Ibangat Yoy Ananak Yon Magmaliw a Marespeto

ONIA so sakey ya proberbio na Aleman: “No ekalen na sakey so sombrero to, patuloyen da iner may laen to.” Diad dakel a kultura, say pangekal na sakey ed sombrero to sano onloob ed abung odino mangibano et ipapasen a panangigalang, tan lapud satan et narespeto met. Kanian say kabaliksan na abitlan proberbio et magmaliw a maomaong iray totoo ed saramay marespeto tan labalabay da ra.

Makapalikliket no magalang iray kalangweran! Onia so inkuan na sakey ya manangasikaso na sirkito ed Honduras ya uulopen to ed panagpulong iray manangipalapag a nandurumay edad da: “Naimanok a say nipasal a maong tan marespeton ugaw et mas baleg so epekto to ed unabung nen saray ibabagak.”

Diad sarayan panaon ya onloloor so agpanagrespeto, say pakaamta no panon ya tratoen so arum et praktikal tan makagunggona. Nagkalalo ni, bibilinen itayo na Kasulatan ya ‘manugali ya onnepeg ed maong a balita nipaakar ed Kristo.’ (Fil. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Importantin ibangat tayo ray anak tayo a manrespeto ed arum. Panon iran nibangat a magmaliw a tuan marespeto ya aliwa labat a basta magalang? *

Nibangat so Inkamarespeto Panamegley na Ehemplo

Makaaral iray anak diad pangalig ed ehemplon naoobserbaan da. Kanian pian nipurek na atateng so inkamarespeto ed ananak da et kaukolan dan ipatnag itan a mismo. (Deu. 6:6, 7) Importante so pangipaliwawa na inkamagalang ed anak yo, balet kulang ni itan. Katekep na saray panonot, talagan importante so maong ya ehemplo.

Nonoten pay nipaakar ed si Paula, * a pinabaleg na mansusulon Kristianon ateng. Niyugali toy mangipanengneng na respeto ed amin. Akin? Inkuan to, “Naiimano mi’d si nanay mi, kanian magmainomay min ananak ya ipanengneng so inkamarespeto.” Imbangat na sakey a Kristianon manngaran na Walter iray anak ton lalaki a manrespeto’d aliwan tasin nanay da. Inkuanto, “Sineetan kon imbangat iray anak ko a manrespeto ed nanay da panamegley na ehemplok a mismo, ya agko pansasalitaan na ansakit so  asawak.” Intultuloy nen Walter ya imbangat iray anak to ed Salita na Dios, tan impikasi toy tulong nen Jehova. Samay sakey ya anak to so manlilingkor natan ed sangan opisina na saray Tasi nen Jehova, tan samay sakey et payunir. Aaroen tan rerespetoen na saray anak to so atateng da.

Ibabaga na Biblia: “Say Dios et sakey a Dios na kareenan, aliwan gulo.” (1 Cor. 14:33) Amin a gagawaen nen Jehova et mauksoy. Nepeg ya panseetan na saray Kristiano ya aligen iyan kualidad na Dios tan pansiansiaen ya maayos so abung da. Impasal na arum ya atateng iray anak dan ayosen iray dukolan da antis iran onla’d eskuelaan, ikarga day kawes da ed dugan pananginan, tan ontulong ed saray kimey ed abung. No nanengneng na ananak ya maayos tan malinis so interon abung, lalon pansiansiaen dan maayos iray kuarto tan kagawaan da.

Antoy panmoria na ananak yo ed nanaaralan da’d eskuelaan? Kasin ibabalikas day apresasyon ed nibabangat ed sikara ditan? Bilang ateng, kasin ibabalikas yo met so ontan ya apresasyon? Nipatnag met itan na ananak yo ed aaralen da’d eskuelaan tan saray maestro ra. Kanian pasesegen iran iyugali dan pisalamatan iray maestro ra. Say pangibalikas na pisasalamat parad serbisyo et maabig ya paraan pian ipanengneng so respeto, balanglan diad maestro, doktor, managlako, o arum ni. (Luc. 17:15, 16) Naiimanon duma iray kalangweran a Kristiano ed saray kaeskuela da lapud inkamarespeto tan maabig a kondukta ra, tan nepeg iran komendaan.

Saray membro na kongregasyon so nepeg a mangipanengneng na maabig ya ehemplo no nipaakar ed panagrespeto. Makapaliket a nanengneng iray kalangweran ed kongregasyon ya magalang diad pangibabaga day “pangasi yo” tan “salamat”! No ipanengneng na saray adulto so respeto ed si Jehova diad inkaatentibo ra ed instruksion legan na aral, napaseseg iray kalangweran a mangalig ed sikara. Makaaral iray ananak a manrespeto’d saray kakaabay da diad pangobserba ed maabig ya ehemplo na panagrespeto diad Kingdom Hall. Singa bilang, si Andrew, a mantaon na apatira et naaralan to lan ibagay, “Excuse me,” sano ondadalan ed pegley na saray adulto.

Anto ni nagawaan na atateng pian tulongan iray ananak dan naaralan no anton kondukta so iilaloan ed sikara? Sarag na atateng so mangiganay panaon, tan nepeg dan gawaen itan pian inabang ed ananak da iray leksion a naaralan ed dakel ya ehemplon naromog ed Biblia.​—Roma 15:4.

Manbangat ya Usaren Iray Ehemplo ed Biblia

Nayarin nibangat la si Samuel nen ina to ya onyuko ed arap na Atagey a Saserdote a si Eli. Manga talora odino apatiran taon ni labat nen Samuel nen inawit ed tabernakulo. (1 Sam. 1:28) Akin ta no ipasal yo iray angkelag nin ananak yo a mangibano a singa say pangibagay “maabig a kabuasan,” “maabig a ngarem,” “maabig a labi,” odino no antoy akaugalian ed lugar yo? Singa si ugaw nin Samuel, saray ananak yo so nayari met a  ‘[labalabay nen] Jehova, tan ontan met ed saray totoo.’​—1 Sam. 2:26.

Usaren iray salaysay ed Biblia pian ipabitar so pandumaan na respeto tan agpanrespeto. Alimbawa, sanen labay a nanengneng na agmatoor ya Arin Ahazia na Israel si propetan Elias, angibaki na “kapitan na limamplo a pati say limamplo [a totoo] to” pian paonlaen da’d sikato si Elias. Papaskaren na opiser a mila ed sikato so propeta. Aliwan ontan so dugan pitotongtong ed sakey a representanti na Dios. Anto so ebat nen Elias? “No laki ak na Dios,” inkuan to, “say apuy onakseb komon manlapu ed tawen, tan upoten to ka tan saray limamplom.” Ontan so agawa. “Inmakseb so apuy a nanlapud tawen, tan sikatoy inupot to tan saray limamplo to.”​—2 Ara. 1:9, 10.

Nibaki so komaduan kapitan na 50 pian awiten si Elias. Papaskaren to met si Elias a mila ed sikato. Pinmelag lamet so apuy ed tawen. Insan, linma ed si Elias so komatlon kapitan na 50. Sayan laki et angipanengneng na respeto. Imbes a paskaren toy Elias, sikatoy tinmalimukor tan akikasi: “O laki na Dios, pikasik ed sika, yabuloy mo a say bilay ko, tan say bilay na saraya a limamplo ya ariripen mo, sikara komon so mabli ed pakanengneng mo. Nia say apuy inmakseb a nanlapu ed tawen, tan inupot to so saray duara ya akauna a kapitan na limamplo a pati saray limamplo [a totoo] ra; balet natan yabuloy mo a say bilay ko sikato komon so mabli dia ed pakanengneng mo.” Manawag kasi propeta na Dios na apuy ed tawen a papelagen to ed sakey a natatakot balet ta marespeton nansalita? Siempre andi! Imbes, inkuan na anghel nen Jehova ed si Elias a mila ed opiser. (2 Ara. 1:11-15) Agta idadanet na satan so kablian na panangipanengneng na respeto?

Sanen inerel na saray sundalo na Roma si apostol Pablo diad templo, agto impasen a walay kanepegan ton mansalita. Marespeto ton kinerew ed opiser: “Wala pay ibagak ed sika, no nayari?” Bilang resulta, naikdan si Pablo na pankanawnawan mansalita pian idepensay sarili to.​—Gawa 21:37-40.

Sanen bibistaen si Jesus, sikatoy tinampal. Balet, amta to so dugan pamprotesta: “No walay imbagak ya aliwa, paneknekan mo itan; balet no duga, akin et tinampal mo ak?” Anggapoy nanengneng dan makapuy ed impansalita nen Jesus.​—Juan 18:22, 23.

Mangitatarya met so Biblia na saray ehemplo no panon so iyebat ed mabiskeg a panangorehi tan no panon so marespeton pamidbir ed apalabas a gawan mauges odino inkamapaulyan. (Gen. 41:9-13; Gawa 8:20-24) Singa bilang, kinmerew na dispensa si Abigail lapud impan-insulto na asawa ton si Nabal ed si David. Likud ni ed satan et angiregalo na dakdakel a tagano. Nandinayewan nen David so ginawa nen Abigail kanian kayari impatey nen Nabal sikatoy pinili ton asawaen.​—1 Sam. 25:23-41.

Ibangat iray ananak yo a magmaliw a marespeto, balanglan diad mairap a sirkumstansya odino simplin pangipanengneng na inkamagalang. No ‘pasindagen yoy liwawa yo ed saray totoo, nigloria ra so Ama yon walad tawen.’​—Mat. 5:16.

[Saray paimano ed leksab]