Skip to content

Skip to table of contents

Sena Gehena Mbusena Bwamulilo Bwakupenzyelwa?

Sena Gehena Mbusena Bwamulilo Bwakupenzyelwa?

Basikubala Balabuzya . . .

Sena Gehena Mbusena Bwamulilo Bwakupenzyelwa?

▪ Muzibalo zya Makani Mabotu, Jesu wakacenjezya basikwiiya bakwe kujatikizya lubeta lwa Gehena. Cakutadooneka, Jesu wakali kuyanda kuti kucenjezya ooku bakubikkile maano. Nokuba boobo, sena wakali kwaamba mulilo wahelo wakupenzyezya kukabe kutamani?—Matayo 5:22.

Cakusaanguna, atubone bbala ncolyaamba. Ibbala lya Chigiliki lyakuti Geʹen·na lileendelana alya Chihebrayo lyakuti geh Hin·nomʹ, nkokuti “kkuti lya Hinomu,” naa geh veneh-Hin·nomʹ, “mumumpata wamwana wa-Hinomo.” (Joshua 15:8; 2 Bami 23:10) Busena oobu mazuba aano bwiitwa kuti Wadi er-Rababi buli mukati kakkuti lili kumusanza lwaambo lya Jerusalemu.

Muciindi cabami baku Juda kuzwa mumwaanda wamyaka walusele B.C.E, ibusena oobu bwakali kubelesyegwa kucitila zilengwa zyabukombi bwakubeja kubikkilizya akutuula bana mumulilo. (2 Makani 28:1-3; 33:1-6) Musinsimi Jeremiya wakaamba kuti mbubonya busena oobu bwakali kuyooba busena bwalubeta ciindi Leza naakabelesya bana Babuloni kujaya bama Juda akaambo kazibi zyabo. *Jeremiya 7:30-33; 19:6, 7.

Kweelana a David Kimhi sikwiiya zyamu Bbaibbele imu Juda (c. 1160-c. 1235 C.E.), wakaamba kuti mukuya kwaciindi kkuti eeli lyakazooba busena bwakusowela tombe mumunzi wa Jerusalemu. Busena oobu bwakali bwakuumpila tombe alimwi mulilo tiwakali kuzima. Kufumbwa cakali kusoogwa mumulilo ooyu, cakali kupya kumaninina kuba twe.

Basanduluzi ba Bbaibbele banji basala kupandulula bbala lya Geʹen·na kuti “helo.” (Matayo 5:22) Nkaambo nzi? Nkaambo bakeezyanisya njiisyo yabukombi bwakubeja yakuti bantu babi bafwa, balapenzyegwa mumulilo wini mbuli mulilo wakali kukkuti aanze amunzi wa Jerusalemu. Pele Jesu kunyina naakaamba kuti Gehena mbusena bwakupenzezya.

Jesu wakalizyi kuti muzeezo wakuumpa bantu bulanga wakali kumunyemya Usyi wakujulu, Jehova. Kweelana ambobwakali kubelesyegwa busena bwa Gehena mumazuba aamusinsimi Jeremiya, Leza wakaamba kuti: “Baliyakide zipaililo zya-Tofeti mukuti lyamwana wa-Hinomu, kuti batente bana babo balombe abasimbi mumulilo, cintu ncindatakabalailila nikuba kuciyeeya.” (Jeremiya 7:31) Kuyungizya waawo, njiisyo yakuti bantu balapenzyegwa bafwa tayeendelani ambwabede Leza siluyando alimwi ancoliyiisya Bbaibbele kuti bafwide “tabezi cintu niciba comwe.”—Mukambausi 9:5, 10.

Jesu wakabelesya bbala lyakuti “Gehena” kutondezya kunyonyoonwa cakumanina ciindi Leza aakuleta lubeta lupati. Aboobo, bbala lyakuti “Gehena” lijisi bupanduluzi bukozyanya abupanduluzi ‘bwaziba lyamulilo,’ mbuli mbokwaambidwe mu bbuku lya Ciyubunuzyo. Oonse mabala aaya aamba lunyonyooko lutamani lunyina abulangizi bwabubuke.—Luka 12:4, 5; Ciyubunuzyo 20:14, 15.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 5 Kwaamba kujatikizya businsimi oobu, bbuku lyakuti New Catholic Encyclopedia lyaamba kuti: “Ciindi Jerusalemu naakanyonyoonwa, bantu banji ibakali kukkala mumo bakajaigwa cakuti mitunta yabo yakali kusoogwa buyo mukkuti kutegwa ibole naa yuumpwe kakunyina kwiizikka.”