Zezi ?Ɔ fin nin?

“[Pilati] wluli i awlo lɔ ekun, yɛ ɔ usali Jésus kɛ: ‘?A fin ye sɛ?’ Sanngɛ w’a tɛ-mɛn i su.”—ZAN 19:9.

I NUN mɔ kekle dan kpa tɔli Zezi su’n, famiɛn Pɔnsu Pilati m’ɔ ti Rɔmufuɛ’n, yɛ ɔ usali kosan sɔ’n niɔn. * Pilati bɔbɔ si Izraɛli Klɔ nga Zezi fin su’n. (Lik 23:6, 7) Asa ekun’n, ɔ si kɛ Zezi timan kɛ klɔ sran kun nga’m be sa. ?Pilati bu i kɛ Zezi trannin lika wie laa ti ɔ? ?Famiɛn sɔ m’ɔ ti amuɛn sɔfuɛ’n waan ɔ́ sɔ́ ndɛ nanwlɛ nun klanman naan ɔ́ nánti su ti ɔ? I kwlaa yoli o, Zezi w’a tɛmɛn i su. W’a cɛman kusu yɛ Pilati kleli weiin kɛ like ng’ɔ ti i cinnjin’n yɛle i aɲrunɲan ng’ɔ le i’n, naan nán ndɛ nanwlɛ nin sa sɛsɛ yolɛ’n niɔn.—Matie 27:11-26.

Ɲanmiɛn sa, be nga be kunndɛ sakpa kɛ bé sí Zezi i finwlɛ’n, be kwla si i. Biblu’n kle Zezi Klist i finwlɛ’n weiin. Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ nga’m be su e nian.

▪ ?Nin yɛ be wuli i ɔ? Be wuli Zezi Zide klɔ nga be flɛ i Bɛtleɛmu’n su. Famiɛn Sezali Ogisti waan be klɛ sran nga be o i mɛn nun’n be kwlaa be dunman, ɔ maan Zezi i nin Mali m’ɔ ti wunnzɛfuɛ’n ɔ nin i wun Zozɛfu be ɔli Zozɛfu i nannan’m be klɔ Bɛtleɛmu. Kɛ mɔ be kwlá ɲanman sua klɔ’n nun lɔ’n ti’n, be ɔli nnɛn lawlɛ kun nun. Lika sɔ’n nun lɔ yɛ be wuli Zezi ɔ. Kpɛkun be lɛli i nnɛn’m be like diwlɛ’n nun.—Lik 2:1-7.

Lele ka naan b’a wu Zezi’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kun kannin lika nga bé wú Zezi’n i ndɛ Biblu’n nun. Ɔ seli kɛ: “Bɛtleɛm-Efrata, wɔ bɔ a ti Zida akpasua’n be nun kaan kpa’n, ɔ su lɔ yɛ sran ng’ɔ ko sie Izraɛl’n ɔ́ fín fíte-ɔ.” * (Mise 5:1) Zide mɛn’n nun lɔ’n, Bɛtleɛmu i kaan m’ɔ ti’n ti’n, kɛ bé ká klɔ mun’n be fa wlaman nun wie. Sanngɛ klɔ kaan sɔ’n wá ɲán ɲrun kpa. Yɛle kɛ Bɛtleɛmu su yɛ Mɛsi’n mɔ yɛle Klist’n ɔ́ fíte ɔ.—Matie 2:3-6; Zan 7:40-42.

▪ ?Nin yɛ be tɛli i ɔ? Kɛ Zezi nin i osufuɛ’m be ko dili cɛn ba nɲɔn kun Ezipti lɔ’n, be sali be Nazarɛti. Klɔ sɔ m’ɔ o Galile akpasua’n su’n ɔ nin Zerizalɛmu be afiɛn’n ti nun kilo kɔe 100. Blɛ sɔ’n nun’n nn Zezi nin a ɲanman afuɛ nsan. Lika klanman sɔ mɔ fie difuɛ nin nnɛn tafuɛ nin jue trafuɛ’m be di be junman’n lɔ’n yɛ Zezi ɲinnin ɔn. Awlobo nga Zezi fin nun’n i nunfuɛ’m be sɔnnin yɛ be timan aɲanbeunfuɛ.—Matie 13:55, 56.

Biblu’n dun mmua kɛnnin i lele kɛ Mɛsi’n yó “Nazarɛtfuɛ.” Matie m’ɔ klɛli Zezi i jasin fɛ’n seli kɛ Zezi nin i osufuɛ’m be wa trannin “klɔ kun bɔ be flɛ i kɛ Nazarɛt’n su naan ndɛ  nga Nyanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be kannin’n w’a kpɛn su. Be kɛnnin i kɛ: ‘Bé wá flɛ́ i Nazarɛtfuɛ.’” (Matie 2:19-23) Dunman Nazarɛtfuɛ’n ɔ nin Ebre nun ndɛ ‘waka nɔnman’n m’ɔ fɛfɛ’n’ be kɔ likawlɛ. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Ezai flɛli Mɛsi’n i kɛ Zese i ‘waka nɔnman’n m’ɔ fɛfɛ’n.’ Yɛle kɛ Mɛsi’n ɔ́ yó famiɛn Davidi i si Zese i afinliɛ nunfuɛ. I sɔ liɛ’n i ndɛ yɛ Matie su kan ɔn. (Ezai 11:1) Sɛ é kwlá sé’n, Zezi ti Zese i wa Davidi i afinliɛ nunfuɛ.—Matie 1:6, 16; Lik 3:23, 31, 32.

▪ ?Ninfan yɛ ɔ tran laa ɔ? Biblu’n kle kɛ Zezi o lika uflɛ lele ka b’a wu i nnɛn lawlɛ nun Bɛtleɛmu lɔ. Ɲanmiɛn nuan ndɛ ng’ɔ o Mise fluwa’n nun m’ɔ e boli su’n, ɔ kan gua su kɛ i “i afiliɛ’n fin lalafuɛ nun, ɔ ti adudua.” (Mis. 5:1) Kɛ mɔ Zezi ti Ɲanmiɛn i Wa klikli’n ti’n, ka naan b’a wu i asiɛ’n su wa’n, laa’n, ɔ ti aolia nun sran ɲanmiɛn su lɔ. Zezi bɔbɔ seli kɛ: “N fin nyanmiɛn su lɔ bali.” (Zan 6:38; 8:23) ?Wafa sɛ yɛ ɔ kwla yoli sɔ ɔ?

Ɲanmiɛn Zoova fɛli i wawɛ’n yoli abonuan sa kun. Ɔ fali i Wa’n i nguan’n wlɛli i Mali m’ɔ ti Zuifu talua mɔnnɛnmɔnnɛn’n i ku sɛ nun. Ɔ maan ɔ kwla wuli ba mɔ fɔ nunmɛn i nun’n. * Ɲanmiɛn mɔ like fi nunmɛn i sin’n, ɔ kwla yo i sɔ abonuan sa liɛ’n. Kɛ nga anzi m’ɔ kannin ndɛ’n kleli Mali’n fa kannin’n sa’n, “sa kwlaa nga Nyanmiɛn waan ɔ́ yó’n, ɔ kwlɛ i yo.”—Lik 1:30-35, 37.

Nán Zezi i finwlɛ’n i kunngba i su ndɛ yɛ Biblu’n kan kle e ɔ. Zezi i jasin fɛ’n i su fluwa nnan mɔ Matie nin Mark nin Lik nin Zan be klɛli’n, be kan wafa nga Zezi dili i mɛn liɛ’n i ndɛ kpanngban kpa.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]