“Jichhapï uka aski horasaxa”

“Jichhapï uka aski horasaxa; jichharakipï uka qhispiyasiñ uruxa.” (2 COR. 6:2.)

1. ¿Kunatsa kun lurañas jukʼamp wakiskirix uk sum amuytʼasiñasa?

 “AKA uraqinxa taqi kunas horasanikiwa; taqi luräwinakatakisa mä horasaw utji.” (Ecl. 3:1.) Uka arunakampixa, taqi kunas horasapar lurañaw askixa sasaw Salomonax saskäna, mä arunxa, kunapachas satañäspa, viajañäspa, negocionak lurañäspa, mayninakamp parltʼasiñäspa, jan ukax yaqhanak lurkasas sum amuytʼasiñasaw sänwa. Ukampisa, horasapaw sasakix janiw taqi kunsa lurarpayañasäkiti, jan ukasti kuna luräw phuqañay jukʼamp wakiskirïchi uk amtañasawa. Ukaw kunas nayrankañapa uk amuytʼasiñ yanaptʼistani.

2. Jesusax kuna tiemponsa jakaskäna uk sum yatïna, ¿kunjamatsa uk yattanxa?

² Aka Uraqinkkasax kuna tiempons jikxatasïna ukat kuna lurañas wakisïna ukx sum Jesusax yatïna. Jupa tuqit qillqatäkäna uka profecianakan phuqasiñap horasäxatapxa Jesusax sum yatïna ukatwa kunsa nayraqat lurani ukanak sum amuytʼarakïna (1 Ped. 1:11; Rev. 19:10). Mä arunxa, Jesusax jutaniw sat Mesiasätap uñachtʼayañapäna, Diosan Apnaqäwipat yatiyañapäna, ukat jupamp chika Apnaqapkani ukanakarus tantachtʼañaparakïnwa. Ukatxa cristian tama uttʼayañatakiw chʼamachasiñapäna, uka tamankirinakaw Uraqpachan  yatiyapxañapäna, jaqinakarus Jesusan arkiripar tukuyapxañapäna (Mar. 1:15).

3. Kuna tiemponsa jakaskäna uk yatisax ¿kunsa Jesusax luräna?

³ Kuna tiempons jakaskäna uk yatisaxa, Cristox Awkipan munañapx kusisitaw phuqäna. Ukatwa arkirinakaparux akham säna: “Yapu apthapiñax waljawa, ukampis apthapirinakax jukʼakiwa. Uka layku yapunir mayipxam yapu apthapir irnaqirinak khitaniñapataki” sasa (Luc. 10:2; Mal. 4:5, 6). Jesusasti arkirinakap taypitxa tunka payaniruw nayraqat ajllitayna, ukxarux paqallq tunkampiraki. Ukat kunjams lurapxañapa uk yatichtʼasaxa, chuymar purtʼkir arunak yatiyanipxañapatakiw khitäna, ‘Diosan reinopax jakʼankxiwa’ sasa. Ukat ¿jupax kunsa luräna? Bibliax akham siwa: “Jesusax tunka payani discipulonakaparu iwxtʼañ tukuyxän ukkhaxa, jakʼankkis uka markanakaruw Diosan arunakap yatichir sarxäna” sasa (Mat. 10:5-7; 11:1; Luc. 10:1).

4. ¿Kunjamsa apóstol Pablox Jesusjam sarnaqarakïna?

⁴ Jesusan taqi chuyma ukat suma yupaychatapax taqi arkirinakapatakix yatiqaskayapuniwa. Apóstol Pablox uka tuqitwa jilat kullakanakarus akham iwxtʼarakïna: “Nayjam sarnaqapxam kunjämatï nayax Cristjam sarnaqktxa ukhama” sasa (1 Cor. 11:1). ¿Kunjamsa apóstol Pablox Jesusjam sarnaqarakïna? Chʼamapat jan sinttʼasisaw Diosan Apnaqäwipat yatiyäna. Ukatwa, tamanakar akham sas iwxtʼarakïna: “Janipun jayrasipxamti, Tatiturusti taqi chuyma servipxam”, “irnaqasipkakim jukʼampi jukʼampi Tatitun luräwipanxa”, ukat “kuntix lurapxät ukxa lurapxam taqi chuymampi, [Jehová] Tatitutakis lurapkasma ukhama” sasa (Rom. 12:11; 1 Cor. 15:58; Col. 3:23). Apóstol Pablox Damascor sarkäna ukhaxa, Jesucriston uñstatap janipuniw armkarakïnti, ukat kuntï Jesusax Ananías tuqix siskäna ukxa janiw armaskarakïnti, Jesusax akham sänwa: “Nayaw juparux ajllista nayxat parlañapataki yaqha markankirinakaru, reyinakaru, israelit jaqinakampiru” sasa (Hech. 9:15; Rom. 1:1, 5; Gál. 1:16).

“Jichhapï uka aski horasaxa”

5. ¿Kunatsa Pablox taqi chuyma Diosatak irnaqtʼäna?

⁵ Pablox jan axsartʼasa ukat taqi chuymaw Diosan arunakapat yatiyäna, ukwa Hechos libro liytʼasax amuytanxa (Hech. 13:9, 10; 17:16, 17; 18:5). ¿Kunatsa ukham lurpachäna? Kuna urunakansa jikxatasïna uk sum yatïna. Ukatwa akham säna: “Jichhapï uka aski horasaxa; jichharakipï uka qhispiyasiñ uruxa” sasa (2 Cor. 6:2). Uka arunakampixa, 537 nayrïr pacha maratwa parlaskäna, ukhaw Babilonian katuntat israelitanakax uraqinakapar kuttʼxapxañapäna (Isa. 49:8, 9). Ukampisa, uka jiskʼa tʼaqanxa, ¿kamsañs apóstol Pablox munpachäna? Uk yatxatañatakix kuna tuqits parlaskäna uk amuytʼañäni.

6, 7. 1) ¿Kuna aski luräwis ajllit cristianonakarux jaytasiwayi? 2) ¿Aski luräwimp phuqañatakix khitinakas ajllitanakar yanaptʼasipki?

⁶ Uka jiskʼa tʼaqat nayrïr jiskʼa tʼaqanakanxa, mayni ajllit cristianonakamp chikax aski luräwi Diosat katuqapxta sasaw Pablox säna (2 Corintios 5:18-20 liytʼasiñapawa). Ukatxa, mä suma luräwi phuqapxañajatakiw Diosax jawsawayapxitu sarakïnwa. Jïsa, “sumankthapiyañ arunak” yatiyañwa jupanakar jaytäna, mä arunxa, “sumankthapxapxamay Diosampixa” sasaw jaqinakar achiktʼapxañapäna.

⁷ Edén huertan Adanampi Evampi Diosar kutkatasipkäna ukhatxa, taqi jaqinakaw Diosat  jithiqtxapxi (Rom. 3:10, 23). Diosat kutiqtasaxa, taqiniw jiwañampiru tʼaqhisiñampiru katuyatäxapxi. Kunjamtï Pablox siskänxa, “jichhürkamax yattanwa kunjämtix aka Diosan lurat uraqix wal tʼaqhisiski, kunjämtix mä wawachasir warmix warariski ukhama” (Rom. 8:22). Ukampis Diosaw uka jaqinakarux jupar kutʼxapxañapatakix jawsi, mä arunxa, taqiruw Jupampi sumankthapipxañapatak achiktʼasi. Jesusax jiwxäna uka qhipatxa, apóstol Pablorusa ukat jupjam ajllit nayrïr cristianonakarus uka pachpa lurañarakiw waktʼäna. Ukat khitinakatï, Jesusar iyawsapki ukanakatakixa, uka urux “aski hora[sänwa]”, ukat “qhispiyasiñ uru[rakïnwa]”. Jichhürunakanxa, ajllit cristianonakampi ukat yaqha uwijanakampixa, ukhamarakiw “aski hora[säskipan]” yatisax taqi jaqinakar jawstʼasipki (Juan 10:16).

8. ¿Kunatsa sumankthapiñatak jawstʼäwix askipunixa?

⁸ ¿Kunatsa sumankthapiñatak jawstʼäwix wali askipunixa? Jaqinakaw Diosar kutkatasisin jithiqtapxäna, ukampis Diosaw sumankthapiñatak nayraqat jawsawayi (1 Juan 4:10, 19). ¿Kunjamsa jawsawayistu? Pablow akham siwa: “Diosax akapachampix Cristo tuqwa sumankthapiskäna, jaqinakan juchanakapat jan amtasisa. Jiwasarusti uka sumankthapiñ arunakwa jaytawayarakistu mayninakar churañasataki” sasa (2 Cor. 5:19; Isa. 55:6).

9. ¿Kunjamsa apóstol Pablox Diosar khuyapasiñapat yuspäräna?

⁹ Jehová Diosax munasiñatwa Wawapar jiwas layku jiwañapatak khitani, ukhamat Jesusan luqtasïwipar iyawsapki ukanakax juchanakapat perdonatäpxañapataki ukat Diosampis sumankthapipxañapataki. Ukatxa, Uraqpachan yatiyapxañapatakiw jupankirinakarux khitäna, ukhamat jaqinakax tiempo utjaskipan Diosampi sumankthapipxañapataki (1 Timoteo 2:3-6 liytʼasiñapawa). Kuna urunakansa jakaskäna ukat kunas Diosan munañapax ukanak sum amuyxasinsti, Pablox taqi chuymaw “sumankthapiyañ arunak” yatiyäna. Jehová Diosan amtäwinakapax pachpakïskiwa ukat taqiniruw Jupampi sumakthapipxañapatakix jawsaskaki. Ukat Pablox sarakiwa: “Jichhapï uka aski horasaxa; jichharakipï uka qhispiyasiñ uruxa” sasa, uka arunakapax chiqäskakiwa. Chiqas ¡kunja khuyapayasiri ukat sinttʼasiris Jehová Diosaxa! (Éxo. 34:6, 7.)

‘Diosan luräwipan irnaqasipkakiñäni’

10. ¿“Qhispiyasiñ urut” amuyasax kunsa nayrïr ajllit cristianonakasa ukat jichha tiempon utjki uka ajllit cristianonakas lurapxi?

¹⁰ Kawknïrinakatï ‘cristompïpki’ ukanakaw Diosan khuyapayasiñap nayraqat katuqapxani (2 Cor. 5:17, 18). Jupanakatakisti, Pentecostés 33 maranwa, “qhispiyasiñ urux” qalltawayi. Ukhat jichhakamaw “sumankthapiñ arunaka” yatiyapxañapatakix jupanakar jaytasiwayi. Jichhürunakansa, “sumankthapiñ arunaka” yatiyir ajllit cristanonakax aka Uraqin utjaskakiwa. Apóstol Juanax katuqkäna uka unañchäwirjamaxa, pusi angelanakaw “pusi esquinat thayanaka jarkʼasi[nipkatapa] jan kuna thayas aka uraqxaru thaytʼaniñapataki” ukxa uka ajllit cristianonakax sum amuyapxi. Chiqas ‘qhispiyasiñ urusa’, ‘aski horasasa’ janirakiw tukuykiti (Apo. 7:1-3). Ukatwa, 1900 maranak qalltat aksarux “Diosampi sumankthapiyañ arunak” taqi chuyma Uraqpachan yatiyasipki.

11, 12. Khä 1900 maranak qalltanxa, kuna tiemponkapxänsa uk sum amuyapxäna, ¿kunjamsa uk uñachtʼayapxäna? (15 janankir fotonak uñxattʼäta.)

¹¹ Amuytʼañäni, kunjamtï Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios, sat libron qhanañchkixa, janïr 1900 maranak qalltkipanxa, “Russell jilatampi ukat jupamp chika irnaqirinakampix cosecha tiemponktanwa ukat jaqinakax qhispiyasiñ arunak yatipxañapa sasaw sapxäna”. Ukarjam phuqañatakix ¿kuns lurapxäna? Cosecha apthapiñataki “aski hora[sätap]” amuyasaxa, janiw aliq ukhamakix tantachäwinakapar jawsapkänti. Chiqas kʼari cristianonakan pʼiqtʼirinakapax  waranq waranqa maranakaw aliqak jawsasipki. Ukampis Diosan ajllit cristianonakax jankʼakiw Diosan Apnaqäwipat yatiyañ qalltapxäna. Ukatakix kuna maquinanakatï uñstkäna ukanakampiw yanaptʼasipxäna.

¹² Ajllit cristianonakax jukʼanikïpkchïnsa, Diosan Arupat yatiyañatakixa, tratadonaka, folletonaka, revistanaka ukat libronakampwa apsupxäna. Ukatxa, arstʼäwinak ukat yaqha yatichäwinakwa qillqapxäna, ukat waranq waranqa periodiconakan apsupxarakïna. Ukhamarakiw mä markana, jan ukax walja markanakan istʼaski uka radionak tuqix Bibliat yatichapxäna, ukat cine uñstkäna ukhasa, taqin uñtapxañapatakiw peliculanakjam uñachtʼayapxäna. Ukham chʼamachasipxatapatxa, ¿kunsa jikxatapxäna? Jichhürunakanxa, paqallq millonats jukʼamp jilat kullakanakaw utji, jupanakasti Diosamp “sumankthapipxam” satax istʼapxiwa, ukat uka pachparakwa yaqhanakarus jawsasipki. Uka cristianonakax jan walinakans yatiqaskañpunwa Diosan arunakap taqi chuyma yatiyapxäna.

13. ¿Kunatsa Pablon arunakap taqi chuym istʼañasa?

¹³ Pablon arunakapax chiqäskakiwa, jupax akham sänwa: “Jichhapï uka aski horasaxa” sasa. Chiqas Jehová Diosax khuyapayasiñapatwa Jupamp sumankthapiñasatak arunak istʼañasatakisa ukat ukarjam sarnaqañasatakis tiempo churistu, ukatwa wal yuspärtanxa. Yaqhanak luraskañat sipansa, Pablon aka iwxtʼanakap taqi chuymaw istʼtanxa, jupax sänwa: “Jumanakarux achiktʼapxsmawa, jan ina chʼusaru aptʼapxamti kuna khuyapayasiñtï Diosax uñachtʼayapktam ukxa” sasa (2 Cor. 6:1). Diosax akapachankir jaqinakamp ‘Cristo tuqi sumankthapiñwa’ muni, ukatwa jaqinakat khuyaptʼayasi (2 Cor. 5:19).

14. ¿Kunas walja markanakan uñjasiski?

¹⁴ Ukampis jilapart jaqinakaw Supayan chʼamaktʼayatäpxi, Diosatsa jayarstʼatäpxiwa ukat kuntï khuyapayasiñat amtawayki uksa janiw yatipkiti (2 Cor. 4:3, 4; 1 Juan 5:19). Ukatsti, nayrïr awk taykasan Diosar kutkatasipxatap laykuw akapachanx jan waltʼäwinakasa tʼaqhisiñanakasa jukʼamp jilxattaski, sasin yatiytan ukhaxa, waljaniw Diosan arunakap istʼapxi. Ukat jan istʼañ munapki uka markanakansa, waljanirakiw Diosampi sumankthapiñatakix chʼamachasipxi. “Diosamp sumankthapipxam” sasin jaqinakar yatiyañ horasätap ¿amuyasktanti?

15. Aliq ukhamaki Diosat parlañat sipansa, ¿kunsa jiwasax jaqinakar yatiytanxa?

¹⁵ Utas jakʼankirinakarux Diosar jakʼachasipxät ukhax Jupaw jan waltʼäwinakar saykatañ yanaptʼapxätam ukat sumakiw jikxatasipxäta sasakix janiw yatiyktanti. Chiqas waljaniw uka laykukix iglesianakar sarapxi, ukat pastoranakas ukarjamaw jaqinakar arxayapxaraki (2 Tim. 4:3, 4). Ukampis jiwasax janiw uka amtampi yatiyktanti. Jan ukasti, Diosax munasiñatwa Cristo tuqi juchanakas pampachañatakix suyaskistu sasaw yatiytanxa. Ukhamatwa, kunatï Diosat jithiqtaykistu ukar atipjasin Diosampix sumankthapiraksnaxa (Rom. 5:10; 8:32). Ukampisa, “aski horasaxa” niyaw tukuyxani.

‘Ajayun aqkirinakäpxam’

16. ¿Kunas Pablorux taqi chuymampi ukat jan axsaras Diosar yupaychañapatakix yanaptʼäna?

¹⁶ ¿Kunjamsa chiqa yupaychäwi tuqit taqi chuyma saytʼasiñatak chʼamachtʼasiskaksna? Yaqhipax axsarayasirïpxiwa, ukatwa amuki sarnaqasipxi. Ukampisa, janiw kusisitakïsas ni  sumaki jikxataskasas chiqa yupaychäwit taqi chuyma saytʼasitas uñachtʼayksnati, janirakiw kunjam jaqïtansa ukarjamäkiti. Taqi chuym cristianüñatakix kunas munasi ukwa Pablox akham sasin arsuwayäna: ‘ajayun aqkirïpxam’ sasa (Rom. 12:11, MT). Chiqpachansa, Pablorux qullan ajayuw taqi chʼamampi ukat jan axsaras yatiyañ yanaptʼäna. Jesusax jawskäna ukhat Roma markan jistʼantatäsin tʼaqhiskäna ukhakamaxa, 30 maranakaw Apóstol Pablox taqi chuyma Diosat yatiyaskakïna. Jupasti Diosatpunwa maytʼasirïna, ukat Diosaw qullan ajayupampix chʼamañchtʼäna. Ukatwa akham sasin qillqpachäna: ‘Jehová Diosan chʼamapampix taqi kunaruw saykatirista’ sasa (Fili. 4:13, NM). ¡Pablon sarnaqäwipax wali yatiqaskayapuniwa!

17. ¿Kunas ‘ajayun aqkirïñasatakix’ yanaptʼistani?

¹⁷ ‘Aqkirïpxam’ siski ukaxa, griego arunxa “wallaqipxam” sañ muni (MT). Umat amuytʼañäni. Kunjamtï wallaqiskakiñapatakix ninax aqaskakiñapaxa, uka pachparakiw cristianonakan ‘ajayun aqkirïpxañapatakix’ qullan ajayux munasi. ¿Kunjamsa qullan ajay katuqsna? Jehová Diosax kunanaktï chʼamañchtʼasiñasatakix churkistu ukanak sum katuqasiñasawa. Utansa tamansa taqi chuymaw yupaychañasa, ukatwa sapa maynisa ukat familiansa Bibliat yatxatañasa, Diosat mayisiñasa ukat tantachäwinakarus sarañasarakiwa. Taqi ukanakaw ninäkaspas ukham ‘ajayun aqkirïñasatakix’ yanaptʼistani (Hechos 4:20 ukat 18:5 liytʼasiñapawa).

18. ¿Kuna lurañanakampi phuqañatakis wal chʼamachasiñasa?

¹⁸ Cristianonakjamax taqi chuymaw Diosar yupaychañasa, mä arunxa, kuntï amtawayktan ukanakampi phuqañataki chʼamachasiñasawa, janiw yaqha luräwinakamp tiempo apaqasiñasäkiti, ni aynachtʼañasäkisa. ¿Kun phuqañsa amtawaytanxa? Jesusjamarakiw Jehová Diosan munañap phuqañasa (Heb. 10:7). Taqi jaqinakan Jupampi sumankthapipxañapwa Jehová Diosax muni. Ukatwa, Jesusampita apóstol Pablompit yatiqasiñasa, ukat kuna luräwtï aka urunakan wali urgentïki ukat wali wakiskirïki ukanakamp phuqañatakiw chʼamachasiñasa.

¿Amtasktati?

• ¿Kuna luräwimpis apóstol Pablosa ukat mayni cristianonakas phuqapxañapäna?

• Aka Uraqin jiltʼasipki uka ajllit cristianonakan ‘aski horasätap’ yatisax wal irnaqtʼapxi, ¿kunjamatsa uk yattanxa?

• ¿Cristianonakaru ‘ajayun aqkirïpxañapatakix’ kunas yanaptʼi?

[Jisktʼanaka]

[12 janan fotopa]

Apóstol Pabloxa, Jesucristor uñjatapxa janipuniw armaskänti