Onlad karga

Onlad saray karga

Kasin say Gehenna et Maapoy a Panagpairapan?

Kasin say Gehenna et Maapoy a Panagpairapan?

Tepet na Saray Manbabasa . . .

Kasin say Gehenna et Maapoy a Panagpairapan?

▪ Diad saray Ebanghelyo ya insulat di Mateo, Marcos, Lucas, tan Juan, pinasakbayan nen Jesus iray disipulo to pian agda naawat so panangukom ed Gehenna. Ipapanengneng na saya ya labay nen Jesus a seryosoen da so pasakbay to. Balet, kasin say tutukoyen to et mangapoy-apoy ya impierno na agmanganggan panirap?​—Mateo 5:22.

Usisaen tayo pa ni itan a salita. Say Geʹen·na ya Griegon salita, et geh Hin·nomʹ diad Hebreon salita, a say labay ton ibaga et “lawak na Hinom” odino pian mas kompleto et geh veneh-Hin·nomʹ, “lawak na saray anak nen Hinom.” (Josue 15:8; 2 Arari 23:10) Sayan lugar, a kabkabat natan ya Wadi er-Rababi, et aralem tan mainget ya lawak (odino valley) diad sagur tan sagur-abalaten na Jerusalem.

Nen panaon na saray arari ed Juda, manlapu nen koma-walon siglo B.C.E., ditan gagawaen so ritual na saray pagano, pati say pamool ed ananak bilang sakripisyo. (2 Awaran 28:1-3; 33:1-6) Impropesiya nen propeta Jeremias a satan lanlamang a lawak so pamateyan na saray taga Babilonia ed saray Judio bilang dusa na Dios ed kaugsan da. *​—Jeremias 7:30-33; 19:6, 7.

Inkuan na Judion iskolar a si David Kimhi (c. 1160-c. 1235 C.E.) a satan a lawak et nagmaliw a bantakay basura na syudad na Jerusalem. Ditan et ag-eerepey apoy pian tuloytuloy a napoolan so basura. Amin ya ibantak ditan et talagan naderal, magmaliw ya dapol.

Dakel a translator na Biblia so bengatbengat ya angipatalos ed Geʹen·na ya “impierno.” (Mateo 5:22, Say Biblia) Akin? Lapud impankonektaan da imay papanisiaan na saray pagano a mangapoy-apoy a panirap na saray mauges ya inaatey, tan samay tudtuan apoy diad lawak a walad paway na Jerusalem. Balet, agbalot impankonektaan nen Jesus so Gehenna tan panagpairap.

Amta nen Jesus ya ag-anggan labay ya isipen na Ama ton si Jehova so pamool ed toon mabilay. Sanen tinukoy so impangusar ed Gehenna diad panaon nen propeta Jeremias, oniay inkuan na Dios: “Impaalagey da so saray atagey a pasen na Tofet, a sikato so wala ed lawak na anak a laki nen Hinnom, pian poolan da so saray anak da a lalaki tan bibii ed apuy: sikato ya agko imbilin, tan agmet sinmalangbit [odino sinmebang] ed kanonotan ko.” (Jeremias 7:31) Sakey ni, say ideyan panagpairap ed inaatey et kontra’d personalidad na Dios a maaro tan ed malinlinew a bangat na Biblia a saray inaatey et “anggapoy amta ran balot.”​—Eclesiastes 9:5, 10, Maung a Balita.

Inusar nen Jesus so salitan “Gehenna” bilang simbolo na seguradon kaderal lapud dusa na Dios. Kanian, nampara so labay ya ibaga na “Gehenna” tan samay “dayat na apoy” ya sinalambit na libron Apocalipsis. Parehon simbolo iraya na permanentin kaderal ya anggapo lay ilalon kikioli ed bilay.​—Lucas 12:4, 5; Apocalipsis 20:14, 15.

[Paimano ed leksab]

^ par. 5 Oniay komento na New Catholic Encyclopedia ed sayan propesiya: “Diad kaderal na Jerusalem, dakerakel so manaayam ditan ya pateyen tan saray bangkay da et agla ikotkot, basta labat la ibantak ed lawak pian nabulok odino napoolan.”