Maʼ k-náachtal tiʼ k-sukuʼunoʼob

JAROSŁAW yéetel Beata, u yataneʼ, ku yaʼalikoʼob: «Ich diez jaʼaboʼobeʼ chʼíikoʼon chéen koonol, bey túunoʼ yanchajtoʼon yaʼab taakʼin. Kex tiʼ nuukchajoʼon ichil u kaajal Jéeobaeʼ náachchajoʼon yéetel t-uʼuyaj bey maʼ tu páajtal k-suut tu kaʼatéen ichileʼ. *

Marek, uláakʼ juntúul sukuʼuneʼ, ku yaʼalik: «Yoʼolal le baʼaxoʼob úuch tu luʼumil Polonia yoʼolal le politicaoʼ, yaʼab u téenel tin peʼertaj in meyaj. Jach lúub in wóol yéetel saajken in káajs junpʼéel negocio utiaʼal in meyaj, tumen kin wuʼuyik maʼ in wojel in meyajtiʼ. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ tin chʼaʼtuklaj in beetik, tumen tin tukleʼ beyoʼ jeʼel u béeytal in tsʼáaik baʼaxoʼob kʼaʼabéet ichil in wotoch yéetel in meyajtik Dioseʼ. Baʼaleʼ maʼ maʼalob bakáan le bix in tuukul kaʼachoʼ».

Bejlaʼa táan u koʼojtal tuláakal baʼal yéetel óoliʼ minaʼan meyajeʼ, yaan sukuʼunoʼobeʼ jach ku chiʼichnaktaloʼob, le oʼolal ku chʼaʼtuklik u beetkoʼob baʼax maʼ jach maʼalobiʼ. Yanoʼobeʼ ku tuklikoʼobeʼ wa ku náajaltoʼob junpʼíit u maasil taakʼineʼ jeʼel u tsʼáaikoʼob baʼaxoʼob kʼaʼabéet ichil u yotochoʼobeʼ yéetel maʼ kun náachtaloʼob tiʼ Dios, le oʼolal ku yóotkoʼob meyaj maas yaʼab tiempo, ku kaxtikoʼob uláakʼ meyaj wa ku káajsikoʼob junpʼéel túumben negocio kex maʼ u jach yojloʼob bix jeʼel u meyajtikoʼobeʼ. Kex ku tuklikoʼob  jeʼel u bin utsil tiʼobeʼ, maʼ xaaneʼ maʼ kun jóokʼol jeʼex u tuklikoʼoboʼ, tumen yaʼab baʼax jeʼel u jáan úuchleʼ. Yoʼolal lelaʼ, yanoʼobeʼ ku joʼopʼol u tsʼíiboltkoʼob ayikʼalil, bey túunoʼ ku xuʼulul u meyajtikoʼob Dios (Ecl. 9:11, 12).

Yaan sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼobeʼ ku jach chʼíikiloʼob meyaj, le oʼolal ku pʼáatal minaʼan u tiempoil tiʼob utiaʼal u xokikoʼob le Bibliaoʼ, utiaʼal u binoʼob muchʼtáambal mix utiaʼal u jóokʼloʼob kʼaʼaytaj. Lelaʼ ku beetik u náachtaloʼob tiʼ Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ ku náachtaloʼob xan «tiʼ le sukuʼunoʼob[oʼ]» wa tiʼ le múuchʼuliloʼ (Gal. 6:10). Le oʼolal jach maʼalob ka k-il baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon beyaʼ.

Unaj k-áantik le sukuʼunoʼoboʼ

Le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob meyajtik Diosoʼ yaʼab bix jeʼel u páajtal u yeʼesik u yaabilajoʼob tiʼ u maasil sukuʼunoʼobeʼ (Rom. 13:8). Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok k-ilik teʼ múuchʼulil jujuntúul sukuʼunoʼob kʼaʼabéet áantaj tiʼoboʼ (Job 29:12). Jeʼex le máaxoʼob minaʼantiʼob le baʼaxoʼob kʼaʼabéet sáamsamaloʼ. Apóstol Juaneʼ ku kʼaʼajsiktoʼon baʼax unaj k-beetik tu yoʼolaloʼob: «Wa yaan juntúul máak yaan luʼumkabil ayikʼalil tiʼ, ku tsʼoʼokoleʼ ku yilik u yóotsilil u sukuʼuneʼ baʼaleʼ maʼ tu chʼaʼik óotsilil tiʼeʼ[,] ¿bix jeʼel u yaʼalik wa yaan u yaakunaj Jajal Dios tu puksiʼikʼaleʼ?» (1 Juan 3:17).

Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok k-áantik wa máax yéetel le baʼaloʼob beyaʼ. Baʼaleʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ, juntúul máax meyajtik Dioseʼ maʼ chéen kʼaʼabéet u yáantaj yéetel baʼaxoʼob kʼaʼabéet ichil u yotoch máakiʼ. Yaan máaxoʼobeʼ kʼaʼabéet u yáantaʼaloʼob tumen ku yuʼubkubaʼob chéen tu juunaloʼob wa tumen jach lubaʼan u yóoloʼob. Maʼ xaaneʼ kʼojaʼanoʼob, tsʼoʼok u kíimil juntúul máax u yaabiltmoʼob wa ku tuklikoʼob maʼ tu náajmatkoʼob u meyajtikoʼob Jéeoba. Junpʼéel bix jeʼel k-áantkoʼobeʼ letiʼe ka k-uʼuy baʼax ku yaʼalikoʼob utiaʼal k-ilik bix jeʼel k-líiʼsik u yóoloʼob u maas meyajtoʼob Jéeobaeʼ (1 Tes. 5:14). Wa k-beetik beyoʼ yaan k-maas bisikba tubeel tu yéeteloʼob.

Le ancianoʼoboʼ letiʼob maas unaj u yilik u tsikbaloʼob yéetel le lubaʼan u yóoloʼoboʼ, u naʼatkoʼob bix u yuʼubkubaʼob yéetel ka u líiʼsoʼob u yóol yéetel le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ (Hch. 20:28). Beyoʼ ku beetkoʼob jeʼex apóstol Pabloeʼ, letiʼeʼ jach kʼaj óoltaʼab yoʼolal le yaabilaj tu yeʼesaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ (1 Tes. 2:7, 8).

Baʼaleʼ ¿baʼax suuk u yúuchul wa ku bin máak tu paach ayikʼaliloʼob yéetel ku náachtal tiʼ le múuchʼuliloʼ? Ku xuʼulul u yáantik u sukuʼunoʼob. Lelaʼ tuláakal, tak le ancianoʼob, jeʼel u yúuchultiʼob beyoʼ. ¿Bix jeʼel u yúuchleʼ?

U chiʼichnakiloʼob le kuxtalaʼ jeʼel u beetik k-náachtaleʼ

Jeʼex túun k-ilkoʼ, le baʼaxoʼob kʼaʼabéet k-tsʼáaik ichil k-otochoʼ jeʼel u beetik k-jach chiʼichnaktaleʼ yéetel jeʼel u beetik k-tsʼáaik táanil yaanal baʼaloʼob ichil k-kuxtaleʼ (Mat. 13:22). Marek, le máax t-chʼaʼchiʼitaj tu káajbaleʼ, ku yaʼalik baʼax úuch tiʼ: «Le negocio tin káajsajoʼ maʼ jóokʼ jeʼex in tuklik kaʼachoʼ, ka tin kaxtaj  junpʼéel meyaj maʼalob u boʼotaʼal táanxel luʼumil. Ka binen ich óoxpʼéel meses, ka tsʼoʼokeʼ ka binen uláakʼ óoxpʼéel yéetel uláakʼ óoxpʼéel... bey úuchik tak ka máan yaʼab tiempooʼ. Cada juntéen ken suunaken kaʼach tin wotocheʼ maʼatech in xáantal. Yoʼolal leloʼ, in watan, maʼatech u meyajtik Jéeobaeʼ, jach yaachaj u yóol».

Baʼaleʼ maʼ chéen tu taasaj talamil ichil u yotochiʼ, Marekeʼ ku yaʼalik: «Kʼaʼabéetchaj in sen meyaj kex jach choko kʼiin yéetel máaxoʼob jach kʼaas bix u tʼaanoʼob yéetel ku beetkoʼob kʼaas yéetel loob tiʼ u maasil. Tin wuʼuyaj chéen táan u beetkoʼob in sen meyaj, ka jach lúub in wóol. Tumen minaʼan mix u tiempoil in kanáantikinbaeʼ, joʼopʼ in tuklik maʼ tu béeytal in kanáantik mix máak».

Ken k-il le talamil tu máansaj Marekoʼ, unaj k-tuklik tubeel táanil tiʼ k-bin táanxel luʼumil. Maʼ xaaneʼ k-jáan tuklik letiʼe baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet ichil k-otochoʼ, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ letiʼe baʼax maas jeʼel u taasiktoʼon talamiloʼ. Le oʼolal unaj k-tuklik: «¿Maʼ wa ken u taas talamil ichil in familia? ¿Maʼ wa ken u beet in náachtal tiʼ u kaajal Jéeoba? ¿Maʼ wa ken u beet u xuʼulul in wáantik in sukuʼunoʼob?» (1 Tim. 3:2-5).

Baʼaleʼ kex maʼ u bin máak táanxel luʼumileʼ, jeʼel xan u chʼíikil chéen meyajeʼ. Lelaʼ bey úuchik tiʼ Jarosław yéetel Beata. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ka káajeʼ maʼatech k-tsʼíiboltik ayikʼaliloʼob. Maʼ úuch tsʼoʼokok k-beeleʼ ka joʼopʼ k-konik janal tu jáal junpʼéel bej jach yaʼab u máan máakiʼ. Jach bin utsil toʼon ka t-maas nojochkíintaj k-negocio. Baʼaleʼ pʼáat minaʼantoʼon tiempo utiaʼal k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Maʼ xáanchaj ka xuʼul in beetik in precursoril yéetel in siervo ministerialiliʼ. Jach kiʼimak k-óol yoʼolal le taakʼin k-náajaltikoʼ ka t-múul jeʼekʼabtaj junpʼéel tienda yéetel juntúul máak maʼatech u meyajtik Jéeoba. Ka tin tsʼáaj cuentaeʼ tsʼoʼok tak u joʼopʼol in bin táanxel luʼumil utiaʼal in beetik contratoʼob de millones u tojol. Óoliʼ maʼatech in pʼáatal tin wotoch, yéetel joʼopʼ u yantalten talamil yéetel in watan bey xan yéetel in hija. Jeʼel u páajtal in waʼalikeʼ le ayikʼaliloʼ tu beetaj u xuʼulul k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Dios. Náachchajoʼon tiʼ le múuchʼuliloʼ yéetel xuʼul k-tuukul tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ».

¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax úuchtiʼobaʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ u tsʼíiboltik máak junpʼéel kuxtal «maas maʼalobeʼ» jeʼel u beetik u lúubul jeʼel máaxakeʼ yéetel jeʼel u beetik u pʼáatal maʼ u kʼamik le áantaj ku tsʼáaik Dios ka tak joʼopʼok u beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ (Apo. 16:15). Lelaʼ jeʼel u beetik k-náachtal tiʼ le sukuʼunoʼob ka tak xuʼuluk k-áantkoʼobeʼ.

Unaj k-jach ilik baʼax yaan t-puksiʼikʼal

Maʼ xaaneʼ k-tuklik: «Leloʼ jach junpuliʼ maʼ kun úuchulten». Baʼaleʼ tuláakloʼon unaj k-ilik jach baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon. Kʼaʼajaktoʼon le baʼax ku yaʼalik Pabloaʼ: «Mix baʼal t-taasaj way yóokʼol kaabeʼ, mix baʼal xan ku páajtal k-bisik; baʼaleʼ wa yaantoʼon janal yéetel nookʼeʼ, yéetel leloʼ unaj u kiʼimaktal k-óol» (1 Tim. 6:7, 8). U jaajileʼ maʼ junpʼéeliliʼ bix u kuxtal máak tuláakal tuʼuxiʼ, yaan tuʼuxeʼ le baʼaxoʼob jach kʼaʼabéetoʼ, tuláakʼ tuʼuxeʼ ku yilaʼal bey chéen tiʼ máaxoʼob ayikʼaloʼob yaneʼ.

Jeʼel bixak suukaʼanil u kuxtal máakeʼ, jach maʼalob ka u kʼaʼajs le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ: «Le máaxoʼob u chʼaʼtukultmaj u ayikʼaltaloʼoboʼ, ku túuntaʼal u yóoloʼob yéetel ku lúubloʼob tiʼ junpʼéel léech bey xan tiʼ kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob chéen kuneloʼob ku biskoʼob máak tiʼ kʼaskúunajil yéetel xuʼulsajil» (1 Tim. 6:9, NM). Le léech ku yaʼalik le tekstoaʼ, junpʼéel suum ku taʼakaʼal tu beel le baʼalcheʼob utiaʼal u chuʼukloʼoboʼ, le ken lúubkoʼobeʼ ku jokʼkuba tu juunal utiaʼal maʼ u púutsʼloʼobiʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ le «tsʼíibolaloʼob chéen kuneloʼo[boʼ]»?

U chʼaʼtuklik máak u tsʼáaik táanil u meyajtik Dioseʼ le kun péeksik u maas jóoʼs tiempo utiaʼal u xokik le Bibliaoʼ yéetel utiaʼal u payalchiʼ. Lelaʼ jeʼel u yáantik le máax meyajtik Dios utiaʼal «ka utsil chúukaʼanchajak yéetel nuʼukaʼan utiaʼal» u yáantik u maasil (2 Tim. 2:15; 3:17).

 Ichil yaʼab jaʼabeʼ, jejeláas ancianoʼob bin áantik Jarosław utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fe, lelaʼ le áant u beet kʼeexoʼob ichil u kuxtal. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Juntéenjeak ka tsikbalnaj le ancianoʼob tin wéeteloʼ, tu yeʼesoʼobten le baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal juntúul táankelem xiʼipal taak u yantaltiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ, baʼaleʼ maʼ u kʼáat u pʼat le ayikʼaliloʼoboʼ. Letiʼobeʼ yéetel yaabilaj tu kʼáatoʼobten wa kin wuʼuyik bey in kuxtal jeʼex le táankelem xiʼipaloʼ. Leloʼ tu beetaj u pʼiʼilil in wich» (Pro. 11:28; Mar. 10:17-22).

Jarosławeʼ tu tsʼáaj cuenta bix yanil ka tu chʼaʼtuklaj u pʼatik le nukuch negocioʼob yaan kaʼach tiʼoʼ. Ka máan kaʼapʼéel jaʼabeʼ, letiʼ yéetel u familiaeʼ tsʼoʼok u joʼopʼol u maas tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Dios. Bejlaʼeʼ táan u beetik u ancianoil teʼ múuchʼulil tuʼux yanoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ken joʼopʼok u yokskuba le sukuʼunoʼob tiʼ wa baʼax negocioil yéetel ken joʼopʼok u náachtaloʼob tiʼ Dioseʼ, kin waʼaliktiʼob baʼax úuchten yéetel maʼ maʼalob ka u múul beet u negocioʼob yéetel máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Diosiʼ. Tumen jeʼel u beetkoʼob u maas tsʼíiboltik máak ayikʼalileʼ yéetel u táakpajal tiʼ baʼaloʼob maʼ maʼalobtak tu táan Diosiʼ, tsʼoʼoleʼ maʼ chéen chʼaʼabil jeʼel u yaʼalik máak maʼ ken u beeteʼ» (2 Cor. 6:14).

Marekeʼ muʼyajnaj utiaʼal u yilik maʼ maʼalob le baʼax tu beetoʼ. Kex jach maʼalob u náajal táanxel luʼumil utiaʼal u tsʼáaik baʼaxoʼob kʼaʼabéet ichil u yotocheʼ, xuʼul u biskuba yéetel Dios bey xan yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Ka máan kʼiineʼ tu jach ilaj baʼaxoʼob maas unaj u tsʼáaik táanil ichil u kuxtal. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ich yaʼab jaʼaboʼobeʼ binen tu paach taakʼin, jeʼex tu beetil Barukeʼ. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ tin kaxtaj u yáantaj Jéeoba, tin waʼalajtiʼ baʼax chiʼichnakkúuntiken, bejlaʼeʼ kin wuʼuyik maʼalob yanilen» (Jer. 45:1-5). Marekeʼ táan u tsʼáaik u yóol utiaʼal u beetik u ancianoil teʼ múuchʼulil utiaʼal u beetik «junpʼéel maʼalob meyaj[oʼ]» (1 Tim. 3:1).

Marekeʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob taak u binoʼob táanxel luʼumil utiaʼal u kaxtikoʼob junpʼéel maʼalob meyajoʼ: «Ken xiʼik máak táanxel luʼumileʼ, séebaʼan jeʼel u bin tu paach le baʼaxoʼob ku tsʼáaik le yóokʼol kaabaʼ. Yéetel wa maʼ u yojel máak le tʼaan ku beetaʼaloʼ, ku maas talamtal. Maʼ xaaneʼ ken suunakecheʼ yaantech yaʼab taakʼin, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ yaʼab baʼaxoʼob xan jeʼel u beetik u yaatal a wóol yoʼolal baʼax ta beetaj maʼ kun jáan tuʼubultecheʼ».

Wa k-ilik k-meyaj yéetel k-ilik k-áantik le sukuʼunoʼoboʼ yaan k-kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba. Yéetel yaan k-eʼesik tiʼ le sukuʼunoʼob baʼax unaj u beetkoʼob xanoʼ. Kʼaʼabéet k-áantik le máaxoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ, kʼaʼabéet k-chʼaʼik óotsilil tiʼob yéetel k-eʼesiktiʼob baʼax maʼalob ka u beetoʼob. Le ancianoʼob teʼ múuchʼulil yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Diosoʼ unaj u yáantkoʼob u maasil utiaʼal maʼ u chʼíikiloʼob chéen meyaj mix ka náachchajkoʼob tiʼ Dios yoʼolal u chiʼichnakiloʼob le kuxtalaʼ (Heb. 13:7).

Jach junpuliʼ maʼ unaj k-pʼatik k-sukuʼunoʼob chéen yoʼolal meyajiʼ (Fili. 1:10). Baʼaxeʼ cada juntúuleʼ kʼaʼabéet u yilik u ayikʼaltal «tu táan Jajal Dios» ikil u tsʼáaik le Reino táanil ichil u kuxtaloʼ (Luc. 12:21).

[Tsolajil]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 21]

¿Ku pʼáatal wa maʼatech k-bin teʼ muchʼtáambaloʼob chéen tu yoʼolal meyajoʼ?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]

¿Jach nojoch baʼal wa k-ilik k-áantik le sukuʼunoʼoboʼ?