Ia Magafagafa i Mātua ua Nofo Toʻatasi

E FAAALU e mātua ua nofo toʻatasi le tele o le taimi ma le malosi e tausia ai o latou aiga. E tele faafitauli e latou te fesagaʻia. E tatau ona latou faatino le tele o tiute tauave i le vaavaaia o se aiga. E ese mai i le faigaluega, e latou te faia foʻi faatau, kuka meaʻai, fai feʻau i le fale ma tausi le fanau. E ao foʻi ona tausia le soifua mālōlōina o le fanau, faia ni nai faafiafiaga, fesoasoani i lo latou itu taufaalogona, ma pe a mafai, ia sema se taimi e mo na o i latou lava.

E ui lava ua faatupulaʻia i aso nei aiga o mātua ua nofo toʻatasi, ae e faigofie ona galo i latou. Ua taʻua e se tinā, “A o leʻi avea aʻu ma matua nofo toʻatasi, ou te leʻi mafaufau lava iā i latou.” E faapefea ona iloa lou magafagafa mo mātua ua nofo toʻatasi? Pe e tatau ona e manatu mamafa iā i latou? Seʻi o tatou iloilo māfuaaga e tolu e ao ai ona uaʻi atu i o latou manaʻoga.

Māfuaaga e Faaalia ai le Magafagafa

E manaʻomia e le toʻatele o mātua ua nofo toʻatasi le fesoasoani. Na taʻua e se fafine e 41 ona tausaga ua oti lana tane, ma e toʻalua lana fanau, “O isi taimi ua ou lē iloa le mea a fai, ma ua ou lē lavā i le tele o tiute o loo oʻu faia.” Ona o le maliu o le paaga, le tuulafoaʻia po o isi tulaga lē lelei, ua pei ai lagona o le toʻatele o mātua nofo toʻatasi, o lagona o se tinā lea na faapea mai, “E matou te ʻaiʻoi atu mo se mapusaga, ma e matou te manaʻomia vave!”

E te maua ai le fiafia. Pe na e fesoasoani i se tasi e tauave se avega e mamafa tele mo se tagata e toʻatasi? Pe afai na e faia faapea, e mautinoa le faamalieina o oe i le iloa na e fesoasoani atu i se isi. O loo tauave foʻi e mātua ua nofo toʻatasi se avega e faigatā tele i nisi taimi mo se tagata e toʻatasi. Pe a e fesoasoani atu i o latou manaʻoga, o le a e tofo i le moni o upu o loo i le Salamo 41:1: “E fiafia o lē e gaoioi ma le magafagafa i lē ua faatauvaa.”

E faafiafiaina ai le Atua. Ua taʻua i le Iakopo 1:27: “O le tapuaʻiga lenei e mamā ma lē taʻuleagaina i le silafaga a le Atua lo tatou Tamā: ia tausi i tamaiti ua mātua oti ma fafine ua oti a latou tane i taimi o o latou puapuaga.” E aofia i lenei mau le tausia o mātua ua nofo toʻatasi. * Ua taʻua i le Eperu 13:16:  “Aua neʻi galo le faia o mea lelei, ma le tufa atu o mea i isi, auā o taulaga faapena e matuā fiafia i ai le Atua.”

I le manatuaina o nei māfuaaga e tolu e iloa ai le magafagafa i mātua ua nofo toʻatasi, seʻi o tatou iloiloina mea e te faia e fesoasoani atu ai, ma le auala o le a aogā ai.

Ia Iloa o Latou Manaʻoga

Atonu o le mea e tatau ona fai o le fesili atu i se matua nofo toʻatasi, “O le ā se mea ou te fesoasoani atu ai?” Ae o le faia faapea, e seāseā ona taʻu mai ai e se tasi iā te oe mea e manaʻo moni i ai. E pei ona muaʻi taʻua, ua fautuaina i le Salamo 41:1 ia “gaoioi ma le magafagafa.” Ua faamatalaina i se tasi tusi le upu Eperu ua faaaogāina i inei, o lona uiga “ia mafaufau i manatu eseese ma iʻu ai ina feagai ma isi i se auala atamai.”

O lea la, ina ia iloa le auala sili e fesoasoani atu ai, ia manatunatu loloto i faafitauli o loo feagai ma le matua nofo toʻatasi. Ia mātau lelei mea e mafai ona e fesoasoani moni atu ai. Ia fesili ifo iā te oe, ‘⁠Pe ana faapea o aʻu lea, o le ā le fesoasoani ou te fia mauaina?’ O le toʻatele o mātua nofo toʻatasi o le a fai atu iā te oe, e tusa po o le ā lou taumafai, ae e lē mafai ona e iloa lelei lo latou tulaga seʻi vaganā ua e tofo moni i ai. E ui i lea, o le a faigofie ona e “gaoioi ma le magafagafa” i mātua ua nofo toʻatasi, pe a e faia le mea sili e malamalama ai i o latou tulaga.

Mulimuli i le Faaaʻoaʻoga Lelei a le Atua

E leai se isi e sili ona ia tausia ma le alofa mātua ua nofo toʻatasi, nai lo o Ieova le Atua. E tele mau ua faamatilatila ai le magafagafa ma le manatu mamafa o Ieova le Atua, i fafine ua feoti a latou tane ma tamaiti ua leai ni o latou tamā, o lona uiga o mātua ua nofo toʻatasi. O le iloiloina o le auala na tausia ai e le Atua manaʻoga o na tagata, e tatou te iloa ai le tele o auala e avatu ai se fesoasoani aogā. E fā ni manatu autū o le a tatou iloiloina.

Ia faalogo atu

I le Tulafono na avatu e Ieova iā Isaraelu anamua, na taʻua ai o le a ia ‘⁠faalogo i le alaga’ a ē ua puapuagatia. (Esoto 22:22, 23) E faapefea ona e faaaʻoaʻo i lenei faaaʻoaʻoga lelei? E masani ona lagona le tuua toʻatasi e mātua ua nofo toʻatasi, ona e leai se tagata matua e talanoa i ai. Na taʻua ma le faanoanoa e se tinā nofo toʻatasi: “O nisi taimi pe a momoe tamaiti, e lē mafai ona taofi loʻu tagi. E faigatā tele ona ou onosaia le lagona tuua toʻatasi.” Pe afai e mafai, ia ‘faalogo atu i le alaga’ a se matua ua nofo toʻatasi, o lē o loo fia sasaa atu ona faalogona i se tasi. O lou faalogologo atu a o lua iai i se tulaga talafeagai, e aogā tele i lenā matua e onosaia ai faafitauli o le avea ma matua nofo toʻatasi.

Faalaeiau atu

Na faapogaia e Ieova le tusiaina o pese paia po o salamo, lea na usu e tagata Isaraelu i taimi o le tapuaʻiga. Seʻi manatu i le faalaeiauina o fafine Isaraelu ua feoti a latou tane ma tamaiti ua leai ni tamā, ina ua usuina upu mai i le Atua ia na latou manatua ai o Ieova o lo latou “tamā” ma le “faamasino,” e na te saunia le mapusaga mo i latou. (Salamo 68:5; 146:9) E mafai foʻi ona tatou fai atu ni upu faalaeiau e manatua pea e se matua nofo toʻatasi mo le tele o tausaga. E ui ua tuanaʻi le 20 tausaga, ae e manatua pea e Ruta o se matua nofo toʻatasi, le faamatalaga a se tamā na fai atu iā te ia: “E ese le lelei o le auala o loo e tausia aʻe ai si au fanau tama e toʻalua. Ia faaauau ai pea.” Ua fai mai Ruta: “Na telē se aafiaga o ana upu iā te aʻu.” Ioe, “o upu agalelei o se vailaau aogā,” ma e faalaeiauina ai se matua nofo toʻatasi i se auala e sili atu. (Faataoto 15:4, Contemporary English Version) Pe e mafai ona e mafaufau i se manatu patino, e te faamālō atu ai i se matua nofo toʻatasi?

 Avatu ni fesoasoani faaletino

Na aofia ai i le Tulafono a Ieova iā Isaraelu anamua, fuafuaga mo fafine ua feoti a latou tane ma tamaiti ua leai ni o latou tamā, ina ia faigofie ona maua a latou meaʻai. O na sauniuniga na lava ma totoe ai meaʻai a na tagata lē taualoa, “ma latou . . . maoona ai.” (Teuteronome 24:19-21; 26:12, 13) E mafai foʻi ona tatou avatu ma le faautauta ni fesoasoani faaletino, i se aiga e toʻatasi le matua o loo manaʻomia se fesoasoani. Pe mafai ona e avatu ni meaʻai po se faatauga mo i latou? Po o iai ni ou ofu e mafai ona faaaogā e se matua nofo toʻatasi po o le fanau? Pe e mafai ona e avatu se tupe ina ia faatau ai e le matua nofo toʻatasi mea o loo manaʻomia e le aiga?

Aumea atu iā i latou

Na faatonu e Ieova ia faaaofia ai fafine ua feoti a latou tane ma tamaiti ua leai ni tamā, i tausamiga a le nuu i tausaga uma, lea na latou olioli faatasi ai ma isi tagata Isaraelu. Na taʻu atu iā i latou: “Ia [outou] fiafia.” (Teuteronome 16:10-15) Ua fautuaina Kerisiano i aso nei “ia faaalia le agaga talimālō o le tasi i le isi,” i le faia o faatasitasiga e olioli faatasi ai. (1 Peteru 4:9) Aiseā la e lē valaaulia ai se aiga e toʻatasi le matua e tou te faiʻaiga faatasi i lou fale? E lē tau manaʻomia ona faaalu ai ni tupe se tele. Na fetalai Iesu ina ua auaufaatasi ma ana uō i o latou fale: “E itiiti lava ni mea e manaʻomia, pe e na o le tasi foʻi.”—Luka 10:42.

O le a Talisapaia Lou Magafagafa

Ua taʻua e Kathleen, o se tinā nofo toʻatasi na tausia aʻe lana fanau e toʻatolu, o le a lē galo iā te ia le fautuaga atamai lenei, “Aua e te faatalitalia se mea; ae ia talisapaia mea uma.” E pei o Kathleen, ua iloa e le toʻatele o mātua nofo toʻatasi o lo latou tiute tauave le tausia aʻe o a latou fanau. O lea, e latou te lē manatu o le tiute tauave a isi le faia o mea ia e ao ona faia e i latou lava. Peitaʻi, e latou te talisapaia so o se fesoasoani e latou te mauaina. E mafai ona e faia mea lelei mo mātua ua nofo toʻatasi ma maua ai le fiafia, i le faaalia lea o le magafagafa mo i latou, i le iloaina “o le a toe tauia” oe e Ieova le Atua i mea ua e faia.—Faataoto 19:17.

[Faaopoopoga i lalo]

[Ata i le itulau 24]

O fea na gata ai ona tou faiʻaiga i lou fale ma se aiga e toʻatasi le matua? Aiseā e lē faia ai loa?