Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Ni Songo Vhuya Na Laṱa Vhaṅwe Vhatendi

Ni Songo Vhuya Na Laṱa Vhaṅwe Vhatendi

Ni Songo Vhuya Na Laṱa Vhaṅwe Vhatendi

JAROSŁAW na mufumakadzi wawe Beata * vho ri: “Ho vha ho no fhela miṅwaha ya fumi ri tshi tshilela mabindu, nahone ro vha ro pfuma vhukuma. Naho ro alutshela ngohoni, ro vha ro no vha kule vhukuma nayo nahone ro vha ri si na nungo dza u dovha ra vhuyelela ndanguloni.”

Muṅwe wahashu wa tshinnani ane a pfi Marek o ri: “Ndo vha ndi tshi xelelwa nga mushumo tshifhinga tshoṱhe nga ṅwambo wa u shanduka ha tshumelo dza tshitshavha na vhuimo ha zwa politiki ngei Poland. Ndo vha ndo hanganea vhukuma. Ndo vha ndi tshi ofha u thoma bindu ḽanga nga ṅwambo wa uri ndo vha ndi si na nḓivho yo teaho ya zwa mabindu. Mafheleloni, ndo mbo ḓi lingea u thoma bindu ngauri ndo vha ndi tshi humbula uri ḽi ḓo nthusa u ṱhogomela khwine muṱa wanga siani ḽa zwithu zwi vhonalaho nahone ndi tshi humbula uri a ḽi nga ḓo thithisa vhumuya hanga. Nga u ya tshifhinga, ndo wana uri mahumbulele anga o vha o khakhea vhukuma.”

Kha ḽino shango ḽine mitengo ya dzula i tshi khou engedzea na u shayea ha mishumo hu tshi khou anda, vhaṅwe vhathu vha ḓipfa vho kulea nungo, nahone nga ṅwambo wa zwenezwo, vha ita phetho dzi si dza vhuṱali. Vhahashu vhanzhi vho ita phetho ya u shuma awara dzo engedzeaho, u ṱanganedza muṅwe mushumo, kana u thoma bindu naho vhe si na tshenzhelo yo teaho ya u langa bindu ḽeneḽo. Vho humbula u nga u wana tshelede yo engedzeaho zwi ḓo thusa muṱa wavho, na uri a zwi nga ḓo vha thithisa siani ḽa zwithu zwa muya. Naho zwo ralo, zwiimo zwi songo lavhelelwaho na vhuimo ha zwa ekonomi vhu songo dzudzanyeaho zwi nga thithisa muthu naho o thoma a dzudzanya zwithu zwavhuḓi. Nga ṅwambo wa zwenezwo, vhaṅwe vho wela tshikwekweni tsha u vha na vhupangwa nahone vho ita uri u tovhola zwithu zwi vhonalaho zwi thithise nḓila ine vha shumela ngayo Yehova.—Muh. 9:11, 12.

Vhaṅwe vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini vho farakanea nga maanḓa kha zwithu zwa shango lune vha si vhe na tshifhinga tsha pfunzo ya muthu nga eṱhe, tsha u ya miṱanganoni, kana u ya vhuḓinḓani. Zwi tou pfala uri u litsha u ita mishumo yeneyo ya vhurabeli zwi kwama vhushaka havho na Yehova nga nḓila i si yavhuḓi. Vha nga kha ḓi litsha u ṱahulela vhuṅwe vhushaka ha ndeme vhukuma—vhushaka havho na ‘vha re vha nnḓu nthihi navho nga lutendo.’ (Vha-Gal. 6:10) Nga zwiṱuku nga zwiṱuku, vhaṅwe vha litsha u vhumba vhushaka na Vhakriste ngavho. Humbulani nga ho dzikaho nga ha mafhungo enea.

Mbofho Yashu Malugana Na Vhaṅwe Vhatendi

Hu na zwiitea zwinzhi zwine khazwo ra nga kona u sumbedza lufuno kha vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini. (Vha-Roma 13:8) Tshivhidzoni tsha haṋu, khamusi no no ḓi vhona ‘vhatambuli vhanzhi vha tshi lila.’ (Yobo 29:12) Vhaṅwe vha nga kha ḓi vha vha si na zwiḽiwa kana zwithu zwi vhonalaho zwa mutheo. Muapostola Yohane o ri humbudza zwine ra nga zwi ita nga fhasi ha zwiimo zwo raloho. O ri: “Arali muthu a re na thundu dza shango, a sokou lavhelesa murathu wawe a tshi shaya, a mu hoṋela mbilu yawe, u funa Mudzimu zwi nga vha hone naa kha wa u ralo?”—1 Yoh. 3:17.

Khamusi no no ḓi thusa vhathu vha re vhuimoni ho raloho nga u vha sumbedza mafunda. Naho zwo ralo, a ro ngo fanela u thusa vhahashu siani ḽa zwithu zwi vhonalaho fhedzi. Vhaṅwe vha nga kha ḓi ṱoḓa thuso nga ṅwambo wa uri vha na vhumvumvu kana vho kulea nungo. Vha nga kha ḓi ḓipfa vhe si tshithu, vha nga vha vhe na vhulwadze vhuhulwane, kana vho felwa nga muthu ane vha mu funa. Iṅwe nḓila ine ra nga vha thusa ngayo ndi u vha thetshelesa na u amba navho, nahone u ita nga u ralo zwi ḓo sumbedza uri ri khou vha tikedza kha maḓipfele na nga lwa muya. (1 Vha-Thes. 5:14) U ita nga u ralo zwi anzela u khwaṱhisa mbofho ya lufuno ine ra vha nayo na vhahashu.

Vhahulwane tshivhidzoni ndi vhone vhane zwihuluhulu vha vha kha vhuimo ha u kona u sumbedza vhaṅwe uri vha a vha pfela vhuṱungu, u vha pfesesa na u vha ṋea nyeletshedzo ya lufuno i bvaho Maṅwaloni. (Mish. 20:28) Musi vha tshi ita zwenezwo, vhahulwane vha ḓo vha vha tshi khou edzisa muapostola Paulo we a vha a tshi “ṱulutshelwa” u sumbedza lufuno vhahawe vha tshinnani na vha tshisadzini.—1 Vha-Thes. 2:7, 8.

Naho zwo ralo, arali Mukriste a xela sambini, ha koni u ḓadzisa mbofho ine a vha nayo na vhatendi ngae. Vhahulwane na vhone vha nga lingea u tovhola zwithu zwi vhonalaho. Hu ḓo itea mini arali Mukriste a kundwa nga mutsiko wo raloho?

U Tsikeledzwa Nga Mbilaelo Dza Vhutshilo

Samusi ro no ḓi zwi ṱhogomela, u shuma nga nungo dzoṱhe u itela u fusha ṱhoḓea dza lwa ṋama dza muṱa washu zwi anzela u ḓisa mbilaelo nahone zwi nga ita uri ri si vhe na mavhonele o teaho a zwithu zwa muya. (Mat. 13:22) Marek we ha ambiwa nga hae mathomoni o ri: “Musi mabindu anga a tshi wa, ndo ita phetho ya uri ndi wane muṅwe mushumo kha ḽiṅwe shango. Ndo thoma nga u ṱuwa lwa miṅwedzi miraru, ha tevhela miṅwe miraru, ngauralo-ngauralo, nahone ndo vha ndi tshi vhuya hayani lwa tshifhinganyana fhedzi. Zwenezwo zwo vhaisa vhukuma maḓipfele a mufumakadzi wanga we a vha e si Ṱhanzi.”

A si vhutshilo ha muṱa wanga fhedzi he ha vha hu khomboni. Marek o bvela phanḓa a tshi ri: “Ndo vha ndi tshi shuma awara nnzhi fhethu hu fhisesaho, nahone ndo vha ndi tshi shuma na vhathu vha re na maṱamba na vhane vha fara vhaṅwe luvhi. Vho vha vha tshi ḓifara sa zwigevhenga. Ndo vha ndi tshi ḓipfa ndo tsikeledzea nahone ndo kulea nungo. Ndo vha ndi si na na tshifhinga tsha u ḓiṱhogomela, nahone zwenezwo zwo ita uri ndi timatime arali ndi tshi nga kona u shumela vhaṅwe.”

Mvelelo dzi si dzavhuḓi dza phetho ya Marek dzi fanela u ri ṱuṱuwedza uri ri thome ri humbule zwithu zwavhuḓi. Naho zwi tshi vhonala u nga u shuma kha ḽiṅwe shango zwi nga piringulula vhuleme ha zwa dzitshelede, naa a zwi nga ḓisi vhuṅwe vhuleme? Sa tsumbo, hu ḓo itea mini kha vhushaka ha vha muṱa waṋu na Yehova na kha maḓipfele avho? Naa u pfulutshela kha ḽiṅwe shango zwi ḓo tshinya tshoṱhe vhushaka hashu na vhaṅwe tshivhidzoni? Naa u pfulutshela kha ḽiṅwe shango a zwi nga ḓo ita uri ri si vhe na ndugelo ya u shumela vhatendi nga riṋe?—1 Tim. 3:2-5.

Naho zwo ralo, samusi no no ḓi zwi ṱhogomela, a zwi ambi uri muthu u fanela u thoma a pfulutshela kha ḽiṅwe shango u itela uri a tshilele mushumo wa u ḓitshidza. Ṱhogomelani zwe zwa itea kha Jarosław na Beata. Jarosław o ri: “Ro thoma bindu ḽashu ri na mavhonele o teaho. Sa vhavhingani vhaswa, ro thoma bindu ḽiṱuku ḽa u rengisa dzi hot-dog fhethu hune ha dzula hu na vhathu vhanzhi. Samusi tshelede yo vha i tshi khou dzhena nga vhunzhi, ro mbo ḓi ṱuṱuwedzea u engedza bindu ḽashu. Fhedzi ro vha ri si na tshifhinga tshinzhi, ngauralo, ro vha ri si tsha kona u vha hone miṱanganoni ya Vhukriste. Hu sa athu fhela tshifhinga tshilapfu, ndo mbo ḓi litsha u vula nḓila na u vha mushumeli. Nga ṅwambo wa u takadzwa nga tshelede ye ya vha i tshi khou dzhena, ro mbo ḓi vula vhengele ḽihulwane nahone ra ita vhushaka ha zwa mabindu na muthu we a vha e si Ṱhanzi. Nga u ṱavhanya, ndo vha ndi tshi vho thoma u fara nyendo dza u ya kha maṅwe mashango u itela u saina thendelano dza dzimilioni dza dzidoḽara. Ndo vha ndi tshi dzula ndi siho hayani, nahone ndo vha ndi si tshe na vhushaka havhuḓi na mufumakadzi wanga na ṅwananyana wanga. Mafheleloni, bindu ḽashu ḽe ḽa vha ḽi tshi khou tshimbila zwavhuḓi vhukuma ḽo mbo ḓi ita uri ri litshe u shumela Yehova. Samusi ro vha ri si tsha ṱanganela na tshivhidzo, ro vha ri si tsha vhuya ra humbula na luthihi nga vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini.”

Ri nga guda mini kha mafhungo enea? U fhisetshela u wana tsireledzo nga u kuvhanganya thundu nnzhi ya zwithu zwi vhonalaho ndi tshikwekwe tshine tsha nga fasha Mukriste, nahone mvelelo dza hone ndi uri a ṱoḓe u ḓitakadza ene muṋe—zwine zwa nga ita uri a xelelwe na nga “nguvho dzawe,” dzine dza vha luswayo lu mu ṱalulaho sa Mukriste. (Ndzumb. 16:15) Zwenezwo zwi nga ita uri ri si tsha vha na vhushaka na vhahashu vhe tshifhingani tsho fhiraho ra vha ri tshi kona u vha thusa.

Ḓiṱolisiseni Nga U Fulufhedzea

Khamusi ri nga humbula uri, ‘zwenezwo zwi nga si vhuye zwa itea kha nṋe.’ Naho zwo ralo, zwi ḓo vha zwavhuḓi uri roṱhe ri humbule nga ho dzikaho nga ha zwine zwa vha zwa ndeme zwa vhukuma vhutshiloni. Paulo o ṅwala uri: “Ngauri a ro ngo ḓa na tshithu fhano shangoni, na hone a ri koni u bva na tshithu. Arali rí na zwa u ḽa na zwa u fuka nga ri zwi takalele.” (1 Tim. 6:7, 8) Vhukuma, vhuimo ha matshilele vhu a fhambana u ya nga mashango. Vhuimo ha matshilele vhune khamusi ha dzhiiwa sa ha mutheo shangoni ḽo bvelelaho, vhu nga kha ḓi dzhiiwa sa vhutshilo ha u kapula mapfura nga lebula kha maṅwe mashango manzhi.

Hu sa londwi vhuimo ha matshilele ro a ḓowelaho, kha ri ṱhogomele maipfi a Paulo a tevhelaho: “Vha lilaho u pfuma vha wela milingoni na mireoni, vha dzhenwa nga dzinyemulo nnzhi dza vhutsilu dzi tshinyaho, dziné dza mbwandamedza vhathu kha u tshinyala na u lovha.” (1 Tim. 6:9) Tshikwekwe tshi a dzumbiwa uri tshi si vhonwe nga ane a ḓo fashwa. Tsho itelwa u fasha muthu a songo humbulela. Ri nga iledza hani u fashwa nga ‘nyemulo dzi tshinyaho’?

U ḓivha zwine zwa ḓa u thoma vhutshiloni zwi nga ri ṱuṱuwedza uri ri ḓiṋee tshifhinga tsha u shumela Yehova, u katela na tsha u vha na pfunzo ya muthu nga eṱhe. U guda nga nḓila yo raloho khathihi na u rabela zwi nga thusa Mukriste uri a “vhe o nakaho, o nakiselwaho” u thusa vhaṅwe.—2 Tim. 2:15; 3:17.

Vhahulwane vha re na lufuno vho fhedza miṅwaha i si gathi vha tshi khou lingedza u khwaṱhisa Jarosław na u mu ṱuṱuwedza. O sudzulusea u ita tshanduko khulwane. O ri: “Kha tshiṅwe tshiitea musi ri tshi khou haseledza, vhahulwane vho redza tsumbo i re Maṅwaloni ya munna wa mupfumi we a vha a tshi ṱoḓa vhutshilo vhu sa fheli, fhedzi we a vha a songo ḓiimisela u litsha thundu yawe ya zwithu zwi vhonalaho. Vho amba na nṋe nga nḓila ya vhuṱali u itela u vhona arali mafhungo eneo o vha a tshi nga shuma na kha nṋe. Zwenezwo zwo ita uri ndi pfesese tshanduko dze nda vha ndi tshi fanela u dzi ita!”—Mir. 11:28; Marko 10:17-22.

Jarosław o mbo ḓi ṱolisisa vhuimo hawe nga u fulufhedzea nahone a ita phetho ya u litsha bindu ḽawe ḽihulwane. Hu sa athu fhela miṅwaha mivhili, ene na muṱa wawe vho mbo ḓi dovha vha vhumba vhushaka havho na Yehova. Zwino u khou shumela vhahawe sa muhulwane. Jarosław o ri: “Musi vhahashu vha tshi tshilela mabindu u swika hune vha litshelela vhumuya havho, ndi shumisa zwe nda zwi tshenzhela u itela u vha sumbedza uri ndi vhutsilu u ḓikungela kha dzhogo nthihi na vhathu vha si Dziṱhanzi. A zwi leluwi u iledza tshikwekwe tsha u ṱoḓa u pfuma na u iledza maitele a u sa fulufhedzea.”—2 Vha-Kor. 6:14.

Marek na ene o guda nga nḓila i vhavhaho vhukuma. Naho mushumo wavhuḓi u holelaho zwavhuḓi we a u wana kha ḽiṅwe shango wo mu thusa uri a kone u ṱhogomela muṱa wawe nga zwa dzitshelede, vhushaka hawe na Mudzimu na vhahawe ho mbo ḓi tshinyala. Nga u ya ha tshifhinga, o dovha a vusulusa zwine zwa ḓa u thoma vhutshiloni hawe. O ri: “Miṅwahani yo fhiraho, vhutshilo hanga ho vha vhu tshi fana na ha Baruki wa tshifhingani tsho fhiraho we a ‘bvela phanḓa a tshi ḓiṱoḓela zwihulwane.’ Mafheleloni, ndo vhudza Yehova zwi re mbiluni, nda mu vhudza nga ha mbilaelo dzanga, nahone zwino ndi ḓipfa ndo vusuluswa muyani.” (Yer. 45:1-5) Zwino Marek u khou lingedza u swikelela ṱhoḓea dza “mushumo wo nakaho” wa u vha mulavhelesi tshivhidzoni.—1 Tim. 3:1.

Musi a tshi sevha vhane vha khou humbula u pfulutshela kha ḽiṅwe shango u itela u wana mushumo u holelaho zwavhuḓi, Marek u ri: “Musi ni kha ḽiṅwe shango, zwi a leluwa u wela tshikwekweni tsha ḽino shango ḽivhi. U sa kona zwavhuḓi nyambo dza ḽeneḽo shango zwi ita uri ni songo kona u davhidzana na vhaṅwe. Ni nga kha ḓi vhuyelela shangoni ḽa haṋu ni na tshelede, fhedzi ni vha no vhaisala vhukuma nga lwa muya lune zwa dzhia tshifhinga tshilapfu uri ni fhole.”

U dzula ri na mavhonele o linganyiselwaho musi zwi tshi ḓa kha mushumo wa u ḓitshidza na mbofho ine ra vha nayo kha vhahashu zwi ḓo ri thusa uri ri takadze Yehova. Nahone ri nga vha tsumbo yavhuḓi ine ya nga ṱuṱuwedza vhaṅwe uri vha ite phetho dza vhuṱali. Vhathu vho tsikeledzeaho vha ṱoḓa u tikedzwa, u pfelwa vhuṱungu, na u vhetshelwa tsumbo yavhuḓi nga vhahavho vha tshinnani na vha tshisadzini. Vhahulwane vha tshivhidzo na vhaṅwe vhahashu vho vhibvaho vha nga thusa vhaṅwe vhatendi uri vha dzule vhe na mavhonele o linganyiselwaho u itela uri vha kone u iledza u kundwa nga mbilaelo dza vhutshilo.—Vha-Heb. 13:7.

Vhukuma, ri songo vhuya ra litsha u ṱangana na vhaṅwe vhatendi nga ṅwambo wa u fhedza tshifhinga tshashu tshoṱhe ri mushumoni wa u ḓitshidza. (Vha-Fil. 1:10) Nṱhani hazwo, kha ri ‘pfume Mudzimuni’ musi ri tshi ita uri Muvhuso wa Mudzimu u vhe wone une wa ḓa u thoma vhutshiloni hashu.—Luka 12:21.

[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]

^ phar. 2 Maṅwe madzina o shandulwa.

[Zwifanyiso kha siaṱari 21]

Naa mushumo waṋu wa u ḓitshidza u khou ita uri ni si vhe hone muṱanganoni?

[Zwifanyiso kha siaṱari 23]

Naa ni dzhiela nṱha zwibuli zwine na vha nazwo zwa u thusa vhahaṋu vha tshinnani na vha tshisadzini vha lwa muya?