Sulat Gikan sa Haiti

“Bulahan Kaayo Ko”

HUMAN sa linog sa Haiti sa Enero 12, 2010, gingilngigan ko sa pagtan-aw sa kagun-oban nga gipakita sa balita. Dayon pagkapetsa 20, gitawgan ko sa akong amigang si Carmen ug giingnan ko niya nga magboluntaryo mi sa Haiti. Nahimamat ko si Carmen sa miagi sa dihang nagboluntaryo mi ingong mga nars didto sa dapit nga gitukoran ug Kingdom Hall. Sukad niadto, nagboluntaryo mi sa uban pang mga proyekto ug nagkasuod mi.

Giingnan nako si Carmen nga basig dili ko makasugakod niana. Gisultihan ko niya nga magtinabangay mi sama sa among gihimo kaniadto. Nadasig ko sa iyang gisulti, ug gitawgan nako ang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York, ug nakig-estorya sa igsoon nga nag-organisar sa buluhatong pagtabang gikan sa United States. Nagpalista ko ingong boluntaryo. Girekomendar nako si Carmen ug miingon nga gusto unta nakong makauban siya. Gisultihan ko nga dili segurado kon siya o ako tawgon ba o kon magkauban ba mi.

Busa nagpadayon ko sa akong inadlawng rutina, nga nagtuong dili ko tawgon. Upat ka adlaw sa ulahi, pagka-Lunes, petsa 25, gitawgan ko sa Brooklyn ug gipangutana ko kon makahimo ba ko sa pag-adto sa Haiti pagkaugma dayon! Daw dili ko makatuo. Miingon ko nga buhaton nako ang kutob sa akong mahimo. Una, nagpayl kog bakasyon gikan sa trabaho. Unya, akong gikontak si Carmen, ug akong nasayran nga wala diay siya imbitaha kay dili siya makasultig French. Naghinamhinam ko ug gikulbaan. Pagka-Enero 28, human makapalit ug tiket sa eroplano, mibiyahe ko gikan sa New York paingon sa Santo Domingo sa Dominican Republic, nga kasikbit sa Haiti.

Sa erport, gisugat ko ug batan-ong Saksi ug gihatod ko sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic. May duha ka nars ang nangabot usab nianang adlawa gikan sa United States, ug nag-ipon mig katulog nianang gabhiona. Pagkaugma, gihatod mi ngadto sa sangang buhatan sa Haiti sa Port-au-Prince, nga pito ka oras ug tunga ang biyahe.

Human makatabok sa utlanan sa Haiti, nakita namo ang kagun-oban. Daw dili katuohan kon giunsa paggun-ob sa 35 segundos lang nga linog kining maanindot nga dapit. Gingilngigan na man gani ko sa pagtan-aw sa kagun-oban nga gipakita sa TV, ilabina gayod sa dihang aktuwal kong nakita kini. Daghang kabalayan ang nangadaot, lakip ang palasyo sa presidente, samtang ang uban napayhag gayod. Daghan sa maong mga balay ang natukod tungod sa munamunang paghago, apan kining tanan takulahaw lang nga nawala. Napamalandong ko gayod nga dili materyal nga mga butang ang tinuod nga hinungdanon sa kinabuhi.

Pag-abot namo sa sangang buhatan, ang receptionist nakakita kanamo nga misulod ug  midali siya sa pagsugat sa may pultahan ug mihalog kanamo. Siya nagpasalamat sa among pagsakripisyo aron lang makaboluntaryo didto. Human sa paniudto, miadto mi sa duol nga Assembly Hall, nga gihimong temporaryong ospital. Nahimamat ko ang ubang mga Saksi nga miadto didto aron magboluntaryo, lakip ang magtiayong mga doktor gikan sa Germany, ang ilang asistant, ug usa ka midwife gikan sa Switzerland.

Nagtrabaho dayon ko nianang gabhiona. Dihay 18 ka pasyente, mga Saksi ug dili mga Saksi, nga naghigda diha sa mga kutson nga gipahiluna sa salog sa Assembly Hall. Ang tanang pasyente giatiman ug gitambalan nga walay bayad sa medikal nga tem sa mga Saksi.

Nianang gabhiona, namatay ang usa ka pasyente nga 80 anyos nga lalaki. Diha sa iyang kiliran ang iyang asawa, ako, ug ang kauban nako sa kuwarto. Human niana, ang usa ka batan-ong babaye nga ginganlag Ketly misiyagit sa kasakit. Tungod sa pagkaangol, giputol ang iyang tuong bukton. Tapad kang Ketly ang babayeng Saksi nga nagtuon ug Bibliya kaniya. Nagtulogan siya uban kang Ketly didto sa Assembly Hall halos matag gabii.

Giadto nako si Ketly, kay buot gyod nako siyang hupayon, apan labaw pa sa pisikal nga kasakit ang iyang giantos. Iya kong giingnan nga didto siya sa balay sa iyang amiga sa dihang naglinog. Wala sila masayod kon unsay nahitabo. Sila midagan paingon sa beranda, nga nagkinuptanay, ug ang usa ka bungbong mihagsa kanila. Iyang gisangpit ang iyang amiga, apan wala kini motubag. Siya miingon nga siya nahibalo dayon nga patay na ang iyang amiga. Nadat-ogan siya sa lawas sa iyang amiga hangtod nga miabot ang mga miresponde upat ka oras sa ulahi. Naangol si Ketly ug giputol ang iyang tuong bukton.

Sa una nakong gabii didto, kanunayng hinumdoman ni Ketly ang maong panghitabo sa dili pa siya matulog. Siya nagbakho nga miingon kanako: “Nahibalo ko sa giingon sa Kasulatan bahin sa kataposang mga adlaw ug sa mga linog. Nasayod ko nga kita adunay malipayong paglaom sa umaabot. Nasayod ko nga angay kong magpasalamat nga buhi pa ko. Apan ibutang kono ang imong kaugalingon sa akong dapit. Primero anaa pa kanimo ang tanan, ug sa kalit lang mahimo kang ingon niini.” Kay walay mahimo, gigunitan ko na lang siya ug ako usab mihilak. Nagsige mig hilak hangtod nga siya nakatulog.

Kada adlaw, usa ka doktor ug duha ka nars ang ipadala sa pag-atiman niadtong nagkinahanglag pagtagad. Gipadala ko sa Petit Goave, mga duha ka oras nga biyahe gikan sa Port-au-Prince. Uban nako ang duha pa ka laing boluntaryo—usa ka nars gikan sa Florida ug usa ka doktor gikan sa France. Nangabot mi sa mga alas 9:30 s.b., gihaw-as ang among mga suplay, ug gisulod kini sa Kingdom Hall. Nasayod ang mga tawo nga mangabot mi, busa sila nanglingkod na ug naghulat sa among pag-abot.

Nagtrabaho dayon mi. Init kaayo, ug nag-anam ka taas ang linya sa mga pasyente. Mga alas tres na mi sa hapon nakapahulay. Nianang adlawa, 114 ang among nabakunahan ug 105 ka konsultasyon ang among natagad. Kapoy kaayo ko apan malipayon nga nakatabang sa ilang panginahanglan.

Kapin kog duha ka semana nga nagboluntaryo sa Haiti. Halos kada gabii, 12 ka oras kong magtrabaho didto sa Assembly Hall. Bug-at kadto nga responsibilidad nga wala pa nako sukad masulayi. Apan, gibati nako nga usa ka dakong pribilehiyo ang pagboluntaryo didto. Nalipay kaayo ko nga nakapahupay  ug nakatabang sa mga taga-Haiti, nga pait gayod kaayo ang nasinatian.

Daghan kaayo ang among nakat-onan kanila. Pananglitan, ang usa sa mga pasyente nga akong giatiman, si Eliser nga 15 anyos, kinahanglang putlan ug usa sa iyang mga tiil. Akong namatikdan nga magsalin siyag pagkaon kang Jimmy, nga nagbantay kaniya sa tibuok gabii. Gisultihan ko niya nga si Jimmy kanunayng dili makakaon sa dili pa siya moadto inigkagabii. Akong nakat-onan kang Eliser nga dili kinahanglang dato ta, o maayog lawas, aron lang makapaambit sa uban kon unsay anaa kanato.

Nakita usab nako ang samang tinamdan sa mga kauban namo sa tem. Ang usa ka boluntaryo dili maayo ang gibati ug ang lain gisakitag likod. Apan, wala na nila kini tagda, ug giuna hinuon ang mga panginahanglan sa mga pasyente. Kini nakapadasig kanako aron makalahutay usab. Usahay, kaming tanan kapoy na kaayo, apan nagtinabangay mi sa usag usa aron makalahutay. Usa gayod kadto ka dili malimtan nga kasinatian! Mapasalamaton ako nga nahimong bahin sa usa ka organisasyon sa mga Kristohanon nga maluluy-on, mahigugmaon, ug masakripisyohon.

Sa wala pa ko mobiya sa Haiti, ang duha sa mga pasyente nga giputlan sa ilang tuong bukton nakahimo sa pagsulat kanako agig pasalamat ug miingon nga unya na nako kini basahon kon makasakay na ko sa eroplano. Mao kanay akong gihimo. Ang ilang mga sulat nakapatandog kaayo kanako, ug nagsige kog hilak.

Sukad sa akong pag-uli, padayon ang among komunikasyon sa pipila sa bag-o kong mga higala sa Haiti. Namugna ang suod nga panaghigalaay ug nasulayan kini panahon sa kalisdanan. Sa akong pagtuo, magpabilin ang among panaghigalaay bisag unsa pay mga kalisdanan nga moabot. Gibati nako nga bulahan kaayo ko.