Mu Lute Bana ba Mina ku ba ni Likute

LISHITANGUTI la kwa Germany li li: “Mutu ya sweli kuwani mwa lizoho u kona ku fita kai ni kai.” Mwa lizo ze ñata, muuna ku tubula kuwani ha kena mwa ndu ya batu kamba ha lumelisa batu ne ku ngiwa kuli ki ku bonisa likute mi kacwalo naa kutekiwa. Kacwalo taluso ya lishitanguti le li bulezwi kwa makalelo ki ya kuli batu ba bonisanga sishemo ni ku tabela mutu ya na ni mikwa ye minde.

Banana ha ba na ni mikwa ye minde kwa katulusa luli! Muokameli wa mupotoloho yo muñwi kwa Honduras, ya yanga ni bahasanyi ba lilimo ze shutana-shutana mwa musebezi wa ku kutaza fa ndu ni ndu u li, “Hañata ni boni kuli ze tabisanga muñaa ndu hahulu ki mikwa ye minde ya mwanana ya lutilwe hande ku fita ze ni bulelanga.”

Mwa linako za cwale, kashwau ha ka nze ka ata, ku ziba mwa ku ngela ba bañwi ki kwa butokwa mi kwa tusa. Mi sa butokwa ni ku fita kikuli Mañolo a lu susueza ku ‘zamaya ka mukwa o swanela taba ye nde ya za Kreste.’ (Mafil. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Ku butokwa ku luta bana ba luna ku kuteka ba bañwi. Ba kona ku lutiwa cwañi kuli ba si ke ba ikezisa feela, kono kuli ba be ni likute luli? *

Mikwa ye Minde I Lutiwa ka ku Bonisa Mutala

Banana ba itutanga ka ku likanyisa mitala ye ba bona. Kacwalo nzila ye tuna yeo bashemi ba kona ku luta bana ba bona mikwa ye minde ki ya ku ba ni mikwa ye minde bona ka sibili. (Deut. 6:6, 7) Ku buhisana ni mwanaa mina ka za likute ku butokwa, kono ku eza cwalo feela ha ku si ka likana. Kwandaa ku fa likupuliso, ku fa mutala o munde ki kwa butokwa hahulu.

Mu nge mutala wa Paula, * ya naa huliselizwe mwa lapa la Sikreste ki mushemi a li muñwi. Ku kuteka batu kaufela ne ku bile kalulo ya butu bwa hae. Libaka? U alaba kuli, “Boma ne ba lu tomezi mutala, kacwalo ku ba ni likute ne li nto ya ka taho ku luna bana.” Mukreste ya bizwa Walter naa lutile bana ba hae ku kuteka bomaa bona ba ne ba si balumeli. U li, “Ne ni lutile bana ba ka ku kuteka bomaa bona ka ku ba fa mutala wa ka, ka ku sa bulelanga ze maswe ka za bo musalaa ka.” Walter naa zwezipili ku fa bana ba hae lituto mwa Linzwi la Mulimu, mi naa kupanga tuso ku Jehova. Yo muñwi  ku bona nako ye u sebeleza ku o muñwi wa liofisi za mitai za Lipaki za Jehova, mi yo muñwi yena ki paina. Bana ba hae ba lata ni ku kuteka sibeli sa bashemi ba bona.

Bibele i li: “Mulimu hasi Mulimu wa mifilifili, kono ki wa kozo.” (1 Makor. 14:33) Za eza Jehova kaufela li eziwa ka kozo. Bakreste ba lukela ku lika ka taata ku likanyisa mukwa wa Mulimu wo ni ku buluka lika hande fa lapa. Bashemi ba bañwi ba lutile bana ba bona ku yala mimbeta ya bona ba si ka ya kale kwa sikolo ka zazi, ku beya hande libyana za bona ko li swanela, ni ku tusa mwa misebezi ya fa lapa. Haiba bana ba lemuha kuli fa lapa kaufela ku kenile, ni lika kaufela li beilwe hande, kaniti ba ka kenisa mwa mizuzu ya bona ni ku buluka lika za bona ka bukwala.

Bana ba mina ba nga cwañi ze ba ituta kwa sikolo? Kana ba itebuhanga ze ba ba ezeza baluti ba bona? Ka ku ba bashemi, kana mwa fitisanga buitebuho? Bana ba mina ba ka likanyisa moya o mu bonisa kwa neku la misebezi ya bona ya kwa sikolo ni baluti. Mwa kona ku ba susueza ku ba ni mukwa wa ku itumelanga kwa baluti ba bona. Ku fitisa buitumelo kwa lika ze mu ezelizwe ki nzila ye nde hahulu ya ku bonisa likute, ibe ku muluti, mualafi, ya lekisa mwa sintolo, kamba mutu yo muñwi. (Luka 17:15, 16) Mikulwani ba Sikreste ba ba shutana ni ba bañwi kwa sikolo kabakala ku bonisa kwa bona likute ni muzamao o munde ba babazwa.

Ha ku taha kwa mikwa ye minde, ba ba mwa puteho ya Sikreste ba lukela ku bonisa mutala o munde. Ki ko kunde luli ku bonanga mikulwani ba mwa puteho ha ba bonisa likute ka ku bulelanga kuli “eni sha” ni kuli “ni itumezi.” Ba bahulu ha ba bonisa likute ku Jehova ka ku teeleza kwa lituto ze fiwa kwa mikopano, banana ba susuezwanga ku ba likanyisa. Banana ba kona ku ituta ku kuteka be ba pila bukaufi ni bona ka ku bona mitala ye minde ya mikwa ye minde kwa Ndu ya Mubuso. Ka mutala, Andrew wa ilimo zee ne sa itutile ku bulela kuli, “Ni kupa ku fita sha,” haa fita fo ku na ni ba bahulu.

Ki lifi ze ñwi ze ba kona ku eza bashemi mwa ku tusa bana ba bona ku ituta ze ba tokwa ku eza ha ku taha kwa mikwa ye minde? Bashemi ba kona, mi ba lukela ku fumana nako ya ku bonisa bana ba bona mitala ye itutilwe ku zwelela kwa mitala ye miñata ye mwa Linzwi la Mulimu.—Maro. 15:4.

Mu Lute ka ku Itusisa Mitala ya Mwa Bibele

Bo mahe Samuele mwendi ne ba lutile mwanaa bona ku kubama fapilaa Eli, Muprisita ya Pahami. Ha ne ba isize Samuele kwa tabernakele, mwendi naa na ni feela lilimo ze talu kamba zee ne. (1 Sam. 1:28) Kana mwa kona ku luta mwanaa mina yo munyinyani litumeliso ze cwale ka “mu zuhile cwañi?,” “mu tozi cwañi?,” “ki manzibwana,” kamba litumeliso ze ñwi ze swanela ko mu pila? Sina Samuele yo munyinyani, bana ba mina ni bona ba kona ku “tabelwa ki Muñaa Bupilo ni batu.”—1 Sam. 2:26.

Mwa kona ku itusisa makande a mwa Bibele kwa ku bonisa shutano ye mwahalaa likute ni kashwau. Ka mutala, Mulena Akazia wa Isilaele  ya naa si ka sepahala ha naa bata ku bona mupolofita Elia, naa lumile ‘muzamaisi wa sitopa sa baana ba ba eza mashumi aketa-lizoho’ kuli ba yo mu biza. Muzamaisi yo a laela mupolofita kuli a ye ni yena. Ku bulela cwalo ni mutu ya naa li muyemeli wa Mulimu ne ku si ka luka. Elia naa alabile cwañi? Na ize, “Haiba ki na muuna wa Mulimu, mulilo u shetumuke kwa lihalimu, u ku bulaye, wena ni batu ba hao ba mashumi aketa-lizoho.” Mi kwa ezahala honacwalo feela. “Hona fo mulilo wa shetumuka kwa lihalimu, wa mu bulaya ni batu ha hae ba mashumi a keta-lizoho.”—2 Mal. 1:9, 10.

Kwa lumiwa muzamaisi wa sitopa sa baana ba ba eza mashumi aketa-lizoho yo muñwi hape ku yo nga Elia. Ni yena a lika ku laela Elia ku ya ni yena. Ni fo hape, mulilo wa zwa kwa lihalimu. Kono cwale kwa taha muzamaisi wa sitopa sa baana ba ba eza mashumi aketa-lizoho se siñwi hape ku Elia. Yo muuna yena a bonisa likute. Ku fita ku laela Elia, a kubama ni ku kupa kuli: “Mawe muuna wa Mulimu, na ku lapela, bupilo bwa ka, ni bupilo bwa batanga ba hao ba mashumi aketa-lizoho, bu babalehe mwa meeto a hao. Bona, mulilo so shetumukile kwa lihalimu, so bulaile bazamaisi ba babeli ba ba tile ni batu ba bona ba mashumi aketa-lizoho; kono cwale, bupilo bwa ka bu be bwa butokwa mwa meeto a hao.” Kana mupolofita wa Mulimu naa ka biza mulilo kuli u to cisa mutu yo mwendi ya naa na ni sabo, kono ili ya naa bulezi ka likute cwalo? Kutokwa. Lingeloi la Jehova la bulelela Elia ku ya ni muzamaisi yo. (2 Mal. 1:11-15) Kana seo ha si koñomeki butokwa bwa ku bonisa likute?

Muapositola Paulusi ha naa beilwe mwa sitokisi kwa tempele ki masole ba Maroma, naa si ka nahana kuli naa na ni tukelo ya ku bulela. Ka likute naa buzize muzamaisi wa masole kuli: “Ni kupa ku bulela ni wena.” Kacwalo, Paulusi naa filwe kolo ya ku bulela, ili ku ikemela.—Lik. 21:37-40.

Ha naa zekiswa, Jesu naa natilwe lubaka mwa sifateho. Kono naa ziba nzila ye nde ya ku bilaela ka yona. Na ize: “Haiba ni bulezi maswe, talusa se si maswe seo; mi haiba ni bulezi hande, u ni natelañi?” Ha ku na ya naa ka bulela kuli Jesu naa fosize ka mwa naa bulelezi.—Joa. 18:22, 23.

Linzwi la Mulimu hape li fa mitala ya mo lu kona ku ezeza ha lu kalimelwa hahulu ni mwa ku itumelela ka likute kuli ne lu kile lwa fosa kamba kuli ku na ni nto ye ne lu keshebisize ku eza. (Gen. 41:9-13; Lik. 8:20-24) Ka mutala, Abigaili naa fitisize buinyazo bakeñisa kashwau kao, Nabali, muunaa hae, na bonisize ku Davida. Kwandaa ku inyaza, hape naa fitisize mpo ya lika ze ñata. Davida naa tabisizwe hahulu ki za naa ezize Abigaili kuli mane Nabali ha saa shwile, a mu keta ku ba musalaa hae.—1 Sam. 25:23-41.

Mu lute bana ba mina ku ba ni likute, ibe kuli ki taba ya ku bonisa feela likute mwa miinelo ye taata kamba ya ku ba feela ni mikwa ye minde. ‘Ku bonisa batu liseli la luna’ ka nzila yeo ku tahisa ‘tumbo ku Ndataa luna ya kwa lihalimu.’—Mat. 5:16.

[Litaluso za kwatasi]