Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Hombrehuiiniʼ ne dxaapahuiiniʼ, xi cá íquetu gúnitu né xquendanabánitu

Hombrehuiiniʼ ne dxaapahuiiniʼ, xi cá íquetu gúnitu né xquendanabánitu

Hombrehuiiniʼ ne dxaapahuiiniʼ, xi cá íquetu gúnitu né xquendanabánitu

«Rune casi tobi ni rucaa, ni qué runi si invite.» (1 COR. 9:26)

1, 2. Xi caquiiñeluʼ para cueenduluʼ ni galán lu xquendanabániluʼ.

 PA CÁ íqueluʼ chizaluʼ ti lugar ra nuu stale yaga roʼ ne nabé nagáʼ, zándaca zineluʼ ti mapa para gannuʼ paraa nuuluʼ ne paneza zanda cheluʼ, ne zándaca laaca zineluʼ ti brújula para gannuʼ paneza zeluʼ. Peru pa qué gannuʼ paraapeʼ nga racaláʼdxiluʼ cheluʼ la? pur gana si chineluʼ mapa ne brújula ca. Para cadi guinítiluʼ lugar ra canazaluʼ ca la? naquiiñeʼ gannuʼ paraapeʼ nga naquiiñeʼ chindaluʼ.

2 Zacagá nga zándaca gueeda guizaacaluʼ ora maʼ ziniisiluʼ. Ne casi bidúʼyanu lu ejemplu ca, nápaluʼ ti mapa ni zanda guluíʼ lii paneza cheluʼ. Xii nga mapa ca yaʼ. Laani nga Biblia, ti libru ni zacané lii gannuʼ xii nga ni jma jneza guʼnuʼ (Pro. 3:5, 6). Laaca napuʼ sti cosa ni nabé risaca ni zeeda gaca casi ti brújula: laani nga xquendabiaaniluʼ. Pa maʼ bisiaaluʼ ni gúnini ni jneza la? zacaneni lii para cadi gucheeluʼ (Rom. 2:15). Peru pa racaláʼdxiluʼ cueenduluʼ ni galán lu xquendanabániluʼ la? naquiiñeʼ gánnaluʼ panézapeʼ nga cheluʼ, o guiníʼ ique chaahuiluʼ xipeʼ nga racaláʼdxiluʼ gúniluʼ lu xquendanabániluʼ.

3. Casi guníʼ Pablu lu 1 Corintios 9:26, xi ribeendunu ora riguixhe íquenu ugaandanu xiixa.

3 Apóstol Pablu guníʼ xi gucané laa para guleendú ni galán, laani nga gudixhe íquebe xipeʼ nga naquiiñeʼ gúnibe ne bíʼnibe stipa pur ugaandabe ni: «Rune tirá ruxooñe casi tobi ni cá ique guni ganar, ne laca rune casi tobi ni rucaa, ni qué runi si invite» (1 Cor. 9:26). Pa maʼ gudixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa la? maʼ zannuʼ xii nga naquiiñeʼ guʼnuʼ. Maʼ cadi candaa zaguixhe íqueluʼ gúniluʼ caadxi cosa, casi gúniluʼ ni na Dios, guyúbiluʼ ti dxiiñaʼ, guichaganaluʼ o gápaluʼ ti familia. Nuu tiru zándaca maʼ qué zadxeʼluʼ xipeʼ nga gúniluʼ. Peru pa dede ante guyúbiluʼ xi gúniluʼ ne chinándaluʼ ca ley ni zeeda lu Biblia ne cani dxandíʼ rusiidini la? qué zucheeluʼ ora quixhe íqueluʼ gúniluʼ xiixa (2 Tim. 4:4, 5).

4, 5. 1) Xi zándaca guizaaca pa qué quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa. 2) Ante quixhe íqueluʼ gúniluʼ xiixa, xiñee naquiiñeʼ guinabadiidxaluʼ laca lii pa ziuulaʼdxiʼ Jiobá ni.

4 Pa qué quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa lu xquendanabániluʼ la? ca xcompañéruluʼ ne ca maestru stiluʼ zábicaʼ lii xi guʼnuʼ, purtiʼ para laacaʼ nga nga ni jma zacané lii. Dxandíʼ, lii nga naquiiñeʼ gannuʼ xi guʼnuʼ, peru laaca zanda gucaadiágaluʼ ni gabi xcaadxi lii. Ora gucaadiágaluʼ laacabe gunabadiidxaʼ laca lii: «Ñee zacané ni cayábicabe naa guneʼ ca guietenalaʼdxeʼ de Dios ni bizáʼ naa la? o zucaani naa gusiaandaʼ laabe» (biindaʼ Eclesiastés 12:1).

5 Ante quixhe íqueluʼ gúniluʼ xiixa, galán guiníʼ íqueluʼ pa zusiecheʼ ni chigúniluʼ ca Jiobá. Xiñee naquiiñeʼ guʼnuʼ zacá yaʼ. Purtiʼ laabe nga bidiibe lii guiráʼ xixé ni napuʼ (Sant. 1:17). Ne guiráʼ binni guidxilayú nga nuzaabiʼ xiixa Dios (Apo. 4:11). Naquiiñeʼ gudiʼnu xquíxepeʼ Dios, ne zusihuínninu ni ora guiníʼ íquenu ximodo ruuyabe xiixa ni racaláʼdxinu gúninu. Nga runi, guidúʼyanu caadxi cosa ni risaca quixhe íqueluʼ gúniluʼ ne ximodo zanda ugaandaluʼ cani.

Xi zanda quixhe íqueluʼ gúniluʼ

6. Xi ti cosa nabé risaca naquiiñeʼ quixhe íqueluʼ gúniluʼ, ne xiñee.

6 Casi bidúʼyanu lu tema gudídinu que, ti cosa ni naquiiñeʼ quixhe íqueluʼ gúniluʼ nga gúʼyaluʼ pa dxandíʼ cani rusiidiʼ Biblia (Rom. 12:2; 2 Cor. 13:5). Ca xcompañéruluʼ zándaca runi crecaʼ ziúpanu de maniʼ o runi crecaʼ ni rusiidiʼ ca religión ni cadi dxandíʼ ca, purtiʼ nga nga ni maca bisiidicabe laacaʼ. Peru cadi naquiiñeʼ gácaluʼ casi laacabe. Cadi guiaandaʼ lii Bixhózeluʼ ni nuu guibáʼ racalaʼdxiʼ gúniluʼ ni na ne iquiiñeluʼ guidubi xquendabiaaniluʼ (biindaʼ Mateo 22:36, 37). Racaláʼdxibe gápaluʼ fe ne gúʼyaluʼ nuu xiixa ni gusihuinni dxandíʼ ni runi creluʼ (Heb. 11:1).

7, 8. 1) Xi zanda quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ nagueendaca ni zacané lii iguidxi fe stiluʼ. 2) Xi zabeenduluʼ pa ugaandaluʼ caadxi de cani quixhe íqueluʼ.

7 Pa racalaʼdxuʼ iguidxi fe stiluʼ, xiñee qué quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa ni zanda guʼnuʼ nagueendaca yaʼ. Tobi de laacani nga guni orarluʼ guiráʼ dxi. Ni zacané lii para guiniʼluʼ ni guiree de ndaaniʼ ladxidoʼloʼ nga guʼnuʼ ti lista ra gucaaluʼ cani bizaacaluʼ ti dxi ni racaláʼdxiluʼ guiniʼluʼ lu oración stiluʼ. Ne cadi ca guendanagana si ni gápaluʼ nga gábiluʼ Dios, sínuque laaca gudxi laabe ca cosa sicarú bizaacaluʼ (Fili. 4:6). Sti cosa ni zanda quixhe íqueluʼ gúniluʼ nga gúʼndaluʼ Biblia guiráʼ dxi. Ñee nannuʼ zanda gúʼndaluʼ guidubi naca Biblia lu ti iza pa gúʼndaluʼ tapa yaza stini guiráʼ dxi la? a Casi na Salmo 1:1, 2: «Nayecheʼ nga riuu hombre ni [...] riuulaʼdxiʼ guʼndaʼ ley stiʼ Jiobá, ne dxi ne gueelaʼ ruundaʼ ni chaahuidugá».

8 Guidúʼyanu guionna cosa ni zanda quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ nagueenda: zanda quixhe íqueluʼ guicábiluʼ neca ti biaje lu cada guendaridagulisaa. Primé la? zanda gúʼndaluʼ ti textu ni zeeda lu Biblia o gúʼndaluʼ caadxi diidxaʼ ni zeeda lu ti párrafo ora guicábiluʼ. Peru tiidiʼ si dxi maʼ zanda guicábiluʼ ni biéneluʼ. Cadi guiaandaʼ lii: cada guicábiluʼ ra ridagulisaaluʼ, casi ñaca cusigáʼdeluʼ xiixa Jiobá (Heb. 13:15). Ora maʼ bigaandaluʼ cani gudixhe íqueluʼ gúniluʼ, zuni sentirluʼ zanda ugaandaluʼ xcaadxi cosa, zudiiluʼ xquíxepeʼ Jiobá ne maʼ zanda quixhe íqueluʼ xiixa cosa ni zandaa para ugaandaluʼ.

9. Pa caʼruʼ gácaluʼ tobi ni rucheeche diidxaʼ, xi zanda quixhe íqueluʼ gúniluʼ neca guindaa para ugaandaluʼ ni.

9 Xiruʼ zanda quixhe íqueluʼ gúniluʼ neca guindaa para ugaandaluʼ ni yaʼ. Pa caʼruʼ gucheecheluʼ diidxaʼ, galán guiníʼ íqueluʼ gúniluʼ ni. Ne ora maʼ ruʼnuʼ ni, naquiiñeʼ quixhe íqueluʼ cadi tiidiʼ ti beeu sin gucheecheluʼ diidxaʼ. Ne laaca naquiiñeʼ guiziidiluʼ gúniluʼ ni jneza ne iquiiñeluʼ Biblia ora maʼ zeluʼ de yoo pur yoo, nga zacané lii para chuuláʼdxiluʼ gúniluʼ ni. Laaca naquiiñeʼ gúniluʼ jma lu xhiiñaʼ Jiobá ne dede zanda gusiidiluʼ ti binni. Ne ora maʼ nácaluʼ tobi ni rucheeche diidxaʼ, galán gudiiluʼ lii Jiobá ne gúniluʼ stipa para chuʼnísaluʼ.

10, 11. Xi zanda quixhe ique ca hombrehuiiniʼ ni maʼ guyuunisa gúnicaʼ neca guindaa para ugaanda cani.

10 Peru pa maʼ guyuunísaluʼ, zanda quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ sti cosa ni zandaa para ugaandaluʼ ndaaniʼ xquidxi Jiobá. Casi chigacaneluʼ guireeche diidxaʼ gatigá ndaaniʼ ti neza binni ridagulisaa ra huaxiéʼ tu rucheeche diidxaʼ. O iquiiñeluʼ stipa stiluʼ ne guendanazaaca stiluʼ para gácaluʼ precursor auxiliar o regular. Nuu stale mil de xpinni Cristu ni cayuni dxiiñaʼ zacá. Zábicabe lii pabiáʼ rusiecheʼ dxiiñaʼ ca ladxidóʼ ca binni ni rúnini ne laani nga tobi de ca modo para guietenaláʼdxicabe de Dios ni bizáʼ laacabe laga nahuiinicabe. Guiráʼ cani maʼ bizéʼtenu ca zanda ugaandaluʼ cani laga nuuluʼ lu bixhózeluʼ ne jñaaluʼ. Ne cani ridagulisaaneluʼ zabeenducaʼ ni galán.

11 Peru laaca zanda quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xcaadxi cosa neca guindaa para ugaandaluʼ cani ne zándaca pur nga gusaanaluʼ ra ridagulisaaluʼ para chigacaneluʼ stobi. Zándaca quixhe íqueluʼ chigacaneluʼ ra jma caquiiñeʼ guireeche diidxaʼ, ndaaniʼ guidxi ra nabézaluʼ o sti guidxi roʼ. Laaca zanda chigacaneluʼ ra cabí ca Yoo stiʼ Reinu o ra cabí Yoo Betel ndaaniʼ sti guidxi roʼ. O chuuláʼdxiluʼ cheluʼ Betel o gácaluʼ misioneru. Peru casi maʼ bidúʼyanu ca, ante quixhe íqueluʼ gúniluʼ cani maʼ bizéʼtenu ca la? naquiiñeʼ chuʼnísaluʼ. Pa caʼruʼ guʼnuʼ ni, guníʼ ique xi guiráʼ cosa risaca nga zabeenduluʼ pa gúniluʼ ni.

Gudixhe ique chuʼnísaluʼ

12. Xiñee racalaʼdxiʼ stale hombrehuiiniʼ ne dxaapahuiiniʼ chúʼnisa, ne xiñee cadi galán diʼ razón ca para gúnicabe ni.

12 Xi pur raʼbuʼ naquiiñeʼ chúʼnisa ti binni. Nuu hombrehuiiniʼ ne dxaapahuiiniʼ riníʼ íquecaʼ chuʼnísacaʼ para cadi gúnicaʼ cosa malu, ne nuu xcaadxi rúnini para gácacaʼ casi ca xhamígucaʼ o para gusiéchesicaʼ bixhózecaʼ. Peru ora maʼ guyuunísaluʼ la? cadi zeeda gaca diʼ ni casi ora ñuni firmarluʼ ti guiʼchiʼ ra na maʼ qué zuʼnuʼ cosa malu, ne laaca qué zucueezani lii de guʼnuʼ xiixa ni riuulaʼdxuʼ. Laaca cadi naquiiñeʼ chuʼnísaluʼ purtiʼ si nuu tu cucaa lii guʼnuʼ ni. Naquiiñeʼ guʼnuʼ ni ora maʼ biene chaahuiluʼ xii nga gaca tuuxa testigu stiʼ Jiobá, ora gudiiluʼ cuenta maʼ nuuluʼ listu ne chuuláʼdxiluʼ chuʼnísaluʼ (Ecl. 5:4, 5).

13. Xiñee naquiiñeʼ chuʼnísaluʼ.

13 Jesús nga bidii mandatu de chúʼnisa binni ne nga nga ti razón nabé risaca nápanu para gúninu ni, laabe gúdxibe ca discípulo stibe ca diidxaʼ riʼ: «Lachiusiidi irá xixé binni sa nanda naa, ne lacuu nisa laaca». Ne laapebe bidiibe ejemplu ca dxi guyuunísabe (biindaʼ Mateo 28:19, 20 ne Marcos 1:9). Sti razón nuu nga, purtiʼ nabé caquiiñeʼ gúniluʼ ni para guilaluʼ. Bizeeteʼ si apóstol Pedru bicuí Noé ti arca para bilá ne binnilidxi de Nisaguié Naroʼbaʼ que, guníʼ ca diidxaʼ riʼ: «Ne zanda gabi nu zeda gaca nisa que casi ra uyúʼ nisa nu para bilá nu [...], purti bibani Cristu de lade gueʼtuʼ» (1 Ped. 3:20, 21). Peru cadi naquiiñeʼ chuʼnísaluʼ para gápani lii ora si iquiiñeluʼ ni, sínuque purtiʼ dxandíʼ nadxiiluʼ Jiobá de guidubi ladxidoʼloʼ, xhiálmaluʼ, xquendabiaaniluʼ ne stipa stiluʼ (Mar. 12:29, 30).

14. Xiñee nuu tu qué riná chúʼnisa, peru xi naquiiñeʼ gánnaluʼ.

14 Nuu tu qué riná chúʼnisa, purtiʼ ridxíbicaʼ despué cueecabe laacaʼ de ndaaniʼ xquidxi Dios. Ñee laaca ruchibi nga lii la? Zanda guininu cadi malu diʼ nga. Purtiʼ zacá cusihuínniluʼ riéneluʼ nuu cosa ni cadi naquiiñeʼ guni tuuxa ora maʼ naca ti testigu stiʼ Jiobá. Yanna, ñee nuu sti razón ni gucueeza lii de chuʼnísaluʼ la? Zándaca guiníʼ íqueluʼ cadi jneza nga chinándaluʼ ca ley stiʼ Jiobá lu xquendanabániluʼ. Pa zacá riníʼ íqueluʼ, ni zacané lii nga, gannuʼ xi rizaaca cani qué runi ni na ca conseju ni zeeda lu Biblia. Zándaca riuuláʼdxiluʼ gúniluʼ ni na ca ley stiʼ Dios, peru ridxíbiluʼ chuʼnísaluʼ purtiʼ riníʼ íqueluʼ qué zanda guʼnuʼ ni na ca ley stibe biaʼ dxi guibániluʼ. Ne jneza nga guiníʼ íqueluʼ zacá, purtiʼ rusihuínniluʼ qué rudxiibaluʼ laca lii. Biblia riníʼ ladxidóʼ binni rucaa laa guchee ne riguíteni laa (Jer. 17:9). Peru naquiiñeʼ gannuʼ zanda gúniluʼ ni canabaʼ Dios lii. Ximodo yaʼ. Zúniluʼ ni ora «chinándaluʼ ni na stiidxabe» (biindaʼ Salmo 119:9). Nga runi, intiica cosa qué ganda guiéneluʼ de ni naquiiñeʼ gúniluʼ para chuʼnísaluʼ la? biʼniʼ stipa pur guiéneluʼ cani. b

15, 16. Ximodo zanda gannuʼ pa maʼ nuuluʼ listu para chuʼnísaluʼ.

15 Peru ximodo gánnaluʼ maʼ nuuluʼ listu para chuʼnísaluʼ yaʼ. Galán guiníʼ íqueluʼ lu ca guendarinabadiidxaʼ riʼ: «Ñee zanda gusieneʼ cani dxandíʼ rusiidiʼ Biblia la? Ñee rigucheecheʼ diidxaʼ neca qué cheʼ bixhozeʼ ne jñaaʼ la? Ñee runeʼ stipa pur chaa guiráʼ ca guendaridagulisaa ca la? Ñee zanda guiniéʼ xiixa ejemplu ra qué nucaacabe naa ñuneʼ ni cadi jneza la? Pa nusaana bixhozeʼ ne jñaaʼ o ca xhamiguaʼ de ñuni adorarcaʼ Dios, ñee qué nusaanaʼ de ñuneʼ adorar laabe la? Ñee huayabeʼ Jiobá pabiáʼ risaca para naa nga chuaaʼ gaxha de laabe la? Ñee maʼ bineʼ ti oración Jiobá ra gudxeʼ laa maʼ bidieeʼ xquendanabaneʼ laa para guneʼ ni na la?».

16 Nabé risaca nga chúʼnisa tuuxa ne cadi naquiiñeʼ guʼyaʼ binni ni casi guendariguite. Ñee maʼ biniisiluʼ lu stiidxaʼ Dios para quixhe íqueluʼ chuʼnísaluʼ la? Ora gutiidiʼ tuuxa ca libana stiʼ jneza dede lu plataforma ne guicabi jneza lu ca guendaridagulisaa ca, cadi ngasi nga naquiiñeʼ guni ti binni para gusihuinni maʼ caniisi lu stiidxaʼ Dios. Laaca zusihuinni binni ni ora chinanda ni na ca ley stiʼ Dios ni zeeda lu Biblia para quixhe ique guni xiixa (biindaʼ Hebreos 5:14). Pa maʼ nuuluʼ listu para chuʼnísaluʼ la? zanda gúniluʼ ti dxiiñaʼ nabé sicarú: gúniluʼ ni na Jiobá de guidubi ladxidoʼloʼ ne guiráʼ dxi gusihuínniluʼ pur cani gúniluʼ maʼ bidiiluʼ lii Jiobá.

17. Xi zacané lii gudxiiluluʼ ca guendanagana ni gápaluʼ despué de chuʼnísaluʼ.

17 Zándaca despué de chuʼnísaluʼ ziuuláʼdxiluʼ gúniluʼ xhiiñaʼ Dios né stale gana. Peru despué de nga nagueendaca zadxaagaluluʼ guendanagana ra zusihuínniluʼ pa nápaluʼ fe ne pa zuni huantarluʼ (2 Tim. 3:12). Cadi guiníʼ íqueluʼ stúbiluʼ nga chiguidxaagaluluʼ ca guendanagana ca. Gunabaʼ conseju bixhózeluʼ ne jñaaluʼ. Biyubi gacané ca xpinni Cristu ni zuhuaa dxiichiʼ ndaaniʼ xquidxi Dios lii. Guca xhamigu cani zanda gacané lii cadi gucheeneluʼ Dios. Qué chuʼ dxi guiaandaʼ lii nadxii Jiobá lii ne zudiibe stipa lii para gudxiiluluʼ intiica guendanagana ni gueeda (1 Ped. 5:6, 7).

Ximodo zanda ugaandaluʼ cani maʼ gudixhe íqueluʼ

18, 19. Xiñee galán gúʼyaluʼ xii nga ni jma risaca para lii gúniluʼ.

18 Ñee runi sentirluʼ neca rúniluʼ stipa riaadxaʼ tiempu lii para gúniluʼ ca cosa ni riuuláʼdxiluʼ ne cani naquiiñeʼ gúniluʼ la? Pa zacá runi sentirluʼ, galán guuyaʼ chaahuiluʼ xii nga ni jma risaca para lii. Quíxhenu ti ejemplu. Guníʼ ique nápaluʼ ti cubeta de plásticu ne uguuluʼ stale guié naroʼbaʼ ndaaniʼ ni. Despué guchaluʼ yuxi ndaaniʼ ni dede guidxá típani. Biaʼsi zápaluʼ ti cubeta dxa de guié ne yuxi. Pa gundaateluʼ cani dxaʼ ndaaniʼ cubeta ca layú ne guibiguetaʼ guchaluʼ ni sti biaje, peru primeru guchaluʼ yuxi ca ne despué uguuluʼ ca guié ca ndaaniʼ ni, xi zazaaca yaʼ. Maʼ qué zápaluʼ lugar para guchaluʼ guirani purtiʼ primeca yuxi ca bichaluʼ.

19 Zacaca nga rizaaca ne tiempu stiluʼ. Pa lu xquendanabániluʼ primeru ruyúbiluʼ xi gúniluʼ para chuʼluʼ nayecheʼ casi chizaluʼ la? maʼ qué zápaluʼ tiempu para gúniluʼ xhiiñaʼ Dios, nga ndaʼ nga ni jma risaca. Peru xi zazaaca pa gánnaluʼ cuiluʼ «ni dxandí risaca» yaʼ (Fili. 1:10). Zápaluʼ tiempu para gúniluʼ jma lu xhiiñaʼ Reinu ne laaca zápaluʼ tiempu para gúniluʼ xiixa ni riuuláʼdxiluʼ gatigá.

20. Xi naquiiñeʼ guʼnuʼ pa chuʼluʼ xizaa ne pa guiníʼ íqueluʼ ruluíʼ qué zanda ugaandaluʼ xiixa.

20 Ora quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa, casi chuʼnísaluʼ, cadi malu nga chuʼluʼ xizaa ne guiníʼ íqueluʼ xi gúniluʼ. Ora guizaacaluʼ zacá «bilaa guiráʼ ni nualuʼ luguiáʼ Jiobá, ne laapebe zacanebe lii» (Sal. 55:22). Yanna riʼ, zanda gúniluʼ dxiiñaʼ jma risaca ne ni jma galán cayaca tiempu riʼ, laani nga dxiiñaʼ de guireeche diidxaʼ ne guiziidiʼ binni de Dios lu guidubi naca Guidxilayú (Hech. 1:8). Xi cá íqueluʼ gúniluʼ yaʼ. Ñee zuʼnuʼ ni runi caadxi binni ora maʼ cayuuyadxisicaʼ xi cayaca la? o zacaneluʼ lu dxiiñaʼ ca. Ni jma jneza quixhe íqueluʼ gúniluʼ nga iquiiñeluʼ guiráʼ ni nánnaluʼ para gacaneluʼ lu xhiiñaʼ Reinu. Qué ziuu dxi gaca arrepentirluʼ purtiʼ bíʼniluʼ ni na Dios «ni Bizáʼ lii, ca dxi nahuiiniluʼ» (Ecl. 12:1).

[Cani cá ñee yaza]

a Biiyaʼ revista Torre stiʼ ni rapa octubre-diciembre 2009, yaza 15 dede 18.

b Lu libru Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2), capítulo 34 zadxélaluʼ xcaadxi cosa ni zacané lii jma.

Xi nicábiluʼ

• Xiñee naquiiñeʼ quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ xiixa.

• Xii nga caadxi de ca cosa risaca ni naquiiñeʼ quixhe íqueluʼ ugaandaluʼ.

• Xi zanda gúniluʼ para chuʼnísaluʼ.

• Xiñee naquiiñeʼ gúʼyaluʼ xii nga ni jma risaca pa racaláʼdxiluʼ ugaandaluʼ cani quixhe íqueluʼ.

[Guendarinabadiidxaʼ stiʼ párrafo]

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 13]

Ñee maʼ gudixhe íqueluʼ gúʼndaluʼ Biblia guiráʼ dxi la?

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 15]

Xi zanda guʼnuʼ para chuʼnísaluʼ

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 16]

Xi rusiidiʼ ejemplu riʼ lii