Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

Yenta Tincumo Letijabulisa Nkulunkulu

Yenta Tincumo Letijabulisa Nkulunkulu

“Lohlakaniphile indlela yakhe uyayibukisisa angakacali kuhamba ngayo.”​—TAGA 14:15.

1, 2. (a) Yini lokufanele sikhatsateke ngayo kakhulu kuto tonkhe tincumo lesitentako? (b) Ngumiphi imibuto lesitawucoca ngayo?

 KUNGENTEKA kutsi sivamile kutsatsa tincumo letinyenti lilanga ngalinye. Linyenti lato lite imiphumela lengasitsintsa sikhatsi lesidze. Nanobe kunjalo, letinye tikutsintsa kakhulu kuphila kwetfu. Kuto tonkhe tincumo lesitentako, ngisho titincane nobe titinkhulu, kufanele sikhatsateke kakhulu ngekujabulisa Nkulunkulu.​—Fundza 1 Khorinte 10:31.

2 Ukutfola kumelula yini kwenta tincumo, nobe ukutfola kumatima? Kute sikwati kufinyelela ekuvutfweni kwebuKhristu, kufanele sifundze kwehlukanisa lokuhle nalokubi bese senta tincumo letivumelana netinkholelo tetfu, hhayi talomunye umuntfu. (Rom. 12:1, 2; Heb. 5:14) Ngutiphi letinye tizatfu letinemandla letenta kubaluleke kutsi sifundze kwenta tincumo letinhle? Kungani ngaletinye tikhatsi kumatima kutenta? Ngutiphi tinyatselo lesingatitsatsa kute siciniseke kutsi tincumo lesitentako tiyamjabulisa Nkulunkulu?

Kungani Kufanele Sente Tincumo?

3. Yini lokungakafaneli siyivumele iphatamise indlela lesitenta ngayo tincumo?

3 Nangabe sehluleka kwenta tincumo etindzabeni letitsintsa timiso teliBhayibheli, bantfu lesifundza nabo nobe labo lesisebenta nabo bangase baphetse ngekutsi asiciniseki kahle ngaloko lesikukholelwako futsi bangasiyenga melula. Bangase bacale emanga, bangetsembeki, nobe bebe bese basincenga kutsi ‘silandzele linyenti lelenta lokubi,’ ngekutsi sibalingise nobe sibasite bafihle loko labakwentako. (Eks. 23:2) Nanobe kunjalo, umuntfu lokwatiko kwenta tincumo letijabulisa Nkulunkulu angeke avume kutsi kwesaba nobe sifiso sekufuna kwemukeleka simente atiphatse ngendlela leshayisana nanembeza wakhe loceceshwe liBhayibheli.​—Rom. 13:5.

4. Kungani labanye bangase bafune kusitsatsela tincumo?

4 Akusibo bonkhe bantfu labafuna kusitsatsela tincumo labasuke bahlose kusilimata. Bangani labanetisusa letinhle bangase basincenge kutsi silandzele seluleko sabo. Nangabe singasahlali ekhaya, tihlobo tetfu tingase tikhatsateke ngenhlalakahle yetfu futsi tikubone kufanele kutsi tichubeke tisisita ekwenteni tincumo letibalulekile. Nasi sibonelo: Cabanga ngendzaba letsintsa tekwelapha. LiBhayibheli likulahla ngalokucacile kuyisebentisa kabi ingati. (Imis. 15:28, 29) Nanobe kunjalo, letinye tindzaba letitsintsa kunakekela imphilo atichazwa ngalokucondzile, futsi kudzingeka ngamunye wetfu atitsatsele yena sincumo mayelana nekutsi ngukuphi kwelashwa latawukwemukela kanye nalangeke akwemukele. a Bantfu lesibatsandzako bangase babe nemibono lecinile kulendzaba. Nanobe kunjalo, lapho umKhristu lobhajatisiwe atsatsa tincumo ngalendzaba, kufanele ‘atetfwalele umtfwalo wakhe.’ (Gal. 6:4, 5) Intfo lesikhatsateka ngayo kakhulu kulondvolota nembeza lomuhle kuNkulunkulu, hhayi kubantfu.​—1 Thim. 1:5.

5. Singakubalekela njani kuphukelwa ngumkhumbi wekukholwa kwetfu?

5 Kwehluleka kutsatsa tincumo kungasibeka engotini lenkhulu. Umfundzi Jakobe wabhala kutsi umuntfu lonjalo ‘uyagucugucuka etindleleni takhe tonkhe.’ (Jak. 1:8) Njengendvodza lesesikebheni lesite umcondzisi elwandle lolunemagagasi, utawuyiswa lena nalena nguko konkhe kucabanga kwebantfu lokungaketsembeki futsi lokugucukako. Kutawuba melula ngemuntfu lonjalo kutsi ephukelwe ngumkhumbi wekukholwa kwakhe bese asola labanye bantfu ngesimo sakhe lesibuhlungu. (1 Thim. 1:19) Singawubalekela njani umphumela lonjalo? Kufanele ‘siciniswe ekukholweni.’ (Fundza Kholose 2:6, 7.) Kute sibe ngulabacinile, kufanele sifundze kwenta tincumo letiveta kukholwa kwetfu eVini laNkulunkulu leliphefumulelwe. (2 Thim. 3:14-17) Nanobe kunjalo, yini lengase iphatamise likhono letfu lekwenta tincumo letinhle?

Kungani Kungase Kube Matima Kwenta Tincumo?

6. Kwesaba kungasitsintsa njani?

6 Kwesaba kungasivimba​—kungaba kwesaba kwenta tincumo letimbi, kwesaba kwehluleka, nobe kwesaba kubonakala njengesilima kulabanye bantfu. Kukhatsateka lokunjalo kuyacondzakala. Kute umuntfu lofuna kwenta tincumo letimbi, letimfaka enkingeni kanye naletimenta abe nemahloni. Nanobe kunjalo, lutsandvo lwetfu ngaNkulunkulu kanye nangeliVi lakhe lunganciphisa kwesaba kwetfu. Ngatiphi tindlela? Lutsandvo ngaNkulunkulu lutawusenta sicale sifundze liVi lakhe liBhayibheli kanye netincwadzi letisekelwe kulo ngembikwekutsi sente tincumo letibalulekile. Ngekwenta kanjalo, sitawuwanciphisa emaphutsa lesiwentako. Kungani? Kungobe liBhayibheli lingenta ‘losengakaliboni live abe nekuhlakanipha, lifundzise labasha kuba nelwati nekuzitsa.’​—Taga 1:4.

7. Sibonelo seNkhosi Davide singasifundzisani?

7 Sitawuhlale senta tincumo letinhle ngaso sonkhe sikhatsi yini? Cha. Sonkhe siyawenta emaphutsa. (Rom. 3:23) Nasi sibonelo: INkhosi Davide beyihlakaniphile futsi yetsembekile. Nanobe kunjalo, ngaletinye tikhatsi beyenta tincumo letimbi lebetihluphekisa yena kanye nalabanye. (2 Sam. 12:9-12) Nangetulu kwaloko, Davide akazange avumele emaphutsa akhe kutsi aphatamise likhono lakhe lekwenta tincumo letemukelwa nguNkulunkulu. (1 Khos. 15:4, 5) Singakwati kwenta tincumo nangetulu kwemaphutsa angesikhatsi lesengcile nangabe njengaDavide sikhumbula kutsi Jehova angeke awanake emaphutsa etfu futsi utawusitsetselela tono tetfu. Utawuchubeka abasekela labo labamtsandzako nalabamhloniphako.​—Hla. 51:1-4, 7-10.

8. Yini lesiyifundzako emavini emphostoli Pawula lamayelana nemshado?

8 Singakunciphisa kwesaba lesinako mayelana nekutsatsa tincumo. Njani? Ngekucaphela kutsi ngaletinye tikhatsi kuba netindlela letinyenti letikahle lesingakhetsa kuto. Cabanga ngendlela umphostoli Pawula lachaza ngayo indzaba lemayelana nemshado. Njengobe abephefumulelwe, wabhala: ‘Umuntfu nakabona kutsi angeke akhone kutibamba mayelana nebumsulwa bakhe, nangabe inkhanuko imehlula, ingekho lenye indlela, akente loko lakufunako; abashade; akusiso sono loko. Kepha lomile acinile enhlitiyweni yakhe angacindzetelwa lutfo, angenta lakubonako; nangabe nje sewutimisele enhlitiyweni yakhe kutsi agcine bumsulwa bakhe, wenta kahle.’ (1 Khor. 7:36-38, NW.) Pawula watsi kuhlala ungakashadi kuyintfo lenhle, kodvwa akazange atsi leyo bekukuphela kwendlela lelungile.

9. Kufanele yini sikhatsateke ngaloko labanye labakucabangako ngetincumo lesitentako? Chaza.

9 Kufanele yini sikhatsateke ngaloko labanye labakucabangako ngetincumo lesitentako? Kufanele sikhatsateke ngelizinga lelitsite. Naka loko lokwashiwo nguPawula endzabeni yekudla kudla lobekungase kubonakale njengalokunikelwe etitfombeni. Wavuma kutsi sincumo lesitsite singase singabi sibi, kodvwa singamlimata umuntfu lonanembeza lobutsakatsaka. Pawula waphetsa ngekutsini? Wabhala: “Nangabe kudla kwami inyama kumkhubekisa umzalwane wami, angeke ngisayidla inyama nome nini, kuze ngingamkhubekisi umzalwane wami.” (1 Khor. 8:4-13) Natsi kufanele sicabangisise ngendlela tincumo tetfu letitawubatsintsa ngayo bonembeza balabanye. Kuliciniso kutsi intfo lesikhatsateka ngayo kakhulu ngumphumela lotawuba khona ebuhlotjeni betfu naJehova. (Fundza Roma 14:1-4.) Ngutiphi timiso teliBhayibheli letitawusisita sente tincumo letijabulisa Nkulunkulu?

Tinyatselo Letisitfupha Tekwenta Tincumo Letinhle

10, 11. (a) Singakubalekela njani kugabadzela emndenini? (b) Yini labadzala lokufanele bayikhumbule nabenta tincumo letitsintsa libandla?

10 Ungagabadzeli. Ngembikwekwenta sincumo, tibute nangumbuto: ‘Lesincumo kufanele sentiwe ngimi yini vele?’ INkhosi Solomoni yabhala: “Kutiphakamisa kulandzelwa lihlazo; kodvwa kuhlakanipha kuhambisana nekutitfoba.”​—Taga 11:2.

11 Batali bangase banikete bantfwana babo litfuba lekwenta tincumo letitsite. Nanobe kunjalo, bantfwana akukafaneli bacabange kutsi vele banelilungelo lekwenta leto tincumo. (Khol. 3:20) Bafati baneligunya lelitsite emndenini, kodvwa kufanele batitfobe emadvodzeni abo ngobe atinhloko tabo. (Taga 1:8; 31:10-18; Ef. 5:23) Ngalokufananako, nemadvodza kufanele ati kutsi bunhloko bawo buhambe bugcine kanye nekutsi kufanele atitfobe kuKhristu. (1 Khor. 11:3) Labadzala benta tincumo letitsintsa libandla. Nanobe kunjalo, bayacikelela kutsi ‘bangengci kulokubhalwe’ eVini laNkulunkulu. (1 Khor. 4:6) Baphindze balandzele sicondziso labasitfola esisebentini lesetsembekile. (Mat. 24:45-47) Nangabe senta tincumo kuphela nasiniketwe lelo lungelo, singeke sitibangele tsine nobe labanye kukhatsateka kanye nebuhlungu.

12. (a) Kungani kufanele sente lucwaningo? (b) Chaza kutsi umuntfu angatentela njani lucwaningo.

12 Cwaninga. Solomoni wabhala: “Emasu emuntfu lokhutsele amdvonsela ekuphumeleleni; kanjalo nematata aholelana ebumphofini.” (Taga 21:5) Asesitsi ucabanga ngelitfuba loniketwe lona lekungenela ibhizinisi. Esimeni lesinjalo, kufanele ungalawulwa yimiva yakho. Tfola onkhe emaciniso ladzingekile, funa seluleko kulabo labetayelene netindzaba letinjalo, uphindze futsi ucabange ngekutsi ngutiphi timiso teliBhayibheli letisebentako kuleyo ndzaba. (Taga 20:18) Kute uhlele lucwaningo lwakho, yenta tinhlu letimbili​—lunye lube lwetinzuzo, bese kutsi lololunye lube lwebubi baleyontfo. Ngembikwekutsi wente sincumo, ‘bala tindleko.’ (Luk. 14:28) Cabangisisa ngekutsi sincumo sakho sitawukutsintsa njani ngekwetimali kanye nekutsi sitawubutsintsa njani buhlobo bakho naJehova. Kute wente lucwaningo, kudzingeka sikhatsi kanye nemetamo. Kodvwa ngekwenta njalo, ungeke wente tincumo ngekubhudvutela, lokutawukubangela tinkinga nekukhatsateka ekugcineni.

13. (a) Ngusiphi sicinisekiso lesitfolakala kuJakobe 1:5? (b) Kuthandaza, sicele kuhlakanipha kungasisita njani?

13 Thandaza, ucele kuhlakanipha. Tincumo tetfu titawujabulisa Nkulunkulu kuphela nangabe sicela lusito kuye nasitenta. Umfundzi Jakobe wabhala: “Nangabe emkhatsini wenu kukhona loswele kuhlakanipha, akacele kuNkulunkulu lonika bonkhe bantfu ngekwephana lokungenakufehla, utawuphiwa.” (Jak. 1:5) Kute lihlazo nasivuma kutsi siyakudzinga kuhlakanipha lokuvela kuNkulunkulu kute kusisite nasenta tincumo. (Taga 3:5, 6) Ecinisweni, kwetsembela ekucondzeni kwetfu kungasidukisa melula. Nasithandaza, sicela kuhlakanipha futsi sihlola timiso letiseVini laNkulunkulu, sisuke sivumela umoya longcwele kutsi usisite sicondze tisusa tetfu letisenta sifune kutsatsa sinyatselo lesitsite.​—Heb. 4:12; fundza Jakobe 1:22-25.

14. Kungani kungakafaneli sihudvule tinyawo?

14 Ncuma. Ungaveli ujakele kulesinyatselo nangabe usengakalwenti lucwaningo futsi usengakathandazi, ucele kuhlakanipha. Umuntfu lohlakaniphile “indlela yakhe uyayibukisisa.” (Taga 14:15) Ngakulokunye, akukafaneli uhudvule tinyawo. Umuntfu lohudvula tinyawo angase abe netaba letingevakali tekwenta njalo. (Taga 22:13) Nanobe kunjalo, uyasenta sincumo​—empeleni uncuma kuvumela labanye bantfu kutsi balawule imphilo yakhe.

15, 16. Yini ledzingekako kute wente loko lokuncumile?

15 Yenta loko lokuncumile. Imetamo lesiyifakile kute sente sincumo lesihle kungafanana nekutsi siyivumela yemuke nemanti nangabe singasalandzeleli nobe sente loko lesikuncumile. Solomoni wabhala: “Wonkhe umsebenti losetandleni takho wente ngemandla akho onkhe.” (Shu. 9:10) Kute siphumelele, kufanele sati kutsi yini letawudzingeka nasitsatsa leso sinyatselo lesincuma kusitsatsa. Asesibekise: Ummemeteli angase ancume kuba lihlahlandlela. Angaphumelela yini? Angaphumelela nangabe angavumeli tintfo letinjengemsebenti kanye netekutijabulisa kutsi ticedze emandla akhe nobe tidle sikhatsi lokufanele asicitse emsebentini wekushumayela.

16 Tincumo letinhle akukavami kutsi kube melula kutisebentisa. Kungani? Kungobe “umhlaba wonkhe ungephansi kwemandla aLomubi.” (1 Joh. 5:19) Kufanele silwe “netikhulu temimoya, nemabutfo abomoya lababi labasemkhatsini.” (Ef. 6:12) Umphostoli Pawula kanye naJuda, umfundzi, baveta kutsi labo labakhetsa kujabulisa Nkulunkulu kutawudzingeka balwe.​—1 Thim. 6:12; Juda 3.

17. Nakutiwa etincumeni lesitentako, yini Jehova layilindzele kitsi?

17 Buketa leso sincumo futsi ulungise lapho kudzingeka khona. Akusito tonkhe tincumo letiphumelela ngendlela lokuhlelwe ngayo. “Sikhatsi nematfuba” kusehlela sonkhe. (Shu. 9:11) Nanobe kunjalo, Jehova ulindzele kutsi sichubeke naloko lesikuncumile ngisho nobe singahlangabetana nebumatima. Umuntfu kufanele asigcine sincumo sakhe sekutinikela kuJehova nobe sekwenta tifungo temshado. Nkulunkulu ulindzele kutsi siphile ngekuvumelana naleto tincumo. (Fundza Tihlabelelo 15:1, 2, 4.) Nanobe kunjalo, tincumo letinyenti kumelula kutenta. Ngaso sonkhe sikhatsi umuntfu lohlakaniphile uyatibuketa tincumo latentile. Akavumeli kutigcabha kumvimbele kutsi alungise nobe ashintje leso sincumo. (Taga 16:18) Intfo lakhatsateka ngayo kakhulu kutsi kuphila kwakhe kuchubeke kujabulisa Nkulunkulu.

Cecesha Labanye Kutsi Bente Tincumo Letijabulisa Nkulunkulu

18. Batali bangabacecesha njani bantfwana babo kutsi bente tincumo letinhle?

18 Kunyenti lokungentiwa batali kute basite bantfwana babo kutsi bafundze kwenta tincumo letijabulisa Nkulunkulu. Kufanele babeke sibonelo lesihle kuloku. (Luk. 6:40) Nangabe kufaneleka, batali bangachazela bantfwana babo kutsi bona basenta njani sincumo lesitsite. Bangase bavumele bantfwana babo kutsi batentele tincumo letitsite bese bayabancoma nangabe leto tincumo tiphumelela. Kutsiwani nangabe umntfwana ancume kabi? Ekucaleni, umtali angase afune kuvikela nobe kusita umntfwana emiphumeleni yesincumo sakhe, kodvwa loko kungase kungamzuzisi ngaso sonkhe sikhatsi lomntfwana. Asesibekise: Umtali angavumela umntfwana kutsi atfole tincwadzi tekushayela. Asesitsi lomntfwana wephula umtsetfo wemgwaco, bese uyahlawuliswa. Umtali angayibhadala leyo nhlawulo. Kodvwa-ke, nangabe loyo mntfwana kungadzingeka kutsi asebente kute abhadale leyo nhlawulo, loko kungamfundzisela lingemuso, kutsi aticaphelisise tintfo latentako.​—Rom. 13:4.

19. Yini lokufanele siyifundzise labo lesibachubela tifundvo teliBhayibheli, futsi loko singakwenta njani?

19 Jesu watjela balandzeli bakhe kutsi bafundzise labanye. (Mat. 28:20) Lesinye sifundvo lesibalulekile lesingasifundzisa bantfu lesibachubela tifundvo teliBhayibheli yindlela yekwenta tincumo letinhle. Kute sikwente ngemphumelelo loku, kufanele sibalekele umkhuba wekubatjela kutsi yini lokufanele bayente. Kuncono kakhulu kutsi sibafundzise indlela yekucabangisisa ngetimiso teliBhayibheli kute batincumele loko lokufanele bakwente. Lokubaluleke kakhulu kutsi “sonkhe siyawulandza ngatsi matfupha ngamunye ngamunye kuNkulunkulu.” (Rom. 14:12) Ngako-ke, sonkhe sinesizatfu lesivakalako sekwenta tincumo letijabulisa Nkulunkulu.

[Umbhalo longentansi]

a Kute utfole kwatiswa ngalendzaba, fundza sengeto lesinesihloko lesitsi Kufanele Ngizibheke Kanjani Izingxenyana Zegazi Nezinqubo Zokwelapha Ezihilela Ukusetshenziswa Kwegazi Lami? lesavela ku-Msebenti Wetfu WeMbuso wa-November 2006, emakhasi 3-6, ngesiZulu.

Ungaphendvula Njani?

• Kungani kudzingeka sifundze indlela yekwenta tincumo?

• Kwesaba kungasilimata ngayiphi indlela, futsi singakuncoba njani?

• Ngutiphi tinyatselo letisitfupha lesingatitsatsa kute siciniseke kutsi tincumo lesitentako tijabulisa Nkulunkulu?

[Imibuto Yesihloko Lesifundvwako]

[Box/Picture on page20]

Tinyatselo Tekwenta Tincumo Letinhle

1 Ungagabadzeli

2 Cwaninga

3 Thandaza, ucele kuhlakanipha

4 Ncuma

5 Yenta loko lokuncumile

6 Buketa leso sincumo futsi ulungise lapho kudzingeka khona

[Sitfombe ekhasini 19]

Umuntfu lowehluleka kutsatsa tincumo ufanana nemuntfu losesikebheni lesite umcondzisi elwandle lolunemagagasi