Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Jardín de Edén nishcaca ¿ciertopachachu tiashca?

Jardín de Edén nishcaca ¿ciertopachachu tiashca?

Jardín de Edén nishcaca ¿ciertopachachu tiashca?

ASHTACA gentecunaca jardín de Edenmanda, Adanmanda, Evamanda parlajta uyashpapash Bibliapipachaca na liishcachu. Génesis capítulo 1 versículo 26​manda callarishpa, capítulo 3 versículo 24​caman liishpami chaimanda parlashcataca quiquinllata ricui ushapangui. Bibliapica caitami nin:

Jehová * Diosca ñutu alpamandami primero jaritaca rurarca. Paitaca Adán shutitami churarca. Paitaca Edén nishca shuj juyailla pushtupimi causachun churarca. Chai Edén nishca juyailla pushtutaca Taita Diosllatami rurarca. Chai Edén nishca juyailla pushtugupica yacucuna, ashtaca gushtu frutas yuracunami tiarca. Chai Edén huerta chaupipica alita, nalita yachaita cuj yuratapashmi viñachirca. Taita Diosca chai yuramanda micushpaca huañunguichimi nircami. Shuj punllaca Adanba costillasta llujchishpami Taita Diosca shuj huarmita formarca. Chai huarmitaca Eva shutitami churarca. Chai primero rurashca parejataca Edén pushtupi huertata cuidachun, huahuacunata charishpa cai Alpapi mirachunmi rurarca.

Asha tiempo jipaca shuj culebra ricurishpami Evataca, Taita Diosca cangunataca llullajunmi nishpa huerta chaupipi tiajuj yuramanda frutasta micuchun animarca. Culebraca canguna cai yuramanda frutasta micushpaca Taita Dioshnami tucunguichi nishpami umachirca. Chaimi Evaca chai yurapi fucushca frutasta micurca. Chai jipaca paipa cusa Adanbashmi chai yurapi fucushca frutasta micushpa Taita Dios mandashcataca na cazushcata ricuchirca. Chaimandami Jehová Diosca jipamanga Adanda, Evata, culebratapash huañuchun sentenciashpa Edén juyailla pushtugumandaca llujchishpa cacharca. Chai pushtuman cutin ama yaicui ushachunga angelcunatami jarcachun churarca.

Pundacunaca Bibliacunamanda alipacha estudiashca gentecunaca Edén pushtuca ciertopacha tiashcatami nin carca. Shinapash cunan punllacunapica Edén pushtu tiashcataca ashtahuanmi na crin. Shinapash ¿imacunata nishpata na crin? Chaitaca chuscu cati yuyaicunapi ricupashun.

1. Jardín de Edén ciertopacha tiashca cajpica ¿maipita cashcanga?

Ashtaca huatacunatami Taita Diosmanda estudiashca gentecunaca Edén pushtuca maipi cashpapash tiangallatami yashpa crishca. Shinapash jipacunamanga Taita Diosmanda estudiaj gentecunaca filósofo Platón, Aristóteles paicunapa yachachishcacunata catishpami, cai mundopica maitashi shina shuj juyailla Edén nishca pushtuguca tiashcanga nishpa yachachi callarirca. * Chaimandami Diosmanda estudiajcunaca cai mundomanda imapash nali cosascuna Edén juyailla pushtuguman ama chayachunga, Edén nishca pushtuguca shuj jatun jatun urcu umacunapi canata, cai mundo tucuri manñacunapi canata, lunapiman canata pensarijurca. Chai nishcacunata yachachi callarijpimi gentecunaca jardín de Edenmanda parlashcacunaca yanga parlashcacunallami nishpa cri callarirca. Chaimandami cunan tiempocunapicarin ashtaca estudiashca gentecunaca jardín de Edén nishca pushtuguca cai Alpapica nunca na tiashcachu ninmi.

Bibliapica jardín de Edenmanda parlashpaca Génesis 2:8-14​camanga indi llujshimujuj ladomanmi Edén pushtupi shuj huertata rurashpa tarpurca. Edenmandaca ashtaca yacumi huertaman jicharijurca, chai huertamandami yacuca chuscupi chaipirishpa huaicunacunaman rijurca ninmi. Bibliapica huaicucunapa shuticunatapashmi villan. Ashtaca huatacunatami ashtaca estudiashca gentecunaca jardín de Edén maipipacha cashcata yachangapaca Bibliapa cai versocunataca cutin cutin liishpa mascashca. Shinapash jardín de Edén maipipacha cashcataca na tari ushashcachu. Shinaca Bibliapi jardín de Edenmanda parlashcacunaca na ciertopachachu, yanga parlashcacunallami can ¿ninachu canchi?

Na ñapash yangamanda shina pensanachu canchi. Jardín de Edenmanda parlashcacunaca hace seis mil años pasashcacunami can. Moisesllatami jardín de Edén tiai callarishcamanda parlashpa escribijushpaca ña dos mil quinientos huatacuna yalishca jipa escribi callarirca. Shinaca Moisés escribijuj tiempopillatami ashtaca huatacuna ña yalishca carca. Huatacuna yalishpaca cai Alpapi cosascunaca ña cambiarishcami carianga. Cai alpaca siempremi cambiarijun. Cunanbica jardín de Edén maipi cashca pushtupica ashtaca terremotocunami tian. Ashtahuangarin Taita Dios cai alpapi Jatun Manllanayai Tamiahuan llaquichijpica cai alpapica ashtaca cambiocunami tiarianga. * Chaimandami huatacuna yalishpaca jardín de Edenbi tiashca huaicucuna, chaipi tiashca cosascunapash tucui cambiaririanga.

Bibliapica jardín de Edén ciertopacha tiashcatami parlan. Génesis libropi Éufrates, Tigris nishca huaicucunaca cunangamanmi tian. Chai huaicucunaca huaquin pushtucunapica paicunapura ladollami yalinajun. Ashtahuangarin Bibliapica chai huaicucuna maijan ladocunatalla yalijushcata, chai pushtucunapi imacunalla tiashcatami villan. Israelitacunapaca Bibliapi chai parlashcacunaca rijsishcami carianga.

Cuento librocunapi yanga parlashcacunapica na imashapacha cashcataca villanllu. Chai librocunapica shuj punllaca cashnami pasashca ninmi. Caru caru pushtucunapica shinami pasashca ninmi nishpami parlan. Pero Bibliapica jardín de Edenmanda parlashpaca jardín de Edén imashna cashcata, imacunalla tiashcatami villan. Shinaca Bibliapi jardín de Edenmanda parlashcacunaca na yanga parlashcacunallachu. Ciertopachami tiashca.

2. Taita Diosca ¿imashashi Adandaca ñutu alpahuan, cutin Evataca Adanba costillashuan rurarca?

Gentecunapa cuerpopica hidrógeno, oxígeno, carbono nishcacunami tian. Chai hidrógeno, oxígeno, carbono nishcacunaca alpapipash tiajtami cientificocunaca yachaj chayashca. Shinaca ¿imashamanda hidrógeno, oxígeno, carbono nishcacuna tandanajushpa shuj gente tucushca?

Ashtaca cientificocunaca pipash na causaitaca churarcachu ninmi. Paicunaca imapash yanga cosascunamanda paicunallata mirashpami, ashtaca ashtaca huatacuna yalijpica causaica tiai callarirca ninmi. Pero causai tiachun caica yangami can, na minishtirinllu nitaca na ushanchichu. Imapash yangaca na tianllu. Hasta uchilla cosasgucunapi causai tiachun rurashcapash alipacha rurashcami. Pipash na causaita churajpitami causaica tiai callarirca ningapaca ima pruebatallapash na charinchichu. Tucuipimi na yangamanda causai tiashcataca ricunalla can (Romanos 1:20). *

Por ejemplo, shuj juyailla musicata uyajushcanguiman o shuj dibujota ricujushcanguiman, na cashpaca shuj aparatota utilizajushcanguiman chaicunaca ¿yangamandami tiai callarirca nipanguimanllu? Na, na shina nipanguimanllu. Gentecuna rurashca cosascunahuan, ñucanchi cuerpohuan comparajpica imapipash na igualanllu. Chaimandami ñucanchi cuerpotaca Taita Dios rurashcanga nipanchi. Shinallata Bibliapi Génesis libropica Taita Diosca gentecunata paiman rijchata rurashcatami ricuchin (Génesis 1:26). Taita Diosman rijchata rurashca caimandami gentecunaca shuj shuj cosascunata rurai ushanchi. Chaimandami Taita Diosca ñucanchicunata alpamandami rurashca nishcataca cri ushapanchi.

Shinallata Taita Diosca Evataca Adanba costillasta llujchishpa rurashcatapash cri ushanchimi. * Porque chaitaca Taita Diosca paipa poderhuanmi rurashca. Taita Diosca ¿imamandata Evataca Adanba costillasta llujchishpa rurarca? Taita Diosca Adanbash Evapash cazarashpa “shujlla aicha” tucuchun munaimandami shina rurarca (Génesis 2:24). Taita Diosca jaritapash, huarmitapash rurashpaca paicunapura ayudarishpa, juyarishpa causachunmi rurarca. Paica ali yachaita charimanda, juyaj Dios caimandami shina rurarca.

Cientificocunapashmi investigaciongunata rurashpaca tucui gentecunallata shujlla jarimanda, shujlla huarmimanda tiai callarishcata nishca. Shinaca Génesis libropi Adán y Evamanda parlashcataca cri ushanchimi.

3. Ali yachaita cuj, causaita cuj yuracunapash ¿ciertopachacha tiarca?

Bibliapica cai yuracuna imapash poderta charishcataca na ricuchinllu. Chai yuracunaca Jehová Dioslla ima ali cajta, ima nali cajta yachashcata, pailla causaita cui ushashcatami ricuchijurca.

Huaquinbica ñucanchipashmi caica chaita o caitami ricuchin nishcanchi. Por ejemplo, huaquinbica juezcunaca tribunalpa contra imatapash rurashca nishpami huaquingunataca preso churan. Shinaca, tribunalpa contra imatapash rurashca nishpaca ¿imatata ningapaj munan? Tribunalpa contra imatapash rurashca nishpaca, na chai tribunal huasita o chaipi tiashca cosascunata na respetashcataca na nijunllu. Ashtahuangarin chaipi autoridadcunata na respetota ricuchishcatami nijun. Shinallata rey churajuna coronacuna, cetro nishcacunataca autoridadtami ricuchin ninchimi.

Shinaca jardín de Edenbi tiajushca ishcai yuracunaca ¿imatata ricuchijurca? Gentecunaca shuj shuj yuyaicunatami nishca. Shinapash chai yuraca Taita Dioslla ima ali cajta, ima nali cajta decidina derechota charishcatami ricuchijurca (Jeremías 10:23). Chaimanda chai yuramanda micushpaca Jehová charishca autoridadta na respetashcatami ricuchinajurca. Y causaita cuj yuraca Taita Dioslla gentecunaman para siempre causana oportunidadta cui ushashcatami ricuchijurca (Romanos 6:23).

4. ¿Ciertopachachu shuj culebraca Evahuan parlarca?

Bibliapi imata nijushcata na cabal yachashpaca Génesis libropi nijushcata explicanaca dificilmi ricurin. Shinapash Bibliapica, Bibliapa yachachishcacunataca asha ashami intindichishpa catin.

Por ejemplo, ¿pita culebrataca parlachirca? Israelitacunapi pensarishpaca paicunaca chai culebrata pi parlachishcataca alimi yacharianga. Israelitacunaca angelcuna poderta utilizashpa animalcunata parlachi ushashcataca alimi yacharca. Chaimandami Moisesllata Bibliapica shuj ángel Balaam shuti runapa burrota parlachishcata escribirca (Números 22:26-31; 2 Pedro 2:15, 16).

Shinallata israelitacunaca ayacunapash poderta charishcataca alimi yacharca. Por ejemplo, Moisés Egipto llactapi cashpa faraonba ñaupapi huaquin brujocuna shuj shuj milagrocunata rurajtaca ricurcami. Paicunaca shuj caspitami culebraman tigrachirca. ¿Ima poderhuanshi paicunaca shina rurarca? Chaitaca ayacunapa poderhuanmi rurarca (Éxodo 7:8-12).

Israelitacunaca Bibliapa parte Job librotapashmi charirca. Job librotaca Moisesmi escribirianga. Cai libropica Taita Diospa contra Satanasmanda, cai contra Satanás gentecunaca Taita Diostaca na tucui shungu sirvin nishpa juchachishcamandapashmi yachachin (Job 1:6-11; 2:4, 5). Y cai librota liishpaca israelitacunaca de seguromi Taita Diosta ama cazuchun Evata parlachij culebrataca Satanás parlachishcata cuenta japirianga.

Shinallata Evata pandachingapaj Diablo culebrata utilizashcataca cuenta japinallami. Jesuspashmi Satanás llulla cashcata ricuchingapaca, paica “llullapacha cashpami, llullapaj taita can” nirca (Juan 8:44). Jesusca ¿imamandata Satanasca ‘llullapaj taitami can’ nirca? Jesusca Evata llullashpa pandachishca culebrataca Satanás parlachijushcataca alimi yacharca. Satanasmi primeroca llullashpa callarirca. Por ejemplo, Taita Diosca Adán y Evataca chai yuramanda micushpaca huañunguichimi nishcarcami. Shinapash Satanasca llullashpami paicunataca “na huañunguichica” nirca (Génesis 3:4). Satanás llullapacha cashcata tucuicuna cuenta japichunmi Jesusca apóstol Juanmanga Satanasmi ‘pundamandapacha causajuj culebra’ can nirca (Apocalipsis 1:1; 12:9).

Satanaspaca chai culebrata parlachinaca facilmi carca. Gentecunapash muñecocunahuanga shina ruranllami. Muñecocunapacha parlanajunshna ricurichunga gentecunaca casi shimitapash na cuyuchishpa parlanatami yachan. Televisiongunapipashmi animalcunata o shuj shuj cosascunata parlachishpa paicunapacha parlanajushcatashna ricuchin.

Cai yuyaipashmi seguro cachun ayudan

Caicamanga Génesis libropi parlashcacuna ciertopacha cashcataca huaquin yuyaicunapimi ricupashcanchi. Cutin shuj yuyaitapash ricupashunchi.

Bibliapica Jesucristoca imata ‘ricushcatapacha, imashna cajtapacha na llullashpa villajmi’ can ninmi (Apocalipsis 3:14). Jesusca nimapipash na pandarij, perfectomi carca. Paica imapipash nunca na llullarcachu. Pitapash umachina yuyaitallapash nunca na charircachu. Jesús cai Alpaman nara shamushpaca jahua cielopimi paipa Taita Jehová Dioshuan causarca (Juan 17:5). Jesusca Adán y Evata Taita Dios nara rurajpillatami ña causarca. Jesusca tucuitami ricurca chaimandami paipa nishcacunapica seguro cai ushanchi. Shinaca ¿jardín de Edenbi ima pasashcatata Jesusca nirca?

Jesusca Adán y Evamanda parlashpaca ciertopacha tiashcatami nirca. Cusa huarmipa causaimanda parlashpami Jesusca, Jehová Dios Adán y Evaman imata nishcata explicarca (Mateo 19:3-6). Génesis libropi nishcacuna llulla cashpaca Jesús llullaj cashcatami ricuchijunman. Pero Jesusca na llullajurcachu. Jesusca cielopi causaimandami tucui ima pasashcataca ali ricurianga. Chaimandami paipa nishcacunapica crina canchi.

Génesis libropi parlashcacunata na crishpaca, Jesuspi critapash na ushanchimanllu. Shinallata Bibliapi yachachishcata, Taita Diospa munai maijan cashcatapash na ali intindi ushanchimanllu ¿imamandata shina nipanchi? Ricupashun.

[Notacuna]

^ párr. 3 Bibliapica Taita Diospa shutica Jehová cajtami yachachin.

^ párr. 7 Taita Diospa shimi Bibliapica Taita Diosca tucui imata rurashpapash aliguta rurashcata, perfectota rurashcatami ricuchin. Y chai jipami nalicunaca tiai callarishca ninmi (Deuteronomio 32:4, 5). Jehová Dios cai Alpata rurashpaca pai ‘rurashcacuna, aligupacha cajtami ricurca’ (Génesis 1:31).

^ párr. 9 Ninan Manllanai Tamia cai Alpapi tiajpimi jardín de Edenbi tiashca tucuilla cosascunaca tucurishcanga. Por ejemplo, Ezequiel 31:18​pica Jesús cai alpaman shamungapaj 700 huatacuna faltajpillatami ‘Edén huertapi tiaj quirucunaca’ ña unaitapacha ñana tiashca cashcata ricuchin. Chaimandami jardín de Edén maipipacha cashcata yachangapaj munashpa imatapash mascanajushpapash na tarishca.

^ párr. 14 Caimanda ashtahuan yachajungapaj munashpaca El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis nishca folletota ricupangui. Cai folletotaca testigo de Jehovacunami llujchishca.

^ párr. 16 Investigadorcunaca cuerpomanda chaishuj tullucunahuan ricujpica, costillasca faquirishca cashpapash costillasta tapajuj shinllilla telagu tucuilla completo cajpica, cutin tigrashpa viñajlla cashcatami yachaj chayashca.