Edene: nohoraa matamua o te huitaata?

A FERURI na e tei roto oe i te hoê aua nehenehe mau. Aore e haafifiraa e maniania no ǒ mai i te oire. Mea aano taua ô ra, e aore aˈe mea e faahuehue ra i te hau. Te mea faahiahia ˈtu â, aore to oe e haapeapearaa, e maˈi, e tatiraa, e e mauiui faahou. Te araara nei to oe mau tumu ite atoa i te mau mea e haaati ra ia oe.

E ite na mua oe i te unauna rau o te mau tiare, te anapanapa o te taheraa pape, e te û matie e rave rahi o te mau rauere e aihere i nia i te mahana e i te vahi marumaru. Puihau mai nei te mataˈi haumǎrû i nia i to tino ma te afai atoa mai i te noˈanoˈa o te mau tiare. Te faaroo nei oe i te ahehe o te mau rau, te pahû o te vai i nia i te mato, te oto o te manu, e te avîvî o te manumanu e ohipa nei. A faahohoˈa ˈi oe i teie vahi, aita anei oe e hinaaro e ora i reira?

No te taata e ati aˈe te ao, i ora na te huitaata i roto i te hoê vahi mai tera i te matamua. A tau senekele, ua haapii te mau haapaoraa ati Iuda, Mahometa, e te Amuiraa faaroo Kerisetiano no nia i te ô i Edene, i reira hoi te Atua i tuu ai ia Adamu raua Eva. Ia au i te Bibilia, e oraraa oaoa e te hau to raua. I hau noa na raua e te animara e e te Atua, o tei ho atu i te tiaturiraa e ora e a muri noa ˈtu i roto i tera vahi au mau.—Genese 2:15-24.

E manaˈo taa maitai atoa to te feia haamori i te mau atua Initia no nia i te hoê paradaiso i tahito. No te feia e pee ra ia Bouddha, e fa mai to ratou mau aratai pae varua i te mau anotau atoa ei paradaiso ai te fenua. Te tu atoa ra te mau aamu a te haapaoraa e rave rahi no Afirika i to Adamu raua Eva.

E itehia ïa te manaˈo o te hoê paradaiso tahito i roto e rave rahi haapaoraa e tutuu. Ua na ô te hoê taata papai: “Te tiaturi ra e rave rahi nunaa i te hoê paradaiso i te omuaraa  o te tuatapaparaa, tei tapaohia e te tia-roa-raa, te tiamâraa, te hau, te oaoa, te auhune, e aita hoi e faaheporaa, e umeumeraa, e aroraa. . . . No reira te taata e hinaaro ai i te paradaiso i moe na e e tutava ˈi i te haamau faahou i te reira.”

Hoê â anei tumu to tera mau aamu e tutuu atoa? Na te haamanaˈoraa i te hoê mea mau anei e ohipa ra i nia i te huitaata? Ua vai mau anei te ô i Edene i mutaa iho? Ua ora mau anei Adamu raua Eva?

Te hoata ra te feia feaa i teie manaˈo. No te taata e rave rahi o teie ui aivanaa, e aai noa teie. Te mea maere, e taata faaroo vetahi o ratou. Aita te mau aratai haapaoraa e paturu ra e ua vai mau te ô i Edene. No ratou, e aai, e fabula, e e parabole noa teie faatiaraa.

E parabole iho â to roto i te Bibilia, e na Iesu iho i faahiti i tei mea tuiroo roa ˈˈe. E i roto, e ere te faatiaraa o te ô i Edene i te hoê parabole, e aamu mau râ. Ahani aita roa ˈtu te mau mea faahitihia i roto i tupu, e nafea ïa ia tiaturi i te toea o te Bibilia? No te aha vetahi e feaa ˈi no nia i te ô i Edene? Ua tano anei to ratou huru feruriraa? No te aha mea faufaa ˈi te reira no tatou taitahi? O ta tatou ïa e hiˈopoa mai.