Jilat kullakanakat jan armasimti

“WAWATPACH nanakax Jehová Diosan thakip uñtʼawayapxta. Ukampis maysar saranukusaw jayarstʼapxta. Tunka maranakaw qamirinakjam jakawayapxta. Ukampis Diosan markapar kuttʼañaxa, nanakatakix wali chʼamäxänwa” sasaw Jaime jilatampi Berta kullakampix sapxi. *

Ukat Marcos sat mä jilatax akham sarakiwa: “Polonia markan política tuqit jan waltʼayasiñanakax utjäna ukhaxa, walja kutiw jan irnaqäwin uñjasta. Llakik llakisxayäta. Ukatwa mä negocio uttʼayañ munayäta. Ukat jan yatkasas qhiparux uttʼayapuntwa. Familiajar qullqi tuqit ukham yanaptʼasax janiw Diosar yupaychañ tuqit aynachtʼapkäti sirïtwa, ukampis qhipatak amuyasta” sasa.

Akapachanxa taqi kunas wal irxattaski, ukat janirakiw suma irnaqäwis jikiñjamäxiti. Ukatwa yaqhipax wal llakisipxi ukat jan sum amuytʼasisax pantjasiñaruw puripxi. Yaqhip jilat kullakanakax walja horanakaw trabajapxi, yaqhipasti pä trabajonïpxiwa. Ukat yaqhipax jan sum yatkasas negocionak apsusipxaraki. “Familiajar qullqi tuqit ukham yanaptʼasax janiw Diosat jithiqtapkäti” sasaw amuyapxi. Inas maynix suma amtampi ukanak lurchispa, ukampis llakir puriñax janiw jayankkiti, akapachanxa janiw taqi kunas amtasarjamapunix mistkaspati. Ukhamatwa Jehová Diosat jithiqtañarus puripxi. Ukat yaqhipax wali qullqi  chuymaw tukupxi ukat Diosar yupaychañsa armtʼasipxi (Ecl. 9:11, 12).

Yaqhip jilat kullakanakax akapach yänak jikxatañatakix wal chʼamachasipxi, ukat Bibliat yatxatañatakisa, tantachäwinakar sarañatakisa jan ukax yatiyir sarañatakisa janiw tiempox utjxiti. Chiqas ukham sarnaqasax janiw Jehová Diosar sum yupaychxapxiti, janirakiw Jupampix sums apasxapxiti. Ukatxa jilat kullakanakatsa, tamatsa jithiqtxapxarakiwa (Gál. 6:10, NM). Ukhamatwa tamatsa jukʼat jukʼata chhaqtawayxapxi. Jichhax uka tuqit sumpach parltʼañäni.

¿Kunatsa jilat kullakanakar yanaptʼañax wakisi?

Kunayman tuqitwa cristian masinakasarux munasiñ uñachtʼaysna (Rom. 13:8). Inas tamas taypinsa maynix ‘yanapa’ munaskchi (Job 29:12). Sañäni, yaqhipax kunayman tuqit pistʼataw jikxatasipxaspa. Apóstol Juanax akham sistuwa: “Maynitix [utjirinïskchi] ukat, jilapan pistʼayasitapa yatisina jan jupat khuyaptʼayaskchixa, ¿kunjämarak Diosan munasiñapax chuymapan utjaspasti?” sasa (1 Juan 3:17).

Inas jumax cristian masimar qullqimpi jan ukax yänakampi yanaptʼirïsta. Ukampis jilat kullakanakar yaqha tuqinakat yanaptʼañaw wakisirakispa. Sañäni, yaqhipax sapakiw jan ukax chuyma ustʼataw jikxatasipxi, janis Dios nayraqatan askïpkaspa ukhamwa amuyasipxaspa. Ukat yaqhipasti mä familiaran jiwxipanwa llakisipxi, jan ukax usutas jikxatasipxi. ¿Kunjamatsa jupanakar yanaptʼsna? Nayraqatxa wali amuyumpi istʼasin suma arunakampi chuymachtʼañasawa, ukhamatwa Jehová Diosarus jukʼampi jakʼachasipxaspa (1 Tes. 5:14). Ukat jiwaskam yanaptʼasisax wali sum apasiraktanxa.

Ukampis llakitanakar yanaptʼañatakixa, irpir chuymaninakaw jukʼampi chʼamachasipxañapa. Maynix kunjamas jikxatasi uk sum amuyañatakix sinttʼasiñampi istʼapxañapawa, ukat Diosan Arupampi yanaptʼapxañapawa (Hech. 20:28). Kunjamtï apóstol Pablox jilat kullakanakar ‘wali munasiñampi’ yanaptʼkänxa, ukhamarakiw irpir chuymaninakax yanaptʼapxañapa (1 Tes. 2:7, 8).

Ukampis jiwasatix tamat jithiqtsna ukat qullqi tuqiruki sarxsna ukhaxa, ¿jilat kullakanakar yanaptʼsnati? Janiwa. Chiqasa, irpir chuymaninakas uka jan walir purtʼasipxaspawa. Ukatpï taqini amuyasiñasaxa.

Llakinakax jachʼa qʼipiru uñtasitäspawa

Kunapachatï maynix familiataki qullqi jikxatañatakiki wal chʼamachasi ukhaxa, llakinakaruw purispa, ukat janirakiw cristianjamas lurañanakap sum phuqxaspati (Mat. 13:22). Qalltan aytkayätan uka Marcos jilatax akham  siwa: “Negociojax qʼal aynachtʼawayi,ukatwa walja qullqit irnaqirix yaqha markar kimsa phaxsitak sarta. Ukat walja kutiw kimsa phaxsitakiki sarirïta. Ukat utar purisaxa, ratukiw kuttʼawayirïta. Ukat warmijarus wal llakisiyirïta, jupax janiw cristianükiti” sasa.

Jayar irnaqir sarasax janiw familiaruki llakisiykänti. Uka jilatax akham saskakiwa: “Walja horanakaw wali juntʼu chiqanakan irnaqawayta. Ukatxa jan wal parlir qhuru jaqinak taypinwa tʼaqhisiwayta. Jan sinttʼasisaw munañapar apnaqañ munapxirïtu. Mä uywatäkiristsa ukham amuyasisaw chuym usuyasirïta. ‘Janirakis näpachas sum sarnaqirjamäktixa, ¿kunjamaraki yaqhanakar yanapiriststi?’ sasaw llakisirïta” sasa.

¿Kunsa Marcos jilatan sarnaqäwipat yatiqsna? Janïr kun lurkasas sum amuytʼasiñasawa. Inas yaqha markar irnaqir sarasax sum jakasï sañjamächispa, ukampis ¿janit uk lurasax yaqha jan walinakar purksna? ¿Kunjamakis familiax jikxatasispa, Jehová Diosar sum yupaychasipkaspati? Ukat jilat kullakanakar yanaptʼañat sipansa tamat jithiqtxaksna ukhaxa, ¿kunjamakis jikxatassna? (1 Tim. 3:2-5.)

Ukampis maynix pachpa markapansa qullqi laykux jan walinakar purirakispawa. Jaimempit Bertampit amtapxañäni. Jilatax akham siwa: “Mä jukʼatak qalltapxta. Jaqichasipxta uka qhipatxa manqʼa aljañ qalltapxta. Jaqinakan wali pasañäki uka chiqaruw mä jiskʼa puesto jan ukax qhatu uttʼayasipxta. Ukat qullq uñxatasax jiltayañwa amtapxta. Ukampis jan tiemponiw uñjasipxayäta, tantachäwinakarus awisax janiw sarapxirïkti. Ukhamatwa precursorjam irnaqañsa ukat irpir chuymaninakan yanapiripjam luqtañsa jaytawayta. Ukat qullqi jukʼamp utjipanxa, Diosar jan yupaychir jaqimpi arustʼasaw uka qhatu jukʼampi jachʼaptayapxta. Ukatxa walja qullqit contratonak luririw yaqha markanakar sararakiyäta. Ukampis utajanxa mayjakiw jikxatasirïta, janikiw esposajampis wawajampis suma jakasiñas utjxänti. Ukhamaw qullqin apatax Diosar yupaychañ tuqit aynachtʼapxta. Tamat jayarstʼasax janiw jilat kullakanakatsa amtapxirïkti” sasa.

¿Kunsa uka jilat kullakat yatiqsna? Qamirïñ munasax maysaruw saranuksna. Cristianjam sum sarnaqañsa aptʼassnawa. Mä arunxa, Dios nayraqatan utjkistu uka qʼuma isi aptʼassna (Apo. 16:15). Ukat jilat kullakanakat jayarstʼasax janiw jupanakar yanaptʼksnati.

Sumpun amuykipasipxañäni

Inas maynix akham sischispa: “Janiw kunas nayar paskitaniti” sasa. Ukampis kunas chiqpachapuni munasi uka tuqinakat sapa mayni sum amuytʼasiñasa. Pablox akham sasaw säna: “Aka uraqirux janiw kuns apanktanti, janirakiw kuns apkañäniti. Ukampis isisatix utjaskchixa, ukhamarak manqʼañasatix utjaskchixa, ukampix kusisitakïskañasawa” sasa (1 Tim. 6:7, 8). Chiqasa, yaqhip markanakanxa wali qullqinïpxiwa, ukampis yaqhip markanakanxa janiw qullqis jikiñjamäkiti. Ukat kunanaktï mä markan qamirinakaki alasipxi ukanakaxa, yaqha markanxa niya taqininwa utji.

Ukhamasti, kawkin jakkasas Pablon aka arunakapat amtañasawa, akham sänwa: “Khitinakatix qamir kankaña thaqapxi ukanakaxa, janiw yantʼanakarux atipjapkiti, ukatsti taqi casta luqhi amtäwinakan sipitaparuw jalantapxi, ukatsti jan waliruw puripxi, jaqinakarusti jiwañaru tʼunjañaruw puriyaraki” sasa (1 Tim. 6:9). “Sipita” sasinxa, kunjamas maynix animalanakar akatjamat katuñatakix jan amuykañ sipita wakichi uk sañ muni. Ukat ¿uka ‘luqhi amtanakar’ jan puriñatakix kun lurañas wakisi?

Kunanakas nayrankañapa ukanakat sum amuytʼañasawa. Ukhamatwa Diosar luqtañatakis ukat Arupat yatxatañatakisa tiempox utjani. Ukat Diosar maytʼasisa sum yatxatañäni ukhaxa, “taqi casta suma luräwinakatak suma wakichatä[ñäniwa]”, ukhamat jaqi masir yanaptʼañataki (2 Tim. 2:15; 3:17).

Jaimet amtaskakiñäni, irpir chuyman jilatanakan yanaptʼataw jupax amuytatasitayna.  Ukat akham siwa: “Mä kutixa, Bibliamp qhanañchtʼasaw irpir chuymaninakax yanaptʼapxitu. Kunjamas wiñay jakañ munir mä qamir waynax jikxatasïna uk uñachtʼayapxitu. Uka qamir waynax janiw yänakap jaytañ munkänti. Ukat ‘¿janit uka sarnaqäwit juman yatiqañamax wakiskaspa?’ sasaw llampʼu chuymampi jisktʼapxitu. ¡Ukhamatwa sumpach amuytatasta!” sasa (Pro. 11:28; Mar. 10:17-22).

Jïsa, Jaimex wal amuytʼasisaw jachʼa negociop jaytxäna. Ukat pä maratxa jupas familiapas wali sumaw Diosar yupaychxapxäna. Jichhax irpir chuymanjamaw jilat kullakanakar yanaptʼaski. Ukat akham sarakiwa: “Kunapachatï jilat kullakanakax qullqi thaqhañ layku negocionakampi Diosar yupaychañ tuqit aynachtʼasipki ukhaxa, naya pachpat parlasaw amuytʼayta. Diosar jan yupaychir jaqinakampi negocio lurañax jan walir apiriwa sasaw iwxtʼarakta. Kunjamsa maynix qullq jikxataspa ukanakatxa munkañ parlapxi, kunanakarus mitisiyañ munapxakiwa, ukat janiw sañax chʼamäspawa sasaw amuytʼayta” sasa (2 Cor. 6:14).

Ukat Marcos jilatax llakir purisarakiw amuyasiñ yatiqawayi. Yaqha markar irnaqir sarasax familiaparux walsa qullqi tuqit yanaptʼawaykchixa, Diosatsa jilat kullakanakatsa jayarstʼawayapxiwa. Ukat amuytatasisax akham siwa: “Nayax walja maranakaw Baruc chachar uñtatax sarnaqawayta. Kunjamtï Bibliax siskixa, walja yänakwa Baruc tatax jupataki thaqhaskäna. Ukat nayax wal amuytʼasta, kunjamsa jikxatasta ukanakwa Jehová Diosar yatiyta. Ukhamatwa jichhax Jupa nayraqatan sum jikxatasta” sasa (Jer. 45:1-5). Jichhasti, Marcos jilatax irpir chuymanjam luqtañatakiw ‘aski luräwinakan’ chʼamachasiski (1 Tim. 3:1).

Khitinakatix yaqha markar qullqi thaqhañ laykux sarañ amtasipki ukanakarux akham sasaw Marcos jilatax amuytʼayi: “Yaqha jan uñtʼat markan jikxatasisax jankʼakiw maynix aka ñanqha pachan sipitapar jaltʼaspa. Ukat yaqha aru jan sum yatisaxa, janiw parltʼasiñjamäkisa. Inas qullqin kuttʼanchisma, ukampis Diosar yupaychañ tuqitxa janiw waltʼxasmati, ukat ukanak armañatakis askichañatakis walja tiempow munasispa” sasa.

Ukhamasti, sapa maynis wal amuytʼasiñasawa, mayninakan yatiqaskañ sarnaqañasawa. Ukat Jehová Diosar kusisiyañ munasax janiw qullqi jikxatañ laykukix jilat kullakanakat armasiñasäkiti. Jan ukasti, llakitanakar yanaptʼañataki, chuymachtʼañataki chʼamachasipxañäni. Ukatsti, irpir chuymaninakasa ukat yatxattʼat mayni jilat kullakanakasa jan walin uñjasirinakar yanaptʼañatakix nayrankapxañapawa. Pantjasirjamäpki uka jilat kullakanakaxa, ukham yanaptʼatäsax janiw llakinakar puripkaniti (Heb. 13:7).

Janiw khitis akapachan qamiriptañ laykux jilat kullakanakat armasiñ munktanti (Fili. 1:10). Jan ukasti, Dios nayraqatan qamirïñwa muntanxa, mä arunxa, kunjamsa Diosax apnaqistani ukanakwa nayraqat yatiyañ muntanxa (Luc. 12:21).

[Qhanañchäwi]

[21 janan fotonakapa]

¿Qullqi layku tamat chhaqasiñax walïspati?

[23 janan fotonakapa]

¿Jumatakix jilat kullakanakar yanaptʼañax wali askiti?