẹ kẹ emamọ uyo ọvo ho. O gwọlọ inọ whọ jẹ iroro nọ e rọwo kugbe Ebaibol. (Se Ahwo Hibru 5:14.) Otẹrọnọ who te kẹ ame-ọhọ no, kiyọ uvẹ-ọghọ ulogbo u rovie fihọ k’owhẹ—uvẹ nọ whọ rẹ rọ  rehọ udu ra kpobi gọ Jihova jẹ rria uzuazọ nọ u re dhesẹ inọ whọ ginẹ roma mudhe kẹe no.

17. Nọ whọ tẹ họ-ame no, eme o ti fi obọ họ kẹ owhẹ mudhe kẹ edawọ nọ i ti te owhẹ?

¹⁷ Whọ tẹ nwane họ-ame no, ajọwha kẹ egagọ Ọghẹnẹ ọ te jọ owhẹ oma. Rekọ nọ oke o be nyaharo na, whọ sae rẹriẹ ovao ku edawọ nọ i ti nuhu ẹrọwọ gbe ithihakọ ra. (2 Tim. 3:12) Who du roro ho inọ ẹgba obọ ra ọvo who re ro fi edawọ na kparobọ. Yare ohrẹ mi ọsẹgboni ra. Gwọlọ obufihọ mi enọ i kru ga ziezi evaọ ukoko na. Mu usu kugbe enọ e rẹ sae bọ owhẹ ga. Jọ o thọrọ owhẹ ẹro ho inọ Jihova o rri owhẹ ghaghae, yọ ọ te kẹ owhẹ ẹgba nọ who re ro mudhe kẹ ẹbẹbẹ kpobi nọ ọ roma via.—1 Pita 5:6, 7.

Ẹvẹ Whọ Sae Rọ Nyate Itee Ra?

18, 19. Erere vẹ o re noi ze nọ whọ tẹ kiẹ eware nọ whọ be rọ karo riwi?

¹⁸ Kọ o be hae jọ owhẹ oma inọ, makọ epanọ whọ daoma te kẹhẹ, o be jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re who wo oke ru eware nọ whọ gwọlọ? O tẹ rọ ere, kiẹ eware nọ whọ rọ karo riwi. Re ma dhesẹ iẹe: Kwa itho fihọ ubokiti re whọ whẹ uwẹkpẹ fihọ ehru itho na bẹsenọ ubokiti na o rẹ vọ. Ku itho gbe uwẹkpẹ na họ odhe. Tọlọ itho na no odhe na fihọ akotọ re who ku uwẹkpẹ na zihe fihọ ubokiti na, whọ vẹ kwa itho na fihọ iẹe. Kọ itho na e gba ubokiti na? Ijo, keme uwẹkpẹ na whọ kake whẹ fihọ ubokiti na.

¹⁹ Ere ọvona o rrọ kpahe eroruiruo oke ra. Whọ tẹ rehọ eware obọ ra karo, e te kẹ owhẹ uvẹ wo oke kẹ eware abọ-ẹzi hi. Rekọ who te lele ohrẹ Ebaibol nọ o ta inọ who muẹrohọ eware nọ e mae r’oja na, whọ te ruẹ inọ who wo oke kẹ eware abọ-ẹzi gbe erọ obọ ra.—Fil. 1:10.

20. Whọ tẹ be ruawa hayo wo avro nọ whọ be daoma nyate itee ra na, eme u fo inọ who re ru?

²⁰ Nọ whọ be daoma nyate itee ra na, onọ u kugbe ame-ọhọ, ẹsejọ whọ sae ruawa je wo avro. Onana o tẹ via kẹ owhẹ, “gbolo owha ra kẹ ỌNOWO na, o re ti fiobọhọ kẹ owhẹ.” (Ol. 55:22) Evaọ obọnana, who wo uvẹ nọ who re ro wo obọ evaọ iruo nọ e mai wuzou kpobi evaọ ikuigbe ahwo-akpọ, koyehọ iruo usiuwoma ota akpọ-soso na. (Iruẹru 1:8) Whọ sae r’abọ muoma rri amọfa nọ a bi ru iruo nana. Hayo whọ sai kuomagbe iruo na. Ruabọhọ omodawọ nọ whọ be rọ wha iruo Uvie na haro. Whọ te vioja ha inọ whọ gọ “ọnọ ọ ma owhẹ evaọ oke ọmoha ra.”—Ọtausi. 12:1.

[Oruvẹ-obotọ]

Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?

• Fikieme u ro fo re who fi itee họ?

• Itee jọ vẹ u fo inọ who re le t’obọ?

• Eme o gwọlọ re whọ nyate utee ame-ọhọ?

• Ẹvẹ ẹkiẹriwi eware nọ whọ rọ karo u re ro fi obọ họ kẹ owhẹ nyate itee ra?

[Enọ Uwuhrẹ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]

Kọ who wo utee inọ who re se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Eme o ti fi obọ họ kẹ owhẹ nyate utee ame-ọhọ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

Eme who wuhrẹ no ọtadhesẹ nana ze?