Al ñõn Jeova!

“I naj al kin nebar ko ñõn aõ Anij iomin jabrewõt ien aõ ber.”​​​—SAM 146:⁠2.

1. Ta eo ear kamakõt Devid ñõn an kine jet ian al ko ilo buk in Sam Ko?

 KE DEVID ear juõn jodrikdrik, ear lale s̃ip ko nejin jemen iomin elõñ auõ ko ilo melaj ko iturin Betleem. Ke ear lale s̃ip ko, Devid ear maroñ lo menin kõmõnmõn ko rekabwilõñlõñ an Jeova einwõt iju ko ilõñ, “kiru ko rawia i ene jemaren,” im “bao ko i mejatoto.” Joñõn an kar lap an men kein jelet e, men in ear kamakõt buruen ñõn an kine al in nebar ko ñõn Eo ear kõmõnmõn men kein rekabwilõñlõñ. Jemaroñ lo elõñ al ko Devid ear kine ilo buk in Sam Ko. *​​​—Riit Sam 8:​3, 4, 7-9.

2. (a) Ewi wãwen kajõñjõñ ko remaroñ jelet juõn armij? Kwalok juõn wanjoñok. (b) Ta eo jemaroñ katak kin kõtan eo an Devid iben Jeova jen Sam 34:​7, 8 im Sam 139:​2-8?

² Emaroñ kar ilo ien in Devid ear kakõmõnmõnlok  an kabel einwõt juõn dri kajõñjõñ. Ilo mol, joñõn an kar lukkun kabel, kar kir e bwe en kajõñjõñ kin harp eo ñõn Kiñ Saul. (Ken. 22:​29) Einwõt kajõñjõñ ko remõn im rej kainemõn armij ro ranin, kajõñjõñ ko an Devid rar kainemõn Kiñ in ear inebata. Ilo ien ko Devid ear kajõñjõñ, “Saul e ar ainemõn, im mour wõt.” (1 Sam. 16:​23) Ñõn ranin, al ko me dri kajõñjõñ im dri jeje al in ear kine, rej buñbuñ wõt. Baj lemnok mõk! Ranin, elõñlok jen 3,000 yiõ ko elikin an kar Devid lotak, elõñ million armij ro im eoktõk wãwen ko ibeir im rej jokwe ijoko otemjej, ekkã air riit sam ko an Devid ñõn air bõk kainemõn im bwe en or air kejatrikrik.​​​—2 Kron. 7:6; riit Sam 34:​7, 8; 139:​2-8; Amos 6:​5, UBS.

Aurõkin Kajõñjõñ ilo Kabuñ eo Emol

3, 4. Ilo ien ko an Devid, ta karõk ko kar kõmõni ñõn kajõñjõñ im al ko rekwojarjar?

³ Devid ear kabel im ear kajerbal kabel in an ilo wãwen eo emõntata, im ej ñõn an nebar Jeova. Elikin an kar erom kiñ in Israel, Devid ear karõk bwe jerbal ko ilo tempel eo en kitibuj kajõñjõñ ko raibujuij. Ian aolep dri Livai ro im rar bõk kwonair ilo jerbal ko ilo tempel eo, kar jitõñ elõñlok jen 4,000 dri Livai ro ñõn air “nebar Jeova kin ken kajõñjõñ,” im ian rein ear or 288 kar “katakin ir ilo al ñõn Jeova, ir otemjej rej kabel.”​​​—1 Kron. 23:​3, 5; 25:⁠7.

⁴ Devid mõke ear kine elõñ ian al ko dri Livai ro rar kajõñjõñ im al kaki. Nan ko rar roñ emaroñ kar jelet buruen jabrewõt dri Israel ro im rar bõk jerammõn eo ñõn air ber ilo ien ko kar al kin sam ko an Devid. Tokelik, ke kar bõklok tibtib in kalimur eo ñõn Jerusalem, “Devid e ar ba ñõn ro re utiejtata ian ro dri Livai bwe ren kajutõk ro jeir im jãtir dri al, im ibeir ken kajõñjõñ ko, salteri ko im arp ko im simbal ko, en lap air kajõñjõñ im koutiej ainikeir kin lõñliñ.”​​​—1 Kron. 15:⁠16.

5, 6. (a) Etke ear lap air kaurõk kajõñjõñ im al ilo ien iroij eo an Devid? (b) Ewi wãwen ar jela bwe kajõñjõñ im al rar aurõk ilo ien kabuñ eo an dri Israel ro etto?

⁵ Etke kar lukkun kaurõk kajõñjõñ im al ilo ran ko an Devid? Emaroñ ke bwe kiñ eo ear juõn dri kajõñjõñ? Jaab, ear or bar juõn un im kar kwaloke elõñ buki yiõ ko tokelik ke Kiñ eo ewãnik Hezekaia ear bar jino kajutõk jerbal ko ilo tempel eo. Ilo 2 Kronikel 29:25 ej ba: “[Hezekaia] e ar likit ro dri Livai ilo imõn Jeova, im ibeir simbal ko im salteri ko, im arp ko, ekar ñõn kien Devid, bareinwõt kien Gad dri lolo an kiñ eo, im an Netan dri kanan eo; bwe nan in jiroñ eo jen Jeova kin dri kanan ro An.”

⁶ Aet, ikijen dri kanan ro, Jeova ear jiroñ dri korijer ro an ñõn air nebar e kin al. Dri al ro rar jab aikwij kõmõni erro ko me dri Livai ro jet rar aikwij kõmõni bwe en maroñ bwe ien ñõn air kine al ko im kamelmeli.​​​—1 Kron. 9:​33.

7, 8. Ikijen ar al kin al in kwelok ko, ta men eo elaplok an aurõk jen an juõn kabel ilo an al?

⁷ Bwelen kwomaroñ ba, ‘Ijela bwe ijamin kar uan ro rekabel in kajõñjõñ ak al ilo tempel eo!’ Bõtab, ejjab aolep dri Livai ro rar kabel ilo air kajõñjõñ. Ekkar ñõn 1 Kronikel 25:​8, ear bareinwõt or “dri katak” ro. Bareinwõt, ekaitoktoklimo ñõn jela bwe emaroñ kar or ro ibwiljin bwij ko jet bwijjin Israel me rar kabel ilo air kajõñjõñ im al, bõtab Jeova ear jitõñ dri Livai ro ñõn air lolorjake kajõñjõñ ko. Jemaroñ liki bwe meñe dri Livai ro rar “dri kaki” ak “dri katak” ro kin kajõñjõñ, aolepen rein retiljek rar kate ir joñõn wõt air maroñ ñõn kajejite jerbal eo air.

⁸ Ear lukkun emõn kajõñjõñ im al iben  Devid im ear kabel ilo men in. Bõtab, an juõn armij kabel ej ke men eo wõt eaurõk iben Anij? Ilo Dri Kolosse 3:​23, UBS, Paul ear je: “Ilo men otemjej komij kõmmõni, komin kõmmõni kin aoleben buruõmi, einwõt ñe komij kõmmõne ñõn Iroij, im jab ñõn armij.” Ennan eo ealikar: Men eo eaurõk ej bwe jej al kin ‘aoleben buruer’ ñõn nebar Jeova.

Karõk eo kin Kajõñjõñ Elikin Ran ko an Devid

9. Kwalok kin ta eo kwomaroñ kar lo im roñ elañe kwar ber ilo ien aje tempel eo iomin ien iroij eo an Solomon.

⁹ Ilo ien iroij eo an Solomon, kajõñjõñ im al rar lap an aurõk ilo kabuñ eo emol. Ilo ien aje tempel eo, ear or juõn kumi elap in dri kajõñjõñ ro, im ear kitibuj 120 armij ro im rar uk jilil ko. (Riit 2 Kronikel 5:​12.) Baibel eo ej jiroñ kij bwe “ro dri jilil [aolepeir rar jerbal in pris] im ro dri al rar einwõt juõn im kõmõn juõn wõt ainiken in roñjake ilo nebar im kamolol Jeova . . . Bwe Ej emõn; bwe tiriamokake eo An ej ber ñõn in drio.” Ilo ien eo ear elaj ainiken ko kin lõñliñ, “ej obrõk mweo kin juõn kõro,” ñõn kalikar bwe Jeova ear buñburuen. Emaroñ kar lap an kairujruj im kabwilõñlõñ ñõn roñjake an aolep jilil ko im elõñ tausan dri al ro kon ainikeir ñõn dron.​​​—2 Kron. 5:​13.

10, 11. Ta eo ej kalikar bwe dri Kristian ro jinoin rar kajerbal kajõñjõñ ilo ien air kabuñ?

¹0 Dri Kristian ro jinoin rar bareinwõt kajerbal kajõñjõñ ilo ien air kabuñ. Kinke rar iion matõrtõr im elõñ abañ ko jet, ekkã an kar jab emõn wãwen ko ibeir ke rar kwelok iben dron. Kin men in, rar kwelok iben dron ilo jet ian moko imweir im jab ilo imõn kaber ko ak tempel ko. Meñe eindrein, dri Kristian rein rar nebar Anij ilo al.

¹1 Dri jilik Paul ear rejañ dri Kristian man ro ilo Kolosse: “Komin al kin Psalm ko, al in nebar ko, im al ko rekkwojarjar; komin al ñõn Anij kin buruen kammolol.” (Kol. 3:​16, UBS) Elikin air kar likit Paul im Sailas ilo jikin kalbuj eo, irro ear jino “jar, im al nan in wijtake Anij,” meñe ear ejelok ibeirro juõn buk in al. (Jerb. 16:​25) Elañe kwonaj ber ilo jikin kalbuj, jete ian al in kwelok ko ar emwij am kiili im kwomaroñ al kaki?

12. Ewi wãwen jemaroñ kwalok bwe jej kile kin aurõkin al in kwelok ko ar?

¹² Kinke al im kajõñjõñ raurõk ilo ien ar kabuñ, emõn bwe jen kajitõkin kij mõke: ‘Ij ke kaurõk men kein ilo juõn wãwen ekkar? Ij ke kate iõ ñõn aõ mõkõj ñõn ien kwelok ko im ien kwelok ko relap bwe in maroñ kobalok iben ro jeiõ im jãtiõ ilo al in kebellok eo, inem ij ke al jen buruõ? Ij ke rejañ ajiri ro nejiõ bwe ren jab watõk ien al in kebellok ko ñõn Jikuul in Kwalok Nan eo an Kristian im ien Katak in Imõniaroñroñ eo bwe en ien air drioij ñõn nabõj im kakije?’ Al ej mõtõn kabuñ eo ar. Aet, meñe jej “dri kaki” ak “dri katak” ro kin al, kij aolep jemaroñ im jej aikwij koba iben dron im al ñõn nebar Jeova.​​​—Keiri 2 Dri Korint 8:​12, UBS.

Ke Ien ko Rej Oktõk, Aikwij ko Rej Oktõk

13, 14. Etke ej juõn men aurõk ñõn ar al jen buruer ilo kwelok ko ar? Kwalok juõn wanjoñok.

¹³ Elõñlok jen jibuki yiõ ko remotlok, Imõniaroñroñ eo ear kemelele kin juõn ian un ko unin an aurõk al in kwelok ko ar. Ear ba: “Ar al kin mol eo ej wãwen eo emõn ñõn kõmõn bwe en tõbar lemnok im buruen armij ro an Anij.” Elõñ ian nan ko ilo al ko ar rej berber ion eon ko ilo Baibel, inem ar jela kin nan ko ilo jet ian al ko ar emaroñ juõn wãwen emõntata ñõn kõmõn bwe mol eo en tõbar buruer. Ekkã an ro im rej kab kobatok ilo ien kwelok ko ar rar roñjake  an congregation eo al, men in ear lap an jelet burueir.

¹⁴ Juõn jota ilo yiõ eo 1869, ke C. T. Russell ej jeblak ñõn mweo imõn jen jikin jerbal eo an, ear roñ an armij ro al ilo juõn rum ilõlin juõn im. Mokta jen ien in, ear bõk lemnok eo bwe ejamin naj lo mol eo kin Anij, inem ear bebe ñõn an lelok aolepen an ñõn business eo an. Kar lemnok eo an in bwe elañe ej koorlok jããn, inem enaj maroñ jibõñ armij ro rej ber ilo aikwij meñe ejjab maroñ jibõñ ir ñõn katak kin mol eo kin Anij. Ke Brother Russell ear dreloñ ñõn rum eo me ebõñõlñõl im etton, ear kile bwe armij ro ie rar kabuñ. Ear jijõt im roñjake air kwalok katak ko. Tokelik, ear je bwe men eo ear roñ ilo boñin eo “ear bwe ñõn an bar kakajur tõmak eo [an] ilo Baibel eo me Anij ear kakõrmole ikijen jibõñ jen Anij.” Kwoj ke kile bwe men eo ear kareel Brother Russell ñõn kwelok eo kar an armij ro al?

15. Ta juõn ian oktõk ko kar kõmõni kin melele eo ar im ej kõmõn bwe en juõn menin aikwij ñõn ar kõkãle buk in al eo?

¹⁵ Jen ien ñõn ien, jej kõmõn oktõk ko kin an emõnlok ar melele kin Baibel eo. Ilo Jabõn Kennan Ko 4:​18 ej ba: “A ial an ro dru wãnik ej einwõt maram ilo ien rantak, eo ej maramlok wõt ñõn ran e wãppen.” An maramlok melele ko ar ej bareinwõt jelet nan ko ilo buk in al eo. Iomin 25 yiõ ko remotlok, Dri Kennan ro an Jeova ilo elõñ ailiñ ko rej lõñliñ ilo air kajerbale buk in al eo naetan Al Al in Nebar Ko. * Ilo yiõ ko elikin kar kõmõne buk in, ear alikarlok melele eo ar kin elõñ katak ko, inem jet ian nan ko jar kajerbali mokta ejoko ar kajerbali kiõ. Ñõn wanjoñok, jen ar ba bwe naj “kamol an jime” etan Jeova, jej ba bwe naj “kokwojarjar” etan. Alikar, kin an or kajime ko kin katak ko, ej juõn menin aikwij ñõn bareinwõt kõkãle buk in al eo ar.

16. Ewi wãwen buk in al eo ar ekãl enaj jibõñ kij ñõn lor nan in kakabilek eo an Paul ilo Dri Epesõs 5:​19?

¹⁶ Kin un in im un ko jet, Kumi eo Ej Tel Dri Kennan ro an Jeova ear kamelim air kõmõne buk in al eo ekãl naetan Al ñõn Jeova. * Kar kadriklok oran al ko ilo buk in al eo ar ekãl ñõn 135 al ko. Kinke eietlok oran al ko jej aikwij katak kaki, jenaj maroñ kiili nan ko ilo jet ian al ko rekãl. Men in ej errã iben nan in kakabilek eo an Paul ilo Dri Epesõs 5:​19, UBS.​​​—Riit.

Kwomaroñ Kwalok Am Kamolol

17. Ta lemnok ko remaroñ jibõñ kij ñõn ar anjo ion ar jok in al ilo ien kwelok ko kinke ejjab emõn ainikeir?

¹⁷ Jej aikwij ke kõtlok bwe ar jok kin an  jab emõn ainikeir en bõprae ar al ilo ien kwelok ko an Kristian? Lemnok mõk kin men in: Ikijen wãwen ar konono, ejjab ke mol bwe “jej otemjej tibñil”? (Jem. 3:⁠2) Meñe men in ej eindrein, ak jejjab kõtlok bwe ar jab wãppen ilo wãwen konono en bõprae kij jen ar nebar Jeova jen im ñõn im. Inem, etke jej aikwij kõtlok bwe an jab emõn ainikeir en bõprae kij jen ar nebar Jeova ilo al? Jeova, eo “E ar kõmõnmõn loñin armij,” ej mõnõnõ in roñjake ar kajerbal ainikeir ñõn ar nebar e ilo al.​​​—Ex. 4:​11.

18. Ta eo ear jibõñ elõñ ro jeer im jãter ñõn air kiili al ko rekãl?

¹⁸ CD in al in kajõñjõñ ko rekãl rar jibõñ elõñ ro jeer im jãter ñõn air katak al ko rekãl. Ar roñjake kajõñjõñ kein enaj lap air kalõñliñ kij. Elañe emakijkij am roñjaki ilo mweo imõm im al jen buk in al eo am, men in enaj jibõñ yuk ñõn am kiili nan ko im kõmõn bwe kwon beran in al ilo Imõn Kwelok eo.

19. Ta buñten ne ko rej kõmõni ñõn kapoji kajõñjõñ ko ñõn al in kwelok ko ar?

¹⁹ Ebiruru ñõn ar jab lukkun lemnok kin kajõñjõñ ko rej jo mokta jen an jino brokraam ko ilo ien kwelok ko ar relap. Bõtab, ear kitibuj elap jerbal ñõn air kepoj kajõñjõñ kein. Elikin kar kãlet kajõñjõñ ko, rar aikwij karõk note ko bwe ren jejit ñõn an dri kajõñjõñ ro 64 kajõñjõñ kaki. Dri kajõñjõñ rein rar jolok elõñ auõ ko ñõn air etali kinke renaj aikwij kamelmel kake mokta jen air jino kanne ilo jikin kanne eo ilo Patterson me ej ber ilo New York. Joñoul ian rein jeer im jãter rejjab jokwe ilo Amerika. Rein aolep rej watõke bwe ej juõn jerammõn elap ñõn air maroñ bõk kwonair ñõn kõmõn kajõñjõñ ko raibujuij ñõn kwelok ko ar. Jemaroñ kwalok ar kamolol kin kate eo air ilo ar mõkõj im jijõt im roñjake kajõñjõñ eo me kar kapoje, ñe chairman eo ilo kwelok ko ar relap ej rejañ kij ñõn ar kõmõne men in.

20. Ta eo kwoj beek in kõmõne?

²⁰ Jeova ej roñjake al ko ar ñõn nebar e. Elap air aurõk ñõn e. Jemaroñ kamõnõnõik e ilo ar al kin aolepen buruer ilo ien kwelok ko. Aet, meñe jej kabel ilo al ak jej katak wõt, jen “al ñõn Jeova!”​​​—Sam 104:⁠33.

[Footnotes]

Ewi Lemnok eo Am?

• Ta wanjoñok ko jen ien ko etto rej kwalok bwe al im kajõñjõñ raurõk ilo ar kabuñ?

• Ewi wãwen ar bokake nan in jiroñ eo an Jisõs ilo Matu 22:37 ej ekkejellok iben ar al jen aolepen buruer al in kwelok ko?

• Ta jet ian wãwen ko jemaroñ kwalok ar kamolol kin al in kwelok ko?

[Study Questions]

[Caption on page 23]

Kwoj ke rejañ ajiri ro nejõm bwe ren jab emakõt ilo ien al ko elañe ejjab juõn menin aikwij?

[Caption on page 24]

Kwoj ke katak im kiili al ko ar rekãl ilo mweo imõm?