Ifa Usun Epwe Pwäk Osukosuk lon Pwüpwülü

EWE Paipel ese apasa pwe nonnomun pwüpwülü mi mecheres. Fän än Kot emmwen ewe aposel Paul a makkeei pwe pwüpwülü repwe pwäkini “chomong osukosuk.” (1 Korint 7:28) Nge ekkewe pwüpwülü ra tongeni ekisaalo ekkewe osukosuk ra kükküna me alapalo pwapwa lefiler. Nengeni ekkeei wonu popun än ekkoch pean pwüpwülü osukosuk me ppii ifa usun kapasen emmwen seni Paipel a tongeni älisiir.

1

OSUKOSUK:

“Äm me pwülüwei we ause chüen chiechiöchfengen.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Filätä mine a fokun mürina.”​—FILIPI 1:10.

Om pwüpwülü ina eü me lein ekkewe mettoch mi kon aüchea lon manauom. Mi lamot epwe akkomw. Ppii ika om angang iteitan a fen ekisikisaalo ämi fansoun chiechifengen. Kosap mut ngeni osukosuken manauemi rän me rän epwe äimufesenikemi. Pwüngün pwe oua kan mwo ekis imufesen, atun ämi angangen pekin moni are atun oua ataweei och angang mi lamot. Nge mi lamot kopwe aükükü om fansoun woon ekkewe mettoch ka tufichin nemeni, äwewe chök om minen kunou are om chiechi ngeni chiechiom kewe.

Iwe nge, ekkoch mi pwüpwülü, ra achommonga ar angang are kunou pwe resap kon nonnom ren pwülüwer. Chokkana ra wesewesen chök mochen sü seni ar kewe osukosuk. Ika ina usun nonnomum me pwülüwom mi lamot oupwe silei popun ämi osukosuk me ataweer. Ämi chiechiöchfengen ina chök met epwe eririöchüfengenikemi me oupwe wesewesen “wiliti eu chök inis.”​—Keneses 2:24.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: Andrew * me Tanji, iir seni Australia a engol ierin ar pwüpwülü. Nge iei alon Andrew: “Ua mirititi pwe watteen fansoun angang me kunou  epwe tongeni angawalo kokkotun pwüpwülü. Iwe äm me pwülüwei we aua akkota eü fansoun aupwe kan pwoppworaus me pwärfengeni meefiem kewe.”

Dave me Jane, seni Merika a 22 ierin ar pwüpwülü, iteiten pwiin ra awora ükükün 30 minich pwe repwe kan pwoppworausfengen. Iei alon Jane: “A fokkun aüchea ngenikem ei fansoun ina popun ause kan mut ngeni och mettoch epwe eppeti.”

2

OSUKOSUK:

“Ai pwüpwülü ese chüen atoto rei pwapwa.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Esap wor eman leimi epwe chök kütta püsin an feiöch, nge epwe pwal kütta feiöchün chiechian.”​—1 KORINT 10:24.

Emön mi chök ekieki met epwe angei lon an pwüpwülü esap fokkun enletin pwapwa, inaamwo ika a pwüpwülü fän fite. Pwüpwülü epwe sopwöch ika iir me rüüemön ra akkomw ekieki minne repwe fangolo lap seni met repwe angei. Jises a affata ewe popun: “Sia feiöch ren ach fang lap seni ach angei mettoch.”​—Fofor 20:35.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: Maria me Martin, seni Mexico, a 39 ier ar pwüpwülü. Nge sanne ar pwüpwülü a chök pwapwapwa. Ra chechchemeni eü fansoun a wor watte osukosuk lefiler. Iei alon Maria, “Lepwolen äm änini, ua apasa och kapas mi osüfölüngaw ngeni Martin. Iwe, a wesewesen song. Ua sotun äweweei pwe esap seni wesewesen letipei met ua erä nge seni chök ai song. Nge ese aüseling ngeniei.” Martin a pwal erä, “Atun ena änini, ua poputä le ekieki pwe äm äusap chüen tongeni nonnomfengen, upwele chök fangetä.”

Martin a mochen Maria epwe süföliti. Maria a mochen Martin epwe weweiti meefian. Iir me rüüemön rese angei met ra mochen.

Ifa usun ra tufichin pwäkini ena osukosuk? Martin a erä, “Ua amasösöno letipei, iwe, aua filatä le apwönüetä än Paipel kewe fön mi tipatchem le pwäratä süföl me kirekiröch lefilem. Lon ekkena ier aua käeö pwe ese lifilifil sokkun osukosuk epwe fis, aua tongeni ataweei ika aupwe tingor än Jiowa älillis me apwönüetä ekkewe öüröür seni Paipel.”​—Aisea 48:17, 18; Efisus 4:31, 32.

 3

OSUKOSUK:

“Pwülüwei we ese föri wisan.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Kich meinisin sipwe en me püsin pwärätä föförün lon manauan ngeni Kot.”​—ROM 14:12.

Mi enlet pwe eü pwüpwülü esap sopwöch ika emön chök leir a föri wisan. Nge osukosuk epwe fen lapolo ika iir me rüüemön repwe tümününgaw ngeni wiser me tipifengen.

Ika ka kan chök afota ekiekum woon met itä pwülüwom we epwe föri, iwe kosap tongeni pwapwa. Om pwüpwülü epwe sopwongaw äkkäeüin ika kopwe eäni ei ekiek: “Pokiten pwülüwei we ese föri wisan, usap pwal föri wisei.” Nge ika kopwe achocho om kopwe emön mwän pwüpwülü are fin pwüpwülü mi mürinnö, om pwüpwülü epwe öchülo. (1 Piter 3:1-3) Nge kon aüchean, ka änneta ngeni Kot pwe ka süföliti an we kokkotun pwüpwülü, me om föfför epwe apwapwa i.​—1 Piter 2:19.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: Kim me pwülüwan we, ra nonnom Korea, iei a 38 ier ar pwüpwülü. Iei alon Kim, “Fän ekkoch pwülüwei we a mängaw rei, ese chüen fos ngeniei nge use fokkun silei popun. Ua meefi pwe a kükkünülo an tongeei. Fän ekkoch ua ekieki, ‘Pwata a mochen upwe weweiti meefian nge i ese fen achocho le weweiti meefiei?’”

Kim a tongeni filatä le ännefota ekiekin woon mwäällin ena mettoch me met pwülüwan we ese apwönüetä. Nge ese föri ena. Iei alon: “Lap seni ai upwe chök sossong, ua käeö pwe a mürinnö ai upwe akkomw efisatä kinamwe. Mwiriloon, aua tongeni mosonosonolo me pworausfengen fän kinamwe.”​—Jemes 3:18.

4

OSUKOSUK:

Meefien ekkoch mwän: “Pwülüwei we ese älleasochis.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Kraist möküren mwän meinisin.”​—1 KORINT 11:3.

Ika emön mwän a meefi pwe pwülüwan ese älleasochisi iwe, epwe akkomw etittina ika pwisin i a älleasochisi Möküran we, Jises Kraist. Epwe pwäratä an älleasochisi Jises ren an äppirü an leenien äppirü.

Paul a makkeei: “Ämi mwän kana oupwe echeni pwülüemi usun Kraist a echeni mwichefel o fangala manauan fän itan.” (Efisus 5:25) Jises ese ‘nemeni’ nöün kewe chon käeö fän pöchökkül. (Mark 10:42-44) A awora ngeniir emmwen mi fataffatöch me apwüngüür atun mi lamot. Nge esap fän eü a arochongaw ngeniir. A kirekiröch ngeniir me weweiti ar apwangapwang. (Mattu 11:29, 30; Mark 6:30, 31; 14:37, 38) A kan akkomwa minne epwe öchitiir lap seni pwisin i.​—Mattu 20:25-28.

Emön mwän epwe pwisin eisini ei kapas eis, ‘Ai ekiek usun tettelin nemenem lon famili me wisen fefin a longolong woon eörenien aramas lap seni äitien ewe Paipel?’ Äwewe chök, met kopwe ekieki ren emön fefin ika ese tipeeü ngeni meefien pwülüwan, nge a uwonnük le uwawu ekiekin fän süföl?  Pwülüwen Eperiam we Sara, a isetiw leenien äppirü usun älleasochis. (1 Piter 3:1, 6) Iwe nge, a uwawu meefian fansoun mi lamot, äwewe chök atun Eperiam ese esilla och feiengaw epwe tongeni kküü an famili.​—Keneses 16:5; 21:9-12.

Eperiam ese eniuokkusu Sara pwe esap tongeni uwawu meefian. Esap i emön mi arochongaw. Pwal ina usun emön mwän mi apwönüetä än Paipel fön, esap eriäni pwülüwan an epwe chök tipeeü ngeni meefian iteitan. Pwülüwan we epwe süföliti ika a apwönüetä wisan we möküren famili fän kirekiröch.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: James seni England a walu ierin an pwüpwülü, iei alon: “Ua käeö pwe usap filatä och kefil mi lamot nge use akkomw angei meefien pwülüwei we. Ua achocho ngeni ai usap ekieki chök pwisin meefiei. Nge ua akkomw ekieki met a lamot ngeni pwülüwei lap seni pwisin ngang.”

George seni Merika a 59 ierin an pwüpwülü. A erä: “Ua kan achocho le ämmeef ngeni pwülüwei we pwe mi fokkun aüchea, emön mi mirit me chiechiei mi lipwäköch.”​—Än Salomon Fos 31:10.

5

OSUKOSUK:

Meefien ekkoch fefin: “Pwülüwei ese emmweniöchü äm famili.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Eman fefin mi tipachem a aüetä imwan, nge eman mi tiparoch a püsin ataetiu imwan.”​—ÄN SALOMON FOS 14:1.

Ika pwülüwom we a soropwang are ese emmweniöchü chon le imwemi, mi wor ülüngät napanap kopwe fili. (1) Ka tongeni ekkereni met a mwääl woon iteitan are (2) ka tongeni angei seni wisan we möküren famili are (3) apünga fän wenechar ren met a föri ükükün an tufich. Ika ka filatä ekkewe ruu napanap akkomw, ka pwisin ataetiw imwom. Om filatä ewe aülüngätin napanap epwe älisuk le aüetä are apöchökkülatä om we pwüpwülü.

Chommong mwän pwüpwülü ra aücheani ar repwe küna süföl lap seni ar repwe meefi tong. Ika ka süföliti pwülüwom me ämmeef ngeni pwe an ekkemmweni ewe famili a älillisöch me aüchea, iwe epwe amwökütü le amürinnölo wisan. Pwüngün, epwe tongeni wor atun ousap tipeeüfengen woon ekkoch mettoch. Mi lamot oupwe pwoppworaus wor. (Än Salomon Fos 18:13) Nge ekkewe kapas kopwe nöünöü me ngingiiumw repwe tongeni ataeitiw are apöchökkülatä om pwüpwülü. (Än Salomon Fos 21:9; 27:15) Ika ka pwärawu meefiom fän süföl epwe pwönütä minne ka äneänei, än pwülüwom epwe emmweniöchü ämi famili.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: Iei alon Michele seni Merika, a ükükün 30 ier än pwüpwülü, “Pokiten inei we chök a tümünükem me pwii kewe rüüemön, iwe a tipepöchökkül. Ua äppirü napanapan. Ina minne, iteitan ua achocho ai upwe käeö le anomuei fän emmwenien pwülüwei. Ren chök äwewe, ua käeö ai upwe angei meefien pwülüwei we mwen ai upwe filatä eü kefil.”

 Rachel me Mark iir chon Australia, a 21 ier ar pwüpwülü. Nge nonnomun Rachel le kükkünün a anapanapa napanapan. Iei alon “Inei we ese fokkun älleasochisi semei we. A kan fis süfölüngaw me änini. Atun ua kerän pwüpwülü ua pwal äppirü napanapan. Nge lo lo lo, ua käeö lamoten ai upwe apwönüetä än Paipel emmwen le pwäratä süföl. Iwe iei a watte pwapwa lon äm pwüpwülü.”

6

OSUKOSUK:

“Ua chipwang ren met pwülüwei we a fen eörenalo le föri.”

ÄN PAIPEL KAPASEN EMMWEN:

“Oupwe songomangfengen o amusamusfengen are eman a chou ngeni eman.”​—KOLOSE 3:13.

Atun oua kerän poputä le sanifengenikemi, ka kan chök ännefota woon napanapöchün emönnewe nge kese fen äfänni an kewe apwangapwang. Ka tongeni pwal ina usun iei? Ese mwääl mei wor met pwülüwom we a föri a efisi om mängaüeiti. Iwe nge, kopwe pwisin eisinuk, ‘Upwe kon ännefota ekieki woon napanapöchün are napanapangawen pwülüwei we?’

Jises a äeä eü kapas äwewe mi älillisöch usun lamoten ach sisap ännefota apwangapwangen ekkewe ekkoch. A eis: “Pwota ka küna ewe kükün pipi mi nom lon mesen pwiüm, nge kosap mefi ewe irä lon püsin mesom?” (Mattu 7:3) Ena piipi a wewe ngeni och chök kükkünün piipiin fetil. Nge ewe irä, ina efoch kasoon eü imw mi ömwöchatä ossun. Met weween alon Jises ei? “Kopwe akomwen uwawu ewe irä seni lon mesom, iwe, mürin kopwapw tongeni künafichi om kopwe uwawu ewe kükün pipi seni lon mesen pwiüm.”​—Mattu 7:5.

Jises a poputääni ena kapas äwewe ren an eäni ei kapasen öüröür: “Ousap apwüngü aramas pwe Kot esap apwüngükemi. Pun Kot epwe apwüngükemi won ewe chök lapalap oua apwüngü aramas won.” (Mattu 7:1, 2) Ika ka mochen pwe Kot esap ännefota ewe irä lon mesom weween om kewe mwääl, fen feiöchum om kosap ännefota apwangapwangen pwülüwom we.​—Mattu 6:14, 15.

Ifa usun ekkoch ra apwönüetä ei fön: Iei alon Jenny pwülüwen Simon, iir chon England a tiu ier ar pwüpwülü: “Fän chommong ua mängaw ren pwülüwei we pokiten ese kan akkota chök me mwan met epwe föri. Nge fen akkomwan, ina napanapan we ua sani seni ren an mwittir föri met chök a piitä lon ekiekin. Iwe nge, iei ua mirititi pwe mi pwal wor ai apwangapwang, äwewe chök ua kon eipö. Äm me Simon aua käeö pwe äusap ännefota woon äm kewe apwangapwang mi chök kisikis.”

Ewe Ki Ngeni Sopwöchün Famili

Ekkeei pworaus ra pwäratä pwe epwe kan chök fis osukosuk lefilen pwüpwülü nge ra tongeni pwäkini. Ifa ewe ki ren ar repwe sopwöch? Ar alapalo ar tong ngeni Kot me tipemecheres le apwönüetä än Paipel kewe kapasen emmwen.

Alex me Itohan, iir seni Nigeria ra pwüpwülü lap seni 20 ier, ra küna kiien sopwöchün ar pwüpwülü. Alex a apasa: “Ua mirititi pwe osukosuk lon pwüpwülü epwe tongeni pwäk ika repwe apwönüetä kapasen emmwen seni Paipel.” Pwülüwan we a erä: “Aua küna lamoten ikkiotekfengen iteitan me apwönüetä än Paipel emmwen pwe aupwe tongfengen me mosonottamfengen. Iei a kisikisilo äm osukosuk lap seni lupwen äm we kerän pwüpwülü.”

Ka mochen alapalo om silei usun ekkewe emmwen lon än Kot we Kapas mi tongeni amürinnölo om famili? Iwe, tingorei emön Chon Pwäratä Jiowa an epwe äiti ngonuk ewe pworaus lon sopwun 14 lon ewe puk Met Ewe Paipel A Wesewesen Apasa? *

[Pwóróus fan]

[Sasing lon pekin taropwe 5]

Ua achocho le fangolo lap seni ai upwe angei?

[Sasing lon pekin taropwe 6]

Ua kan wisen akkomw kütta kinamwe me pwäkini tipefesen?