Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Edén: ¿Ñee racá nga bibani primé familia la?

Edén: ¿Ñee racá nga bibani primé familia la?

Edén: ¿Ñee racá nga bibani primé familia la?

BIXUIʼLÚ nuuluʼ ndaaniʼ ti jardín naro’ba’ ne nabé sicarú, zitu de ndaaniʼ guidxi ra nabézaluʼ. Cadi nuuluʼ xizaa xi guizaacaluʼ ne qué gápaluʼ nin ti guendahuará nin yuubaʼ ne nabé cadxagayaaluʼ pabiáʼ sicarú jardín riʼ.

Guizáʼ ridxagayaaluʼ ora ruuyaluʼ guiráʼ ca cosa galán nuu ndaaniʼ jardín riʼ: casi ca yaga nagáʼ, ca pétalo de gadxé gadxé color stiʼ ca guieʼ, ne modo rixidxi ca bandaga ca ora riguiñe bi laacaʼ, laaca runadiágaluʼ pabiáʼ galán rundaa ca pajaruhuiiniʼ ca ne ruuyaluʼ ximodo ricá ca manihuiiniʼ ca lu ca guieʼ stiʼ ca yaga ca ne ximodo caxidxi nisa stiʼ ti guiiguʼ ni cayaba lu guié… ¿Tu laa qué ñuulaʼdxiʼ ñuu racá yaʼ?

Stale binni ni nuu lu guidubi Guidxilayú, riníʼ íquecaʼ bibani primé familia guyuu lu Guidxilayú riʼ ndaaniʼ ti jardín casi ni bizéʼtenu riʼ. Ma’ xadxí runi cré ca judíu, ca cristianu ne ca musulmán bibani Adán ne Eva ndaaniʼ jardín de Edén. Ne Biblia ná bibánicabe nayecheʼ ne guyuucabe tobi si ne guiráʼ ca maniʼ. Laaca ruzeeteʼ ni guca xhamígucabe Dios ni bizáʼ laacabe ne ni bidii lugar guibánicabe para siempre ndaaniʼ Paraísu nabé sicarú que (Génesis 2:15-24).

Laaca rusiidiʼ ca hindú guyuu ti Paraísu dxiqué. Ne ca budista runi crecaʼ bibani ca maestru budista sticaʼ ndaaniʼ ti Paraísu nabé sicarú. Ne stale religión de África nápacaʼ stale relatu ni riníʼ cásica modo bibani Adán ne Eva.

Stale religión ne cultura runi crecaʼ dxandíʼ guyuu ti Paraísu dxiqué. Ti historiador ni láʼ Jean Delumeau guníʼ: «Stale guidxi biʼniʼ crecaʼ guyuu ti Paraísu dxiqué ra guca binni perfectu, ra gúcacaʼ libre, ra guyuu guendariuudxi, ra bibánicaʼ nayecheʼ, guyuu guendaró, qué ñuu diʼ cosa malu, laaca qué nucaalú ti guidxi sti guidxi. [...] Peru qué nindaa biniti Paraísu riʼ ne stale binni ribanaʼ ni ne qué rusiaandaʼ ni, nga runi dede yanna cuyubi binni Paraísu riʼ ne pa ñanda si maʼ nidxélacabe ni».

¿Xiñee stale binni runi cré guyuu ti Paraísu yaʼ? ¿Xiñee de guiráʼ binni runi cré guyuu ni ne dede yanna cabáʼnacabe ni? ¿Ñee dxandíʼ guyuu Adán ne Eva ne bibánicaʼ ndaaniʼ ti jardín ni biree láʼ Edén la?

Nuu tu laa qué runi cré guiráʼ ni guninu riʼ. Pur modo nabani binni yanna riʼ, stale tu laa riníʼ cadi dxandíʼ guyuu ti Paraísu, sínuque ti cuentu si ni. Ne guendaridxagayaa nga nuu xaíque yu’du’ ni riníʼ cadi dxandíʼ guyuu jardín de Edén, sínuque ti historia si ni o ti parábola ni.

Lu Biblia riete stale parábola, caadxi de ca parábola ni jma runibiáʼ binni nga ca historia ni guniʼné Jesús ca discípulo stiʼ para gusiidibe laacaʼ. Peru ora riete lu Stiidxaʼ Dios guyuu ti jardín ni biree láʼ Edén qué riete diʼ ni casi ti cuentu, sínuque dxandíʼ guyuu ni. Pa ñaca cadi dxandíʼ ni bizéʼtenu riʼ, ¿ñee ñuni crenu guiráʼ ni riete lu Biblia la? Nga runi chiguidúʼyanu xiñee nuu binni qué runi cré dxandíʼ guyuu ti Paraísu. Despué zadúʼyanu caadxi razón ni zacané laanu gánnanu xiñee nabe risaca relatu riʼ para cada tobi de laanu.