“Oku Pokola Kua Velapo Oku Lumba ku Sule”

SAULU eye wa kala osoma yatete yo ko Isareli. Ndaño okuti wa nõliwile la Suku yocili, pole, weya oku linga ukuesino.

Ovina vipi vĩvi Saulu a linga? Anga hẽ wa kuatele epondolo lioku vi yuvula? Nye tu lilongisa kulandu waye?

Yehova o Situlula o Soma a Nõla

Osimbu Saulu ka lingile osoma, uprofeto Samuele eye wa kala onumiwa ya Suku ko Isareli. Noke Samuele wa kuka, kuenda omãla vaye va kala olondingaĩvi. Kotembo yaco, ovanyãli vavo va lipañelele oku tambula ofeka. Eci akulu vo ko Isareli va pinga ku Samuele oku nõla omunu umue oco a linge soma yavo una o va tetuluila loku va songuila kuyaki, Yehova wa tuma uprofeto oku nõla Saulu oco a linge osoma kuenje wa popia hati: “Eye o popela omanu vange peka lia va Filisiti.”—1 Sam. 8:4-7, 20; 9:16.

Saulu wa kala ‘ukuenje haeye wa posoka.’ Eye ka posokele lika, pole wa kuatelevo ovituwa vikuavo viwa. Saulu wa kala embombe. Omo liaco, wa pula Samuele hati: “Ame hẽ, siu Benjamini ko, epata li sule pokati kapata osi a va Isareli? Onjo yange hẽ, ka yi sule vepata liosi lia Benjamini? Oco hẽ, nye wa vanguila lame ndomo?” Saulu wa kuatele ocisimĩlo ca sunguluka catiamẽla kokuaye muẽle, kuenda ka velisilepo epata liaye ndaño okuti isiaye Kisi, wa kala “ekope.”—1Sa 9:1, 2, 21.

Kũlĩhĩsa ocina Saulu a linga eci Samuele a situlula osoma Yehova a nõla ya va Isareli. Tete Samuele wa waveka Saulu pokolika kuenje wo sapuila hati: “Linga cosi ciya kokuove momo Suku o kasi love.” Noke uprofeto wa vilikiya omanu vosi oco va kũlĩhe osoma ya nõliwa la Yehova. Eci Saulu vo tukula, ka kaile pokati kavo. Eye wa salamele omo liosõi. Yehova wa lekisa oku eye a kala, kuenje Saulu wa sandekiwa okuti osoma.—1 Sam. 10:7, 20-24.

Kuyaki

Saulu wa fetika oku pisa omunu wosi ka yongola oku pokola kokuaye. Eci va Amoni va katukilile imbo limue lia va Isareli, ‘espiritu lia Suku lia wila longusu Saulu.’ Eye wongolola olohoka viasualali vofeka, wa vi sokiya ciwa, kuenje wa vi songuila toke eci va yula. Pole, Saulu wa tiamisila eyulo liaco ku  Suku loku popia hati: ‘Etaili Yehova wa popela Isareli.’—1 Sam. 11:1-13.

Saulu wa kuatele ovituwa viwa kuenda esumũlũho lia Suku. Eye wa kũlĩhĩlevo unene wa Yehova. Pole, oco va Isareli kuenda soma yavo va amameko oku kala ciwa, va sukilile oku linga ocina cimue ca velapo. Samuele wa sapuila va Isareli hati: “Nda vu sumbila Yehova loku u vumba loku yevelela kondaka yaye, nda ka vu ñualelapo ocihandeleko ca Yehova, nda ene losoma yu viali, vosi yene, . . . vu kuama Yehova, Suku yene, nda ciwa.” Nda va Isareli va lekisile ekolelo ku Suku, onima yipi nda va kuata? Samuele wa popia hati: “Yehova ka yanduluka omanu vaye omo onduko yaye yi kola. Momo ca sanjuisa Yehova oku u nõli ho lingi omanu vaye muẽle.”—1 Sam. 12:14, 22.

Tunde kosimbu toke koloneke vilo, epokolo olio ono ya velapo yoku taviwa la Suku. Eci afendeli va Yehova va pokola kokuaye, eye o va sumũlũisa. Pole nye ci pita lavo nda ka va lekisa epokolo?

“Wa Linga Cĩvi”

Elinga likuavo lia Saulu lioku liyaka la va Filisiti, lia va kokela ovitangi. Olohoka vimue via ‘soka ndeseke lio kokalunga,’ via katukila Saulu. “Alume va Isareli va limbuka okuti va sakalala, momo omanu va suvala, oco omanu va salama valeva kuenda vovitunu, vamẽhi ovawe kuenda voviwundilo ndaño vatangi.” (1 Sam. 13:5, 6) Nye Saulu a sukilile oku linga?

Samuele wa sapuila Saulu oco va li sange ko Giligali, kuna uprofeto a laikele oku eca ovilumba. Saulu wa talamẽla, pole Samuele ka kaile loku iya, kuenje olohoka via Saulu via li sandola. Omo liaco, Saulu wa fetika oku eca eye muẽle ovilumba. Osimbu a kala oku ci linga, Samuele wa pitila. Noke yoku yevelela ovina Saulu a linga, Samuele wo sapuila hati: “Wa linga cĩvi. Kua pokuile kocihandeleko ca Yehova, Suku yove, cina a ku handeleka. Momo cilo Yehova nda wa tumãlisa hũ uviali wove ku va Isareli. Cilo puãi uviali wove ka u tumãla. Yehova wa livanjela ulume ukuotima waye muẽle. Yehova wo nõla ha lingi osoma yomanu vaye momo ove kua lingile eci Suku a ku handeleka.”—1 Sam. 10:8; 13:8, 13, 14.

Saulu omo liekambo liekolelo, wa nõlapo oku lueya ocihandeleko ca Suku lepela kuenje ka talamelele Samuele oco a ece ocilumba. Elinga lia Saulu lia litepa leli lia Gideone, una wa kala kesongo kolohoka via va Isareli! Yehova wa handelekele Gideone oku tepulula kolohoka viaye via kala 32.000 toke eci pa siala lika 300 kalume, kuenje Gideone wa pokola. Momo lie? Momo wa kolelele Yehova. Lekuatiso lia Suku, wa yula 135.000 kasualali. (Olong. 7:1-7, 17-22; 8:10) Yehova nda wa kuatisavo Saulu. Pole, omo liesino liaye, va Filisiti va yula va Isareli.—1 Sam. 13:17, 18.

Eci tu liyaka lovitangi, tu nõla ndati onjila tu sukila oku kuama? Omanu vana ka va kuete ekolelo, va sima okuti oku sepula olonumbi via Suku, oyo onjila ya sunguluka. Osimbu Samuele keyile, Saulu wa simĩle okuti wa linga eci ca sunguluka. Pole, ku vana va nõlapo oku taviwa la Suku, oku kapako olonumbi Viovisonehua viatiamẽla konjila va yongola oku kuama, ci kuete esilivilo.

Yehova wa Likala Saulu

Otembo va kala oku liyaka la va Amaleke, Saulu wa linga vali ekandu likuavo linene. Suku wa pisile va Amaleke omo lioku katukila va Isareli eci va kala oku Tunda Kegito ndaño ka va va sanumuĩle. (Etu. 17:8; Esin. 25:17, 18) Handi vali, kotembo Yolonganji, va Amaleke va likongelele lolofeka vikuavo oco va liyake lomanu va nõliwa la Suku. (Olong. 3:12, 13; 6:1-3, 33) Omo liaco, Yehova wa fetuluinya  va Amaleke kuenje wa tuma Saulu oco a va yambule.—1 Sam. 15:1-3.

Saulu ka pokuile kocihandeleko ca Yehova coku nyõla va Amaleke lovipako viavo, pole, wa kuata soma yavo, kuenda ovinyama viavo via velapo. Nye ceya oku pita eci Samuele a pisa Saulu omo lielinga liaco? Saulu wa seteka oku lisandela esunga poku popia hati: “Omanu va popela olomeme lolongombe via velapo via va Amaleke. Va vi nena kulo ha va vi lumbi ku Yehova.” Ci kale okuti Saulu wa yonguile muẽle oku lumba ovinyama viaco ale sio, eye wa lekisa esino. Saulu ka litendele vali ndomunu o ‘sule kovaso aye muẽle.’ Omo liaco, uprofeto wa Suku wa lombolola okuti Saulu wa lueya. Noke Samuele wa popia hati: “Yehova nga o sanjukila ovilumba vioku yoka levi vioku pia elisi ndeci a sanjukila oku pokola kondaka [Yaye]? Tala, oku pokola kua velapo, oku lumba ku sule. . . . Omo ove wa pañula ondaka ya Yehova oco eye wa ku pañulavo okuti ku lingi vali osoma.”—1 Sam. 15:15, 17, 22, 23.

Eci Yehova o pa espiritu sandu liaye ku Saulu kuenda esumũlũho liaye, “espiritu lĩvi” lia wila osoma yatete ya va Isareli. Ekalo lĩvi lia Saulu, lieya oku lekisiwa kusuanji kuenda konya a kuatela Daviti, ulume una Yehova a laikele oku nõla oco a linge osoma. Olonjanja vialua, Saulu wa seteka oku ponda Daviti. Embimbiliya li popia hati eci Saulu a limbuka okuti, ‘Yehova wa kala la Daviti, wa linga unyali waye.’ Noke Saulu wa seteka oku u sandiliya, kuenda wa tuma oku ponda 85 kovitunda lomanu vakuavo. Ocili okuti, Yehova wa yandulukile Saulu!—1 Sam. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.

Eci va Filisiti va liyaka vali la va Isareli, Saulu wa sandiliya ekuatiso koku tãha. Keteke likuavo, wa lemehiwa calua kuyaki, kuenje wa liponda. (1 Sam. 28:4-8; 31:3, 4) Catiamẽla kesino liosoma yatete ya va Isareli, Ovisonehua vi popia hati: “Saulu wa fila ongole yaye yina a lueyela Yehova, momo ka pokuile kondaka ya Yehova, kuendavo omo a ka tahele kukualondele oku sanda esituluko, kuenje ka sandele esituluko ku Yehova.”—1 Asa. 10:13, 14.

Elinga lĩvi lia Saulu, li lekisa okuti oku pokola ku Yehova okuo kua velapo okuti oku lumba ku sule. Upostolo Yoano wa soneha hati: “Okusola Suku kua lomboloka oku pokola kovihandeleko viaye. Ovihandeleko viaye ka vi lemi.” (1 Yoa. 5:3) Lalimue eteke ka tu ka ivaliko ocili eci: Oco tu kuate ukamba wocili la Suku, tu sukila oku pokola kokuaye.

[Elitalatu kemẽla 21]

Kefetikilo Saulu wa kala usongui umue womboka

[Elitalatu kemẽla 23]

Momo lie Samuele a sapuilila Saulu hati, “okupokola kua velapo, okulumba ku sule”?