Tuladenyo ti Pammatida

“Namatiak”

DI PAY nailiwliwag ni Marta ti kasasaad ti natayen a kabsatna a naitanem iti maysa a kueba a narikpan iti bato. Napalalo ti leddaangna. Kasla di mamati a natayen ti dungdunguenna a ni Lazaro. Uppat nga aldawen a natay, ngem arigna nakapapauten dayta a panagleddaang ken panangliwliwa dagiti gagayyemna.

Ngem ita, sitatakder iti sanguanan ni Marta ti lalaki a mangipatpateg ken Lazaro. Simken ti ladingitna idi makitana manen ni Jesus, ta isu koma ti kakaisuna a makaispal iti kabsatna. Kaskasdi a naliwliwa ni Marta iti kaadda ni Jesus iti daytoy a lugar iti ruar ti bassit nga ili ti Betania nga adda iti darisdis ti turod. Iti sumagmamano a kanito a pannakikaduana ken Jesus, gimmanaygay manen ken naparegta gapu iti impakita ni Jesus a pannakipagrikna. Nagsaludsod kenkuana ni Jesus tapno maipamaysana ti panunotna iti pammati ken namnamana maipapan iti panagungar. Dayta a panagsarita ti nakatignayan ni Marta a nangyebkas iti maysa kadagiti kapatgan a sasao nga imbagana: “Namatiak a sika ti Kristo nga Anak ti Dios, Daydiay umay iti lubong.”​—Juan 11:27.

Nabileg ti pammati ni Marta. Adu ti maadaltayo a leksion iti ababa a salaysay ti Biblia maipapan kenkuana agpaay a pakapabilgan ti pammatitayo. Tapno maammuantayo dagita, usigentayo ti umuna a salaysay ti Biblia maipapan ken Marta.

‘Maringgoran ken Mariribukan’

Sumagmamano a bulan sakbayna, sibibiag ken napia pay laeng ti kasasaad ni Lazaro. Dandanin sumangbay iti pagtaengan da Lazaro, Marta, ken Maria ti kapapatgan a bisitada, ni Jesu-Kristo. Nakaskasdaaw daytoy a pamilia ta agkakabbalayda uray dadakkeldan. Adda dagiti managsirarak nga agkuna a mabalin a ni Marta ti inauna, yantangay isu ti nangnangruna a nangasikaso ken Jesus ken isu ti masansan nga umun-una a nadakamat. (Juan 11:5) Saantayo nga ammo no adda nagasawa kadakuada a  tallo, ngem ammotayo a nagbalinda a nasinged a gagayyem ni Jesus. Ti pagtaenganda ti nagbalin a dagus ni Jesus bayat ti ministerio idiay Judea, sadiay nga adu ti bumusbusor. Awan duadua a naragsakan unay iti nasayaat a pannakasangailina.

Managpadagus ni Marta. Gapu ta nagaget, masansan a kasla kankanayon nga okupado, kas idi bimmisita ni Jesus iti pagtaenganda. Nangiplano iti adu a putahe para iti espesial a pannangan kas panangsangaili iti madaydayaw a bisitana ken nalabit agraman ti kakaduana. Iti daydi a tiempo, nakapatpateg nga ugali ti kinamanagpadagus. No adda sumangpet a bisita, maagkan, maikkat dagiti pallokana, maugasan dagiti sakana, ken masapsapuan ti ulona iti makapabang-ar a bangbanglo a lana. (Lucas 7:44-47) Rumbeng a maasikaso ti pagturogan, taraon, ken dadduma pay a kasapulanna.

Okupado da Marta ken Maria a mangas-asikaso iti sangailida. Ni Maria, a mamatmatmatan kas ad-adda a manakem ken managpanunot ket sigurado a timmulong idi damo ngem simmardeng idi simmangpet ni Jesus. Ibilbilang ni Jesus ti kaaddana sadiay kas gundaway a mangisuro. Naiduma ni Jesus kadagiti lider ti relihion idi kaaldawanna, ta rinaemna dagiti babbai ken insurona kadakuada ti Pagarian ti Dios, ti tema ti ministeriona. Magagaran ni Maria iti daytoy a gundaway ket nagtugaw iti sakaanan ni Jesus sa dimngeg a naimbag.

Panunotenyo laengen ti kasta unay a pannakaaburido ni Marta iti daydi a gundaway ta adu ti kasapulan nga isagana ken asikasuenna para kadagiti bisitana. Nasimron, nagsennaay, ken nagmurareg kadi ni Marta bayat nga agsublisubli nga okupado idinto a nakatugaw ken awan ar-aramiden ti kabsatna? Saan a pakasdaawan no kasta man ti reaksionna ta talaga a dina magabenan ti amin a trabaho!

Idi agangay, saanen a nakapagteppel ni Marta. Kinuna ni Marta bayat nga agsasao ni Jesus: “Apo, saanmo kadi a pakaseknan a ti kabsatko binaybay-annak nga agmaymaysa a mangasikaso iti bambanag? Ngarud, ibagam kenkuana a tumulong kaniak.” (Lucas 10:40) Talaga a nasakit ti nakem ni Marta. Ti sumagmamano a bersion kastoy ti panangipatarusda iti dayta a saludsod: “Apo, awan kadi ti aniamanna  kenka . . . ?” Kalpasanna, kiniddawna ken Jesus a tubngarenna ni Maria tapno tumulong.

Nalabit nasdaaw ni Marta iti sungbat ni Jesus, kas iti mabalin a reaksion ti adu nga agbasbasa iti Biblia. Siaalumamay a kinuna ni Jesus: “Marta, Marta, maringgoran ken mariribukanka maipapan iti adu a banag. Nupay kasta, sumagmamano a banag ti kasapulan, wenno maysa laeng. Iti biangna, pinili ni Maria ti naimbag a bingay, ket saanto a maikkat kenkuana dayta.” (Lucas 10:41, 42) Ania ti kayat a sawen ni Jesus? Ibagbagana kadi a materialistiko ni Marta? Tagtagibassitenna kadi ti kinagagetna nga agsagana iti naimas a taraon?

Saan. Ammo ni Jesus a naayat ken nasin-aw ti motibo ni Marta. Kasta met, ammona a saan a dakes ti agsagana iti adu a taraon. Pinatganna met ti awis ni Mateo a “dakkel a padaya ti panangabrasa” para kenkuana. (Lucas 5:29) Ti isyu ditoy ket saan a ti taraon no di ket ti ipangpangruna ni Marta. Maseknan unay nga agisagana iti naimas a taraon nga uray la naikapis iti banag a kapatgan. Ania dayta?

Ni Jesus, a bugbugtong nga Anak ni Jehova a Dios, ket adda iti pagtaengan ni Marta tapno isurona ti kinapudno. Napatpateg dayta ngem ti panangisagana iti naimas a taraon. Nalabit naasian ni Jesus ken Marta ta maikapkapis iti naisangsangayan a gundaway a mangpauneg koma iti pammatina, nupay kasta binay-anna nga agpili iti kayatna nga aramiden. Ngem awan ti karbengan ni Marta a mangibaga ken Jesus a pasardengenna pay laeng a dumngeg ni Maria.

Gapuna, siaalumamay a tinubngar ni Jesus, a namindua a dinakamatna ti nagan ni Marta tapno pagkalmaenna, ket impatalgedna a saan a masapul a ‘maringgoran ken mariribukan maipapan iti adu a banag.’ Umdasen ti maysa wenno dua laeng a putahe, nangruna no adda naespirituan a padaya. Ngarud, saan la ketdi nga ikkaten ni Jesus “ti naimbag a bingay” a pinili ni Maria​—ti panagsursurona ken Jesus!

Adu a naimbag a leksion ti maadal dagiti pasurot ni Jesus iti daytoy a pasamak. Saantay koma nga ipalubos ti aniaman a manglapped iti panangpennektayo iti “naespirituan a kasapulantayo.” (Mateo 5:3) Nupay kayattayo a tuladen ti kinamanagparabur ken kinagaget ni Marta, ditay koma ‘maringgoran ken mariribukan’ kadagiti saan unay a kasapulan mainaig iti kinamanagpadagus nga uray la maliwayantayon dagiti napatpateg a banag. Makilangentayo kadagiti kapammatiantayo saan laeng a tapno mangan kadagiti naimas a taraon no di ket tapno agpipinnaregta ken mangiburay kadagiti naespirituan a sagut. (Roma 1:11, 12) Umdasen ti simple laeng a taraon bayat ti kasta a makapabileg a gundaway.

Natay ti Ingungotenda a Kabsat, Ngem Napagungar

Inawat kadi ni Marta ti naasi a pannubngar ni Jesus ken nakasursuro iti dayta? Sigurado a kasta ta iti pangrugian ti makapagagar a salaysay maipapan iti kabsat ni Marta, insurat ni apostol Juan: “Ita ni Jesus inayatna ni Marta ken ti kabsatna a babai ken ni Lazaro.” (Juan 11:5) Adun a bulan ti limmabas sipud iti nadeskribir nga ibibisita ni Jesus idiay Betania. Nabatad a saan a gimmura ni Marta iti naayat a balakad ni Jesus no di ket impapusona dayta. Nangipakita iti mapagulidanan a pammati a nasayaat a tuladentayo, ta kasapulantayo amin no dadduma ti pannubngar, di ngamin?

Okupado ni Marta a nagaywan idi nagsakit ti kabsatna a ni Lazaro. Inaramidna ti amin a kabaelanna tapno umimbag ti kabsatna. Kaskasdi a kimmaro ti sakit ni Lazaro, ket masapul a kanayon nga adda iti sibayna dagiti kakabsatna. Namin-ano ngata a miningmingan ni Marta ti narapis a rupa ken lumlumneken a mata ti kabsatna, bayat a malaglagipna dagiti naragsak ken naliday a panagkakaduada?

Idi makita da Marta ken Maria nga awanen ti maaramidanda, nangibaonda iti mangipadamag ken Jesus iti kasasaad ti kabsatda. Mangaskasaba idi ni Jesus iti lugar a dua nga aldaw a pagnaen manipud Betania. Ababa laeng ti mensaheda: “Apo, kitaem! masakit daydiay  dungdungnguem.” (Juan 11:1, 3) Ammoda a dungdungnguen ni Jesus ti kabsatda, ket patienda nga aramidenna ti amin a kabaelanna a tumulong iti gayyemna. Namnamaenda kadi a sumangpet ni Jesus sakbay a maladaw ti amin? No kasta, nakeltay ti namnamada idi natay ni Lazaro.

Naladingitan da Marta ken Maria iti ipapatay ti kabsatda, ket isagsaganada ti pannakaitabonna ken as-asikasuenda ti adu a bisitada a taga-Betania ken iti kabangibang a luglugar. Kaskasdi, awan pay damagda maipapan ken Jesus. Ad-adda a mariribukan ni Marta bayat ti panaglabas ti aldaw. Uppat nga aldaw kalpasan ti ipapatay ni Lazaro, nadamag met laeng ni Marta nga asidegen ni Jesus iti ilida. Gapuna, uray agladladingit, nagdardaras a pimmanaw ni Marta a di nagpakada ken Maria tapno sabtenna ni Jesus.​—Juan 11:20.

Idi nakitana ti Apona, inyebkasna ti adu nga aldawen nga ing-ingpenda ken Maria: “Apo, no addaka koma idi ditoy saan koma a natay ti kabsatko.” Ngem saan a naawanan ti namnama ken pammati ni Marta, ket kinunana: ‘Nupay kasta iti agdama ammok nga amin a bambanag a dawatem iti Dios, itdennanto kenka.’ Dagus a pinabileg ni Jesus ti namnama ni Marta, ket kinunana: “Bumangonto ni kabsatmo.”​—Juan 11:21-23.

Impagarup ni Marta a ti panagungar iti masanguanan ti ibagbaga ni Jesus, isu nga insungbatna: “Ammok a bumangonto inton panagungar iti kamaudianan nga aldaw.” (Juan 11:24) Talaga a natibker ti pammatina iti panagungar. Adda idi dagiti lider ti relihion a maawagan Saduceo a saan a mamati iti panagungar, nupay nalawag nga isursuro dayta ti Kasuratan nga impaltiing ti Dios. (Daniel 12:13; Marcos 12:18) Ngem pagaammo ni Marta nga isursuro ni Jesus ti namnama a panagungar ken adda pay ketdi dagiti pinagungarnan​—nupay saan a kas ken Lazaro ti kabayagda a natay. Saan nga ammo ni Marta no ania ti sumaruno a mapasamak.

Ngarud, imbaga ni Jesus daytoy nakallalagip nga ebkas: “Siak ti panagungar ken ti biag.” Kinapudnona, inikkan ni Jehova a Dios ti Anakna iti pannakabalin a mangpagungar kadagiti natay iti intero a daga. Dinamag ni Jesus ken Marta: “Patiem kadi daytoy?” Ket insungbatna ti nadakamat iti rugi daytoy nga artikulo. Patienna a ni Jesus ti Kristo wenno Mesias, ti Anak ni Jehova a Dios, ken mamati iti impadto dagiti propeta nga umay ti Mesias ditoy lubong.​—Juan 5:28, 29; 11:25-27.

Tagipatgen kadi ni Jehova a Dios ken ti Anakna a ni Jesu-Kristo ti kasta a pammati? Dagiti simmaganad a naimatangan ni Marta ti nabatad a mangipakita iti sungbat. Nagdardaras nga inayabanna ni Maria. Kalpasanna, nakitana a nagladingit ni Jesus bayat a makisarsarita ken Maria ken iti adu nga agladladingit a kaduana. Nakita ni Marta a nagarubos dagiti lua ni Jesus a mangipakpakita iti nakaro a ladingitna iti saem nga ibunga ti ipapatay. Nangngeg ni Marta nga imbilin ni Jesus a maikkat ti bato a naiserra iti tanem ni Lazaro.​—Juan 11:28-39.

Nagkedked ni Marta ta ammona a nabuyoken ti bangkay nga uppat nga aldawen a naitabon. Impalagip kenkuana ni Jesus: “Saanko aya nga imbaga kenka a no mamatika makitam ti dayag ti Dios?” Namati ni Marta ket nakitana ti dayag ni Jehova a Dios. Iti dayta a gundaway, impaayan ni Jehova ti Anakna iti pannakabalin tapno pagungarenna ni Lazaro! Panunotem dagitoy a nakallalagip a pasamak a di malipatan ni Marta: Ti panangipukkaw ni Jesus, “Lazaro, rummuarka!”; ti karasakas iti kueba a nakaitaneman ni Lazaro bayat a bumangbangon a sipapatapat ken umas-asideg iti wangawangan ti kueba; ti bilin ni Jesus a “warwaranyo ket bay-anyo a mapan”; ken, siempre ti panagdardaras da Marta ken Maria a nangarakup iti kabsatda. (Juan 11:40-44) Napukaw la ketdi ti saem a marikrikna ni Marta!

Ipakita daytoy a salaysay a saan nga arapaap laeng ti panagungar dagiti natay; maysa daytoy a makaliwliwa a pannursuro ti Biblia ken pudno  a pasamak. Pagragsakan ni Jehova ken ti Anakna a gunggonaan dagidiay addaan iti pammati, kas iti napasamak kada Marta, Maria, ken Lazaro. Adda met gunggona nga ipaayda kenka no maaddaanka iti natibker a pammati a kas ken Marta. a

“Ni Marta ti Nagserserbi”

Naminsan pay a nadakamat ni Marta iti Biblia. Dayta idin ti maudi a lawas ti biag ni Jesus ditoy daga. Ammo ni Jesus a dandanin maipasango iti nakaro a rigat, isu a pinilina ti mapan iti nakairuamanna a pagdagusan idiay Betania. Manipud sadiay, magmagna iti tallo a kilometro a mapan idiay Jerusalem. Ibaga ti salaysay a “ni Marta ti nagserserbi” bayat ti pannangan da Jesus ken Lazaro iti pagtaengan ni Simon nga agkukutel.​—Juan 12:2.

Talaga a nagaget ni Marta! Iti damo agingga iti naudi a panangdakamat ti Biblia kenkuana, ikagkagumaanna nga aramiden ti amin a kabaelanna a mangipaay iti kasapulan ti sabsabali. Iti agdama a kongregasion dagiti pasurot ni Kristo, bendision ti kaadda dagiti babbai a kas ken Marta​—a naparabur ken kanayon a mangiparparangarang iti pammatida babaen ti panagserbida iti sabsabali. Mabalin a kasta ti kanayon nga inar-aramid ni Marta, ket nainsiriban dayta ta adda pay sumaganad a pakasuotanna.

Sumagmamano laengen nga aldaw, ibturan pay ni Marta ti nasaem nga ipapatay ti dungdunguenna nga Apo a ni Jesus. Maysa pay, dagidiay managinsisingpet a nangpatay iti Apona kayatda met a papatayen ni Lazaro ta gapu iti panagungarna, immadu ti namati ken Jesus. (Juan 12:9-11) Siempre, ni met laeng patay ti namagpatingga idi agangay iti kinasinged ni Marta kadagiti kakabsatna. Ditay ammo no kasano ken kaano a napasamak dayta. Ngem masiguradotayo a ti nabileg a pammati ni Marta ti nakatulong kenkuana nga agibtur agingga iti panungpalan. Maikari ngarud a tuladen dagiti Kristiano ita ti pammati ni Marta.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 11]

Uray idi agladladingit ni Marta, impalubosna a tulongan ni Jesus tapno maipamaysana dagiti bambanag a pakapabilgan ti pammatina

[Ladawan iti panid 12]

Nupay ‘maringgoran ken mariribukan’ ni Marta, sipapakumbaba nga inawatna ti pannakailintegna

[Ladawan iti panid 15]

Nagunggonaan ti pammati ni Marta idi nakitana a pinagungar ni Jesus ni Lazaro