Skip to content

Skip to table of contents

Saida mak Ita-nia oan sei hatete?

Saida mak Ita-nia oan sei hatete?

Saida mak Ita-nia oan sei hatete?

INAN-AMAN: Iha Livru Haklaken 15 Janeiru 2010, pájina 16-20, koʼalia kona-ba halo drama kiʼik ho Ita-nia oan sira. Iha livru neʼe fó sai informasaun neʼebé ajuda Ita atu prepara Ita-nia oan sira atu hasoru susar neʼebé sira hetan iha eskola. Karik Ita hakarak atu halo drama kiʼik sira-neʼe durante Adorasaun Família nian.

DALA barak Testemuña ba Jeová nia oan sira hasoru susar oioin husi sira-nia kolega. Sira-nia kolega eskola sira karik husu kona-ba tansá mak sira la hola parte iha atividade ruma, hanesan fó sinál respeitu ba bandeira, selebra loron-moris, no halo atividade ba loron-boot sira. Se Ita-nia oan sira hasoru situasaun hanesan neʼe, saida mak sira sei hatete?

Ema kristaun balu nia oan hatete: “Haʼu labele halo ida-neʼe. Neʼe kontra haʼu-nia relijiaun.” Ita gaba duni labarik sira hanesan neʼe tanba sira hamriik metin. Karik sira-nia resposta neʼe hapara sira-nia kolega atu husu pergunta barak tan. Maibé, Bíblia fó laran-manas mai ita atu “hadiʼa an nafatin atu hatán ba ema neʼebé husu” kona-ba ita-nia fiar. (1 Ped 3:15) Atu halo ida-neʼe la toʼo atu hatete deʼit: “Haʼu labele halo ida-neʼe.” Maski karik ema balu la gosta buat neʼebé ita hatete, maibé ema balu seluk karik hakarak duni atu hatene tansá ita deside atu la halo atividade ruma.

Joven kristaun balu konta ba sira-nia maluk eskola istória husi ita-nia livru sira hanesan Belajarlah dari sang Guru Agung. Istória sira-neʼe bele ajuda atu esplika tansá mak Testemuña nia oan sira halo ka la halo buat ruma. Labarik eskola balu rona didiʼak ba istória husi Bíblia, no sira barak mós hahú estuda Bíblia. Maibé, karik susar ba labarik balu seluk atu rona ba istória tomak husi Bíblia. Se la esplika ho didiʼak, karik susar ba labarik eskola sira atu komprende istória balu husi Bíblia. Kuandu Minhee, neʼebé tinan 11, hetan konvite husi nia kolega atu asiste festa halo tinan, Minhee hatete: “Bíblia la haruka ita atu selebra loron-moris nian. Ema ida iha Bíblia laran naran João Batista, hetan kastigu-mate iha festa loron-moris nian ida.” Maibé, Minhee haree katak ninia kolega ladún komprende buat neʼebé nia hatete.

Dala ruma, diʼak atu hatudu dezeñu ka istória ida husi ita-nia livru sira. Maibé oinsá se mestre sira la fó lisensa atu labarik sira fahe livru sira kona-ba relijiaun ba sira-nia maluk eskola? Bele ka lae, Ita-nia oan sira fó sasin ho didiʼak maski la uza livru sira? Oinsá mak Ita bele ajuda oan sira atu hatán kuandu ema husu kona-ba sira-nia fiar?

Halo drama kiʼik ho sira

Buat neʼebé bele ajuda sira mak hodi halo drama kiʼik iha uma, no inan-aman mak finje sai sira-nia maluk eskola. Nuʼudar oan koko atu defende sira-nia fiar, diʼak atu inan-aman gaba sira-nia hakaʼas an no hatudu oinsá oan bele hadiʼa dalan neʼebé sira koʼalia no tansá mak diʼak atu halo nuneʼe. Porezemplu, fó-hanoin Ita-nia oan atu uza liafuan sira neʼebé sira-nia kolega bele komprende. Labarik mane ida ho tinan sia, naran Joshua, hatete katak ninia kolega eskola la komprende liafuan hanesan “konxiénsia” no “laran-metin”. Entaun nia tenke uza liafuan neʼebé fasil atu komprende kuandu nia esplika ninia fiar.—1 Kor 14:9.

Labarik balu neʼebé husu pergunta bele sai baruk atu rona resposta neʼebé naruk. Entaun, hodi envolve sira no troka hanoin ho sira, joven kristaun bele haburas sira-nia kolega nia hakarak atu hatene. Labarik feto ida ho tinan sanulu, naran Haneul hatete: “Haʼu-nia kolega sira gosta kuandu ami koʼalia ba malu, laʼós haʼu deʼit mak koʼalia.” Atubele koʼalia ba malu, diʼak atu husu pergunta, no depois rona didiʼak ba buat neʼebé sira hatoʼo.

Ezemplu sira iha kraik hatudu oinsá mak labarik kristaun bele esplika ba sira-nia kolega eskola. Lalika dekor resposta husi ezemplu sira-neʼe, tanba labarik sira hanoin iha dalan neʼebé la hanesan, no situasaun ida-idak presiza resposta neʼebé la hanesan. Tan neʼe, joven kristaun ida presiza hatene didiʼak buat neʼebé nia hakarak hatoʼo, no nia bele halo ida-neʼe ho nia liafuan rasik, no depois neʼe fó sai ninia hanoin hodi tuir situasaun no tuir buat neʼebé ninia kolega ida-idak bele komprende. Se Ita-nia oan sei eskola, koko atu treinu ho sira hodi tuir ezemplu sira-neʼe.

Sin, inan-aman presiza hakaʼas an no uza tempu barak atu treinu sira-nia oan. Inan-aman kristaun hakarak duni atu kuda Bíblia nia matadalan iha sira-nia oan nia laran no halo sira fiar katak diʼak atu moris tuir matadalan sira-neʼe.—Deut 6:7; 2 Tim 3:14.

Iha Ita-nia Adorasaun Família nian tuirmai, koko atu halo treinu ho oan sira hodi tuir ezemplu sira neʼebé hakerek iha lisaun neʼe. Haree toʼok oinsá mak ezemplu sira-neʼe diʼak ba Ita-nia oan. Hanoin-hetan katak la presiza atu dekor resposta ka liafuan ida-idak iha ezemplu sira-neʼe. Tuir loloos, diʼak atu ita halo treinu dala balu kona-ba situasaun ida, hodi koʼalia iha dalan neʼebé la hanesan no haree oinsá mak Ita-nia oan hatán tuir buat neʼebé Ita husu. Nuʼudar sira koko atu esplika kona-ba sira-nia fiar, diʼak atu ajuda sira atu haburas hahalok atu komprende ema seluk no hatudu respeitu. Nuneʼe, nuʼudar tempu laʼo ba oin, Ita bele hanorin Ita-nia oan oinsá atu defende buat neʼebé sira fiar, iha sira-nia kolega eskola, viziñu, no mestre sira-nia oin.

[Kaixa/Dezeñu iha pájina 4, 5]

FESTA HALO TINAN NIAN

Maria: João, haʼu hakarak konvida ó atu tuir haʼu-nia festa halo tinan nian.

João: Maria, obrigadu ó hanoin haʼu. Maibé, haʼu bele husu ó tansá mak ó hakarak halo festa ida-neʼe?

Maria: Atu hanoin fali haʼu-nia loron-moris. Ó mós halo nuneʼe, loos ka lae?

João: Lae, haʼu la halo.

Maria: Tanbasá mak ó la halo? Haʼu-nia família kontente tebes kuandu haʼu moris.

João: Haʼu-nia família mós hanesan ó-nian. Sira kontente tebes kuandu haʼu moris. Maibé, laʼós ida-neʼe mak haʼu presiza halo festa iha haʼu-nia loron-moris nian tinan-tinan. Iha festa tinan nian, ema barak hanoin katak nia mak ema neʼebé importante liu. Maibé, tuir loloos Maromak mak importante liu hotu, loos ka lae?

Maria: Entaun, sala atu halo festa tinan nian ka?

João: Maria, ida-neʼe konforme ba ó. Maibé hanoin toʼok kona-ba ida-neʼe! Ema barak gosta atu simu prezente iha sira-nia loron-moris, maibé Bíblia hatete katak diʼak liu fó duké simu. Entaun duké hanoin deʼit kona-ba ita-nia an iha ita-nia loron-moris nian, diʼak atu hanoin fali kona-ba ema seluk, no buka atu halo diʼak ba ema seluk.

Maria: Haʼu nunka hanoin kona-ba ida-neʼe. Entaun neʼe katak ó la simu prezente ruma husi ó-nia inan-aman?

João: Haʼu simu. Maibé haʼu-nia inan-aman la hein toʼo haʼu-nia loron-moris mak sira fó prezente. Sira fó prezente kuandu sira hakarak. Maria, liután neʼe, ó hakarak hatene oinsá mak festa tinan nian hahú?

Maria: Ó bele fó-hatene haʼu?

João: Entaun, aban haʼu sei konta istória ida kona-ba festa halo tinan nian neʼebé halo iha tinan atus balu liubá.

SINÁL RESPEITU NIAN BA BANDEIRA

Jeni: Clara, tanbasá mak ó la halo sinál respeitu nian ba bandeira?

Clara: Obrigadu tanba ó husu kona-ba neʼe, Jeni. Maibé, haʼu bele husu fali buat ida ka? Tanbasá mak ó halo sinál respeitu nian ba bandeira?

Jeni: Haʼu halo ida-neʼe tanba haʼu hadomi haʼu-nia nasaun.

Clara: Haʼu hatene katak ó hadomi ó-nia amá, Jeni. Maibé, ó hatudu sinál respeitu nian ba ó-nia amá ka lae?

Jeni: Neʼe loos. Maibé, haʼu halo sinál respeitu nian ba bandeira tanba haʼu respeitu. Ó mós respeitu bandeira, loos ka lae?

Clara: Sin, haʼu respeitu. Maibé, dala barak ita la halo sinál respeitu nian ba buat hotu no ema hotu neʼebé ita respeitu, loos ka lae?

Jeni: Neʼe loos, haʼu respeitu haʼu-nia mestre, maibé haʼu la halo sinál respeitu nian ba nia. Entaun, haʼu la hatene tanbasá mak haʼu halo sinál respeitu nian ba bandeira.

Clara: Jeni, ema barak hanoin katak bandeira mak buat ida neʼebé reprezenta sira-nia nasaun. Halo sinál respeitu nian ba bandeira hatudu katak sira prontu atu halo buat naran deʼit ba sira-nia rai. Maibé haʼu la hanoin hanesan neʼe. Haʼu labele fó haʼu-nia moris ba haʼu-nia rai tanba loloos Maromak mak fó haʼu moris. Haʼu deside ona atu fó haʼu-nia moris ba nia. Entaun maski haʼu respeitu bandeira, maibé haʼu la halo sinál respeitu nian ba bandeira.

Jeni: Ah, agora haʼu foin hatene.

Clara: Jeni, haʼu kontente tebes ó husu kona-ba neʼe. No se ó hakarak hatene tansá mak haʼu halo ka la halo buat ruma, diʼak atu husu deʼit mai haʼu. Liután neʼe, tinan atus ba atus liubá Bíblia koʼalia kona-ba liurai Babilónia nian ida neʼebé haruka ema atu hakneʼak ba estátua ida. Maibé ema balu la hakneʼak, maski ida-neʼe katak sira sei hetan kastigu-mate.

Jeni: Neʼe ka? Saida mak akontese ba sira?

Clara: Haʼu sei konta ba ó iha tempu han-meiudia.

HILI XEFE BA KLASE

Mike: Tim, ó hakarak hili sé atu sai nuʼudar xefe ba ita-nia klase?

Tim: Haʼu la hili ida.

Mike: Tanbasá ó la hili?

Tim: Haʼu hili ona ulun-naʼin ida neʼebé diʼak liu. Nuʼudar ema kristaun ida, haʼu promete ona atu halo tuir Jesus. Tan neʼe, haʼu labele hili fali ulun-naʼin seluk. Liután neʼe, ó hatene tansá mak haʼu hanoin katak nia mak ulun-naʼin neʼebé diʼak liu?

Mike: Lae, no haʼu lakohi atu hatene kona-ba neʼe.

Tim: Entaun, se loron ida ó hakarak hatene, haʼu kontente atu fó-hatene ba ó.

[Dezeñu]

“João, haʼu hakarak konvida ó atu tuir haʼu-nia festa halo tinan nian”

[Dezeñu iha pájina 3]

“Tanbasá mak ó la halo sinál respeitu ba bandeira?”