Nnyịn Iyasan̄a ke Nsọn̄ọnda Nnyịn!
Nnyịn Iyasan̄a ke Nsọn̄ọnda Nnyịn!
“Amaedi ami, nyasan̄a ke nsọn̄ọnda mi.”—PS. 26:11, NW.
1, 2. Nso ke Job eketịn̄ aban̄a nsọn̄ọnda esie, ndien nso ke ikọ esie ke Job ibuot 31 owụt?
KE ESET, udomon̄kpọ ama esinyene ibiọn̄ eto m̀mê ukwak emi ẹtịbide ndudu ke ufọt ẹsịn eto m̀mê ukwak en̄wen man enye ekeme nditụhọ. Ẹma ẹsiyịri usan kiet ẹtehede ke n̄kan̄ emi, ẹyịri en̄wen ẹtehede ke n̄kan̄ eken. Ẹkesisịn itiat udomo ke n̄kan̄ kiet, ẹsịn se ẹyomde ndidomo ke n̄kan̄ eken ẹse m̀mê ekem. Akana ikọt Abasi ẹkama nnennen udomon̄kpọ ye n̄kemn̄kem itiat udomo ẹdomo n̄kpọ.—N̄ke 11:1.
2 Ke ini Satan okotụhọrede owo Abasi oro Job, Job ama ọdọhọ ete: “[Jehovah] oyodomo mi ke udomon̄kpọ eke enende, Abasi oyonyụn̄ ọfiọk nsọn̄ọnda mi.” (Job 31:6, NW) Ntre, Job ama abat nsio nsio idaha oro owo ekemede ndisobo, emi ekemede ndidomo nsọn̄ọnda owo. Ikọ Job ke n̄wed Job ibuot 31 owụt ke enye ama ọsọn̄ọ ada ye Abasi. Imekeme ndikpebe eti uwụtn̄kpọ esie nnyụn̄ ntịn̄ uko uko nte David andiwet Psalm eketịn̄de ete: “Amaedi ami, nyasan̄a ke nsọn̄ọnda mi.”—Ps. 26:11, NW.
3. Ntak oyomde inam akpanikọ ke n̄kpri ye ke ikpọ n̄kpọ?
3 Okposụkedi emi Satan ekenen̄erede odomo Job, enye ama aka iso ọsọn̄ọ ada ye Abasi. Idomo ye nsọn̄ọnda Job ẹkedi n̄wọrọnda. Idịghe ofụri se ikọwọrọde Job ọwọrọ nnyịn. Kpa ye oro, man iwụt ke imọsọn̄ọ ida ye Abasi inyụn̄ ibere ye ukara esie, oyom inam akpanikọ ke n̄kpri ye ke ikpọ n̄kpọ.—Kot Luke 16:10.
Oyom Ika Iso Ida Mme Edumbet Abasi Idu Uwem
4, 5. Nso ke Job mîkanamke nte owo nsọn̄ọnda?
4 Ukem nte Job, oyom ika iso ida mme edumbet Abasi idu uwem edieke iyomde ndika iso nsọn̄ọ nda ye Jehovah. Job ọkọdọhọ ete: “Mmodiomi ediomi ye enyịn mi; nnam didie, ndien, ntịn̄ enyịn [ke idem] eyen-an̄wan? . . . Edieke nyakde esịt mi etiene n̄wan, nnyụn̄ ndịbe ke inua-otop mbọhọidụn̄ mi: Yak n̄wan mi ọkọk ọnọ owo en̄wen, owo en̄wen onyụn̄ ọfiọk enye.”—Job 31:1, 9, 10.
5 Sia Job ama ekebiere ndisọn̄ọ nda ye Abasi, enye ikesisehe n̄wan ke enyịn use. Sia enye ama ọkọdọ ndọ, enye ikesibreke ima ye n̄kaiferi m̀mê n̄wan owo. Ke Ukwọrọikọ oro Jesus ọkọkwọrọde ke Obot, enye ama etịn̄ ọkpọikọ aban̄a efịbe—kpa se mbon oro ẹsọn̄ọde ẹda ye Abasi ẹkpetide.—Kot Matthew 5:27, 28.
Ẹkûdedei Ẹbian̄a Abian̄a
6, 7. (a) Nte akanamde ye Job, nso ke Abasi ada odomo ese m̀mê imọsọn̄ọ ida ye enye? (b) Ntak emi nnyịn mîkpabian̄ake abian̄a?
6 Inaha nnyịn ibian̄a abian̄a edieke iyomde ẹbat nnyịn nte mbon nsọn̄ọnda. (Kot Mme N̄ke 3:31-33.) Job ọkọdọhọ ete: “Edieke edide mmasan̄a ye mbon emi mînamke akpanikọ, ukot mi onyụn̄ ọsọpde ebịne abian̄a, enye [Jehovah] oyodomo mi ke udomon̄kpọ eke enende, Abasi oyonyụn̄ ọfiọk nsọn̄ọnda mi.” (Job 31:5, 6, NW) Jehovah odomo ofụri ubonowo ke “udomon̄kpọ eke enende.” Nte akanamde ye Job, enye ada mfọnmma edumbet edinen ikpe esie odomo ese m̀mê mme asan̄autom esie oro ẹma ẹkeyak idem ẹnọ imọ ke ẹsọn̄ọ ẹda.
7 Edieke itọn̄ọde abian̄a, ọwọrọ ke nnyịn isọn̄ọke ida aba ye Abasi. Mbon nsọn̄ọnda ẹsion̄o idem “[ẹkpọn̄] mme ndedịbe n̄kpọ oro ẹnamde owo okop bụt,” mmọ inyụn̄ “isan̄ake ke n̄kari.” (2 Cor. 4:1, 2) Edi nso ikpetịbe edieke nnyịn isibian̄ade abian̄a m̀mê isude nsu idori eyenete tutu enye ekpe Jehovah ubọk ete an̄wam imọ? Oro ọkpọdiọk etieti! Andiwet psalm ọkọkwọ ete: “Ami n̄keseme nnọ Jehovah ke nnanenyịn mi, ndien enye eyere mi. O Jehovah, nyan̄a ukpọn̄ mi sio ke n̄kpọk-inua nsu, ye ke edeme abian̄a.” (Ps. 120:1, 2) Ọfọn iti ke Abasi esidụn̄ọde nnyịn man “odomo esịt ye ekpụt” nnyịn ese m̀mê imenen̄ede isọn̄ọ ida ye enye.—Ps. 7:8, 9.
Di Uwụtn̄kpọ ke nte Anamde N̄kpọ ye Mbon En̄wen
8. Didie ke Job akanam n̄kpọ ye mbon en̄wen?
8 Edieke iyomde ndika iso nsọn̄ọ nda, ana itie nte Job, emi ekedide edinen owo, osụhọde idem, onyụn̄ ekere aban̄a mbon en̄wen. Enye ọkọdọhọ ete: “Edieke nsede ikọ ofụn eren mi, m̀mê eke ofụn an̄wan mi ke ndek, adan̄aemi mmọ ẹdụkde ikpe ye ami; ndinam didie ndien ke ini Abasi edidahade ke enyọn̄? Ndinyụn̄ mbọrọ enye didie ke ini obụpde? Nte idịghe andinam mi ke idịbi akanam enye? Nte idịghe kiet okobot nnyịn ke itie-eyen?”—Job 31:13-15.
9. Job ekesinam n̄kpọ didie ye mme asan̄autom esie, ndien didie ke nnyịn ikponyụn̄ inam n̄kpọ?
9 Ekeme ndidi nte ẹkesikpede ikpe ke eyo Job ikawakke n̄kukọhọ. Ẹma ẹnyene ata eti ndutịm oro mme ekpe ikpe ẹkesitienede, ndien ẹma ẹsikam ẹkpe ikpe ifịn n̄ko. Job ama esima se inende onyụn̄ esitua mme asan̄autom esie mbọm. Edieke iyomde ndidi mbon nsọn̄ọnda, ana idomo ndidu uwem ntre n̄ko akpan akpan edieke idide mbiowo esop.
Tat Ubọk, Kûsịn Esịt ke N̄kpọ Owo
10, 11. (a) Isan̄a didie ifiọk ke Job ama esitat ubọk an̄wam owo? (b) Ewe item N̄wed Abasi ke Job 31:16-25 ekeme nditi nnyịn?
10 Job ama esitat ubọk an̄wam owo, ibụkke ibụk, inyụn̄ isịnke esịt ke n̄kpọ owo. Enye ọkọdọhọ ete: “Edieke . . . nnamde enyịn anan ebe-akpa; nnyụn̄ ndiade n̄ken̄e mi ke idem mi ikpọn̄, ndien eyen-akpa mîdiaha ke esịt: . . . Edieke n̄kokụtde nte owo atakde ke unana edisịne-n̄kpọ, . . . Edieke n̄kemenerede ubọk mi ntụk eyen-akpa, koro n̄kụtde mmọ eke ẹn̄wamde mi ke inua-otop; yak afara mi oto ke itọn̄ ọduọ ke isọn̄, yak ẹnyụn̄ ẹbụn̄ ubọk mi ke ọkpọ ẹfep.” Job ikpekekemeke ndisọn̄ọ nda ekpedi enye ama ọdọhọ gold ete: “Afo edi mbuọtidem mi.”—Job 31:16-25.
11 Utọ ndinem ikọ emi ẹti nnyịn se James mbet Jesus eketịn̄de ete: “Orụk utuakibuot oro asanade mînyụn̄ isabakede ke enyịn Abasi Ete nnyịn edi: ndise mban̄a nditọakpa ye mme ebeakpa ke ukụt mmọ, ndinyụn̄ n̄kpeme idem nnana ntọi ke ererimbot.” (Jas. 1:27) Enye eti nnyịn n̄ko item oro Jesus ọkọnọde ete: “Ẹtịn̄ enyịn ẹkpeme idem ke kpukpru orụk edisịn esịt ke n̄kpọ owo, koro idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi enye enyenede.” Ekem Jesus ama ọnọ uwụtn̄kpọ aban̄a ọdiọkitọn̄ owo inyene emi akakpade, “edi mînyeneke inyene ke n̄kan̄ Abasi.” (Luke 12:15-21) Edieke iyomde ndidi mbon nsọn̄ọnda, inaha idiọk itọn̄, m̀mê isịn esịt ke n̄kpọ owo. Edisịn esịt ke n̄kpọ owo edi ukpono ndem sia n̄kpọ emi owo ọdiọkde itọn̄ emen esịt esịn editie nte abasi esie, iyakke owo oro eti aba Jehovah. (Col. 3:5) Omokụt do ke owo nsọn̄ọnda isidiọkke itọn̄.
Sọn̄ọ Sịne ke Utuakibuot Akpanikọ
12, 13. Nso uwụtn̄kpọ ke Job ekenịm ke ndifep ukpono ndem?
12 Mbon nsọn̄ọnda isikpọn̄ke edisana utuakibuot. Job ikanamke oro, ntak edi oro enye ọkọdọhọde ete: “Edieke edide mma nsikụt un̄wana ke ini enye ayamade, m̀mê ediye ọfiọn̄ asan̄ade ebe, ndien esịt mi atap mi ke ndịbe, ubọk mi onyụn̄ etịm mi inua, oro n̄ko ekpedi ndudue emi oyomde mme ebiereikpe ẹnọ ntịn̄enyịn, koro n̄kpakan̄ ata Abasi ke enyọn̄.”—Job 31:26-28, NW.
13 Job ikesituakke ibuot inọ mme n̄kpọ oro mînyeneke uwem. Edieke esịt akpakatapde enye ke ndịbe anam enye atuak ibuot ọnọ mme edibotn̄kpọ nte utịn ye ọfiọn̄ ke ini enye okụtde nte mmọ ẹyamade, oro ekpekedi ukpono ndem emi owụtde ke enye akan̄ Abasi. (Deut. 4:15, 19) Edieke iyomde ndisọn̄ọ nda ye Abasi, ana ifep kpukpru orụk ukpono ndem.—Kot 1 John 5:21.
Kûsio Usiene m̀mê Ndibịk Mbubịk
14. Ntak emi idọhọde ke Job ikedịghe owo ubi?
14 Job ikedịghe ibak m̀mê owo ubi. Enye ama ọfiọk ke utọ uwem oro okpowụt ke imọ isọn̄ọke ida ye Abasi. Enye ọkọdọhọ ete: “Edieke nsobo usua mi ekenemde mi esịt, m̀mê n̄kadatde esịt koro enye okụtde idiọk: . . . , n̄kayakke inua mi anam idiọk, nnyụn̄ nyomde se idiọkde ye ukpọn̄ esie.”—Job 31:29, 30.
15. Ntak emi mîfọnke ndidara ke ini owo emi asuade nnyịn enyenede mfịna?
15 Edinen owo oro Job ikesidarake ke ini owo emi asuade enye enyenede mfịna. Mme N̄ke 24:17, 18 ọnọ item emi ete: “Esịt okûnem fi ke asua fo ọduọde; kûnyụn̄ udara ke ini enye atuahade ukot: mbak Jehovah edikụt, ndien ese oro ke idiọk; ndien odorode enye iyatesịt ke idem efep.” Jehovah ọfiọk esịt nnyịn, ntre enye esifiọk ini emi idịbede idara iban̄a iduọ owo ndien enye imaha utọ ido emi. (N̄ke 17:5) Abasi idinemke esịt ye nnyịn koro enye ọdọhọ ete: “Ufen ye usiene ẹdi okịm.”—Deut. 32:35.
16. Didie ke ikeme ndikama isenowo idem ekpededi nnyịn inyeneke n̄kpọ?
16 Job ama esikama isenowo. (Job 31:31, 32) Imosụk ikeme “ndikama isenowo” idem ekpededi nnyịn inyeneke n̄kpọ. (Rome 12:13) Imekeme ndibuana ekpri se inyenede ye mbon en̄wen koro “ikọn̄ eke owo adiade ke ebiet eke ima odude, ọfọn akan edisehe unam ye usua ke esịt.” (N̄ke 15:17) Ndifobo ekpededi mmọn̄ efere ye ekemmọ eyenete ke inem inem ebiet ekeme ndinen̄ede nnem nnyụn̄ nnyene ufọn ke n̄kan̄ eke spirit.
17. Ntak emi nnyịn mîkpodomoke ndidịp akwa idiọkn̄kpọ?
17 Sia Job mîkedịghe mbubịk, anaedi nte enye ekesikamade isenowo esie ama esisịn udọn̄ ọnọ mmọ ndika iso nnam n̄kpọ Abasi. Enye iketiehe nte ndiọi owo ke eyo Jude emi ẹkedọn̄de ikpat ẹdụk esop, “ẹmade mme ọwọrọiso owo kaban̄a ufọn idemmọ.” (Jude 3, 4, 16) Enye ikonyụn̄ idịpke idiọkn̄kpọ esie m̀mê ‘ndidịp oburobụt ido esie ke ikpanesịt,’ mbak esuene. Enye ama enyịme Abasi oduọn̄ọde imọ, onyụn̄ etịn̄ ndudue esie ọnọ Enye. (Job 31:33-37) Edieke inamde akwa idiọkn̄kpọ, ikpanaha iyak bụt anam nnyịn itre ndiyarade idiọkn̄kpọ oro. Nso ke ikpanam ndiwụt nte ke nnyịn ke idomo ndika iso nsọn̄ọ nda? Ndinyịme ndudue nnyịn, n̄kabade esịt, nyom un̄wam mbiowo, nnyụn̄ ndomo nte ikpekekeme ndinen̄ede se ikabiatde.—N̄ke 28:13; Jas. 5:13-15.
Job Ọdọhọ Ẹkpe Ikpe Imọ
18, 19. (a) Ntak emi idọhọde ke Job ikesitụkke owo? (b) Nso ke Job ọkọdọhọ ẹnam imọ ekpedi imedue?
18 Job ekedi owo akpanikọ. Ntre, enye ama ọdọhọ ete: “Edieke in̄wan̄ mi esemede aban̄a mi, mme furrow esie ẹnyụn̄ ẹtuade eyet n̄ko; edieke n̄kadiade mbun̄wụm esie, ndien mmennọhọ okụk, nnyụn̄ nsịnde mme andinyene enye ẹduọk uwem; yak mbaraekpe etịbe ke ibuot wheat; yak oto etịbe ke ibuot barley.” (Job 31:38-40) Job ikesikanke mme owo ubọk ibọ isọn̄ mmọ, enye ikesinyụn̄ itụkke mbonutom esie. Ukem nte Job, oyom isọn̄ọ ida ye Jehovah ke ikpọ ye n̄kpri n̄kpọ.
19 Job ama etịn̄ nte enye okodude uwem ọnọ Elihu ye mme ufan esie ita. Job ama ọdọhọ owo ekededi emi ọdọhọde ke imọ idi idiọkowo editịn̄ se imọ inamde. Edieke ikpe etịpde imọ, yak ẹmia imọ ufen. Mmọdo, Job ama etie ebet Abasi ekpe ikpe imọ. Mi ke ‘ikọ Job etre.’—Job 31:35, 40.
Afo Emekeme Ndisọn̄ọ Nda
20, 21. (a) Nso ikan̄wam Job ọsọn̄ọ ada? (b) Nso idin̄wam nnyịn ikpep ndima Abasi?
20 Job ọkọsọn̄ọ ada sia enye ama ama Jehovah, ndien Jehovah ama ama enye onyụn̄ an̄wam enye n̄ko. Job ọkọdọhọ Jehovah ete: “Afo amada uwem ye ima ọfọn mi, ntịm-n̄kama fo onyụn̄ ekpeme ibifịk mi.” (Job 10:12) Akan oro, Job ama ama mme owo n̄ko, sia enye ama ọfiọk ke owo ekededi oro mîmaha ekemmọ owo ibakke Ata Ọkpọsọn̄. (Job 6:14) Mbon nsọn̄ọnda ẹsima Abasi ye mbọhọidụn̄.—Matt. 22:37-40.
21 Imekeme ndikpep ndima Abasi ke ndikot Ikọ esie ke usen ke usen, nnyụn̄ ntie n̄kere se emi ayararede aban̄a Abasi. Nnyịn imekeme ndibọn̄ akam ke ofụri esịt ntoro nnyụn̄ n̄kọm Jehovah ke mfọnido esie. (Phil. 4:6, 7) Imonyụn̄ ikeme ndikwọ itoro nnọ Jehovah inyụn̄ idia ufọn ito edisop idem ọtọkiet kpukpru ini ye ikọt esie. (Heb. 10:23-25) N̄kpọ en̄wen emi edinamde itetịm ima Abasi edi ndiwọrọ an̄wautom nnyụn̄ ntan̄a “edinyan̄a esie kpukpru usen.” (Ps. 96:1-3) Ntem ke idikeme ndika iso nsọn̄ọ nda nte andiwet psalm emi ọkọkwọde ete: “Ọfọn mi ndikpere Abasi: mberedem ye Ọbọn̄ Jehovah, man mbụk kpukpru mme utịbe n̄kpọ fo.”—Ps. 73:28.
22, 23. Nte mbon oro ẹberede ye ukara Jehovah, didie ke se nnyịn inamde mfịn ebiet se mbon nsọn̄ọnda ke eset ẹkenamde?
22 Ke ata ediwak isua idahaemi, Jehovah ọmọnọ mbon nsọn̄ọnda nsio nsio utom ndinam. Noah ama ọkọn̄ ubom onyụn̄ “ọkwọrọ edinen ido.” (2 Pet. 2:5) Joshua ama ada nditọ Israel usụn̄ odụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, ndien se ikan̄wamde enye ekedi ndikot “n̄wed mbet . . . uwemeyo ye ke okoneyo” nnyụn̄ nda se enye okotde ndu uwem. (Josh. 1:7, 8) Mme Christian akpa isua ikie ẹma ẹsinam mme mbet ẹsinyụn̄ ẹsop idem ọtọkiet kpukpru ini man ẹkpep Ikọ Abasi.—Matt. 28:19, 20.
23 Man ibere ye ukara Jehovah inyụn̄ ika iso isọn̄ọ ida, oyom ikwọrọ edinen ido, inam mme mbet, ida item Bible idu uwem, inyụn̄ isop idem ọtọkiet ye nditọete nnyịn ke mme mbono esop, n̄kpri ye ikpọ mbono. Ndinam emi ayanam inyene uko, isọn̄ idem ke n̄kan̄ eke spirit inyụn̄ ikeme ndinam uduak esie. Emi isọn̄ke ikaha ndinam koro Ete nnyịn eke heaven ye Eyen esie do ye nnyịn. (Deut. 30:11-14; 1 Ndi. 8:57) Akan oro, “ofụri otu nditọete” do ye nnyịn. Mmọ n̄ko ke ẹsọn̄ọ ẹda ye Jehovah ẹnyụn̄ ẹten̄e enye nte Akakan Ọbọn̄ Andikara.—1 Pet. 2:17.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Didie ke ikpese mme edumbet Jehovah?
• Ewe edu Job ke afo ama akan?
• Nte Job 31:29-37 owụtde, Job ekesinam n̄kpọ didie?
• Ntak idọhọde ke imekeme ndika iso nsọn̄ọ nda ye Abasi?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 29]
Job ama ọsọn̄ọ ada ye Jehovah, ntre nnyịn n̄ko imekeme ndisọn̄ọ nda!
[Ndise ke page 32]
Nnyịn imekeme ndika iso nsọn̄ọ nda!