Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

Jiñi pʌcʼʌbʌl Edén: ¿Jimba baqui tsaʼ chumle ñaxam bʌ wiñic yicʼot xʼixic?

Jiñi pʌcʼʌbʌl Edén: ¿Jimba baqui tsaʼ chumle ñaxam bʌ wiñic yicʼot xʼixic?

Jiñi pʌcʼʌbʌl Edén: ¿Jimba baqui tsaʼ chumle ñaxam bʌ wiñic yicʼot xʼixic?

ÑAʼTANCU chaʼan wen ñajt añet ti jiñi colem tejclum i yaʼ baqui añet wen utsʼatax bʌ pʌcʼʌbʌl i wen colem. Maʼañic chuqui maʼ ñaʼtan, mi cʼamʌjel, mi jiñic cʼuxyajiyel i wen tijicña yaʼañet yaʼi.

Maʼañic mi lac taj lac tʼan chaʼan mi lac tsictesan pejtelel jiñi. Wen utsʼatax jiñi ñichteʼ, wen sʌc jiñi jaʼ, i wen yʌx jiñi teʼ tac, maʼ wubin bajcheʼ miʼ ñijcan i bʌ jiñi yopoteʼ i yujtsʼil tac jiñi ñichteʼ i maʼ wubin bajcheʼ mucʼ ti cʼay jiñi xmateʼmut tac, i maʼ wubin bajcheʼ jiñi alʌ añimal tac juʼucña chaʼan miʼ sʌclʌbeñob i yaʼlel jiñi ñichteʼ tac. I cheʼ jaʼel, mi laj qʼuel bajcheʼqui jiñi jaʼ miʼ jubel tilel tiʼ jap jiñi xajlel tac, ¿i majqui maʼan miʼ mulan ajñel yaʼi?

Jiñi quixtañujob tiʼ pejtelel pañimil miʼ yʌlob chaʼan lʌcʼʌl cheʼʌch yilal tsaʼ chumleyob jiñi quixtañujob cheʼ bajcheʼ ujtel laj cʌl. Cʼʌlʌl ti wajali, jiñi judíojob, i jiñi muʼ bʌ i poj tsajcañob Cristo yicʼot jiñi musulmañob, miʼ ñopob chaʼan jiñi ñaxam bʌ lac tatob tsaʼ chumleyob ti jiñi pʌcʼʌbʌl Edén. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi Biblia, tem tijicña añob yicʼot jiñi añimal tac. Cheʼ jaʼel, wen añob yicʼot jiñi Dios, i jiñʌch tsaʼ bʌ i yʌqʼueyob chaʼan miʼ mejlelob ti chumtʌl tiʼ pejtelel ora ti jiñi paraíso (Génesis 2:15-24).

Jiñi chʼoyoloʼ bʌ ti India miʼ ñopob jaʼel chaʼan ti wajali an jumpʼejl paraíso. Yonlel budistajob miʼ ñaʼtañob chaʼan jiñi i diosob buda tsiʼ pʌsʌ i bʌ cheʼ bʌ jumpʼejlto paraíso ili lum. Cheʼ jaʼel, yonlel ñopbalʌl am bʌ África an chuqui miʼ yʌlob muʼ bʌ i lʌcʼʌ taj i bʌ chaʼan jiñi muʼ bʌ i yʌjlelob tiʼ tojlel Adán yicʼot Eva.

Cheʼ tiʼ sujm mi la cʌl, lʌcʼʌl tiʼ pejtelel jiñi ñopbalʌl yicʼot jiñi cultura tac, miʼ yʌl chaʼan añʌch jumpʼejl paraíso ti wajali. Jiñi historiador Jean Delumeau, miʼ yʌl: «Ti wajali, cabʌl miʼ ñopob chaʼan jiñi ñaxam bʌ quixtañujob tsaʼ chumleyob ti jumpʼejl paraíso, baqui luʼ toj, baqui an ñʌchʼtʌlel, baqui an tijicñʌyel, baqui an chuqui i cʼʌjñibal i chaʼañob, baqui maʼan jontolil yicʼot yan tac bʌ. [...] Iliyi an i yʌcʼʌ chaʼan yonlel lac piʼʌlob miʼ sʌclañob jiñi bij muʼ bʌ i pʌyob majlel chaʼan miʼ tajob jiñi paraíso tsaʼ bʌ i sʌtʌyob jiñi ñaxam bʌ lac tatob».

¿Chucoch cabʌl miʼ ñaʼtañob bajcheʼ ili? ¿Am ba chuqui miʼ yʌqʼuen i ñaʼtan jiñi quixtañujob chaʼan ti wajali añʌch jumpʼejl paraíso? ¿Tiʼ sujm ba añʌch Adán, Eva yicʼot jiñi pʌcʼʌbʌl Edén?

An muʼ bʌ i yʌlob chaʼan mach i sujmic iliyi, tiʼ caj chuqui albil i chaʼan jiñi científicojob, cabʌl quixtañujob miʼ ñaʼtañob chaʼan jiñi Paraíso jumpʼejl jach cuento. Jinto jaʼel jiñi am bʌ i yeʼtelob ti jiñi ñopbalʌl miʼ yʌlob chaʼan ti wajali maʼan jiñi paraíso i chaʼan jumpʼejl jach historia.

I sujmʌch chaʼan jiñi Biblia miʼ chʼʌm tilel cabʌl lajiya tac. Jiñi ñumen cʌmbil bʌ jiñʌch tsaʼ bʌ i cʼʌñʌ jiñi Jesús chaʼan miʼ cʌntesan jiñi xcʌntʼañob. Jiñi i Tʼan Dios miʼ yʌl chaʼan jiñi pʌcʼʌbʌl Edén añʌch ti wajali mach jumpʼejl jach lot. I sujmʌch, mi mach cheʼiqui, ¿bajcheʼ miʼ mejlel lac ñop tiʼ pejtelel muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia? Jin chaʼan, mi caj laj qʼuel chucoch cabʌl quixtañujob maʼañic miʼ ñopob chaʼan jiñi paraíso. I ti wiʼil jaʼel, mi caj laj qʼuel chucoch ñuc i cʼʌjñibal lac chaʼan muʼ bʌ i yʌjlel chaʼan jiñi pʌcʼʌbʌl Edén.