Mak yub ma yungo Mungu

“Won pidoic neno i woth pare cu.”​—RIE. 14:15.

1, 2. (a) I yub ceke ma wabemaku, lembang’o ma pire tek m’ucikere nidieng’o cwinywa? (b) Wabidwoko wang’ penji ma kani?

COPERE nia wabed wamaku yub dupa kubang’ cen. Adwogi mi yubne mapol galu ngo. Re moko romo bedo kud atelatela ma lee iwi kwo mwa. I yub ceke ma wabemaku, nik’ebed ma dongo kunoke ma thindho, gin ma dieng’o cwinywa tie niyungo Mungu.​—Som 1 Jukorintho 10:31.

² Nyo ineno nia etie lembe ma yot, kunoke ma yot ungo nimaku yub? Tek wabemito timo mediri pi nidoko Jakristu m’uteng’ini i thenge mi tipo, wacikara niponjo nikoyo kind gin ma rac ku ma ber, kan i ng’eye wamak yub m’urombo ku lembe ma wayiyo wan, ento ng’atu mange ngo. (Rum. 12:1, 2; Ebr. 5:14) Thelembe mange tie ang’o m’ukwayu nia waponj ning’eyo maku yub ma cuu? Pirang’o saa moko ebedo lembe ma tek nimaku yub m’atira? Man waromo timo lembang’o kara wang’ey andha nia yub ma wamaku ubeyungo Mungu?

Pirang’o ubekwayu wabed wamak yub?

3. Lembang’o ma wacikara ngo niweko unyoth yub mwa?

³ Tek maku yub ubevoyowa ma ke wadhingo turo cik mi Biblia, awiya kalasi kunoke jurutic wadwa giromo paru nia wan de wanyang’ ungo i yiyoyic mwa, man nia juromo loko paru mwa yot yot. Giromo cwayu vupo, gituro cik moko, kunoke gikwalu kwo, ka gidiyowa nia ‘walub tok udul dhanu’ ma nwang’u wabediko ko cingwa i kumgi kunoke wabekanu ko wang’ racu migi. (Ai. 23:2) Ento ng’atu m’ung’eyo nimaku yub ma yungo Mungu biweko ngo lworo, kunoke ava ma nia juyiye ko uketh etim lembe m’urombo ngo ku pidocwiny pare ma Biblia uponje ko.​—Rum. 13:5.

4. Pirang’o dhanu mange giromo mito gimak yub iwa?

⁴ Tie ngo nia dhanu ceke ma gimito maku yub iwa, gitie ku pidoic ma rac. Kadok jurimo ma gitie ku pidoic ma cuu de gicopo rerowa nia watii ku juk migi. Ka wabekwo bor ku pacu, copere nia wedi mwa giromo dieng’ lee pi bero mwa, man gicopo mito gimak iwa yub i lembe ma wabekadhu ko. Ku lapor, wakewec iwi lem maku yath. Biblia ukwero kamaleng’ tiyo ku rimo rac. (Tic 15:28, 29) Ento Biblia uweco ngo ngbeng’ iwi lembe moko m’ugwaku leng’kum pa ng’atini, man eno copo kwayu nia ng’atuman umak yub pare gire pi thieth m’eromo yiyo kunoke ekwero. * Dhanu ma gimaruwa giromo bedo ku paru m’ukoc ku mwa iwi lembuno. Re kan ukwayu wamak yub i lembe ma kumeno, ukwayu wang’ey nia Jakristuman m’uthiero kwo pare ni Yehova man m’ulimo batizo ucikere niyeyo “ter pare gire”. (Gal. 6:4, 5) Adieng’a mwa mi kwong’o tie nia wabed ku pidocwiny ma leng’ i wang’ Mungu, ento dhanu ngo.​—1 Tim. 1:5.

5. Waromo uro peko mi weko yiyoyic mwa umwony nenedi?

⁵ Nikoso ng’eyo maku yub romo kethowa i ariti. Jakwenda Yakobo ugam ukiewo nia ng’atu m’ung’eyo ngo nimaku yub ‘wotho swa i yo pare ceke.’ (Yak. 1:8) Etie calu ng’atu m’ubedo i yei moko ma ngay de mbe i iye, ke i mujanga ma tek mandha; paru mi dhanu ma jugeno de ngo man malokere kwa aloka biwingo wiye. Yiyoyic pa ng’atu maeno copo mwony yot yot mandha, man eloko lembene iwi jumange! (1 Tim. 1:19) Wacopo uro adwogi ma rac maeno nenedi? Wacikara nicungo “nging’ nging’ i yiyoyic.” (Som Jukolosai 2:6, 7.) Kara watuc nicungo ng’ing’ ng’ing’, wacikara niponjo maku yub ma nyutho nia wayiyo Lembe pa Mungu ma tipo yuyo i wiye. (2 Tim. 3:14-17) Dong’ lembang’o ma romo cerowa nimaku yub ma beco?

Pirang’o maku yub romo bedo lembe ma tek?

6. Lworo romo bedo kud adwogi ma kani i wiwa?

⁶ Lworo romo cerowa nimaku yub ma beco; niwacu, lworo copo negowa nia wabimaku yub ma rac, yubne birombo ngo iwa, kunoke nia dhanu binenowa nia waming’. Adieng’a maeno gitie kakare. Ng’atu moko mbe ma mito nia emak yub ma rac, ma bisendo kwo pare man ma binyayu lewic i wiye. Kadok kumeno, mer ma wamaru ko Mungu copo konyowa kara kud wabed ku lworo akeca. I ayi ma nenedi? Mer ma wamaru ko Mungu bicwaluwa nineno i Lembe pa Mungu man girasoma m’ucungo iwi Biblia i wang’ nimaku yub ma pigi tek. Kumeno re ma wabijwigo wend racu ma wabed watimo. Pirang’o? Pilembe Biblia ‘miyo pidoic ni ju ma cobo, ni jalawobi ng’eyong’ec ku lurolembe.’​—Rie. 1:4.

7. Lapor p’ubimo Daudi ubeponjo iwa lembang’o?

⁷ Nyo nindo ceke wabimaku yub ma cuu? Ungo. Wan ceke wabed wakier. (Rum. 3:23) Ku lapor, ubimo Daudi ubino ng’atu ma riek lee man won bedopwe. Re nindo moko, emaku yub ma cuu ngo, m’ukelo masendi i wiye ku ju mange. (2 Sam. 12:9-12) Ento Daudi ugam uweko ngo racu pare ujwig copo pare mi maku yub ma Mungu foyo ko. (1 Ub. 15:4, 5) Calu Daudi, kadok nwang’u con wamaku yub moko ma rac, wacopo maku yub m’atira, tek wawil ungo nia Yehova kwindo ngo racu mwa man eweko dubo mwa. Ebimedere asu nitielo ju m’umare man m’ubewore.​—Zb. 51:1-4, 7-10.

8. Lembe ma jakwenda Paulo uyero pi gamiri ubeponjowa ku lembang’o?

⁸ Wacopo jwigo adieng’a m’usendowa pi maku yub. Nenedi? Nwang’u wabenyang’ nia saa moko wanwang’ara i wang’ yore dupa ma beco m’ukwayu watim ng’iyong’icne. Wakewapar nyanok iwi kite ma jakwenda Paulo uweco ko pi gamiri. Tipo ma leng’ utelo wiye nikiewo kumae: “Tek ng’atu moko ubenwang’u nia ebetimere rac pilembe ebemedere nibedo jamusuma, man tek edaru kadhu nindo mir ayada, dong’ etim lembe ma e: Wek etim lembe m’ebeyenyo; edubo ngo. Wek gigamiri. Re tek ng’atu moko ukeco i adundene man embe ku yeny maeno, ento etie ku copo mi bimo wi ava kume man eng’iyo niai kud i adundene nia ebed jamusuma, nwang’u etimo ber.” (1 Kor. 7:36-38) Paulo uyero nia ng’atu m’ung’iyo nibedo jamusuma nwang’u utimo ber, re eno kende ngo m’ubino yore ma ber.

9. Nyo cwinywa ucikere nidieng’ iwi kite ma ju mange gineno ko yub mwa? Kekor.

⁹ Nyo cwinywa ucikere nidieng’ iwi kite ma ju mange gineno ko yub mwa? Eyo, i mukero moko. Kenen gin ma Paulo uyero pi camu piny m’ubino nen nia judaru thiero ni ayi gin m’acwiya. Egam eyiyo nia yub maeno romo bedo rac ungo, re ecopo timo ng’atu ma pidocwiny pare ng’ic rac. E Paulo ugam ukeco ang’o? Ekiewo kumae: “Ka cam moko copo ketho umira kier, abicamu ring’o ki ngo kara kud aketh umira kier.” (1 Kor. 8:4-13) Wan de ubekwayu wadieng’ iwi atelatela ma yub mwa bibedo ko iwi pidocwiny mi ju mange. M’umbe jiji, lembe ma dienog’o cwinywa nisagu zoo tie adwogi ma yub mwa bibedo ko iwi winjiri mwa ku Yehova. (Som Jurumi 14:1-4.) Cik mir ukungu mi Biblia ma kani ma romo konyowa nimaku yub ma yungo Mungu?

Lembe abusiel ma konyo nimaku yub ma cuu

10, 11. (a) I ot mwa, wacopo uro nibedo jukuhaya nenedi? (b) Judong cokiri gicikiri nigwoko lembang’o i wigi, saa ma gibemaku yub ma bibedo kud atelatela iwi cokiri?

¹⁰ Koc i kum kuhaya. I wang’ ning’iyo timo lembe moko, ukwayu wakepenjara nia, ‘Nyo etie tic para nimaku yub maeni?’ Ubimo Suleman ugam ukiewo kumae: “Kinde ma kuhaya bino, lewic lund bino; ento rieko bedo ku ju ma mol.”​—Rie. 11:2.

¹¹ Junyodo gicopo miyo kaka moko mi maku yub ni awiya migi, re jucikiri ngo niweko lem maku yub ceke iwi awiya. (Kol. 3:20) Mon man mego gitie ku dito mi mukero moko i udi migi, re gitimo ber niyiyo nia weg udi re ma gicikiri nitelo wi udi migi. (Rie. 1:8; 31:10-18; Ef. 5:23) Kumeno bende, ubekwayu cogmon ging’ey nia dito migi tie ku kiewne man gicikiri nibedo wor ni Kristu. (1 Kor. 11:3) Judong cokiri gimaku yub matie kud atelatela iwi cokiri. Re gitimo tego migi ceke kara ‘kud gikadh mupaka mi gin m’ugorere’ i Lembe pa Mungu. (1 Kor. 4:6) Gilubo bende cuu mandha telowic ma ginwang’u niai i bang’ jamiru mandha. (Mat. 24:45-47) Wacopo jwigo adieng’a mwa man mi ju mange ka wang’eyo kiew mwa man wabemaku yub ma jumiyo iwa twerone.

12. (a) Pirang’o wacikara nitimo sayusac? (b) Kor ayi ma ng’atini romo timo ko sayusac.

¹² Tim sayusac. Suleman ugam ukiewo kumae: “Pidoic mi ju ma kud amora ni yo kum udul piny kende; ento ku ba dhanu ceke ma ting’o lembe vur vur etundo kum can piny kende.” (Rie. 21:5) Ku lapor, nyo ibeng’iyo i yub m’ukwayu imaki pi kuloka ma ng’atu moko ubemito wutim? Kud iwek paru peri re m’utel wii. Kecok dhu lembe ceke, kway juk moko i bang’ dhanu ma ging’eyo pi lembe ma kumeno, man nen gin ma Biblia uyero iwi lembene. (Rie. 20:18) Pi nitimo sayusac peri cuu, bed ku karatasi ario: iwi acel, kiew bero, man makucelo ke, kiew peko mi lembene. I wang’ nimaku yub peri, ‘tim kwan.’ (Luka 14:28) Nen atelatela ma yub peri bibedo ko iwi sente peri kende ngo, ento iwi thenge peri mi tipo bende. Nitimo sayusac kwayu saa man tego. Ento kan itimo kumeno, ibimaku ngo yub ma vur vur ma kelo adieng’a mi iye nanu.

13. (a) Yakobo 1:5 ubetielo cwinywa nenedi? (b) Nirwo kara wanwag’ rieko copo konyowa nenedi?

¹³ Rwo kara inwang’ rieko. Yub mwa biyungo Mungu kende kende ka wakwayu ekonywa nimaku yubne. Jakwenda Yakobo ukiewo kumae: “Ka ng’atu moko m’i kindwu ukoso rieko, emedere nikwayu Mungu, pilembe emiyo ku berocwinye ni dhanu ceke m’umbe nidhau i wigi, man ebimiyere ire.” (Yak. 1:5) Etie lembe mi lewic ungo niyiyo nia watie ku yeny mi rieko pa Mungu pi nikonyowa kara wamak yub. (Rie. 3:5, 6) I andha de ka wajengara iwi rieko mwa giwa, waromo wondara pio. Ka waberwo kara wanwang’ rieko man wabeyenyo cik mir ukungu mi Biblia, nwang’u waweko tipo ma leng’ ukonywa ning’iyo i lembe m’ucaluwa nitimo lembe moko ma wang’iyo.​—Ebr. 4:12; som Yakobo 1:22-25.

14. Pirang’o wacikara ngo nibedwoko lembe kwa i ng’eye?

¹⁴ Mak yub. Kud icoriri pio pio nitimo lembe maeni i wang’ nitimo sayusac man nirwo kara inwang’ rieko. Ng’atu ma riek lar ting’o saa pi ‘nineno i woth pare cu.’ (Rie. 14:15) Pi niyero nia, kud idwok lembene pi nindo mange. Ng’atu ma dwoko lembe kwa pi nindo mange romo wodho thelembe dupa m’uketho etimo kumeno. (Rie. 22:13) Re asu emaku yub, niwacu i andha eweko ju mange re m’ubim wi kwo pare.

15, 16. Pi nitiyo ku yub mwa, ukwayu watim ang’o?

¹⁵ Tii ku yub m’imaku. Tego ma watimo pi nimaku yub ma ber romo nyothere ka walubo ngo yubne man watimo kero nitiyo kude. Suleman ukiewo kumae: “Gin ma tek cingi nwang’u mir atima, time ku tegoni.” (Eccl. 9:10) Kara lembe mwa urombi, wacikara nitiyo ku piny ceke ma watie ko pi nitiyo ku yub ma wamaku. Ku lapor, jarwey mi cokiri moko ng’iyo nidoko jayab yo. Nyo lembene birombo ire? Copere nia birombo kan eweko ng’o tic mi kum m’akeca ku nambu udaru tego pare, man ukwalu saa pare mi rweyo lembanyong’a.

¹⁶ Nitiyo ku yub ma beco ma jumaku tie lembe ma yot ungo. Pirang’o? Pilembe “ng’om zoo uvuto i tego pa ng’atu ma rac.” (1 Yoh. 5:19) Wacikara ninyego i dhu “jubim m’i ng’om maeni ma n’i mudho man i dhu tego mi tipo m’ucido i kabedo m’i polo.” (Ef. 6:12) Jakwenda Paulo giku Yuda de ginyutho nia dhanu ma ging’iyo niyungo Mungu gibinwang’iri kud anyego ma tek i wang’gi.​—1 Tim. 6:12; Yuda 3.

17. Yehova ubemito watim ang’o pi yub ma wadaru maku?

¹⁷ Yar i yub peri kendo man tim alokaloka kan ukwayere. Yub ceke ngo ma wotho tap tap calu ma jular jupangu. “Rupiny kelo lembe ma ber ku lembe ma rac” i wiwa ceke. (Ekl. 9:11; BLL) Kadok kumeno de, Yehova ubemito nia wagal asu i yub moko ma wadaru maku, kadok nwang’u wabenwang’ara i peko de. Yub mi thiero kwo pa ng’atini ni Yehova kunoke mi timo lembang’ola mi gamiri, tie yub ma lokere ngo. Mungu ubemito nia wakwo nimakere ku yub mwa ma kumeno. (Som Zaburi 15:1, 2, 4.) Re yub mapol ma wamaku tie pek ungo. Nindo moko bibekwayu nia ng’atu ma riek udwog kendo ning’iyo i yub m’emaku. Ebiweko ngo kuhaya kunoke nwang’ cwiny ucere nitimo alokaloka, kunoke niloko yub pare. (Rie. 16:18) Adieng’a pare ma kwong’a tie ning’eyo nia kit kwo m’eng’iyo ubeyungo Mungu.

Tend ju mange nimaku yub ma yungo Mungu

18. Junyodo giromo tendo awiya migi nenedi kara gimak yub ma cuu?

¹⁸ Junyodo giromo timo lembe dupa pi nikonyo awiya migi niponjo kite mi maku yub ma yungo Mungu. Laporne acel utie pa japonjo ma ber. (Luka 6:40) Kan ubekwayere, junyodo giromo koro ni awiya migi, lembe ma gibed gilubo pi nimaku yub moko. Bende, giromo weko awiya migi gimak yub migi moko gigi man nifoyogi ka yubne uwotho ma ber. Ka nyathin umaku yub moko ma rac ke? Janyodo copo bedo pio nicaku gwoko nyathin ne i kum adwogi mi yub pare. Re, nitimo kumeno romo konyo ngo nyathin saa ceke. Ku lapor, janyodo copo yiyo nia nyathin ubed ku karatasi mi ringo mutukari. Wakemak nia nyathin ne uturo cik moko mi ngudu man jung’olo cul i wiye. Janyodo copo culo cul maeno. Ento ka jukwayu nia nyathin eno re m’utim tic pi niculo culne, eno bitiro die wiye pi macen.​—Rum. 13:4.

19. Wacikara niponjo lembang’o ni juponj Biblia mwa, man waromo timo kumeno nenedi?

¹⁹ Yesu ugam uyero ni julubne nia giponj ju mange. (Mat. 28:20) Ponji acel ma pire tek, ma waromo miyo ni juponj Biblia utie niponjogi ku kite mi maku yub ma beco. Pi nitimo lembuno ma ber, wacikara ngo nicego mac i kumgi nia gitim lembe moko. Eber iwa m’usagu ka wabeponjogi ku kite mi ng’iyo i lembe nimakere ku cik mir ukungu mi Biblia pi ning’iyo gin m’ukwayu gitim. I andha de “ng’atuman biyero pire gire ni Mungu.” (Rum. 14:12) Pieno, wan ceke watie ku thelembe ma ber m’ukwayu wamak yub ma yungo Mungu.

[Korolembe mi there]

Iromo dwoko nenedi?

• Pirang’o ubekwayu waponj ning’ey maku yub?

• Lworo copo bedo kud adwogi ma kani i wiwa, man waromo voye nenedi?

• Lembe abusiel ma kani ma romo konyowa kara wang’ey nia yub mwa ubeyungo Mungu?

[Penji mi ponji]

[Sanduku/​Cal]

Lembe ma konyo nimaku yub ma cuu

1 Koc i kum kuhaya

2 Tim sayusac

3 Rwo kara inwang’ rieko

4 Mak yub

5 Tii ku yub m’imaku

6 Yar i yub peri kendo man tim alokaloka

[Cal]

Ng’atu matie ku jiji mi maku yub tie calu ng’atu m’ubedo i yei moko ma ngay mbe i iye, ke i mujanga ma tek