Tukalaenda Muli Bukaele Bwesu!
Tukalaenda Muli Bukaele Bwesu!
“Lelo ine, nkenda muli bukaele bwandi.”—AMALU. 26:11.
1, 2. Finshi Yobo alandile pali bukaele bwakwe, kabili mashiwi nshi yaba muli Yobo icipandwa 31?
KU KALE, pa kupima ifyo icintu cifinine balebomfya amasekelo ya fimuti. Balebuula umwalo, no ku-ubika pa mampanda. Pa mpela ya mwalo uku no ku balebikapo icaba nge mbale. Balebika ico balepima pa caba nge mbale imo iili pa mpela ya cimuti, e lyo na pa mpela imbi balebikapo ilibwe lya kupiminako. Abantu ba kwa Lesa baalingile ukubomfya amasekelo na mabwe ya cine.—Amapi. 11:1.
2 Ilyo Yobo umuntu wa kwa Lesa balemucusha kuli Satana, alandile ukuti: “[Yehova] akampimina pa masekelo ayalungama kabili Lesa akeshiba bukaele bwandi.” (Yobo 31:6) Ilyo alecula, Yobo alandile pa fintu umo bukaele bwesu bwingeshiwa. Lelo Yobo ena alitwalilile ukuba uwa kaele nga fintu umwine alanda mwi buuku lya kwa Yobo icipandwa 31. Ifyo acitile kuti fyatwafwa ukucita cimo cine no kulanda ukwabula ukutwishika nga filya kemba wa malumbo Davidi alandile ukuti: “Lelo ine, nkenda muli bukaele bwandi.”—Amalu. 26:11.
3. Mulandu nshi tulingile ukubela aba cishinka kuli Lesa mu fintu ifikalamba na mu finono?
3 Nangu ca kuti Yobo alikwete amesho ayakalamba sana, alitwalilile ukuba uwa cishinka kuli Lesa. Bambi kuti balanda no kuti filya Yobo atwalilile ukuba uwa kaele na lintu aeshiwe sana, aba ca kumwenako icisuma icine cine. Ifwe tatukwata amesho nga yalya Yobo akwete. Lelo, tufwile ukuba aba cishinka kuli Lesa mu fintu ifikalamba na mu finono nga ca kuti tulefwaya ukutwalilila ukuba aba kaele no kulatungilila bumulopwe bwakwe.—Belengeni Luka 16:10.
Calicindama Ukuba Aba Kaele
4, 5. Apo Yobo ali uwa kaele, cinshi ico ashalefwaya ukucita?
4 Pa kuti tutwalilile ukuba aba kaele kuli Yehova, tulingile ukuba ne mibele isuma, nga filya Yobo ali. Atile: “Nimpingana icipangano na menso yandi. Nga kanshi kuti napoosa shani amano kuli nacisungu? Umutima wandi nga walembelekwa pa mwanakashi, kabili pa mwinshi wa munandi nga e po nalaalilila, lekeni umukashi wandi apelele umbi ubuunga, na baume bambi bafukame pali ena.”—Yobo 31:1, 9, 10.
5 Apo alefwaya ukuba uwa kaele kuli Lesa, Yobo talefwaya ukulolekesha umwanakashi ica kuti atendeka no kumukumbwa. Apo alyupile, talefwaya ukulasengasenga umwanakashi umushimbe nelyo ukulanga icintemwa ku mwanakashi uwaupwa. Mu Lyashi lya pa Lupili, Yesu alandile icishinka icacindama pa bulalelale. E ico, bonse abafwaya ukuba aba kaele bafwile ukulaibukisha cilya cishinka.—Belengeni Mateo 5:27, 28.
Te Kwesha Ukuba no Bucenjeshi
6, 7. (a) Nga filya cali kuli Yobo, finshi Lesa abomfya pa kwishiba nga tuli aba kaele? (b) Mulandu nshi tushifwile ukubela no bucenjeshi?
6 Nga tulefwaya ukulamonwa ukuti tuli ba kaele tatufwile ukuba no bucenjeshi. (Belengeni Amapinda 3:31-33.) Yobo atile: “Nga naenda na ba bufi, no lukasa lwandi lwayangufyanya ukuya ku bucenjeshi, [Yehova] akampimina pa masekelo ayalungama kabili Lesa akeshiba bukaele bwandi.” (Yobo 31:5, 6) Yehova apimina abantunse bonse pa “masekelo ayalungama.” Nga filya fine acitile kuli Yobo, Lesa alabomfya icipimo capwililika ica mulinganya pa kumona fwe babomfi bakwe nga tuli aba kaele nelyo iyo.
7 Nga tulefutika bambi nelyo nga twalikwata ubucenjeshi, tatwakatwalilile ukuba aba kaele kuli Lesa. Aba kaele ‘balikaana ifya nkama fyonse ifilenga insoni,’ kabili ‘tababa na bucenjeshi.’ (2 Kor. 4:1, 2) Nga ca kuti imilandile yesu ne mibele yaba iya bucenjeshi ica kuti yalenga no Mwina Kristu munensu ukulalomba ukuti Lesa amwafwe, cinshi cingacitika? Kwena kuti mwafuma ifyabipa! Kemba wa malumbo atile: “Ilyo nalecula nakuutile kuli Yehova, na o alinjaswike. Mwe Yehova, pokololeni umweo wandi ku milomo ya bufi, ku lulimi lwa bucenjeshi.” (Amalu. 120:1, 2) Cisuma ukulaibukisha ukuti Lesa alamona ifili mu mitima yesu, “[alaceeceeta] umutima ne mfyo” pa kuti amone nga tuli ba kaele icine cine.—Amalu. 7:8, 9.
Mulecita Ifisuma Kuli Bambi
8. Bushe Yobo ali shani kuli bambi?
8 Pa kutwalilila ukuba aba kaele, tufwile ukupashanya Yobo, uwali uwa mulinganya, uwaicefya, kabili uwalelangulukilako bambi. Alandile ukuti: “Nga nalisuulile ukuilishanya kwa musha wandi umwaume atemwa umusha wandi umwanakashi ilyo baleilishanya pali ine, kanshi cinshi ningacita ilyo Lesa aima? Kabili ilyo andubulwisha, kuti nayasuka shani? Bushe uwampangile mu nda tapangile na ulya wine, kabili bushe uwatubumbile mu nda te umo wine?”—Yobo 31:13-15.
9. Mibele nshi Yobo alelanga ku babomfi bakwe, kabili kuti twamupashanya shani?
9 Mu nshita ya kwa Yobo, takwali ifyakosa ifyalekabilwa ukucitwa pa kuti imilandu ipingulwe. Balekonka bwino imilandu, kabili kwali ne filye ifyo na basha baletwalako imilandu. Yobo ali no mulinganya no luse ku babomfi bakwe. Nga tulefwaya ukutwalilila ukuba aba kaele, tufwile ukuba ne yi ine mibele, maka maka nga tuli baeluda mu cilonganino.
Beni Bakapekape, Mwilaba no Lunkumbwa
10, 11. (a) Twaishiba shani ukuti Yobo ali kapekape kabili aleafwa bambi? (b) Ukufunda nshi kumbi ukwa mu Malembo uko twingebukisha ilyo twabelenga Yobo 31:16-25?
10 Yobo ali ni kapekape kabili aleafwa abantu, tali na bukaitemwe no lunkumbwa. Atile: “Nga . . . amenso ya kwa mukamfwilwa nayalengele ukunaka, kabili nga nalelya umukate wandi neka, natana no mwana wa nshiwa . . . Nga naletambako fye uko umuntu alefwa pa kubulwa ica kufwala . . . Nga nalitamfishe umwana wa nshiwa, ilyo namona ukuti ningile ukwafwako bamo mu mpongolo, lekeni icipeya candi cipone pa kubeya kwa ciko, no kuboko kwandi kufunike kufume mwi fupa lya kuko ilya pa muulu.” Yobo nga tatwalilile ukuba uwa kaele alanda kuli golde ukutila: “Ni we natetekela!”—Yobo 31:16-25.
11 Aya mashiwi yatwibukisha ifyo umusambi Yakobo alandile ilyo atile: “Imipepele iyasanguluka kabili iishakowela mu menso ya kwa Lesa wesu kabili Shifwe ni yi: ukusakamana inshiwa na bamukamfwilwa mu kucula kwabo, no kuisunga ababula akabi ku fya pano calo.” (Yako. 1:27) Kabili nalimo kuti twaibukisha na mashiwi ya kusoka ayo Yesu alandile aya kuti: “Cenjeleni no kutaluka ku musango onse uwa lunkumbwa, pantu umuntu nangu akwate shani ifingi, ubumi bwakwe tabwaba mu fintu akwata.” Yesu lyena alandile icilangililo pa muntu wa lunkumbwa uwafwile ukwabula ukuba “uwacindama kuli Lesa.” (Luka 12:15-21) Pa kuti tube aba kaele, tatufwile ukuba no lunkumbwa no bufunushi ifingalenga twabembuka. Ulunkumbwa kupepa utulubi pantu ico umuntu alekumbwa kuti calenga aleka ukubika amano kuli Yehova kabili ne co cintu ninshi caba akalubi. (Kol. 3:5) Umufunushi te kuti abe uwa kaele!
Te Kwesha Ukufuma mu Kupepa kwa Cine
12, 13. Ca kumwenako nshi Yobo atupeela pa lwa kutaluka ku kupepa utulubi?
12 Aba kaele tabafuma mu kupepa kwa cine. Yobo tafumine mu kupepa kwa cine, pantu atile: “Nga nalemona ulubuuto ilyo lwabyata, atemwa umweshi wayemba uko ulepita, kabili umutima wandi nga walilembelekwe mu bumfisolo kabili nga natomwene iminwe yandi ku kupepa ifilubi, ulo na lo kuti lwaba lubembu ulwa kutwalilwapo ku cilye, pantu ninshi nakaana Lesa wa cine mu muulu.”—Yobo 31:26-28.
13 Yobo talepepa ifintu ifishipeema. Nga ca kuti ilyo amwene ifintu ifyaba mu muulu, pamo nga intanda, umutima wakwe walibelelekwe no kutendeka ‘ukutomona iminwe yakwe ku kufipepa,’ ninshi ali no kuba kapepa wa tulubi uwakeene Lesa. (Amala. 4:15, 19) Pa kuti tutwalilile ukuba aba kaele kuli Lesa, tufwile ukutaluka ku kupepa utulubi ukwa misango yonse.—Belengeni 1 Yohane 5:21.
Mwilalandula Nelyo Ukuba no Bumbimunda
14. Mulandu nshi twingalandila ukuti Yobo taali umunkalwe?
14 Yobo taali ne mpatila nelyo ubunkalwe. Alishibe ukuti imibele ya musango yu yali no kulenga eba uwa kaele, pantu atile: “Nga nalesekelela ilyo uwampata sana afwa, atemwa nga naleanga ilyo ububi bwamusanga . . . kabili nshalekele akanwa kandi ukubembuka pa kulapisha umweo wakwe.”—Yobo 31:29, 30.
15. Mulandu nshi cabipila ukusekelela ilyo ifyabipa fyacitikila abatupata?
15 Yobo umulungami taletemwa ilyo ifyabipa fyacitikila umuntu uwamupatile. Ipinda lyaishilelembwa pa numa litusoka ukuti: “Umulwani obe nga awa, wisansamuka; kabili nga aipununa, umutima obe wisekelela, epali Yehova amona na co cabipa mu menso yakwe kabili alesha ubukali bwakwe kuli ena.” (Amapi. 24:17, 18) Apo Yehova aleshiba ifili mu mutima, kanshi aleshiba nga ca kuti natutemwa mu mutima ilyo ifyabipa fyacitikila bambi, kabili imibele ya musango yu ali-ipata icine cine. (Amapi. 17:5) Lesa kuti atukandilapo pali ifyo, pantu atila: “Nine mfwile ukulandula no kukanda.”—Amala. 32:35.
16. Kuti twaba shani bakapekape nangu ca kuti tatuli bakankaala?
16 Yobo alesekelela abeni. (Yobo 31:31, 32) Nangu ca kutila tatuli bakankaala, na ifwe kuti ‘twatwalilila ukusekelela abeni.’ (Rom. 12:13) Kuti tulepeelako bambi no tuntu fye utunono, nga tuleibukisha ukuti “imbale ya musalu apali ukutemwa yawama ukucila ing’ombe iyanona no lupatopo.” (Amapi. 15:17) Ukuliila ifya kulya mu nsansa pamo na Bena Kristu banensu nangu fye utunono uto mukwete, pantu aka kulya takacepa, kukalenga twalaipakisha ifya kulya kabili kuti tulekoseleshanya.
17. Mulandu nshi tushifwile ukufishila ulubembu ulukalamba?
17 Abeni ba kwa Yobo bafwile balekoseleshiwa sana, pantu tali uwa bumbimunda. Tali nga bantu abashalepepa abasokelele mu cilonganino mu nshita ya batumwa “abalecindika abantu bamo pa kuti bamwenemo.” (Yuda 3, 4, 16) Yobo ‘talefisa imembu shakwe mwi tumba,’ e kutila talefimba pa membu shakwe pa mulandu wa kutiina ukuti abantu nga baishiba bakamusuula. Alefwaya sana ukuti Lesa alemubebeta, uo alesokolwela imembu shonse. (Yobo 31:33-37) Na ifwe nga twacita ulubembu ulukalamba, twilafisa pa mulandu wa kutiina ukuti twalaseebana. Cinshi twingacita pa kulanga ukuti tule-esha ukuba aba kaele? Tufwile ukusumina ulubembu tucitile, ukulapila, ukulomba ukuti batwafwe ukuwamya bucibusa bwesu na Lesa e lyo no kwesha na maka ukuwamya imibele yesu.—Amapi. 28:13; Yako. 5:13-15.
Yobo Asumina Ukumulubulwisha
18, 19. (a) Mulandu nshi twingasosela ukuti Yobo tacushishepo umuntu nangu umo? (b) Cinshi Yobo ali no kusumina ukuti cicitike nga ca kuti bamusangile no mulandu?
18 Yobo ali umufumacumi kabili uwa mulinganya. E mulandu wine alandile ukuti: “Ngo mushili wandi wanjalukila no kukuuta, ne mputa shaloosesha pamo; nga nalya ifisabo fya uko ukwabula ukushita, na bacibinda ba uko nabalenga ukupemekeesa, lekeni ficilasa fimene apaali ingano, kabili apaali barle pamene amankumba ayapimpinuka.” (Yobo 31:38-40) Yobo talepokolola impanga ya bene, kabili talecusha ababomfi bakwe. Na ifwe bene tufwile ukutwalilila ukuba aba kaele kuli Yehova mu fintu ifikalamba ne finono.
19 Yobo aebele abanankwe batatu no mulumendo Elihu ifyo imikalile yakwe yali. Yobo atile uuli onse uuli ne ca kuilishanya amushinine nga ca kuti pa fyo alembele ‘pe pepala asainepo’ paali ifya bufi. Nga ca kuti Yobo bali no kumushinina ukuti kwali ifyo alufyenye, ninshi ali no kusumina ukukandilwapo. Kanshi cali kwati alitwele umulandu ku cilye no kulolela ubupingushi ukufuma kuli Lesa. ‘Pano pene e po amashiwi ya kwa Yobo yapwilile.’—Yobo 31:35, 40.
Na Imwe Bene Kuti Mwatwalilila Ukuba Aba Kaele
20, 21. (a) Cinshi calengele Yobo ukutwalilila ukuba uwa kaele? (b) Finshi fingatwafwa ukutemwa Lesa icine cine?
20 Icalengele Yobo ukutwalilila ukuba uwa kaele ni co alitemenwe Lesa, e lyo Yehova na o alimutemenwe kabili alemwafwa. Yobo atile: “Ubumi mwalimpeele ne cikuuku mwalinangile; kabili ukusakamana kwenu [mwe Yehova] kwalisunga umutima wandi.” (Yobo 10:12) Kabili Yobo alitemenwe bambi, pantu alishibe ukuti umuntu nga akaana ukuba ne cikuuku ku bantu banankwe ninshi naleka ukutiina Uwa Maka Yonse. (Yobo 6:14) Aba kaele balitemwa Lesa na bantu banabo.—Mat. 22:37-40.
21 Kuti twatemwa Lesa nga tulebelenga Icebo cakwe no kulatontonkanya pa fyo calanda pali ena. Ilyo tulepepa ukufuma pa nshi ya mutima, kuti twalumbanya Yehova no kumutasha pa fisuma ifyo acita. (Fil. 4:6, 7) Kuti tuleimbila Yehova kabili kuti tulenonkelamo mu kulongana lyonse pamo na bantu bakwe. (Heb. 10:23-25) Na kabili, tukatemwa Lesa icine cine nga tulebombako umulimo wa kushimikila no kulabila “imbila nsuma pa kupususha kwakwe.” (Amalu. 96:1-3) Nga tulecita ifi, tukatwalilila ukuba aba kaele, nga ulya kemba wa malumbo uwatile: “Ukupalama kuli Lesa kusuma kuli ine. Muli Shikulu Mulopwe Yehova e mo nauba.”—Amalu. 73:28.
22, 23. Bushe imilimo yesu fwe batungilila bumulopwe bwa kwa Yehova pali lelo, yapalana shani ne ya bantu ba ku kale abali aba kaele kuli Yehova?
22 Yehova pa myaka iingi sana, alipeela aba kaele imilimo yalekanalekana. Noa alikuulile icibwato kabili ‘aleshimikila abantu pa fyalungama.’ (2 Pet. 2:5) Yoshua alitungulwile abena Israele ku Calo ca Bulayo, ne co abombeele bwino uyu mulimo ni co alebelenga ‘ibuuku lya mafunde akasuba no bushiku’ kabili alekonka ifyo alebelenga. (Yosh. 1:7, 8) Abena Kristu ba kubalilapo balepanga abasambi kabili balelongana lyonse mu kusambilila Amalembo.—Mat. 28:19, 20.
23 Icilanga ukuti tulatungilila ukuteka kwa kwa Yehova no kuti tuli ba kaele, kulabila ubulungami, ukulenga abantu ukuba abasambi, ukulakonka ifyo Amalembo yaletufunda, no kulalongana pamo na Bena Kristu banensu pa kulongana kwa cilonganino, ukwa muputule, e lyo no kwa citungu. Ifi fyonse filatwafwa ukuba abashipa, abakosa mu kupepa Lesa, kabili filalenga twalacita ukufwaya kwa kwa Lesa bwino. Tacayafya sana ukucita ifi fintu pantu Shifwe wa ku muulu no Mwana wakwe balatwafwa. (Amala. 30:11-14; 1 Isha. 8:57) Bambi abatwafwa, “ba bwananyina bonse.” Aba nabo ba kaele kabili balisumina ukuti Yehova e Shikulwibo Mulopwe.—1 Pet. 2:17.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Bushe tufwile ukulamona shani amafunde ya kwa Yehova ayalanda pa mibele isuma?
• Mibele nshi iya kwa Yobo iyo mwatemwa sana?
• Ukulingana ne lembo lya kwa Yobo 31:29-37, kuti twatila Yobo ali shani?
• Cinshi twingalandila ukuti na ifwe kuti twatwalilila ukuba aba kaele kuli Lesa?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 29]
Yobo ali uwa kaele kuli Yehova. Na ifwe bene kuti twaba!
[Icikope pe bula 32]
Kuti twatwalilila ukuba aba kaele!