Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Diospa kuyëninchö kanqantsikmi apamantsik mana wanushpa kawakïman

Diospa kuyëninchö kanqantsikmi apamantsik mana wanushpa kawakïman

Diospa kuyëninchö kanqantsikmi apamantsik mana wanushpa kawakïman

“Kikikim bendecinki allita ruraq nunataqa, oh Jehová huk hatun escüdowannömi kuyanqëkitaqa tsapëkunki.” (SAL. 5:12.)

1, 2. ¿Imatataq mañarin Sarepta markapita viudata Elias, y imatataq awnirin?

SAREPTA markapita viudawan wawanqa pasëpa mallaqashqam këkäyarqan, y tsënöllam Elïaspis këkarqan. Kë ankupëpaq o llakipaypag warmi ninata tsaritsinampaq këkaptinmi, Elïasqa tantata y yakuta qararinampaq mañakurin. Kë warmiqa yakunmi qararin, pero manam más imallatapis qararita puëdentsu, “harina churakunanchö huk aptë harinalla, y aceite churakunanchö ichiklla aceite[n]” kaptin. Tsëmi Elïasta willarin qaranampaq mana imapis kapunqanta (1 Rey. 17:8-12).

2 Pero profëtaqa manam upällatsu kakun, kënömi nirin warmita: “Noqapaq puntata rurëkamï huk tortïllata, y kë waqtaman aparamunki, y qampaqwan wawëkipaqqa tsëpitanam imallatapis rurarinki. Këtam Israelpa Diosnin Jehová nishqa: ‘Harina winakunëkichö manam harina ushakanqatsu, aceite winakunëkichö manam aceitepis ushakanqatsu’” (1 Rey. 17:13, 14).

3. ¿Noqantsikqa imatataq decidinantsik?

3 Viudaqa manam tsë ichiklla kapunqanta Eliaswan mikuyänanllapaqtsu decidinan karqan, sinöqa huk más precïsotam decidinan karqan. ¿Imamantaq más yarpararqan? ¿Pachanmantsuraq o Diospa kuyakïninta taritatsuraq? ¿Markäkunmantsuraq o yärakunmantsurag karqan Jehová kikinta y wawanta salvananta tsë mallaqë tiempopita? Y noqantsikqa, ¿imamantaq más yarparantsik, imëka cösaskunata tarimanku o Diospa kuyakïninta tarimanku? Diosnintsikqa noqantsikpaq tukïtam ruramushqa, tsëmi pëman markäkunantsik y pëllata servinantsik. Tsëpaqqa kikinmi willamashqantsik kuyakïninta tarinapaq y chaskimänantsikpaq imata ruranatapis.

Jehovällatam shonqupita patsë adorashwan

4. ¿Imanirtaq Jehovällata adorashwan?

4 Jehovällam nimënintsikta puëden imanö adoranapaqpis. Kënö kanqantaqa rikätsimantsik ciëlochö Diospa angelninkuna kënö cantayanqanwanmi: “Dios, qamllam puedeq canqui. Llapan imecatapis qammi camashqanqui. Cawenincuna qoshqa captiquim, llapanpis cawecayan. Tsemi qamtaqa llapanpis respetayäshurniqui, alabayäshunqui” (Apo. 4:11). Awmi, Diosllam llapantapis kamashqa, tsëmi pëllata adoranantsik.

5. ¿Imanirtaq yanapamashwan Jehová kuyamanqantsik pëllata servinapaq?

5 Pero manam Kamamaqnintsik kaptinllatsu Jehovätaqa servintsik, sinöqa tukïnöpa kuyakïninta rikätsimashqantsik kaptinmi. Bibliam kënö nimantsik: “Dios[qa] nunata rurar qallëkurqan kikin rikoqtam, Dios rikoqtam rurarqan, orquta y chinatam rurarqan” (Gén. 1:27). Hina Diosnintsikqa kamamarquntsik kikintsik alli pensëkur imatapis akrakunantsikpaqmi. Y kawënintsik qomashqantsik karmi, pëqa Teytantsik (Luc. 3:38). Kuyakoq Teyta karmi pëqa imëkantsikpis qomantsik kushishqa kawakunantsikpaq. Awmi, “pëqa intintapis yarqatsimun [...] y tamyatsimun[mi]”, tsëqa manam chakrakunata wayutsinanllapaqtsu, sinöqa kë Patsa shumaq kaptin nawintsik kushikunampaqwanmi (Mat. 5:45).

6, 7. a) ¿Imanöpataq Adanqa llapan kastanta mana alliman rantikïkurqan? b) ¿Cristupa wanïnin imanötaq yanapan Diospa kuyakïninta o tsapäkïninta asheqkunata?

6 Hinamampis Jehoväqa libramashqantsikmi hutsa imëka mana alliman apamanqantsikpita. Diospa contran Adan churakanqanqa, huk nuna imëka ima pukllamampis apuestanampaq familiampa qellëninta ushakurkoqnömi karqan. ¿Imanir? Diosta mana wiyakurnin Adan contran churakärirmi, familian kushishqa y mana wanushpa kawakuyänanta ushakäratsirqan. Mallaqäkoq këninwanmi rantikurirqan llapan nunakunata pasëpa mana alli y hipatsikoq duëñopa o hutsapa esclävon kayänampaq. Tsërëkurmi qeshyantsik, hipantsik, llakikuntsik y wanuntsik. ¡Alläpam wanëkuntsik hutsapa esclävon këpita librëkamänata! Pero esclavo këpita pipis librarninqa pagakunanran, Jehovämi tsë llapanta rurashqa libramänantsikpaq (lei Romanos 5:21). Tsëtaqa rurarqan Tsurin Jesucristupa “yawarninwan nunacunata rescata[rninmi]” (Mat. 20:28). Ichik tiempollachönam Diospa rikënimpaq alli nunakunaqa Jesuspa yawarnimpa valorninrëkur kushishqa kawakuyanqa.

7 Teyta Diosnintsikqa tukïtam ruramushqa shumaq y kushishqa kawakunantsikpaq. Pëpa kuyakïninta ashirninqa rikäshunmi imanöpis kë Patsachö mana allikuna pasakïkanqanta altsamunqanta. Tsëmi Jehoväqa cada ünota rikätsimäshun, “llapan shonquncunawan asheqnin caqcunataqa yanapashqanta” (Heb. 11:6).

‘Markëkiqa, kikinkuna munarmi qatishurniki yarqayämunqa’

8. Isaïaspita yachakurnin, ¿imatataq yachakuntsik Diosnintsikta servïpita?

8 Jehoväqa manam ni pitapis obligantsu servinampaq. Kikinkuna imatapis rurayänampaqmi haqirin. Y pëta serviyänampaq churapakaqkunaqa kuyakïnintam chaskiyan. Profeta Isaias kawanqan witsanmi Jehová kënö tapukurqan: “¿Pitaraq kachashaq, y piraq noqantsikpa rantintsik ëwanqa?”. Këchö rikanqantsiknömi Jehoväqa kikin profeta akrakunanta shuyararqan, tsënöpam respetanqanta rikätsikurqan. Y profëtaqa shonqupita patsë y kushishqam kënö contestarqan: “¡Këchömi noqa këkä! Noqata kachamë” (Isa. 6:8).

9, 10. a) ¿Imanötaq Jehoväta servishwan? b) ¿Imanirtaq imapitapis más alli shonqupita patsë Diosta serviqa?

9 Noqantsikpis kikintsikmi akrakïta puëdentsik Diosta servinapaq o mana servinapaqpis. Jehoväqa munan kikintsik munar adoranatam (lei Josué 24:15 *). Pëqa manam chaskimäshuntsu mana munëkar o wakinkunata kushitsinallapaq adorashqaqa (Col. 3:22). Hina manam chaskimäshuntsu a mälas adorashqa, o Jehoväpa kaqta qepaman churëkur munënintsikta puntata rurakushqa (Éxo. 22:29). Pëqa musyanmi shonqupita patsë servishqa kikintsikpaq más alli kanqanta. Tsëmi Moisesqa israelïtakunata kawëta akrayänampaq nirqan. ¿Imanötaq tsëtaqa rurayanman karqan? ‘Jehová Diosta kuyarnin, ninqanta wiyakurnin, y pëta mana haqirninmi’ (Deu. 30:19, 20).

10 Unë tiempochömi rey David Jehoväpaq kënö cantarqan: “Markëkiqa, guërraman yarquptiki, kikinkuna munarmi qatishurniki yarqayämunqa. Markëkichöqa imëka shullya shutoqnöran, inti [rupay] yarqunqampita hasta inti ullunqanyaq joven servishoqnikikuna kan” (Sal. 110:3). Kanan witsanqa atskaq nunakunam wanukäkuyan qellëpaq y kikinkunapa munëninkunallata rurëpaq. Pero Jehoväta sirveq kaqqa, alleqmi musyantsik kawënintsikchö Jehoväpa kaq puntachö kananta. Shonqupita patsë y Diospita kushishqa yachatsikuyanqanmi rikätsikun Diospa kaqta puntaman churayanqanta. Y llapan wanayanqanta Jehová qonanmanmi markäkuyan (Mat. 6:33, 34).

Diosnintsikta kushitsinqan sacrificiokuna

11. ¿Jehoväpaq sacrificiokunata rurayanqampita ima bendicionkunatataq chaskiyaq israelïtakuna?

11 Jehová Israel markawan conträtota rurarnin Leyninta qonqanchömi rikätsikurqan Dioswan alli kayänampaq o Diospa kuyakïninta tariyänampaqqa kushitsinqan sacrificiota rurayänanta. Tsëtam willakun Levítico 19:5 textochö. Israelïtakunaqa ‘Jehoväwan alli kawayanqampitam sacrificiota’ rurayänan karqan pë munanqantanö, tsënöpa ‘kushishqa chaskinampaq’. Hina tsë kikin librollachömi willamantsik ‘agradecikuyänampaq sacrificiota’ rurarpis pë munanqannö rurarnin ‘kushitsiyänampaq’ (Lev. 22:29). Sirveqninkuna shonqupita patsë sacrificiokunata rurar kuyakïninkunata rikätsiyanqampitaqa Jehová alläpam kushikoq (Lev. 1:9, 13). Awmi, sirveqninkuna kuyarnin tsë sacrificiokunata rurayanqanqa alläpam Jehoväta kushitseq (Gén. 8:21). Kë Leychö sacrificiokunapaq qellqarëkaqqa noqantsiktapis yachatsimantsikmi. Jehoväqa chaskimantsik o tsapämantsik kushitsinqan sacrificiokunata rurashqam. ¿Imataq tsë sacrificiokunaqa kayan? Ishkëllaman yarpärishun: rurënintsikkuna y parlakïnintsikkuna.

12. Diosta mana piñatsita munarqa, ¿imakunatataq ruranantsiktsu?

12 Apóstol Pablum Römachö këkaq cristiänokunaman kënö qellqarqan: “Wauqicuna panicuna, Dios allapa ancupäyäshonqequirecurmi mañecuyaq qamcunapis llapan shonqiquicunawan pellatana cäsucur, munashqanta rurar cawacuyänequipaq. Tseno cawacurnenqa, rasonpa adorarmi peta cushitsiyanqui” (Rom. 12:1). Këchö rikanqantsiknömi Jehová chaskimänapaqqa llapan shonquntsikwan pë munanqannö kawakunantsik. Pero manam chaskimäshuntsu machakoq kashqa, sigärrota shoqushqa, cocata chaqchashqa o cuerpontsikta rakchataqta imatapis mikushqaqa (2 Cor. 7:1). Hina manam adoranqantsikta chaskinmantsu, kawënintsikchö melanëpaq rurëkunata rurashqaqa, porque “jucwan jucwan pununacorqa, cuerpuntam pasepa desunrarin” (1 Cor. 6:18). Tsëmi Diosnintsik chaskimänata munarqa “noqantsicpis jutsannaq canantsic, allicunata rurarnin” (1 Ped. 1:14-16).

13. ¿Imanirtaq Jehoväta alabëqa alläpa preciso?

13 Hina Jehoväta kushitseq sacrificioqa parlakïnintsikmi. Diosnintsikta shonqupita patsë kuyaqkunaqa nuna hananchö o hapallankunalla këkarnimpis pëpaq allillatam parlayan (lei Salmo 34:1-3 *). Salmos 148 hasta 150 capïtulokunachömi atska kuti nimantsik Jehoväta alabanapaq. Awmi, Jehoväta alabayanqanqa alläpa allim, pero allita ruraq nunakunapita kaptin (Sal. 33:1). Jehová Diostaqa alabantsik alli willakïkunata llapan nunakunata willarmi, tsëtam Jesucristupis kawëninchö puntaman churarqan (Luc. 4:18, 43, 44).

14, 15. ¿Imanö sacrificiota rurayänampaqtaq Oseas nirqan israelïtakunata, y imanötaq Jehová chaskirqan?

14 Kushishqa yachatsikoq yarqurninmi rikätsikuntsik Jehoväta alläpa kuyanqantsikta y alabëkanqantsikta chaskimënintsikta munanqantsikta. Yarpärishun profeta Oseas Jehoväpa kuyakïninta oqrashqa israelïtakunata willapanqanta (Ose. 13:1-3). Osëasmi nirqan Jehoväman kënö mañakuyänampaq: “Perdonëkalläyämë tukï mana alli rurayashqäkunapita, chaskïkayämë alli rurënïkunata, tsëqa mallwa törokunata sacrificämoqnömi qampaq parlakïnïkuna kanqa” (Ose. 14:1, 2).

15 Israelïtakuna sacrificiokunata rurayanqanchöqa törom alläpa valoryoq karqan. Tsëpenqa, ¿ima ninantaq “mallwa törokunata sacrificämoqnömi qampaq parlakïnïkuna kanqa”? Tsëqa shonqupita patsë y alli pensashqa shumaq parlakïnintsikwan Diosta alabanqantsikmi. ¿Imanötaq Jehová rikaq tsënö adoraqkunata? Kikinmi kënö nimantsik: “Kikïpa munënïwanmi kuyayashqëki” (Ose. 14:4). Këchö rikanqantsiknömi, Diosnintsikqa kikimpa munënimpita perdonaq, chaskeq y kuyakïninta rikätseq alli sacrificiokunata ruraq nunakunataqa.

16, 17. ¿Imanötaq Jehová rikan pëman markäkurnin mushoqkuna yachatsikoq yarqur qallëkuyaptin?

16 Rasumpëpa Jehoväta sirveqkunaqa, imëpis reqishqa kayan llapan nunakunata Diospita yachatsiyanqampitam. Salmo qellqaqpaqqa alläpa precïsom karqan Jehoväta alabë, tsëmi kënö nirqan: “Oh Jehová roguëkullaqmi, shimïwan alabarnin ofrendata ruramunqäta chaskïkallämë” (Sal. 119:108). ¿Kanan witsampis tsënöllatsuraq rurëkäyan? Kanan witsan yupëtapis mana puëdepaq Diospa adoraqninkunapaq parlarmi, Isaias kënö qellqarqan: “Jehoväpa alabanzantam willakuyanqa”, y “noqa chaskiptïmi chäramunqa altarnïyaq” (Isa. 60:6, 7). Kanampis atska millón nunakunam, rurëkantsik Biblia kënö ninqanta: ‘Dyosta imeypis qoshun, peypam, kushikiy sakrifisyu, keymi key, parlayanqequipa wayïnin’ (Heb. 13:15, QKW).

17 Y qamqa, ¿Diosta kushitsinqan sacrificiokunataku rurëkanki? Tsënö manaraq rurarqa, ¿sinchikunkitsuraq Diosta alabarnin llapan nunakunata yachatsinëkipaq? Tsëta ruranqëkim rikätsikunqa Diosman markäkunqëkita, y “törota sacrifican[qëkipitapis] más allim kanqa Jehoväpaq” (lei Salmo 69:30, 31 *). Y markäkunëkim tsë rurëkanqëki sacrificioqa Jehoväta alläpa kushitsinqanta (Eze. 20:41). ¡Imaraq kushikun Diosnintsik!

“Kikikim bendecinki allita ruraq nunataqa”

18, 19. a) ¿Imatataq niyan wakin nunakuna Diosta servïpita? b) ¿Imamantaq apamashwan Diospita rakikäriqa?

18 Atskaqmi kanan witsampis israelïtakunanö pensayan, kënömi niyan: “Diosta sirvenqantsikqa manam imapaqpis välentsu. Y, ¿imatataq chaskirquntsik mandakunqankunata wiyakunqantsikpita[?]” (Mal. 3:14). Wakin nunakunaqa imëka cösaskunapaq locoyäkurmi, Dios awnikunqanqa manam cumplinqatsu y Bibliachö qellqarëkaq Leykunaqa pasashqanam niyan. Hinamampis, Bibliachö qellqarëkaqman creiqa qelakunapaqmi, y yachatsikuyanqampis nunakunatam piñatsin niyanmi.

19 Tsënö pensëqa shamun Edén huertapita patsënam. ¿Pitaq Ëvata pantatsirqan Jehová qoshunqëki kawakïqa manam kushikïman apashunkitsu nir? ¿Pitaq nirqan Teytan Jehoväpa kuyakïninta chaskinampaq sinchikïqa envano kanqanta? Satanasmi karqan, kanampis pëqa nunakunata creitsirmi ushan Diospa munëninta rurëqa envänollam nir. Pero Adanwan Ëvaqa musyariyarqanmi, Diospa kuyakïnimpita rakikäkuriqa wanïta apamunqanta. Tsëtam ichikllachöna paqwëpa musyariyanqa Jehoväpa contran llapan churakaqkunaqa (Gén. 3:1-7, 17-19).

20, 21. a) ¿Imatataq Sarepta markapita viuda rurarqan, y imatataq tsëpita chaskirqan? b) ¿Imanirtaq noqantsikpis pë ruranqanta qatishwan, y imanötaq rurashwan?

20 Punta teytantsikkunapitaqa más alli kaqta akrarqan Sarepta markapita viudam. ¿Imatataq rurarqan profeta Elias Jehová ninqanta willariptin? Ichiklla harinampita tantata rurarirmi, puntata pëta qararirqan. Pero Jehoväqa Elias willakunqannömi rurarqan, tsëmi Biblia kënö nin: “Atska hunaqmi mikurqan Elias, viuda y familiampis. Harina winakunanchö manam ushakarqantsu harina, y aceite winakunanchöpis manam ushakarqantsu aceite, tsënömi karqan Jehová Eliaswan nitsinqannö” (1 Rey. 17:15, 16).

21 Hinantin Patsapita wallkaq nunakunalla rurayanqantam Sarepta markapita viuda rurarqan. Salvakoq Diosmanmi markäkurqan o yärakurqan, y Jehoväqa yanaparqanmi. Kë willakïkunam rikätsimantsik noqantsikpis Jehoväman markäkunapaq (lei Josué 21:43-45 * y 23:14 *). Kanan witsampis alli clärom rikantsik pë munanqannö kawaqkunataqa mana haqinqanta (Sal. 34:6, 7, 17-19). *

22. ¿Imanirtaq Diosnintsikwan alli këta kanan ashinantsik alläpa precisan?

22 Diosnintsikpa piñakïnin hunaqqa shamunqa “jinantin marcacho nunacuna[manmi]”, y manam imapis tsapanqatsu (Luc. 21:34, 35). Mamam ni imapaq sirvenqatsu imëka riquëzankunapis. Y manam imapis kantsu, “shayämï papänïpa bendisishqan caqcuna. Chasquiyë sielucho qamcunapaq erensia alistashqa quecaqta” nimanqantsikta wiyënöqa (Mat. 25:34). Tsëchömi rikäshun Biblia kënö ninqan cumplikaqta: “Kikikim bendecinki allita ruraq nunataqa, oh Jehová huk hatun escüdowannömi kuyanqëkitaqa tsapëkunki” (Sal. 5:12). Awmi, kananmi alli tiempo Diosnintsikwan alli këta ashinapaq.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 9 Josué 24:15: “Jehoväta servi qamkunapaq mana allinö kaptinqa, pita servita munayanqëkitapis kanan akrakuyë, mayupa wak tsimpanchö abuelïkikuna adorayanqan dioskunata kar, o kë yachëkäyanqëki markachö amorreokunapa diosninkunata karpis. Pero noqawan wayïchö kaqkunaqa, llapäkunam Jehoväta serviyäshaq”.

^ par. 13 Salmo 34:1-3: “Imë hörapis Jehovätaqa alabëkäshaqmi. Shimïwanqa imëpis pëtaqa alabëkäshaqmi. Jehovächömi kushikushaq. Humildekunam wiyayanqa y kushikuyanqa. Teyta Diosta noqawan alabashun, y llapantsik huk shonqulla shutinta alabashun”.

^ par. 17 Salmo 69:30, 31: “Diospa shutintam cantarnin alabashaq, pëta graciasta qormi hatunyätsishaq. Këqa törota sacrificanqäpitapis más allim kanqa Jehoväpaq. Waqrayoq y pallqa shilluyoq mallwa töropitapis más allim”.

^ par. 21 Josué 21:43-45: “Abuëlonkunata awninqan patsatam Jehoväqa qorqan Israelta, tsëmi pëkunaqa duëñotsäriyarqan tsë markakunata, y tsëchömi tärar qallëkuyarqan. Hinamampis abuëlonkunata awninqannömi, Jehoväqa, vecïnon nacionkunapita mana mantsapakushpa kawakuyänampaq patsätsirqan, tsëmi ni mëqan chikeqnin markapis ushakätsita puëderqantsu. Llapan chikeqnin markata ushakätsiyänampaqmi Jehová yanaparqan. Jehová Israelta awninqanqa llapanmi cumplikarqan manam ni hukllëllapis mana cumplikashpaqa quedashqatsu”.

^ par. 21 Josué 23:14: “Kanan, ¡rikäyë! Noqaqa wanukushaqnam, y qamkunaqa alleqmi musyayanki shonqïkikunapita y kawënikikunapita Jehová Dios qamkunapaq allikuna parlanqanqa, llapanmi cumplikashqa y manam ni hukllëllapis mana cumplikashpaqa quedashqatsu, y manam ni ima parlanqampis pishintsu”.

^ par. 21 Rikäri La Atalaya 15 de marzo de 2005, página 13, párrafo 15, y 1 de agosto de 1997, páginas 20 a 25.

¿Yarpantsikku?

• ¿Imanirtaq Jehovälla shonqupita patsë adoracionnintsikta chaskinan?

• Kanan witsan, ¿ima sacrificio ruranqantsiktataq Jehová kushishqa chaskin?

• ¿Imataq shimintsikchö ‘mallwa törokuna’, y imanirtaq Jehoväta qarashwan?

• ¿Imanirtaq Diosnintsikwan alli këta ashinantsik?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[17 kaq päginachö dibüju]

¿Imatataq huk waktsa viuda akranan karqan?

[19 kaq päginachö dibüju]

¿Imatataq chaskintsik Diosta shonqupita patsë alabanqantsikpita?

[21 kaq päginachö dibüju]

Jehoväman shonqupita patsë markäkurqa manam imëpis llakikushuntsu