Warmaykikunata yachachiy respetakuq kanankupaq

ACHKA llaqtakunapim runakunaqa pipa wasinmanpas yaykuspanku otaq piwanpas tupaspanku costumbraqku sombreronkuta hoqarispa rimakuykuyta. Chayqa qawachirqam educacionniyoq hinaspa respetakuq kasqankuta. Chayna runakunam yaqa llapanpi respetachikunku hinaspa kuyachikunkupas.

Warmachakunatawan mozo-sipaspa respetakuq kasqanta qawayqa kusikunapaqmi. Honduras nacionpi congregacionkunata watukuq ancianom, llapan iñiqmasinchikwan predican, paymi nin: “Yaqa llapanpim runakunaqa ima nisqaymantapas warmachakunapa respetakuq kasqanwan admirakunku”, nispa.

Kunan tiempopi runakuna manaña ancha respetakuq kaptinkupas, hukkunata imayna respetayta yachayqa allinpunim hinaspa allinninchikpaqmi. Diospa Palabranpas kallpanchawanchikmi, ‘Jesucristomanta allin noticia uyarisqanchikman hina’ kawsananchikpaq (Fili. 1:27; 2 Tim. 3:1-5). Chaymi ancha allin churi-wawanchikkuna hukkunata respetanankupaq yachachiyqa. ¿Imaynatam chayta rurachwan? ¿Imatam rurachwan sonqonkumanta chayta ruranankupaq? *

Ejemplota qospa yachachisun

Warmachakunaqa imatapas yachankum hukkunata qawaspanku. Chaymi respetakuq kayta yachachinapaqqa ejemplota qonanchik (Deu. 6:6, 7). Tayta-mamakuna, churi-wawanchikkunata respetakuq kanankupaq sapa kuti rimapayaspapas, aswan allinmi kikinchikpuni chayna kayqa.

Paulamanta rimasun, payqa huknin tayta-mamallanwanmi wiñarqa. * Respetakuq kasqanqa sutillam qawakurqa imayna kasqanpi. ¿Imanasqa? Paymi nin: “Mamaymi chayna karqa, chaymi hukkunata respetayqa sonqoymanta lloqsirqa”, nispa. Walter sutiyoq cristianopas, churinkunatam taksachanmantapacha yachachirqa mana Testigo señoranta respetanankupaq, paymi nin: “Mamanta respetanankupaqmi yachachirqani ejemplota qospay, manamá haykapipas señoraymantaqa mana allintaqa rimaqchu kani”, nispa. Walterqa Diosta sapa kuti mañakuspanmi, churinkunata Diospa llaqtanpi uywarqa.  ¿Imapim tukurqa? Huknin churinmi Betel wasipi llamkachkan, hukninñataqmi precursor regular. Iskayninkumá tayta-mamankuta kuyaspa respetanku.

Bibliaqa ninmi Jehová Diosqa hawka hinaspa mana chaqwa ruraq kasqanta (1 Cor. 14:33). Payqa imatapas ruran ordenninpim. Cristianokunaqa kallpanchakunanchikmi wasinchikpi chayna kanapaq. Wakin tayta-mamakunam warmankuta yachachinku manaraq escuelaman richkaspanku camankuta mastanankupaq, pachankuta allichanankupaq hinaspa wasipipas yanapakunankupaq. Wasipi lliw imapas limpio hinaspa allichasqa kasqanta qawasqankum kallpanchanqa cuartonku allichasqalla kananpaq.

¿Imatam warmanchikkuna piensanku escuelapi yachamusqankumanta? ¿Profesorninkuta agradecekunkuchu yachachisqankumanta? ¿Ñoqanchikpas chayta ruranchikchu? Tayta-mamakuna warmachankupa tareankuta hinaspa profesorninkuta imayna qawasqankutam paykunaqa qatipakunku. Yachachinanchikmi profesorninkupa yanapasqanmanta agradecekunankupaq, chaynapim respetasqankuta qawachichkanku. Chaynaqa kananku doctorwan, tiendapi rantikuqwan otaq pi yanapawaqninchik runakunawanpas (Luc. 17:15, 16). Escuelankupi respetakuq hinaspa allin portakuq kasqankumantam mozo-sipas cristianokunataqa alabananchik.

Arí, lliw congregacionpi kaqkunaqa ejemplom kananku hukkunata respetaypi. ¡Mayna sumaqmi, ama hina kaspa chaynataq gracias nispa Salonpi warmachakunapa nisqankuqa! Yuyayniyoq kaqkunam Jehová Dios respetasqanchikta qawachinanchik huñunakuypi atencionwan uyarispa. Chaynapim warmachakunapas qatipakunqaku. Huñunakuypi respetowan pitapas atiendesqanchikta qawasqankum, yanapanqa wasinkuman kutispanku vecinonkunatapas respetanankupaq. Tawa watanpi Andres warmacham yacharunña mayorninkunapa chawpinta pasaspan, pasarusqaykichik niyta.

¿Imatawanraqmi rurananchik warmanchikkuna respetakuq kanankupaq? Tiempochakunanchikmi Diospa Palabranpi allin ejemplokunamanta yachachinapaq (Rom. 15:4).

Bibliapi ejemplokunamanta yachachiy

Yachachichwanmi Samuelmanta. Bibliam nin paypa taytan Diosman qonqorakuspam agredecekusqantawan respetasqanta qawachisqanta (1 Sam. 1:28, NM). Paytam 3 otaq 4 watachanpi maman pusarqa Diospa yachanan karpaman. Yaqachá mamanqa yachachirqaña sacerdote Eliypa ñawpaqninpi kumuykunanpaq. ¿Yaqachu warmanchikkunata chayna respetakuq kanankupaq yachachichwan? Allinmi kanman maypipas hinaspa imay horapipas rimaykukuq kanankupaq yachachiyqa. Chaynapim Samuel hina kanqaku, paymi ‘Diospaq chaynataq runakunapaq [ancha] agradonpaq’ karqa (1 Sam. 2:26).

Allinmi kanman Bibliapi pikuna respetakuq hinaspa mana respetakuq kasqankumanta  yachachiyqa. Rimachwanmi mana kasukuq rey Ocozias, Diosmanta willakuq Eliasta qayachimuptin ima pasakusqanmanta. Puntatam “capitanta pichqa chunka runankunatawan kacharqa”. Chayaruspanmi capitanqa Eliasta obligarqa paywan rinanpaq, ichaqa manam chaynatachu ninan karqa Jehová Diospa willakuqnintaqa. ¿Imatam Eliasqa rurarqa? Nirqam: “Diospa runan kaptiyqa cielomanta nina uraykamuspayá qamtawan pichqa chunka runaykikunata ruparuchun”, nispa. Chaynamá karqa: “Cielomanta Diospa kachamusqan nina uraykamuspanmi capitantawan pichqa chunka runankunata ruparurqa” (2 Rey. 1:9, 10).

Ocoziasqa huk capitantañam kacharqa, paypas Eliastam obligayta qallaykurqa. Chaymi cielomanta nina kaqmanta uraykamuspan capitantawan chunkantin runankunata ruparurqa. Hinaptinmi kimsa kaq capitanta kacharqa, paymi ichaqa mana wakinkuna hinachu karqa. Obligananmantaqa Eliaspa ñawpaqninpi qonqorakuykuspanmi nirqa: “Diospa runan, ruegakuykim vidallaytawan kay pichqa chunka serviqnikikunapa vidanta allin ñawikiwan qawarinaykipaq. Ñam iskay kutikamaña cielomanta nina uraykamuspan punta hamuq capitankunatawan pichqa chunka runankunata ruparun. Vidallaykutaqa allin ñawikiwanyá qawariy”, nispa. ¿Imatam Eliasqa ruranman karqa chay runawan? ¿Diostachu mañakunman karqa respetakuq kaptinpas ninawan puchukachinanpaq? ¡Manamá! Aswanmi huk angelpa nisqanta kasukuspan, chay capitanwan rirqa (2 Rey. 1:11-15). Kay willakuymi qawachin respetakuq kayqa ancha allin kasqanta.

Apostol Pablopas sumaq ejemplom karqa. Romamanta soldadokuna templopi hapiruptinkuqa rimananpaqmi derechoyoq karqa. Ichaqa manaraq rimachkaspanmi encargasqa capitanta respetowan tapurqa: “¿Imallatapas rimariymanchu?”, nispa. Chaymi defiendekunanpaq saqeykurqa (Hech. 21:37-40).

Jesustapas juzgaspankum uyanpi laqyarqaku, ichaqa yacharqam imayna niyta, nirqam: “Mana allinta rimaruptiyqa willakuyá mana allin rimasqaymanta. Ichaqa nisqay allin kaptinqa ¿imanasqamá maqawankiqa”, nispa. Manamá pipas acusarqachu chayna rimasqan mana allin kasqanmantaqa (Juan 18:22, 23).

Bibliaqa achka ejemplokunawanmi yachachiwanchik pipas corregiwaptinchik respetowan chaskikunamanta otaq pantarusqanchikta imayna reqsikunanchikmantapas (Gen. 41:9-13; Hech. 8:20-24). Ejemplopaq, Abigailmi Davidta pampachananpaq mañakurqa, qosan Nabal Davidpa contranpi rimarusqanmanta. Chaymantapas qorqataqmi achka mikuytapas. Chaykuna rurasqanmantam Davidqa admirakurqa, chaymi Nabal wañukuptin paywan casarakurqa (1 Sam. 25:23-41).

Ancha allinmi warmanchikkunata tukuy tiempo respetakuq kanankupaq yachachiyqa. Chaynapim ‘achkichkaq mechero hina kasun runakunapa qayllanpi’, hinaspam “hanaq pachapi kaq Taytanchikta” alabasun (Mat. 5:16).

[Willakuykuna]