Lesa Nga Alesekelela Muli Ifwe Tukakwata Umweo wa Muyayaya
Lesa Nga Alesekelela Muli Ifwe Tukakwata Umweo wa Muyayaya
“Pantu mukapaala bonse abalungama, mwe Yehova; nge nkwela iikalamba, e fyo mukacingilila abo musekelelamo.”—AMALU. 5:12.
1, 2. Cinshi Eliya alombele mukamfwilwa wa ku Sarefati, kabili amulaile cinshi?
UMWANAKASHI no mwana wakwe baali ne nsala. Na kasesema wa kwa Lesa na o ali ne nsala. Ilyo uyu mukamfwilwa wa ku Sarefati alefwaya ukukosha umulilo, kasesema Eliya alimulombele amenshi no mukate. Amenshi yena, alefwaya ukumupeela, lelo ifya kulya calyafishe, pantu akwete fye, “utubuunga mu mutondo uukalamba no tumafuta mu mutondo uunono.” Alemona kwati ifya kulya akwete tafyafulile ifya kuti apeeleko kasesema, kabili e fyo amwebele.—1 Isha. 17:8-12.
2 Eliya apampamine fye ukumweba ati: “Utale umpangileko akapapatu kanono aka mukate no kuleta kuli ine, e lyo nomba uipangile we mwine no mwana obe. Pantu Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Ubuunga tabwakapwe mu mutondo uukalamba, na mafuta mu mutondo uunono tayakapwe.’”—1 Isha. 17:13, 14.
3. Cinshi icacindama ico tufwile ukupingulapo?
3 Pali icikalamba ico uyu mukamfwilwa alingile ukucita icacilile pa kupingula nampo alingile ukupeela kasesema utwa kulya akwete nelyo iyo. Bushe ali no kucetekela ukuti Yehova akamupususha no mwana wakwe, nelyo bushe ali no kutemwisha ifya kulya fyakwe ukucila bucibusa bwakwe na Lesa? Na ifwe bene tufwile ukutontonkanyapo pali ici cipusho. Bushe tukabika sana amano ku kuba ifibusa fya kwa Yehova ukucila ukubika amano ku kufwaya ifyuma? Fingi ifyo Lesa atucitila ifilenga tumucetekele no kulamubombela. Kabili kwaliba ifyo tufwile ukucita pa kuti atutemwe.
‘Mwalilinga Ukumupepa’
4. Mulandu nshi Yehova alingila ukumupepa?
4 Yehova alilinga ukwenekela abantu ukumupepa ukulingana ne fyo afwaya. Bamalaika balilandilepo pali ici cishinka ilyo basosele capamo ukuti: “Mwalilinga, mwe Yehova, mwe Lesa wesu, ukupokelela ubukata no mucinshi na maka, pantu ni mwe mwabumbile ifintu fyonse, kabili ni pa mulandu wa kufwaya kwenu fyabeleleko no kubumbwa.” (Ukus. 4:11) Apo e wabumbile ifintu fyonse, Yehova alilinga ukumupepa.
5. Mulandu nshi ukutemwa kwa kwa Lesa kutucincisha ukuti tulemubombela?
5 Umulandu na umbi uo tufwile ukulapepela Yehova ni co e wakwatisha ukutemwa. Baibolo itila: “Lesa abumbile umuntu mu cipasho cakwe, mu cipasho cakwe e mo amubumbiile; umwaume no mwanakashi e fyo ababumbile.” (Ukute. 1:27) Lesa alipeela umuntu amaka ya kutontonkanya no kuisalila ifya kucita. Apo ewatupeela ubumi, Yehova aba Wishi wa bantunse bonse. (Luka 3:38) Nga filya fine umufyashi onse engacita, Lesa alipeela abana bakwe ifyo bakabila pa kuba abomi. ‘Alenga akasuba ukubalika’ ne ‘mfula ukuloka’ pe sonde ilisuma nga nshi pa kuti tulekwata ifya kulya ifingi.—Mat. 5:45.
6, 7. (a) Macushi nshi Adamu aleteleele abana bakwe? (b) Finshi ilambo lya kwa Kristu likacitila abacita ifyo Lesa asekelelamo?
6 Yehova alitupususha na ku macushi yafuma mu lubembu. Ilyo Adamu abembwike, ali ngo muntu uusenda indalama sha lupwa lwakwe no kuya mu kushishitika pa fyangalo fya cela mushuke. Filya Adamu apondokele Yehova, alengele abana bakwe ukukanakwata isubilo lya kwikala umuyayaya mu nsansa. Bukaitemwe bwakwe bwalengele abantunse ukuba abasha ba lubembu. E calenga abantu bonse balelwala, baleba no bulanda e lyo no kulafwa. Pa kulubula umusha, kulaba ukulipilako fimo, na Yehova alilipila pa kuti tukalubulwe ku fyabipa ifyafuma muli ubu busha. (Belengeni Abena Roma 5:21.) Yesu Kristu ‘apeele umweo wakwe icilubula pa kuti alubule abengi’ nga fintu Wishi alefwaya. (Mat. 20:28) Nomba line fye bonse abacita ifilenga Lesa alesekelela bakapaalwa pa mulandu wa cilubula calipilwa.
7 Yehova, Kabumba wesu alicita ifingi sana ifyo takwaba nangu umo uwingaficita pa kuti fye tukekale bwino mu nsansa. Nga tulecita ifyo asekelelamo, tukamona ifyo akafumyapo ifyabipa fyonse ificusha abantu. Yehova umwine akatwalilila ukutulanga ifyo ‘alambula abamufwaisha.’—Heb. 11:6.
“Abantu Bobe Bakaipeela Abene mu Kuitemenwa”
8. Bushe ifyacitike kuli Esaya fitusambilisha finshi pa kubombela Lesa?
8 Pa kucita ifyo Lesa asekelelamo, tulingile ukubomfya bwino amaka yesu aya kuisalila pantu Yehova tapatikisha uuli onse ukumubombela. Mu nshita ya kwa Esaya, Lesa aipwishe ati: “Nani ndetuma, kabili nani akaba inkombe yesu?” Yehova alicindike kasesema pantu alekele umwine aisalila ica kucita. Elenganyeni ifyo Esaya aumfwile bwino ilyo ayaswike ukuti: “E po ndi! Ntumeni.”—Esa. 6:8.
9, 10. (a) Bushe tufwile ukumubombela shani Lesa? (b) Mulandu nshi tufwile ukubombela Yehova no mweo onse?
9 Abantunse kuti baisalila abene ukubombela Lesa nelyo ukukanamubombela. Yehova afwaya tuleitemenwa fye fwe bene ukumubombela. (Belengeni Yoshua 24:15.) Lesa tasekelela mu bashi-itemenwa ukumubombela, kabili tapokelela ukupepa kwa bantu abapepela fye ukuti basekeshe bambi. (Kol. 3:22) Nga ‘tuleshimunuka’ ukubombela Lesa pa mulandu wa kuti tulebika sana amano ku fya muli ici calo, Lesa te kuti atutemwe. (Ukufu. 22:29) Yehova alishiba ukuti ukumubombela no mutima onse cintu icawama kuli ifwe. Mose aebele abena Israele ukuti basale umweo ‘pa kulatemwa Yehova Lesa wabo, pa kulaumfwila ishiwi lyakwe na pa kulambatila kuli ena.’—Amala. 30:19, 20.
10 Imfumu Davidi iya mu Israele yaimbile kuli Yehova ukuti: “Abantu bobe bakaipeela abene mu kuitemenwa mu bushiku ukemya ibumba lyobe ilya bashilika. Walikwata ibumba lya balumendo, abafwala bumushilo, ababa ngo mume wa ku macaca.” (Amalu. 110:3) Abantu abengi muno nshiku babika fye amano ku fyuma na ku kwangala. Lelo abatemwa Yehova, babika sana amano ku kubombela Lesa. Ukucincila mu kushimikila imbila nsuma e kulanga ifyo babikako sana amano. Balicetekela sana ukuti Yehova alikwata amaka ya kubapeela ifyo bakabila cila bushiku.—Mat. 6:33, 34.
Amalambo Ayo Lesa Asekelelamo
11. Fisuma nshi abena Israele bale-enekela nga bapeela Yehova amalambo?
11 Ukulingana ne cipangano ca Mafunde, abantu ba kwa Lesa balepeela amalambo ayo Lesa aletemwa pa kuti ayapokelele. Pa Ubwina Lebi 19:5 patila: “Nga mwaipaila Yehova ilambo lya mutende, mukamwipaile mu musango wa kuti mukapokelelwe.” Muli ili buuku tubelenga no kuti: “Nga mwatuula ilambo lya kutootela kuli Yehova, mulelituula mu musango wa kuti mwapokelelwa.” (Lebi 22:29) Ilyo abena Israele baletuula amalambo ya nama ishisuma pa cipailo ca kwa Yehova,icushi icaleima caleba nga “akacena akasuma” kuli Lesa wa cine. (Lebi. 1:9, 13) Lesa alesansamuka no kumfwa bwino ilyo abantu bakwe balanga ukuti balimutemwa. (Ukute 8:21) Ifyali mu Mafunde ya kwa Mose, filabomba na pali lelo. Yehova alatemwa abamupeela amalambo ayasuma. Malambo ya musango nshi apokelela? Natulande pa fintu fibili: imibele ne milandile yesu.
12. Ilyo ‘tulepeela imibili yesu ilambo,’ misango nshi ingalenga ilambo lyesu lyakalifya Lesa?
12 Muli kalata yakwe ku bena Roma, umutumwa Paulo atile: “Mutuule imibili yenu nge lambo ilituntulu, ilyasanguluka, ilingapokelelwa kuli Lesa, e kutila ukubombela Lesa na maka yenu aya kupelulula.” (Rom. 12:1) Pa kuti umuntu atemune Lesa, umubili wakwe ufwile ukuba uwasanguluka. Nga aleikowesha na fwaka, alepeepa ibange, alebomfya imiti ikola no kunwensha ubwalwa, amalambo yakwe kuti yaba aya fye. (2 Kor 7:1) Na kabili, apo onse “uucita ubulalelale abembukila umubili wakwe,” bucisenene bwa musango uuli onse bulenga amalambo ya umo ukukalifya Yehova. (1 Kor 6:18) Pa kuti umuntu atemune Lesa, afwile ‘ukuba uwa mushilo mu myendele yakwe yonse.’—1 Pet. 1:14-16.
13. Mulandu nshi tulingile ukulumbanishisha Yehova?
13 Ilambo limbi ilyo Yehova asekelamo likuma imilandile yesu. Abatemwa Yehova balalanda ifisuma pali ena ku bantu bambi e lyo na lintu bali beka. (Belengeni Amalumbo 34:1-3.) Belengeni Amalumbo 148-150, no kumona imiku iyo aya malumbo yatatu yatukoselesha ukulumbanya Yehova. Ca cine ukuti “abatambalala e balingile ukumulumbanya.” (Amalu. 33:1) Na Yesu Kristu uwo tupashanya, alilangile ubucindami bwaba mu kulumbanya Lesa ukupitila mu kushimikila imbila nsuma.—Luka 4:18, 43, 44.
14, 15. Hosea akoseleshe abena Israele ukupeela amalambo ya musango nshi, kabili cinshi Yehova alebacitila?
14 Nga twaba abacincila mu kushimikila, tulanga ukuti twalitemwa Yehova no kuti tulafwaya alesekelela muli ifwe. Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa fyo kasesema Hosea akoseleshe abena Israele abaitumpile mu kupepa kwa bufi, icalengele na Lesa aleke ukubapaala. (Hos. 13:1-3) Hosea abebele ukupapaata ukuti: “Tweleleni [mwe Yehova] pa kulufyanya kwesu; kabili pokeleleni icisuma, na ifwe tukamulumbanishisha ku milomo yesu, e bana ba ng’ombe abo tukapeela.”—Hos. 14:1, 2.
15 Pa nama abena Israele balepeela kuli Yehova, ing’ombe iilume e nama yali no mutengo sana. Kanshi, amashiwi ya kuti “imilomo yesu e bana ba ng’ombe” yalosha ku mashiwi ayasuma ayo tulanda mu bufumacumi ilyo tulelumbanya Lesa wa cine. Cinshi Yehova alecitila abalemupeela amalambo ya musango yo? Atile: “Nkabatemwa fye ne mwine.” (Hos. 14:4) Kuli abo abalepeela amalambo ya musango yo aya kulumbanya, Yehova alebelela, alebapaala, kabili aleba cibusa wabo.
16, 17. Bushe icitetekelo nga e calenga umuntu ukushimikila, Yehova omfwa shani pali ayo malumbo?
16 Ukufuma fye na ku kale, ukulumbanya Yehova pa cintubwingi kwalicindama sana mu kupepa kwa cine. Ukulumbanya Lesa wa cine kwali ukwacindama sana kuli kemba wa malumbo ica kuti apepele kuli Lesa ati: “Mwe Yehova, lekeni imituulo ya mu kanwa kandi iya kuitemenwa imusekeshe.” (Amalu. 119:108) Nga pali lelo caba shani? Ilyo Esaya alelanda pe bumba lya bantu ilikalamba ilya mu nshiku shesu, aseseme ukuti: “Bakalumbanya Yehova pa cintubwingi. . . . [Bakaleta ifya bupe] ku ciipailo [ca kwa Lesa] no kupokelelwa bwino.” (Esa. 60: 6, 7) Mu kufikilishiwa kwa uku kusesema, amamilioni ya bantu baletuulila Lesa ‘ilambo lya kumulumbanya, e kutila, icisabo ca milomo iilumbula apabuuta ishina lyakwe.’—Heb. 13:15.
17 Inga imwe? Bushe mulapeela Lesa amalambo ayo asekelamo? Nga te ifyo, bushe mukaalula imibele yenu no kutendeka ukulumbanya Yehova pa cintubwingi? Nga ca kuti icitetekelo e camulenga ukutendeka ukushimikila imbila nsuma, ninshi umutuulo wenu ‘ukawama kuli Yehova ukucila ing’ombe iilume.’ (Belengeni Amalumbo 69:30, 31.) Ishibeni ukuti amalambo yenu ‘ayanunkila’ aya kulumbanishishamo Yehova yakapokelelwa, na o akasekelela muli imwe. (Esek. 20:41) Mukaipakisha umutende uushingalinganishiwako.
‘Yehova Akapaala Bonse Abalungama’
18, 19. (a) Bushe abantu abengi bamona shani ukubombela Lesa? (b) Ukukaana ukuba ifibusa fya kwa Lesa kutungulula kuli cinshi?
18 Ilelo, abantu abengi batontonkanya nge fyo abantu baletontonkanya mu nshita ya kwa Malaki abaleti: “Tacacindama ukubombela Lesa. Kabili twamwenamo shani mu kumfwila amashiwi yakwe?” (Mal. 3:14) Apo bafwaisha ifyuma, bamona kwati Lesa te kuti afishepo amalayo yakwe no kuti amafunde yakwe tayabomba. Bamona ukushimikila imbila nsuma kwati kupoosa fye nshita kabili kuteka fye abantu imfine.
19 Ukutontonkanya kwa musango uyu kwatendekele mwi bala lya Edeni. Satana e wasembeleke Efa ukukaana ubumi busuma ubo Yehova amupeele no kusuula bucibusa bwakwe na Lesa. Ilelo, Satana alalenga abantu ukulamona kwati mu kucita ukufwaya kwa kwa Lesa tamwaba ubusuma ubuli bonse. Lelo Efa no mwina mwakwe baishilesanga ukuti ukukaana ukuba ifibusa fya kwa Lesa, kutwala ku mfwa. Abacita ifyo Adamu na Efa bacitile, bakeluka nomba line ukuti ukutaluka kuli Lesa kutwala ku mfwa.—Ukute. 3:1-7, 17-19.
20, 21. (a) Cinshi mukamfwilwa wa ku Sarefati acitile, kabili finshi fyafuminemo? (b) Kuti twapashanya shani mukamfwilwa wa ku Sarefati kabili mulandu nshi?
20 Tontonkanyeni pa fibi ifyacitikile Adamu na Efa na pa fisuma ifyo tulandilepo kale mu lyashi lya kwa Eliya na mukamfwilwa wa ku Sarefati. Pa numa ya kumfwa amashiwi ya kukoselesha aya kwa Eliya, ulya mwanakashi atendeke ukupanga umukate kabili abalilepo ukupeela kasesema. Kabili Yehova alifikilishe ico alaile muli Eliya. Ilembo litila: “Mukamfwilwa na Eliya na ba mu ng’anda yakwe, balelya pa nshiku ishingi. Ubuunga mu mutondo uukalamba tabwapwile, na mafuta mu mutondo uunono tayapwile, ukulingana na mashiwi Yehova asoseele muli Eliya.”—1 Isha. 17:15, 16.
21 Ico mukamfwilwa wa ku Sarefati acitile, bantu fye abanono pa mabillioni ya bantu ababa pe sonde ilelo abengaitemenwa ukucicita. Atetekele sana Lesa uupususha, kabili tamulekeleshe. Ili lyashi kumo na malyashi yambi aya mu Baibolo filanga fye ukuti, Yehova e walinga ukutetekela. (Belengeni Yoshua 21:43-45; 23:14.) Ifyo Inte sha kwa Yehova isha muno nshiku shipitamo filanga fye ukuti Lesa talekelesha abo atemwa.—Amalu. 34: 6, 7, 17-19. *
22. Mulandu nshi cipamfishe ukuti tulefwaya Lesa alesekelela muli ifwe ino ine nshita?
22 Ubushiku bwa kwa Lesa ubwa bupingushi ubukesa “pali bonse abaikala pano isonde ponse” buli mupepi. (Luka 21:34, 35) Takwakabe uukafukumuka. Ukumfwa uko Kapingula uo Lesa asala akalanda amashiwi ya kuti: “Iseni, mwe bapaalwa na Tata, ingileni mu bufumu ubo bamuteyanishishe,” kwalicindama ukucila ifyuma nangu ifikwatwa ifingi. (Mat 25:34) Cine cine, ‘Yehova akapaala bonse abalungama; nge nkwela iikalamba, e fyo akacingilila abo asekelelamo.’ (Amalu. 5:12) Bushe te kuti tutemwe Lesa alesekelela muli ifwe?
[Futunoti]
^ para. 21 Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda, ulwa March 15, 2005, ibula 13, paragrafu 15; August 1, 1997, amabula 20-25.
Bushe Muleibukisha?
• Mulandu nshi Yehova alingila ukupepwa no mutima wesu onse?
• Malambo ya musango nshi Yehova apokelela ilelo?
• Amashiwi ya kuti “imilomo yesu e bana ba ng’ombe” yalola mwi, kabili mulandu nshi tufwile ukupeelela Yehova abana ba ng’ombe?
• Mulandu nshi tufwile ukufwaila Lesa alesekelela muli ifwe?
[Ifipusho]
[Icikope pe bula 13]
Cinshi kasesema wa kwa Lesa aipwishe umwanakashi umupiina ukucita?
[Icikope pe bula 15]
Mapaalo nshi tukwata nga tulepeela amalambo ya kulumbanya Yehova?
[Icikope pe bula 17]
Nga mwacetekela Yehova umupwilapo takamulekeleshe
