Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Kʼaaynakoʼon tiʼ Jéeoba

Kʼaaynakoʼon tiʼ Jéeoba

Kʼaaynakoʼon tiʼ Jéeoba

«Yaan in kʼayik kʼaayoʼob tiʼ in [Dios] kaʼalikil tsʼakaʼanen.» (SAL. 146:2)

1. ¿Baʼax péeks David u tsʼíibt jujunpʼéel kʼaayoʼob?

DAVIDEʼ yaʼab horaʼob tu máansaj táan u kanáantik u taamanoʼob u taata naatsʼ tiʼ u kaajil Belén. Le táan u kanáantikoʼoboʼ tu jach ilaj le eekʼoʼoboʼ, «u baʼalcheʼiloʼob kʼáax», «le chʼíichʼoʼob ku xikʼnaloʼoboʼ» yéetel uláakʼ baʼaloʼob beetaʼan tumen Dios. Yoʼolal le baʼaloʼob tu yiloʼ tu tsʼíibtaj kʼaayoʼob tiʼ Jéeoba, le Máax beet tuláakal baʼaloʼ. Le kʼaayoʼob tu tsʼíibtoʼ letiʼe k-ilik tu libroil Salmosoʼ (xokaʼak Salmo 8:3, 4, 7-9). *

2. 1) ¿Bix u yáantaj le paaxoʼ? Tsikbalt junpʼéel bixi. 2) Yoʼolal le baʼax ku yaʼalik Salmo 34:7, 8 yéetel Salmo 139:2-8, ¿bix u biskuba kaʼach David yéetel Jéeoba?

2 Maʼ xaaneʼ, teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tiʼ tu maas maʼalobkíintaj u kʼaay yéetel u paax Davidiʼ. Jach tu kanaj u pax le arpaoʼ, le oʼolaleʼ invitartaʼab utiaʼal ka paaxnak yiknal rey Saúl (Pro. 22:29). Le bix jaʼtsil u paaxoʼ tu yáantaj le rey utiaʼal u yuʼubikuba maʼalobil, jeʼex u yuʼubikuba máak ken u yuʼub junpʼéel jatsʼuts paax bejlaʼeʼ. Ken uʼuyaʼak tumen Saúl u paxik le arpaoʼ, «ku yantal u yóol yéetel ku chʼaʼik muukʼ kaʼachi, ku yuʼubikuba uts yanil» (1 Sam. 16:23). Le jatsʼuts kʼaayoʼob tu tsʼíibtoʼ láayliʼ jeʼel u yáantik máak bejlaʼeʼ. Kex tsʼoʼok u máan maas tiʼ tres mil jaʼaboʼob kuxlak Davideʼ, u millonesil máakoʼob tiʼ tuláakal le Luʼumaʼ, kex óotsiloʼob wa ayikʼaloʼobeʼ, ku xokkoʼob le salmoʼob utiaʼal u kaxkoʼob jeetsʼelil yéetel alab óolal (2 Cró. 7:6; xokaʼak Salmo 34:7, 8 yéetel 139:2-8; Amós 6:5).

Le bix u táakpajal le paax yéetel kʼaay ichil u jaajil adoracionoʼ

3, 4. ¿Baʼaxoʼob tu beetaj David utiaʼal u táakbesaʼal kʼaayoʼob utiaʼal u adorartaʼal Jéeoba?

3 Davideʼ mantatsʼ tu yilaj u tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Jéeoba yéetel le paax jach u yojel u beetoʼ. Tsʼoʼoleʼ le ka kʼuch u beet u reyil tiʼ u kaajil Israeleʼ, tu táakbesaj jatsʼuts paax ichil le meyajoʼob ku beetaʼal teʼ tabernaculooʼ. Ichil tuláakal le levitaʼob ku meyajoʼob kaʼachoʼ, yéeyaʼab 4,000 juntúulal «utiaʼal u kiʼikiʼtʼantoʼob» Jéeoba yéetel paax. Tiʼ leloʼobaʼ 288 juntúulaloʼobeʼ «kaʼansaʼanoʼob kʼaay utiaʼal Yuumtsil» (1 Cró. 23:3, 5; 25:7).

4 Yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob ku kʼayik le levitaʼob kaʼachoʼ David tsʼíibtmiloʼob. Maʼ xaaneʼ le israelitaʼob uʼuyik u paaxoʼob yéetel u kʼaayoʼob kaʼachoʼ jach ku péek u puksiʼikʼaloʼob. Le ka kʼuch u kʼiinil u bisaʼal u arcail le núuptʼaan tu kaajil Jerusalenoʼ, «tu yaʼalaj xan David tiʼ u nuukiloʼob le levitaʼob ka u kaxtoʼob ichil u chʼiʼibaloʼob j-kʼaayoʼob utiaʼal paax yéetel kiʼ óolal u nuʼukuloʼob paax jeʼel bix salterioʼob, arpaʼob, yéetel platilloʼob» (1 Cró. 15:16).

5, 6. 1) ¿Baʼaxten jach tu kʼiinil táan u reinar David ka maas joʼopʼ u meyaj le kʼaayoʼoboʼ? 2) ¿Bix k-ojéeltik le israelitaʼoboʼ jach meyajnaj kʼaayoʼob tiʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Dios?

5 ¿Baʼaxten jach tu kʼiinil táan u reinar David ka maas joʼopʼ u meyaj le kʼaayoʼoboʼ? ¿Chéen wa tumen jach jatsʼuts u yuʼubik letiʼ? Maʼatech. Baʼaxeʼ yaan uláakʼ baʼax oʼolal, jeʼex u yeʼesik le baʼax tu beetaj Ezequías le ka joʼopʼ u kaʼa adorartaʼal Jéeoba teʼ templooʼ. Tu libroil 2 Crónicas 29:25, ku yaʼalikeʼ le reyaʼ «tu tsʼáa xan levitaʼob tu [templo] Yuumtsil, u chʼaʼamajoʼob u platilloʼob, salterioʼob yéetel u citaraʼob, jeʼel bix u yaʼalmajiloʼob David yéetel Gad, [...] ku meyaj tu yiknal le [reyoʼ], yéetel [profeta] Natán. Tumen leloʼ, Yuumtsil aʼal tu chiʼ u [profetaʼob]».

6 Jeʼex túun k-ilkoʼ, yáanal u nuʼuktaj Jéeobaeʼ, le profetaʼoboʼ tu yaʼaloʼob ka nojbeʼenkúuntaʼak yéetel kʼaayoʼob. Le oʼolal le levitaʼob ku kʼaayoʼob kaʼachoʼ, maʼatech u tsʼaʼabal uláakʼ meyaj u beetoʼob utiaʼal u yantal u tiempoil u tsʼíibkoʼob kʼaayoʼob, yéetel maʼ xaaneʼ, utiaʼal u ensayaroʼob (1 Cró. 9:33).

7, 8. ¿Baʼax maas kʼaʼabéet tu yorail le kʼaayoʼoboʼ?

7 Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ: «Teneʼ maʼ in wojel kʼaayiʼ. In tuklikeʼ, wa kuxaʼanen tu kʼiinil le israelitaʼoboʼ, maʼ kin yéeybil utiaʼal ka táakpajken ichil le máaxoʼob jach u yojeloʼob kʼaayoʼ». Baʼaleʼ kʼaʼajaktoʼoneʼ maʼ tuláakal le levitaʼob jach u yojloʼob kʼaayoʼ. Tu libroil 1 Crónicas 25:8 ku yaʼalikeʼ yaan tiʼ letiʼobeʼ kaanbal ku beetkoʼob utiaʼal kʼaay. Tsʼoʼoleʼ unaj u kʼaʼajaltoʼoneʼ, kex yaan uláakʼ máaxoʼob maʼalob u paaxoʼob yéetel u kʼaayoʼob ichil uláakʼ u tribuiloʼob Israeleʼ, chéen le levitaʼob yéeyaʼaboʼob tumen Jéeobaoʼ. Tuláakloʼob, kex jach maʼalob u kʼaayoʼob wa kex kaanbal ku beetikoʼobeʼ, tu jach tsʼáaj u yóoloʼobiʼ.

8 Kex David jach u yojel paax yéetel jach utstuyicheʼ, maʼ unaj k-tukultik wa letiʼe baʼax maas kʼaʼabéet tu táan Jéeobaoʼ. Salmo 33:3 ku yaʼalik: «¡Maʼalob paaxneneʼex le ken a kiʼikiʼtʼanteʼex [Jéeoba]!». Jeʼex túun k-ilkoʼ, le baʼax jach kʼaʼabéet ken k-nojbeʼenkúunt Jéeobaoʼ, letiʼe u beetik máak u maas maʼalobil ku páajtaloʼ.

Le bix meyajnajik le paax yéetel le kʼaayoʼ

9. ¿Baʼax tsʼoʼok k-ilik yéetel k-uʼuyik kaʼach wa tiaʼanoʼon le ka kʼuʼub le templo tumen Salomonoʼ?

9 Teʼ kʼiinoʼob táan u reinar Salomonoʼ, le paaxoʼ jach meyajnaj xan utiaʼal u adorartaʼal Jéeoba. Jeʼex le ka kʼuʼub le templooʼ, paaxnaj junpʼéel orquestaiʼ, ichileʼ 120 máaxoʼob tu paaxoʼob u trompetaʼobiʼ (xokaʼak 2 Crónicas 5:12). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ tuláakal le sacerdoteʼob, le paaxnajoʼob yéetel le kʼaaynajoʼoboʼ, «tu paxajoʼob mejen campanaʼob, platilloʼob yéetel tuláakal u jejeláasil paaxoʼob kaʼalikil táan u kʼaʼayal». Ichil u kʼaayoʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «kiʼikiʼtʼanteʼex Yuumtsil, tumen letiʼeʼ uts, tumen minaʼan xuʼulul tiʼ u yaakunaj». Le ka tsʼoʼok u paaxoʼob yéetel u kʼaayoʼobeʼ, «u [templo] Yuumtsileʼ, chuʼup tu yéetel junpʼéel múuyal», leloʼ tu yeʼeseʼ Jéeobaeʼ maʼalob úuchik u yilik. ¡Bukaʼaj jaʼtsil wal úuchik u yuʼubaʼal u paʼteʼechajal u juum le yaʼabach trompetaʼob yéetel u kʼaay u milesil máakoʼoboʼ! (2 Cró. 5:13.)

10, 11. ¿Bix k-ojéeltik le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ meyajnajtiʼob kʼaayoʼob utiaʼal u adorartikoʼob Dios?

10 Le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ kʼaaynajoʼob yéetel paaxnajoʼob utiaʼal u adoraroʼob. Baʼaleʼ ku muchʼkubaʼob chéen tiʼ najoʼob, maʼ tiʼ temploʼob wa tabernaculoʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ yaʼab juntéenel tu muchʼubaʼob kex táan u chʼaʼapachtaʼaloʼob wa kex táan u aktáantikoʼob uláakʼ talmiloʼob. Kex beyoʼ kʼaaynajoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Dios.

11 Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Colosas ka u paklan líiʼs u yóoloʼob yéetel «salmoʼob, himnoʼob, yéetel kiliʼich kʼaayoʼob» (Col. 3:16). Ka kʼaʼal yéetel Silaseʼ xáanchaj «táan u payal[chiʼob] yéetel táan u kʼayikoʼob kʼaayoʼob tiʼ Jajal Dios», kex minaʼantiʼob u libroil kʼaay kaʼachi (Hch. 16:25). Cada juntúul tiʼ toʼon bejlaʼeʼ maʼalob ka u tukle: «Wa ka kʼaʼalkeneʼ, ¿jaypʼéel kʼaayoʼob jeʼel u páajtal in kʼayik tu chúukaʼanileʼ?».

12. ¿Bix jeʼel k-eʼesik tsiikil tu yorail le kʼaayoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?

12 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, le kʼaayoʼ táakaʼan ichil le adoración k-tsʼáaik tiʼ Diosoʼ, le oʼolaleʼ maʼalob ka k-tukle: «¿Kin weʼesik wa tsiikil tu yorail le kʼaayoʼoboʼ? ¿Kin kʼuchul wa tu pʼiis hora teʼ muchʼtáambaloʼob yéetel teʼ asambleaʼob utiaʼal in múul kʼaay yéetel le sukuʼunoʼob ken káajkoʼ? ¿Kin tsʼáaik wa in wóol kʼaay? ¿Bix u yilik le máaxoʼob yaan ichil in familia le kʼaayoʼob ku beetaʼal ken tsʼoʼokok le Escuela utiaʼal k-Kaʼansik u Tʼaan Dios, wa le ku kʼaʼayal ken tsʼoʼokok le tsoltʼaan utiaʼal u káajal u xookil U Pʼíich Tulumil Kananoʼ? ¿Kin kaʼansik wa tiʼ in paalaloʼob u yorail le kʼaayoʼob beyaʼ maʼ u súutukil utiaʼal u jóokʼloʼob chéen yoʼolal baʼaxoʼob maʼ jach kʼaʼabéetiʼ?». Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ le kʼaayoʼ táakaʼan ichil le adoración k-tsʼáaik tiʼ Diosoʼ. Kex k-jach ojel kʼaay bey xan wa kanbil k-beetik. Tuláakloʼon unaj múuchʼ kʼaay yéetel k-sukuʼunoʼob utiaʼal k-nojbeʼenkúuntik tiʼ Jéeobaoʼ (ket yéetel 2 Corintoiloʼob 8:12).

Ka máan kʼiineʼ maas naʼataʼab uláakʼ baʼaloʼob

13, 14. ¿Baʼaxten unaj k-tsʼáaik óol kʼaay teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? Tsikbalt junpʼéel baʼax uchaʼan.

13 Walajki maas tiʼ cien jaʼaboʼobeʼ, U Pʼíich Tulumil Kanan ich ingleseʼ tu tsolaj bix u yáantkoʼon le kʼaayoʼoboʼ, tu yaʼalaj: «U kʼayik máak le baʼax ku kanik teʼ Bibliaoʼ jach ku yáantaj utiaʼal ka pʼáatak tu pool yéetel tu puksiʼikʼal». Yaʼab tiʼ le kʼaayoʼoboʼ teʼ Biblia chʼaʼan u tuukuliloʼ, le oʼolal ken k-kanoʼobeʼ, le baʼax ku kaʼansikoʼ ku maas pʼáatal t-puksiʼikʼal. Le oʼolal jach unaj k-kanik wa jaypʼéeliʼ. Yaʼab máaxoʼob yáax u binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ jach jatsʼuts tu yuʼubiloʼob bix u kʼaay jujuntúul sukuʼunoʼobiʼ.

14 Tuukulnakoʼon tiʼ junpʼéel baʼax úuch tu jaʼabil 1869. Junpʼéel áakʼab táan u suut tu meyaj Charles Russelleʼ, tu yuʼubaj táan u yúuchul kʼaay tu sotanoil junpʼéel naj. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ le táankelem xiʼipalaʼ, tsʼoʼok u tuklik maʼ kun seguer u kaxtik u jaajil yoʼolal Dios yéetel tsʼoʼok u chʼaʼatuklik u kʼubikuba chéen meyaj. Tu tukleʼ, bey maʼ kun páajtal u yáantik u maasil u kʼaj óoltoʼob Diosoʼ, jeʼel u páajtal u yáantkoʼob yéetel le taakʼin ken u náajaltoʼ. Ka éem teʼ sotanooʼ, tu yilaj junjaats máakoʼob u muchʼmubaʼobiʼ. Kex jach yaan polvo yéetel xaʼaxaʼakʼ le baʼaloʼob yaan teʼ cuartooʼ, kulaj u yuʼub le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ. Ka máan kʼiineʼ tu tsʼíibteʼ, le baʼaxoʼob tu yuʼubaj teʼ áakʼab jeʼeloʼ le «áant utiaʼal u kaʼa creertik Dios beet u tsʼíibtaʼal le Bibliaoʼ». Jeʼex túun k-ilkoʼ letiʼe kʼaayoʼob beet u náatsʼal u yuʼub le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ.

15. ¿Baʼaxten kʼaʼabéetchaj u jóoʼsaʼal junpʼéel u túumben folletoil kʼaay?

15 Jeʼex u maan le kʼiinoʼoboʼ bey u bin k-maas naʼatik le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Proverbios 4:18, ku yaʼalik: «U beel le [utsoʼoboʼ] bey u sáasilil junpʼéel túumben kʼiineʼ; ku bin u jóokʼol jujumpʼíitil tak ken jóom sáasilchajak yéetel tuláakal u muukʼ». Yoʼolal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u naʼataʼaloʼ ku kʼaʼabéetchajal k-kʼexik «le baʼaxoʼob k-aʼalik ichil le kʼaayoʼoboʼ». Teʼ tu tsʼoʼok veinticinco jaʼaboʼobaʼ, u j-jaajkunajoʼob Jéeoba tiʼ yaʼab luʼumiloʼobeʼ meyajnajtiʼob yéetel kiʼimak óolal le libro Canten alabanzas a Jehová. * Baʼaleʼ desde jóoʼsaʼakeʼ, tsʼoʼok u maas naʼataʼal uláakʼ jujunpʼéel baʼaloʼob, le oʼolal yaan tiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼ tsʼoʼok u pʼáatal maʼatech u meyaj. Le oʼolal kʼaʼabéetchaj u jóoʼsaʼal junpʼéel u túumben folletoil kʼaay.

16. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon u túumben folletoil le kʼaayoʼob utiaʼal k-beetik le baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 5:19?

16 Lelaʼ letiʼe jujunpʼéel baʼax oʼolal tu chʼaʼatuklaj le Cuerpo Gobernante u jóoʼsik junpʼéel u túumben folletoil kʼaay ku kʼaabaʼtik Kʼaaynakoʼon tiʼ Jéeoba. Le folletoaʼ chéen 55 kʼaayoʼob ku taasik, lelaʼ ku tsʼáaik u páajtalil k-kanik u letrail kex chéen wa jaypʼéel tiʼ le kʼaayoʼobaʼ. Lelaʼ letiʼe baʼax ku yaʼalik Pablo tiʼ Efesoiloʼob 5:19 (xokaʼak).

Unaj k-tsʼáaik u diosboʼotikil

17. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u xuʼulul k-sajaktal kʼaay teʼ múuchʼuliloʼ?

17 ¿Unaj wa u pʼáatal maʼ k-kʼaay tumen jeʼel k-suʼlaktal wa maʼ k-beetik tubeeleʼ? Maʼatech. U jaajileʼ tak ken tʼaanakoʼoneʼ k-aʼalik «yaʼab baʼaloʼob maʼ tubeeliʼ» (Sant. 3:2). Baʼaleʼ maʼatech u xuʼulul k-tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Jéeoba teʼ kʼaʼaytaj joonaj joonail yoʼolal leloʼ. Le oʼolal maʼ unaj u xuʼulul k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba yéetel kʼaayoʼob chéen tumen maʼ k-jach ojel kʼaayiʼ. Jéeoba, le máax «tsʼaamail u chiʼ le máakoʼ», ku kiʼimaktal u yóol ken u yuʼub k-nojbeʼenkúuntik yéetel k-chiʼ (Éxo. 4:11).

18. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-kanik u letrail le túumben kʼaayoʼoboʼ?

18 Ich jujunpʼéel tʼaanoʼobeʼ tsʼoʼok u jóoʼsaʼal u discoil Cantemos a Jehová (coro y orquesta), ku taasik jatsʼuts paaxoʼob yéetel u kʼaayiloʼob. Le paaxoʼobaʼ jach jatsʼutstakoʼob. Wa k-uʼuykoʼob mantatsʼeʼ, séebaʼan jeʼel k-kanik kex jujunpʼéel tiʼ le túumben kʼaayoʼoboʼ. Yaʼab tiʼ le bix tsʼíibtaʼaniloʼoboʼ ku yáantik máak u tukult baʼax kun seguer u yaʼalik. Le oʼolal ken k-uʼuy le paaxoʼobaʼ, maʼalob ka k-il k-kʼayik xan. Wa k-xokik u letrail yéetel wa k-uʼuyik bix u bin u paaxil t-otocheʼ, maas maʼ ken sajaktal kʼaay teʼ Najil Reinooʼ.

19. ¿Bukaʼaj meyaj táakaʼan utiaʼal u grabartaʼal le paaxoʼob k-uʼuyik teʼ asambleaʼoboʼ?

19 Teʼ asamblea día especial, tiʼ circuito yéetel distritooʼ ku tsʼaʼabal jatsʼuts paaxoʼob utiaʼal uʼuybil. Kex yaan hora maʼ tu jach chʼenxikintaʼaleʼ, yaʼab meyaj táakaʼan utiaʼal u beetaʼaloʼob. Yáaxeʼ ku yéeyaʼal u paaxil, tsʼoʼoleʼ ku yilaʼal bix kun maas jatsʼutskíintbil ken paʼaxak tumen le 64 sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob yanoʼob ichil u orquesta Watchtower. Cada juntúuleʼ ku jóoʼsik yaʼab tiempo utiaʼal u kanik u pax le jaats ku tsʼaʼabaltiʼ kun meyaj ken ensayarnakoʼob bey xan ken u grabartoʼob tu kaajil Patterson (Nueva York), le kúuchil utiaʼal grabar beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ. Tuláakal le sukuʼunoʼob ku táakpajloʼob, tak le diez ku taaloʼob táanxel luʼumil ku binoʼob Estados Unidos utiaʼal le meyajaʼ, ku beetkoʼob yéetel kiʼimak óolal utiaʼal u yantal jatsʼuts paaxoʼob teʼ asambleaʼobaʼ. ¿Máasaʼ jach k-tsʼáaik u diosboʼotikil tiʼob? ¿Bix jeʼel k-eʼesik teʼ asambleaʼob k-jach chʼaʼik en cuentail le bukaʼaj meyaj ku beetkoʼoboʼ? Letiʼeʼ ka máankoʼon kutal ken aʼalaʼaktoʼonoʼ yéetel ka k-jach uʼuy le jatsʼuts paaxoʼob beetaʼan yéetel yaabilajoʼ.

20. ¿Baʼax unaj k-chʼaʼatukultik k-beetik?

20 Jéeobaeʼ ku yuʼubik le kʼaayoʼob k-beetik ken k-muchʼba utiaʼal k-adorartoʼ. Utiaʼal letiʼeʼ junpʼéel baʼal jach jatsʼuts. Le oʼolal unaj k-tsʼáaik k-óol kʼaay utiaʼal kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba. Kex k-ojel kʼaay bey xan wa maʼeʼ, ¡kʼaaynakoʼon tiʼ Jéeoba! (Sal. 104:33.)

[Tsolajiloʼob]

^ xóot’ol 1 Kex mil jaʼaboʼob kíimik Davideʼ, u jaats angeloʼobeʼ bin u yaʼaloʼob tiʼ le máaxoʼob táan u kanáantik u taamanoʼob naatsʼ tiʼ u kaajil Belén, tsʼoʼok u síijil le Mesíasoʼ (Luc. 2:4, 8, 13, 14).

^ xóot’ol 15 Le u úuchben libroil kʼaayoʼ ku taasik 225 kʼaayoʼob, yéetel ku jóoʼsaʼal kaʼach ich maas tiʼ cien jejeláas tʼaanoʼob.

¿Baʼax ka tuklik?

• ¿Bix u yeʼesik le Biblia jach maʼalob u yúuchul kʼaay utiaʼal u adorartaʼal Diosoʼ?

• ¿Baʼax yaan yil le baʼax ku yaʼalik Mateo 22:37 yéetel u kʼaay máak tu jaajil u yóol teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ?

• ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-jach tsʼáaik u diosboʼotikil yoʼolal le túumben kʼaayoʼoboʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]

¿K-áantik wa k-paalal utiaʼal maʼ u jóoʼloʼob wa maʼ jach kʼaʼabéet tu yorail le kʼaayoʼoboʼ?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

¿K-ilik wa k-kanik letrail le túumben kʼaayoʼob t-otochoʼ?