Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

«Τώρα Είναι ο Ιδιαίτερα Ευπρόσδεκτος Καιρός»

«Τώρα Είναι ο Ιδιαίτερα Ευπρόσδεκτος Καιρός»

«Τώρα Είναι ο Ιδιαίτερα Ευπρόσδεκτος Καιρός»

«Ορίστε! Τώρα είναι ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός. Ορίστε! Τώρα είναι η ημέρα της σωτηρίας».​—2 ΚΟΡ. 6:2.

1. Γιατί χρειάζεται να διακρίνουμε τι πρέπει να κάνουμε σε κάθε δεδομένη στιγμή;

«ΓΙΑ το καθετί υπάρχει προσδιορισμένος καιρός, καιρός για κάθε υπόθεση κάτω από τους ουρανούς». (Εκκλ. 3:1) Με τα λόγια αυτά, ο Σολομών έδειχνε πόσο σημαντικό είναι να διακρίνουμε τον πιο ευνοϊκό καιρό για οποιοδήποτε αξιόλογο εγχείρημα​—είτε πρόκειται για αγροτική εργασία, ταξίδι ή επαγγελματική δραστηριότητα είτε για την επικοινωνία μας με άλλους. Εντούτοις, χρειάζεται επίσης να διακρίνουμε ποιο είναι το σημαντικότερο έργο που πρέπει να κάνουμε σε κάθε δεδομένη στιγμή. Με άλλα λόγια, πρέπει να έχουμε ξεκάθαρες προτεραιότητες.

2. Πώς γνωρίζουμε ότι, όταν κήρυττε ο Ιησούς, είχε πλήρη επίγνωση των καιρών στους οποίους ζούσε;

2 Όταν ήταν στη γη, ο Ιησούς είχε πλήρη επίγνωση των καιρών στους οποίους ζούσε, καθώς και των όσων χρειαζόταν να κάνει. Έχοντας ξεκάθαρες στο νου του τις προτεραιότητές του, γνώριζε ότι ο από πολλού αναμενόμενος καιρός για την εκπλήρωση πολλών Μεσσιανικών προφητειών είχε φτάσει. (1 Πέτρ. 1:11· Αποκ. 19:10) Είχε πολύ έργο μπροστά του προκειμένου να κάνει φανερή την ταυτότητά του ως υποσχεμένου Μεσσία. Έπρεπε να δώσει πλήρη μαρτυρία για την αλήθεια της Βασιλείας και να συγκεντρώσει εκείνους που θα γίνονταν μελλοντικοί συγκληρονόμοι του σε αυτή τη Βασιλεία. Έπρεπε επίσης να θέσει το θεμέλιο για τη Χριστιανική εκκλησία, η οποία θα επιτελούσε το έργο κηρύγματος και μαθήτευσης ως τα πέρατα της γης.​—Μάρκ. 1:15.

3. Πώς επηρέασε τις ενέργειες του Ιησού το γεγονός ότι είχε επίγνωση των καιρών;

3 Αυτή η επίγνωση ασκούσε θετική επίδραση στη ζωή του Ιησού, υποκινώντας τον να εκπληρώνει με ζήλο το θέλημα του Πατέρα του. Είπε στους μαθητές του: «Ο μεν θερισμός είναι πολύς, αλλά οι εργάτες είναι λίγοι. Γι’ αυτό, παρακαλέστε τον Κύριο του θερισμού να στείλει εργάτες στο θερισμό του». (Λουκ. 10:2· Μαλ. 4:5, 6) Ο Ιησούς επέλεξε στην αρχή 12 και κατόπιν 70 από τους μαθητές του, τους έδωσε συγκεκριμένες οδηγίες και τους έστειλε να κηρύξουν το συναρπαστικό άγγελμα: «Η βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει». Όσο δε για τον ίδιο τον Ιησού, διαβάζουμε: «Αφού . . . τελείωσε τις οδηγίες που έδινε στους δώδεκα μαθητές του, αναχώρησε από εκεί για να διδάξει και να κηρύξει στις πόλεις τους».​—Ματθ. 10:5-7· 11:1· Λουκ. 10:1.

4. Με ποιον τρόπο ήταν ο Παύλος μιμητής του Ιησού Χριστού;

4 Ο Ιησούς ήταν τέλειο παράδειγμα ζήλου και αφοσίωσης για όλους τους ακολούθους του. Αυτό ήθελε να τονίσει ο απόστολος Παύλος όταν παρότρυνε τους ομοπίστους του: «Να γίνεστε μιμητές μου, όπως είμαι και εγώ του Χριστού». (1 Κορ. 11:1) Με ποιον τρόπο ήταν ο Παύλος μιμητής του Χριστού; Πρωτίστως με το να δαπανάται ακούραστα στο κήρυγμα των καλών νέων. Στις επιστολές που έγραψε προς διάφορες εκκλησίες, βρίσκουμε εκφράσεις όπως «να μη χασομεράτε στις ασχολίες σας», «να υπηρετείτε τον Ιεχωβά ως δούλοι», “να έχετε πάντοτε πολλά να κάνετε στο έργο του Κυρίου” και «οτιδήποτε κάνετε, να εργάζεστε σε αυτό ολόψυχα όπως για τον Ιεχωβά». (Ρωμ. 12:11· 1 Κορ. 15:58· Κολ. 3:23) Ο Παύλος δεν ξέχασε ποτέ τη συνάντησή του με τον Κύριο Ιησού Χριστό καθ’ οδόν προς τη Δαμασκό, καθώς και τα λόγια του Ιησού τα οποία θα πρέπει να του διαβίβασε ο μαθητής Ανανίας: «Αυτός είναι για εμένα σκεύος εκλεγμένο, για να φέρει το όνομά μου στα έθνη καθώς και σε βασιλιάδες και στους γιους του Ισραήλ».​—Πράξ. 9:15· Ρωμ. 1:1, Γαλ. 1:16.

«Ο Ιδιαίτερα Ευπρόσδεκτος Καιρός»

5. Τι υποκινούσε τον Παύλο να επιτελεί τη διακονία του με ζήλο;

5 Καθώς διαβάζουμε το βιβλίο των Πράξεων, σίγουρα παρατηρούμε το θάρρος και το ζήλο που επέδειξε ο Παύλος επιτελώντας τη διακονία του. (Πράξ. 13:9, 10· 17:16, 17· 18:5) Ο Παύλος αναγνώριζε τη σπουδαιότητα των καιρών στους οποίους ζούσε. Ο ίδιος είπε: «Ορίστε! Τώρα είναι ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός. Ορίστε! Τώρα είναι η ημέρα της σωτηρίας». (2 Κορ. 6:2) Προγενέστερα, ο ευπρόσδεκτος καιρός για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους οι εξόριστοι που βρίσκονταν στη Βαβυλώνα ήταν το 537 Π.Κ.Χ. (Ησ. 49:8, 9) Αλλά σε τι αναφερόταν εδώ ο Παύλος; Τα συμφραζόμενα μας βοηθούν να καταλάβουμε τι είχε στο νου του.

6, 7. Ποια μεγάλη τιμή έχει δοθεί στους χρισμένους Χριστιανούς σήμερα, και ποιοι συνεργάζονται με τους χρισμένους;

6 Νωρίτερα στην επιστολή του, ο Παύλος μίλησε για μια μεγάλη τιμή που δόθηκε στον ίδιο και στους χρισμένους συγχριστιανούς του. (Διαβάστε 2 Κορινθίους 5:18-20) Εξήγησε ότι είχαν κληθεί από τον Θεό για έναν συγκεκριμένο σκοπό​—να επιτελέσουν «τη διακονία της συμφιλίωσης», παρακαλώντας τους ανθρώπους να “συμφιλιωθούν με τον Θεό”, δηλαδή να αποκαταστήσουν τη φιλία ή τις ειρηνικές σχέσεις μαζί Του.

7 Αφότου έλαβε χώρα ο στασιασμός στην Εδέμ, όλη η ανθρωπότητα είναι αποξενωμένη και αποχωρισμένη από τον Ιεχωβά. (Ρωμ. 3:10, 23) Αυτή η αποξένωση έχει βυθίσει την ανθρωπότητα γενικά σε πνευματικό σκοτάδι, με επακόλουθο τα παθήματα και το θάνατο. «Γνωρίζουμε ότι όλη μαζί η δημιουργία στενάζει και πονάει μέχρι τώρα», έγραψε ο Παύλος. (Ρωμ. 8:22) Αλλά ο Θεός έχει κάνει βήματα για να παρακινήσει, στην ουσία να “παρακαλέσει”, τους ανθρώπους να επιστρέψουν σε αυτόν, ή αλλιώς να συμφιλιωθούν μαζί του. Αυτή ήταν η διακονία που ανατέθηκε εκείνη την εποχή στον Παύλο και στους χρισμένους συγχριστιανούς του. Εκείνος ο «ευπρόσδεκτος καιρός» μπορούσε να αποδειχτεί “ημέρα σωτηρίας” για όσους έθεταν πίστη στον Ιησού. Όλοι οι χρισμένοι Χριστιανοί και οι σύντροφοί τους, τα «άλλα πρόβατα», οι οποίοι συνεργάζονται με αυτούς, συνεχίζουν να προσκαλούν ανθρώπους να ωφεληθούν από τον “ευπρόσδεκτο καιρό”.​—Ιωάν. 10:16.

8. Τι είναι αυτό που κάνει την έκκληση για συμφιλίωση αξιοθαύμαστη;

8 Αυτό που κάνει την έκκληση για συμφιλίωση ακόμη πιο αξιοθαύμαστη είναι το γεγονός ότι, αν και το χάσμα ήταν αποκλειστικά μονόπλευρο​—το προκάλεσε ο άνθρωπος με το στασιασμό του στην Εδέμ—​ο ίδιος ο Θεός ανέλαβε την πρωτοβουλία να το γεφυρώσει. (1 Ιωάν. 4:10, 19) Με ποιον τρόπο; Ο Παύλος απάντησε: «Ο Θεός, μέσω του Χριστού, συμφιλίωνε με τον εαυτό του έναν κόσμο, χωρίς να λογαριάζει σε αυτούς τα παραπτώματά τους, και εμπιστεύτηκε σε εμάς το λόγο της συμφιλίωσης».​—2 Κορ. 5:19· Ησ. 55:6.

9. Τι έκανε ο Παύλος θέλοντας να δείξει την εκτίμησή του για το έλεος του Θεού;

9 Προμηθεύοντας τη λυτρωτική θυσία, ο Ιεχωβά κατέστησε εφικτή για όσους ασκούν πίστη τη συγχώρηση των παραπτωμάτων τους και την αποκατάσταση της φιλίας ή των ειρηνικών σχέσεων μαζί του. Επιπρόσθετα, έστειλε τους εντεταλμένους του για να παρακινήσουν τους ανθρώπους παντού να κάνουν ειρήνη μαζί του ενόσω είχαν τη δυνατότητα. (Διαβάστε 1 Τιμόθεο 2:3-6) Αντιλαμβανόμενος το θέλημα του Θεού και αναγνωρίζοντας τους καιρούς στους οποίους ζούσε, ο Παύλος αναλώθηκε άοκνα στη «διακονία της συμφιλίωσης». Ο Ιεχωβά δεν έχει αλλάξει το θέλημά του. Εξακολουθεί να προσφέρει και σήμερα το χέρι του. Τα λόγια που είπε ο Παύλος, «τώρα είναι ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός» και «τώρα είναι η ημέρα της σωτηρίας», εξακολουθούν να ισχύουν. Τι ελεήμων και συμπονετικός Θεός είναι ο Ιεχωβά!​—Έξοδ. 34:6, 7.

Να Μη «σας Διαφύγει ο Σκοπός Της»

10. Τι έχει σημάνει «η ημέρα της σωτηρίας» για τους χρισμένους Χριστιανούς, τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα;

10 Οι πρώτοι που ωφελήθηκαν από αυτή την έκφραση παρ’ αξία καλοσύνης ήταν όσοι βρίσκονταν «σε ενότητα με τον Χριστό». (2 Κορ. 5:17, 18) Για αυτούς, «η ημέρα της σωτηρίας» άρχισε την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ. Έκτοτε, έχει ανατεθεί σε αυτά τα άτομα η διακήρυξη “του λόγου της συμφιλίωσης”. Σήμερα, το υπόλοιπο των χρισμένων Χριστιανών εξακολουθούν να επιτελούν «τη διακονία της συμφιλίωσης». Αναγνωρίζουν ότι οι τέσσερις άγγελοι τους οποίους είδε ο απόστολος Ιωάννης σε προφητικό όραμα “κρατούν σφιχτά τους τέσσερις ανέμους της γης, για να μη φυσήξει άνεμος πάνω στη γη”. Επομένως, «η ημέρα της σωτηρίας» και «ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός» εξακολουθούν να υφίστανται. (Αποκ. 7:1-3) Ως εκ τούτου, από τις αρχές του 20ού αιώνα, το χρισμένο υπόλοιπο έχει επιδοθεί με ζήλο στη «διακονία της συμφιλίωσης» ως τα πέρατα της γης.

11, 12. Στις αρχές του 20ού αιώνα, πώς έδειξαν οι χρισμένοι Χριστιανοί ότι είχαν επίγνωση των καιρών; (Βλέπε την εικόνα στη σελίδα 15.)

11 Παραδείγματος χάρη, όπως αναφέρεται στο βιβλίο Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά​—Διαγγελείς της Βασιλείας του Θεού, στο κατώφλι του 20ού αιώνα «ο Κ. Τ. Ρώσσελ και οι σύντροφοί του είχαν την πεποίθηση ότι βρίσκονταν σε καιρό θερισμού και ότι οι άνθρωποι έπρεπε να ακούσουν την αλήθεια που φέρνει απελευθέρωση». Τι έκαναν για αυτό; Συνειδητοποιώντας ότι βρίσκονταν σε καιρό θερισμού, έναν “ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο καιρό”, αυτοί οι αδελφοί δεν αρκέστηκαν απλώς στο να προσκαλούν τους ανθρώπους να έρθουν σε κάποια θρησκευτική σύναξη. Αυτό άλλωστε το έκανε από παλιά και ο κλήρος του Χριστιανικού κόσμου. Απεναντίας, εκείνοι οι χρισμένοι Χριστιανοί άρχισαν να διερευνούν άλλους πρακτικούς τρόπους για τη διάδοση των καλών νέων. Μεταξύ άλλων, χρησιμοποίησαν σοφά τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις για να προωθήσουν το έργο τους.

12 Για να διαδώσει τα καλά νέα της Βασιλείας, αυτή η μικρή ομάδα ζηλωτών διακόνων χρησιμοποίησε φυλλάδια, βιβλιάρια, περιοδικά και βιβλία. Επίσης, ετοίμαζαν κηρύγματα και άρθρα τα οποία διένεμαν μέσω ενός γραφείου τύπου σε χιλιάδες εφημερίδες. Μετέδιδαν Γραφικά προγράμματα μέσω εθνικών και διεθνών ραδιοφωνικών δικτύων. Παρήγαγαν και χρησιμοποίησαν κινηματογραφική ταινία με συγχρονισμένες ηχογραφήσεις, ακόμη και πριν αρχίσουν να προβάλλονται για το κοινό ταινίες με ενσωματωμένο ήχο από τη βιομηχανία του κινηματογράφου. Τι αποτέλεσμα είχε αυτός ο αμείωτος ζήλος; Σήμερα υπάρχουν περίπου εφτά εκατομμύρια άτομα που έχουν ανταποκριθεί στο άγγελμα «Συμφιλιωθείτε με τον Θεό» και συμμετέχουν στη διακήρυξή του. Πράγματι, εκείνοι οι υπηρέτες του Ιεχωβά ήταν εξαιρετικά παραδείγματα ζήλου παρά τους περιορισμούς που είχαν εξαιτίας των περιστάσεών τους.

13. Ποιο σκοπό του Θεού πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά;

13 Η δήλωση του Παύλου, «τώρα είναι ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός», εξακολουθεί να ισχύει. Εμείς που έχουμε γευτεί την παρ’ αξία καλοσύνη του Ιεχωβά είμαστε ευγνώμονες για το ότι μας έχει δοθεί η ευκαιρία να ακούσουμε και να δεχτούμε το άγγελμα της συμφιλίωσης. Αντί να επαναπαυόμαστε σε αυτό, παίρνουμε στα σοβαρά τα επόμενα λόγια του Παύλου: «Σας ικετεύουμε επίσης να μη δεχτείτε την παρ’ αξία καλοσύνη του Θεού και σας διαφύγει ο σκοπός της». (2 Κορ. 6:1) Ο σκοπός της παρ’ αξία καλοσύνης του Θεού είναι να “συμφιλιώσει με τον εαυτό του έναν κόσμο” μέσω του Χριστού.​—2 Κορ. 5:19.

14. Ποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται σε πολλές χώρες;

14 Τυφλωμένοι από τον Σατανά, οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι αποξενωμένοι από τον Θεό και να έχουν άγνοια του σκοπού της παρ’ αξία καλοσύνης του Θεού. (2 Κορ. 4:3, 4· 1 Ιωάν. 5:19) Ωστόσο, οι επιδεινούμενες παγκόσμιες συνθήκες έχουν κάνει πολλούς να ανταποκρίνονται θετικά όταν τους δείχνουμε ότι η αποξένωση από τον Θεό αποτελεί τη ρίζα της κακίας και των παθημάτων του ανθρώπου. Ακόμη και σε χώρες όπου οι περισσότεροι έχουν δείξει απάθεια για το κήρυγμά μας, πολλοί δέχονται τώρα τα καλά νέα και κάνουν ενέργειες για να συμφιλιωθούν με τον Θεό. Αντιλαμβανόμαστε εμείς, λοιπόν, ότι τώρα είναι ο καιρός για να επιδοθούμε με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο στη διακήρυξη της ικεσίας «Συμφιλιωθείτε με τον Θεό»;

15. Αντί να κηρύττουμε ένα άγγελμα που απλώς φτιάχνει τη διάθεση, τι θέλουμε να μάθουν οι άνθρωποι παντού;

15 Το έργο μας δεν περιλαμβάνει απλώς το να πούμε στους ανθρώπους ότι, αν στραφούν στον Θεό, εκείνος θα τους βοηθάει να λύνουν όλα τα προβλήματά τους και έτσι θα νιώθουν καλύτερα. Αυτό ακριβώς επιζητούν πολλοί εκκλησιαζόμενοι, και οι εκκλησίες του Χριστιανικού κόσμου είναι πολύ πρόθυμες να ικανοποιήσουν αυτή την επιθυμία. (2 Τιμ. 4:3, 4) Ο σκοπός της διακονίας μας δεν είναι αυτός. Τα καλά νέα που κηρύττουμε εμείς λένε ότι ο Ιεχωβά, υποκινούμενος από την αγάπη του, είναι πρόθυμος να συγχωρήσει τα παραπτώματα μέσω του Χριστού. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι μπορούν να σπάσουν τα δεσμά της αποξένωσης και να συμφιλιωθούν με τον Θεό. (Ρωμ. 5:10· 8:32) «Ο ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος καιρός», όμως, πλησιάζει γοργά στο τέλος του.

«Να Φλέγεστε με το Πνεύμα»

16. Πού οφειλόταν το θάρρος και ο ζήλος του Παύλου;

16 Πώς μπορούμε, λοιπόν, να αναπτύξουμε και να διατηρήσουμε το ζήλο μας για την αληθινή λατρεία; Μερικοί μπορεί να είναι εκ φύσεως ντροπαλοί ή λιγομίλητοι και να δυσκολεύονται να είναι εκδηλωτικοί ή κοινωνικοί. Ωστόσο, είναι καλό να θυμόμαστε ότι ο ζήλος δεν είναι απλώς η εξωτερίκευση των συναισθημάτων ή του ενθουσιασμού, ούτε εξαρτάται από το χαρακτήρα κάποιου. Ο Παύλος επισήμανε ποιος είναι ο κύριος παράγοντας όταν παρότρυνε τους συγχριστιανούς του: «Να φλέγεστε με το πνεύμα». (Ρωμ. 12:11) Το πνεύμα του Ιεχωβά συνέβαλε καθοριστικά στο θάρρος και στην εγκαρτέρηση που επέδειξε ο απόστολος στο έργο κηρύγματος. Από τη στιγμή που κλήθηκε από τον Ιησού μέχρι την τελική του φυλάκιση και το μαρτυρικό του θάνατο στη Ρώμη​—μια περίοδος 30 και πλέον ετών—​ο ζήλος του δεν κάμφθηκε. Ο Παύλος απέβλεπε πάντοτε στον Θεό, ο οποίος μέσω του πνεύματος τού έδινε την απαραίτητη δύναμη. «Για όλα τα πράγματα έχω τη δύναμη χάρη σε αυτόν που μου δίνει δύναμη», είπε. (Φιλιπ. 4:13) Πόσο θα ωφεληθούμε αν διδαχτούμε από το παράδειγμά του!

17. Πώς μπορούμε να “φλεγόμαστε με το πνεύμα”;

17 Η φράση «να φλέγεστε» αποτελεί απόδοση της λέξης ζέοντες του πρωτότυπου κειμένου, η οποία στην κυριολεξία σημαίνει «βράζοντας». Για να συνεχίσει να βράζει το νερό στην κατσαρόλα, χρειάζεται μια σταθερή πηγή θερμότητας. Παρόμοια και εμείς, για να “φλεγόμαστε με το πνεύμα”, χρειαζόμαστε τη συνεχή ροή του πνεύματος του Θεού. Για να τη διασφαλίσουμε, πρέπει να αξιοποιούμε όλες τις προμήθειες που παρέχει ο Ιεχωβά προκειμένου να μας ενισχύει πνευματικά. Αυτό σημαίνει να παίρνουμε στα σοβαρά την οικογενειακή και την εκκλησιαστική λατρεία μας​—δηλαδή να είμαστε τακτικοί ως προς την προσωπική και την οικογενειακή μελέτη, την προσευχή και την παρακολούθηση των συναθροίσεων με τους συγχριστιανούς μας. Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε μέσα μας τη «φωτιά» που θα μας κάνει να συνεχίζουμε να “βράζουμε” έτσι ώστε να “φλεγόμαστε με το πνεύμα”.​—Διαβάστε Πράξεις 4:20· 18:25.

18. Ως αφιερωμένοι Χριστιανοί, σε ποιο σκοπό πρέπει να παραμένουμε επικεντρωμένοι;

18 Ένα άτομο που είναι αφιερωμένο σε κάποιον σκοπό παραμένει επικεντρωμένο σε αυτόν και δεν αποπροσανατολίζεται ούτε παραιτείται εύκολα από την επιδίωξη αυτού του σκοπού. Εφόσον είμαστε αφιερωμένοι Χριστιανοί, σκοπός μας είναι να κάνουμε οτιδήποτε θέλει ο Ιεχωβά, όπως έκανε και ο Ιησούς. (Εβρ. 10:7) Σήμερα, το θέλημα του Ιεχωβά είναι να συμφιλιωθούν μαζί του όσο το δυνατόν περισσότεροι. Έτσι λοιπόν, μιμούμενοι τον Ιησού και τον Παύλο, ας επιδιδόμαστε με ζήλο σε αυτό το πλέον σημαντικό​—ναι, επείγον—​έργο που πρέπει να γίνει σήμερα.

Θυμάστε;

• Τι ήταν η «διακονία της συμφιλίωσης» που ανατέθηκε στον Παύλο και στους άλλους χρισμένους Χριστιανούς;

• Πώς έχει αξιοποιήσει το χρισμένο υπόλοιπο “τον ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο καιρό”;

• Πώς μπορούν οι Χριστιανοί διάκονοι να “φλέγονται με το πνεύμα”;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Ο Παύλος δεν ξέχασε ποτέ τη συνάντησή του με τον Κύριο Ιησού Χριστό