Naatsiivik Edeni ilumut piusimava?

ADAMI Evalu naatsiivillu Edeni pillugit oqaluttuaq nalunngiliuk? Silarsuarmi tamarmi naluneqanngilaq. Oqaluttuaq Mosesimik allakkani siullerni 1:26–3:24-mi atuarneqarsinnaavoq. Nammineq atuarusuppiuk? Oqaluttuaq naatsukullammik oqaatigalugu imaappoq:

Jehovap Guutip * angut issumit pinngortippaa Adamimillu atserlugu, taannalu Edenimik taaneqartumi naatsiivimmut pisillugu. Guutip nammineq naatsiiviliaraa. Imeqarluarpoq kusanartunillu paarnaqarluartunillu orpeqarluni. Naatsiiviup qeqqaniippoq “orpik ajunngitsumillu ajortumillu ilisimalersitsisoq”. Guutip inuit orpimmik tamatuminnga nereqqunngilai oqarlunilu naalanngikkunik toqumik kinguneqassasoq. Kingusinnerusukkut Jehovap Adami aappartaartippaa taassuma najungasuisa ilaanik arnaq Eva pinngortillugu. Guutip taakku naatsiivimmik isumaginneqquai oqarlunilu nunarsuaq tamakkerlugu amerliartussasut.

Eva kisimiitillugu pulateriaarsuup oqaluffigaa. Guutimik salluneraalluni ajunngitsumillu, Guutitut ilissutigilersinnaasaanik, erliguussinerarlugu paarnamik nereqqusaanngitsumik nerinissaanik usserpaa. Nakkaannarpoq paarnarlu nereqqusaanngitsoq nerillugu. Kingusinnerusukkut Adamip Eva Guutimut naalanngeqatigaa. Jehova iliuuseqarpoq Adamimut, Evamut pulateriaarsummullu eqqartuussutini nalunaarutigalugu. Marluullutik naatsiivimmit paratiiserpalaartumit anisinneqareermata isaariaa inngilinit asserneqarpoq.

 Mosesimik allakkani siullerni oqaluttuarineqartut ilisimatuunit, silassorissunit oqaluttuarisaanermillu ilisimatuunit uppernarsarneqartarnerat nalinginnaasimagaluarpoq. Ullumikkut tamakkuninnga qularutiginninneq nalinginnaaneruvoq. Sunali Adami, Eva naatsiivillu Edeni pillugit Biibilimi oqaluttuamik qularnermut pissutaava? Akerliliissutaasartut nalinginnaasut sisamat misissoriartigik.

1. Naatsiivik Edeni sumiiffiviua?

Sooq tamanna qularutigineqarpa? Isumaliutersortartut pissutaasimasinnaapput. Ukiuni hundredelinni teologit isumaqarsimapput Guutip naatsiivia sumi arlaanni suli piusoq. Kristumiussuserli sunnerneqarsimavoq isumaliutersortartunit grækerinit soorlu Platonimit Aristotelesimillu. Taakku isumaqarput nunarsuarmiittoq sunaluunniit naammalluinnartuusinnaanngitsoq, taamaallaat qilammi naammalluinnartoqarsinnaasoq. Taamaattumik teologit ilaat isumaqarsimapput pileqqaarnerani paratiisi qilammut qaninnerusimassasoq. * Isumaqartoqarpoq naatsiivik qaqqarsuarmi portusoorujussuarmiissimassasoq nunarsuarmit ajortunngorsimasumit matumannga qutsinnerulaarluni. Allat isumaqarsimapput Qalasersuarmi imaluunniit Qalasersuarmi Kujallermi piusimassasoq, suli allat qaammammi tamatumaluunniit eqqaani piusimassasoraat. Tupaallannanngilaq isumaqartoqalermat naatsiivik Edeni takorluugaannaasoq. Ullumikkut ilisimatuut ilaasa Edenip sumiissimaneranik oqaatiginninnerit asuliinnaq oqalunnerunerarlugit sumiiffimmik taamaattumik piusimanngisaannarneraapput.

Biibilimili naatsiivik Edeni taamatut allaatigineqanngilaq. Mosesimik allakkani siullerni 2:8-14-imi sumiiffimmut tamatumunnga tunngatillugu aalajangersimasut arlallit allaatigineqarput. Edenimik taaneqartup kangiatungaani ippoq naatsiivik taanna. Kuummit, kuunnut sisamanut aallaaviulersumit, imerterneqarpoq. Kuuit sisamat taakku taaguutimikkut taaneqarput, qanorlu kuunnerat naatsumik allaatigineqarluni. Ilisimatuut paasissutissat tamakku qangarsuarli alapernaalissutigisarsimavaat, taakkualu ilarpassuisa versit Biibilimeersut misissoqqissaarsimavaat paasiumagaluarlugu naatsiivik sumiissimanersoq. Isummiussaalli assigiinngitsorujussuupput imminnullu akerliullutik. Tamanna isumaqarpa Edeni, naatsiivik tassaniittoq kuussuillu tassaniittut pillugit Biibilimi allaatiginninneq oqaluttualiaannaasoq?

Una eqqarsaatigeriaruk: Naatsiivimmi Edenimi pisut ukiut 6000-t missaasa matuma siorna pipput. Mosesimit allanneqarsimagunarput, siuaasanit oqaluttuassarsiarisanit allakkanilluunniit pioreersunit tunngaveqarluni allassimasinnaavai. Mosesilli pisimasut tamakku pinerisa kingorna ukiut 2500-t missaat qaangiummata allaatigai. Edeni qanganngoriikatassimavoq. Nunap isikkua, soorlu kuussuup kuunnera, ukiut hundredellit ingerlaneranni allanngorsimasinnaava? Nunarsuup qalipaa allanngujaatsuunngilaq, allanngorartuaannarpoq. Nuna Edenip sumiiffigigunagaa nunap sajuffigisartagaaniippoq, taqqavani nunap sajunnerisa annertunerpaartaasa 17 procentii pisimapput. Nunani taamaattuni nunap allanngorarnera nalinginnaavoq. Aammattaaq Noap nalaani ulersuaq ullumikkut ilisimanngisatsinnik nunap isikkuanik allanngortitsisimasinnaavoq. *

 Ilumoortulli nalunngisatta ilaat ukuupput: Mosesimik allakkani siullerni oqaluttuami naatsiivik sumiiffivittut allaatigineqarpoq. Kuussuit allaatigineqartut sisamaasut ilaat marluk — Eufrati Tigrisilu — suli kuupput, erngillu taakkua aallaaviisa ilaat imminnut qanittuararsuullutik. Allaat kuussuit taakkua nunat aqqusaagaat taqqavanilu nunap pisuussutai ilisimaneqarluartut oqaluttuarineqarput. Itsaq Israelikkut, oqaluttuamik siulliullutik atuartut, paasissutissat tamakku atorsinnaavaat.

Oqaluttualiaannaarpasippa? Oqaluttualiaannarni paasissutissat immikkut ittut uppernarsarneqariaannaasut piviusuunnginnerarneqariaannaasulluunniit amigaataagajupput, ilaa? Oqaluttualiat ima aallartikkajupput: “Ilaannigooq nunami ungasissorsuarmi.” Piviusulli oqaluttuamut tunngasunik annikitsualunnik ilaqartarput, soorlu Edeni pillugu oqaluttuami taamaattoq.

2. Guutip Adami issumit Evalu Adamip najungasuanit pinngortikkai ilumut uppernarpa?

Ullumikkut ilisimatuussutsikkut uppernarsarneqarpoq inuup timaa pinngoqqaatinik assigiinngitsunik — soorlu brintimik, iltimik kulstoffimillu — issumi piusunik sananeqaateqartoq. Pinngoqqaatilli taakku katiterlugit qanoq uumassusilinngortinneqarpat?

Misissueqqissaartartorpassuit isumaqarput inuuneq immini pinngorsimasoq, uumassusillillu sananeqaatsimikkut pisariilluinnarsorinartut, ukiut millionillit ingerlaneranni, imaannaanngilligaluttuinnarsimasut. Pisariissorinninnerli paatsiveerunnarsinnaavoq, uumassusillimmi tamarmik — allaat ataatsimik cellellit isaannarmik takuneqarsinnaanngitsut — imaannanngitsorujussuarmik sananeqaateqarput. Uumassusillip qanoq ittulluunniit nalaatsornerinnakkut pinngorsimaneranut, imaluunniit qaqugumulluunniit pinngorumaarneranut, ataatsimilluunniit uppernarsaatissaqanngilaq. Uumassusillit tamarmik uagutsinnik silassorinnerungaartumit pinngortitaasimanerannut uppernarsaatit erseqqipput. * — Romamiut 1:20.

Nipilersugassiaq tusarningaartoq tusarnaareerlugu, qalipagaq kusanangaartoq alutorereerlugu teknologiimulluunniit tunngasoq torrallataq takoreerlugu oqarumassagaluarpit taakkuninnga pilersitsisoqarsimanngitsoq? Soorunami naamik. Pilersitsinerilli taamaattut inuup timaanut katitigaalluinnartuusumut, takorannersumut torrallataasumullu naleqqiunneqarsinnaanngilluinnarput. Qanoq ililluni Pinngortitsisoqanngippat inuk piusinnaava? Aamma pinngortitsinermik oqaluttuami nassuiarneqarpoq nunarsuarmi uumassusilinnit tamanit inuit kisimik Guuti assilillugu pinngortinneqartut. (1 Mosesi 1:26) Taamaattumik nunarsuarmi inuit kisimik Guutip pinngortitserusussuseqarneratut pinngortitserusussuseqarput, soorlu tupinnangaartunik nipilersugassialiorlutik,  eqqumiitsulialiorlutik teknologiimullu tunngasunik atortorissaarusiorlutik. Guutip uagutsinnit pinngortitsillaqqinnerunera tupigusuutigissavarput?

Angutip najungasuisa ilaannit arnap pinngortinneqarnera ajornassagami? * Guuti allatut periaaseqarsinnaagaluarpoq, taamatulli arnamik pinngortitsinera nuanningaartumik pingaaruteqarpoq. Kissaatigaa angut arnarlu aappariilissasut qanimut attaveqatigiittut ‘uiniusutut ataatsitut’. (1 Mosesi 2:24) Angutip arnallu tapertariissinnaanerat taamaalillutillu aappariinnerminnik nakussatsitseqatigiissinnaanerat ilisimasumik asannittumillu Pinngortitsisoqarneranut uppernarsaataalluarpoq, ilaa?

Aammattaaq kingornuttakkanik misissueqqissaartartut miserratiginngilaat inuit tamarmik angummit ataatsimit arnamillu ataatsimit naggueqarunartut. Taava Biibilimi pinngortitsinermik oqaluttuaq ilumut upperineqarsinnaanngivippa?

3. Orpik ilisimalersitsisoq aamma orpik inuunartoq oqaluttualiaannaarpalupput.

Naatsiivik Edeni pillugu Biibilimi oqaluttuami allassimanngilaq orpiit taakku immini immikkorluinnaq ittunik imaluunniit tupinnartuliorsinnaatitsisunik nukeqartut. Orpiupput piviusut Jehovap assersuutaasumik isumaqartitai.

Aamma inuit ilaannikkut assersuutinik atugaqartarput, ilaa? Assersuutigalugu inuit kajumissaarneqaraangamik inuiattut erfalasortik ataqqissagaat, tamarmik paasisarpaat ataqqisassartik tassaasoq erfalasup naalagaaffimmut ilisarnaataanera tassaanani annoraamineq. Aammattaaq kunngikkormiut kunngip tigummiaa niaqorutaasaalu naalagaassutsiminnut assersuutitut atortarpaat.

Taavami orpiit taakku marluk sumut assersuutaappat? Paasiuminaatsunik nassuiarniarneqartarsimapput. Apeqqutip tamatuma akissutaa paasiuminartuuvoq, isumalerujussuullunili. Orpik ajunngitsumillu ajortumillu ilisimalersitsisoq assersuutaavoq Guutip kisimi pisinnaatitaaffianut, tassa suut ajunngitsuunerannik suullu ajortuunerannik aalajangiisinnaaneranut. (Jeremia 10:23) Orpimmit tamatumannga tillinnerup pinerluttuliornerunera paasinarpoq! Orpiup aappaa, orpik inuunartoq, assersuutaavoq inuunerup naassaanngitsup tunissutaanut Guutip kisimi uagutsinnut tunniussinnaasaanut. — Romamiut 6:23.

4. Pulateriaarsuk oqaluttartoq — soorlu tassa oqaluttualiaannaq.

Miserratigineqarsinnaanngilaq naatsiivimmik Edenimik oqaluttuamut tunngasortaata tamatuma eqqumiigineqarsinnaanera, ingammik  Biibilimi allassimasut sinneri eqqarsaatiginngikkaanni. Oqaluttualli ilaa eqqumiitsoq tamanna Biibilimi paasinarsisikkiartuaarneqarpoq.

Kiap imaluunniit suup pulateriaarsuk oqalussinnaatittuusaarpaa? Itsaq Israelikkut pulateriaarsuup qanoq atorneqarneranut tunngasumik paasinninnissaminnut iluaqutigisaminnik ilisimasaqarput. Assersuutigalugu nalunngilaat uumasut oqalussinnaanngikkaluartut pinngortitap anersaajusup uumasut oqalutsittuusaarsinnaagaat. Aamma Mosesi Bileami pillugu allappoq; Guuti inngilimik aallartitsivoq Bileamip siutituuanik inuttut oqalutsitsisuusaartitsisumik. — 4 Mosesi 22:26-31; 2 Petrusi 2:15, 16.

Anersaat allat, aamma Guutimut akeraasut, tupinnartuliorsinnaappat? Mosesip Egyptenimiut angakkuartartui Guutip tupinnartuliaanik ilaarsiniartut takuai. Assersuutigalugu ajaappissatik pulateriaarsunngortutut ilersippaat. Angakkuartartunik taakkuninnga taama ittunik tupinnartuliorsinnaalersitsisutuaapput Guutimut akeraasut anersaat silarsuaanniittut. — 2 Mosesi 7:8-12.

Aamma ilimanarpoq Guutip Mosesi isumassarsisillugu Jobimik allakkanik allatsikkaa. Biibilip ilaani tamatumani allaatigineqangaatsiarpoq Guutimut akeraanerpaasoq sallutooq, Saatani, Jehovamut kiffaasut tamarmik assuarnaassusiannik apeqqusiisoq. (Jobi 1:6-11; 2:4, 5) Itsaq Israelikkut isummerpat Saatanip Edenimi pulateriaarsuk oqalutsittuusaaraa, Eva nakutillugu Guutimut assuarnaakkunnaarsillugu? Ilimanarpoq.

Saatani pulateriaarsummik salluliortitsisuua? Kingusinnerusukkut Jiisusip Saatani ‘sallutuujunerarpaa sallumullu ataataanerarlugu’. (Johannesi 8:44) ‘Sallumut ataataasoq’ siulliulluni salluliortuusimassaaq, ilaa? Sallu siulleq pulateriaarsuup Evamut oqaatigaa. Paarnamik nereqqusaanngitsumik nerinerup toqumik kinguneqarnissaanik Guutip mianersoqqussutaanut akerliusumik pulateriaarsuk ima oqarpoq: “Naamik, toqussanngivippusi!” (1 Mosesi 3:4) Erseqqippoq Jiisusip nalunngikkaa Saatanip pulateriaarsuk atorsimagaa. Apustilimut Johannesimut saqqummersitamini Saatani ‘pulateriaarsutoqqamik’ taavaa. — Saqqummersitat 1:1; 12:9.

Anersaap pissaanillip pulateriaarsummik oqalutsitsisuusaarsinnaanera ilumut uppernanngilluinnarpa? Allaat inuit, anersaajusunit pissaanikinnerujussuit, tupaallannartumik nassakkut oqalullutik oqalutsitsisuusaartitsisarput piviusuusaartitsillaqqissuullutillu.

Uppernarnerpaaq

Edeni pillugu Biibilimi oqaluttuamik qularinninneq tunngaveqarluanngilaq, ilaa? Illit qanoq isumaqarpit? Oqaluttualli piviusuuneranut uppernarsaatissaqarpoq kimittuunik.

Assersuutigalugu Jiisusi Kristusi ima taaneqarpoq: “Nalunaajaasoq ilumoortoq sallusuitsorlu.” (Saqqummersitat 3:14) Inuttut naammalluinnartutut sallunngisaannarpoq; ilumoortoq killormut saatinneq ajorpaa. Aammattaaq oqarpoq nunami inuttut inunngornini sioqquterujussuarlugu piusimalluni — aap, “silarsuaq pinngunngikkallarmalli” ataatani, Jehova, najorlugu piusimalluni. (Johannesi 17:5) Tassa nunarsuarmi uumassusillit pinngortinneqarmata piulereersimavoq. Nalunaajaasunit  tamanit uppernarnerpaaq qanoq uppernarsaava?

Jiisusip Adami Evalu ilumut inuusimasutut eqqartorpai. Nassuiaramiuk Jehovap ataasiinnarmik aappaqartarnissaq najoqqutassiarigaa aappariinnerat innersuussutigaa. (Matthæusi 19:3-6) Piusimanngisaannaraluarpata naatsiivillu inuuffigisaat oqaluttualiaannaagaluarpat Jiisusi salloqqittartissimanngikkuni nammineq sallutuujusimassaaq. Isummernerit taakku arlaannaalluunniit eqqortoorpasinngillat! Jiisusi naatsiivimmi Edenimi pisumut alianartumut qilammiit isiginnittuuvoq. Uppernarsaat suna tamatumannga uppernarnerusinnaava!

Naatsiivik Edeni pillugu oqaluttuamik upperinnikkumannginneq Jiisusimut uppernikillisitsisarpoq Biibilimilu ajoqersuutigineqartunik pingaarnernik neriorsuutinillu nuanningaartunik paasinninnissaraluamut akornutaasarluni. Sooq taamaannersoq misissoriartigu.

[Quppernerup ataani ilanngussat]