Xoossaa Bonchissiya Kuushshaa Kuuyite

“Cinccai akeekidi tanggees.”—LEE. 14:15.

1, 2. (a) Nuuni kuuyiyo kuushsha ubban nuna qofissiya waannabay ayba gidana koshshii? (b) Nuuni beˈana oyshati awugeetee?

NUUNI hegeetuppe darota galla galla polennan aggokko. Hegeetuppe daroti nu deˈuwan laamee deˈanaadan oottokkona. SHin issoti issoti nu deˈuwan wolqqaamabaa kaalettana danddayoosona. Eti aybee? Kuuyiyoobata. Gitaba gidin laafaba gidin, kuuyiyo ubbaban nuna qofissiya waannabay Xoossaa bonchiyoogaa.—1 Qoronttoosa 10:31 nabbaba.

² Kuushshaa kuuyiyoogee inttena metiyaabeeyye metennabee? Nuuni kayma Kiristtaane gidanau diccana mala iitaa kehaa shaakkiyoogaa tamaaridi, hara ura qofaa gidennan nuuni ammaniyoobaa qonccissiya kuushshaa kuuyana bessees. (Roo. 12:1, 2; Ibr. 5:14) Nuuni loˈˈo kuushshaa kuuyiyoogaa tamaaranaadan oottiya issi issi gaasoti awugeetee? Kuushshaa kuuyiyoogee issi issitoo keehi metiyoy aybissee? Nuuni kuuyiyo kuushshay Xoossaa bonchissiyaagaa gidanaadan ay oottana danddayiyoo?

Kuuyana Bessiyoy Aybissee?

3. Nuuni kuuyiyo wode aybi xube gidanaadan paqqadana koshshennee?

³ Geeshsha Maxaafaa maaraara gayttidabaa nuuni kuuyanau mammottikko, nunaara tamaariyaageeti woy oottiyaageeti Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa nuuni wozanappe ammanenna gishshau, nuna cimmiyoogee metennabadan qoppana danddayoosona. Eti worddotana, cimmana, woy wuuqqana danddayoosona; yaatidi, nuuni etadan hananaadan woy eta mooruwaa genttidi eta maaddiyoogan ‘daro asaa kaallanaadan’ ammanttana  danddayoosona. (Kes. 23:2) Gidoppe attin, Xoossaa bonchissiya kuushshaa waati kuuyiyaakko eriya uri yayyidi woykko asan nashettanau koyidi, Geeshsha Maxaafan loohida ba zoriya wozanaa qumˈˈiyaabaa oottenna mala naagettees.—Roo. 13:5.

4. Harati nuussi kuuyanau koyana danddayiyoy aybissee?

⁴ Nu gishshaa kuuyanau koyiya ubbati nuna qohiyaageeta gidokkona. Nuussi kehabaa qoppiya laggeti nuuni eta zoriyaa kaallanaadan mintti yootana danddayoosona. Nuuni nuna yelidaageetuura issippe deˈennaba gidikko, nu dabboti nu payyatettau keehippe qoppana danddayiyo gishshau, nuuni kuuyana bessiyo keehippe koshshiya kuushshaa nuuyyo ubbatoo kuuyanau qoppana danddayoosona. Leemisuwau, akkamettiyoogaara gayttidabaa qoppite. Geeshsha Maxaafay suuttaa bessenna ogiyan goˈettiyoogaa diggees. (Oos. 15:28, 29) SHin, payyatettaa naagiyoogaara gayttida harabati qoncce gidenna gishshau, hegaa xeelliyaagan nuuni maayana woy maayennan aggana bessiya akkamuwaa nu huuphen kuuyana koshshees. * Hegaa malaban nu siiqo dabboti bantta qofaa laammennaageeta gidana danddayoosona. Gidikkokka, hegaa mala allaalliyaa xeelliyaagan kuuyiyo wode, bana Xoossau geppida Kiristtaane ubbay ba aawatetta “toohuwaa” ba huuphen tookkanau koshshees. (Gal. 6:4, 5) Nuna qofissiya waannabay asa sinttan gidennan, Xoossaa sinttan loˈˈo zoriya wozanaa naagidi deˈiyoogaa.—1 Xim. 1:5.

5. Nu ammanoy bayennaadan waanidi naagettana danddayiyoo?

⁵ Kuuyennan aggiyoogee nuna daafaban yeggana danddayees. Erissiyo ashkkaraa Yaaqoobi kuuyenna uri ‘ba oge ubban ba qofaa qachenna’ asa gidiyoogaa xaafiis. (Yaaq. 1:8) Beetay shociyo abban deˈiya, haattaa shaariyo mitti baynna wolwoluwaadan deˈiya uraadan, i laamettiya asa qofan yaanne haanne sugettees. Hegaa mala asi ba ammanuwaa bashshidi, bana gakkida azzanttiyaaban harata amassalanaagee erettidaba! (1 Xim. 1:19) Hagaa malabay gakkennaadan waanidi naagettana danddayiyoo? Nuuni ‘ammanuwan minnana’ bessees. (Qolasiyaasa 2:6, 7 nabbaba.) Nuuni minni eqqanau, ayyaanaa kaaletuwan xaafettida Xoossaa Qaalan ammaniyoogaa bessiya kuushshaa kuuyiyoogaa tamaarana koshshees. (2 Xim. 3:14-17) SHin nuuni loˈˈo kuushshaa kuuyennaadan xubbana danddayiyay aybee?

Kuuyiyoogee Metana Danddayiyoy Aybissee?

6. Yashshay nuna qohana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

⁶ Bala kuushshaa kuuyanaakkonne, polettennan attanaakkonne woy harati nuna eeyyadan xeellanaakkonne giidi yayyiyoogee nuuni kuuyennaadan oottana danddayees. Hegaadan qoppiyoogee wottin deˈiyaaba. Ooninne meton yeggiyaanne geella yeellayiya laafa kuushsha kuuyanau koyenna. Gidikkonne, Xoossaanne a Qaalaa siiqiyoogee nuuni yashshaa xoonanaadan maaddana danddayees. Ayba ogiyan? Xoossaa siiqiyoogee nuuni keehi koshshiya kuushshaa kuuyanaappe kase, ubbatoo a Qaalaanne Geeshsha Maxaafan baasettida xuufeta pilgganaadan denttettees. Yaatiyoogee, darotoo bala kuushshaa kuuyennaadan maaddees. Aybissi? Geeshsha Maxaafan deˈiya qofati, “hiillaa erennaageeta erissiyaageeta, wodallatussi eratettaanne adussa qofaa immiyaageeta” gidiyo gishshataassa.—Lee. 1:4.

7. Kawuwaa Daawita leemisuwaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo?

⁷ Nuuni ubbatoo suure kuushshaa kuuyiyoonii? Kuuyokko. Nuuni ubbay baloos. (Roo. 3:23) Leemisuwau, Kawuwaa Daawiti aadhida eranchanne ammanettiya asa. Gidikkokka, i issi issitoo bananne harata qohida bala kuushshaa kuuyiis. (2 Sam. 12:9-12) Gidoppe attin, Daawiti ba balay, i Xoossan nashettanaadan oottiya kuushshaa kuuyennaadan diggana mala paqqadibeenna. (1 Kaw. 15:4, 5) Nuuni Daawitaagaadan, Yihooway nu balaa qoodennan aggidi nu nagaraa atto yaagiyoogaa hassayikko, kase balidaba  gidikkokka kuuyana danddayoos. Bana siiqiyaageetanne bau azazettiyaageeta i ubbatoo maaddees.—Maz. 51:1-4, 7-10.

8. Kiitettida PHauloosi aqo deˈuwaabaa yootidoogaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo?

⁸ Kuushshaa kuuyiyoogaara gayttidaagan kaseegaa keena unˈˈettennaadan aybi maaddana danddayii? Issi issitoo doorana danddayiyo, likke gidida daro ogeti deˈiyoogaa akeekiyoogee maaddana danddayees. Aqo deˈuwaa xeelliyaagan kiitettida PHauloosi yootidobaa qoppite. I ayyaanaa kaaletuwan hagaadan giidi xaafiis: “Ooninne bana naagidi deˈanau metootiyaaba gidikko, ubba qassi panttatettaa wodee aadhiichidaba gidikko, qassi ekkanau koyikko, ba koyidoogaa ootto. Hegaa mala asay machiyo ekkikko, hegan nagari baawa. SHin asi ba wozanan minnikko, aykko baawa. Qassi bana naagidi ekkennan agganaagaa ba wozanan qofaa qachidabaa gidikko loyttiis.” (1 Qor. 7:36-38, NW) Ekkennaagee daro loˈˈo dooro gidiyoogaa PHauloosi yootiis; shin likke dooroy hegaa xalla gidenna.

9. Nuuni kuuyiyoobaa harati xeelliyo hanotay nuna qofissana koshshii? Qonccissa.

⁹ Nuuni kuuyiyo kuushshaa harati xeelliyo hanotay nuna qofissana koshshii? Amarida ogiyan qofissana koshshees. Eeqau yarshshidobadan asay qoppiyo qumaa miyoogaa xeelliyaagan PHauloosi woygidaakko akeekite. Kuuyido issibay bala gidennan aggana danddayiyoogaa i yootiis; shin zoriya wozanay shugo gididoogeeta hegee qohana danddayees. PHauloosi ay oottanau murttidee? I, “Qumai ta ishaa xubbanabaa gidikko, a xubbenna mala, haranttuwaa mulekka asho miikke” yaagidi xaafiis. (1 Qor. 8:4-13) Nuuni kuuyiyoobay haratu zoriya wozanaa mooriyaakko woy moorennaakko nuunikka qoppana koshshees. Nuna qofissiya waannabay nuuni dooriyoobay Yihoowaara nuuyyo deˈiya dabbotaara gayttidaagan kaalettiyoobaa gidiyoogee qoncce. (Roome 14:1-4 nabbaba.) Nuuni Xoossaa bonchissiya kuushshaa kuuyanaadan maaddiya Geeshsha Maxaafaa baaso siraatati awugeetee?

Loˈˈo Kuushshaa Kuuyanau Maaddiya Usuppunbata

10, 11. (a) So asaara gayttidaagan otorettiyoogaappe waani naagettana danddayiyoo? (b) Gubaaˈiyaa xeelliyaagan kuuyiyo wode, cimati ay hassayana koshshii?

¹⁰Otorettennaadan naagettite. Kuushshaa kuuyanaappe kasetidi, ‘Hagaa kuuyana bessiyay tanee?’ giidi inttena oychite. Kawuwaa Solomoni, “Otoroi yiyo wode kaushshatettai yees; shin ashkketettaara aadhdhida eratettai yees” yaagidi xaafiis.—Lee. 11:2.

¹¹ Yelidaageeti issi issitoo naati bantta huuphe kuuyanaadan oottana danddayoosona; shin naati hegaa mala maatay banttau deˈiyaabadan qoppana koshshenna. (Qol. 3:20) Machotuyyoonne aayotuyyo son amarida maatay dees; shin azinay banttau huuphe gidiyoogaa eti akeekana koshshees. (Lee. 1:8; 31:10-18; Efi. 5:23) Azinatikka hegaadan, bantta maatau zaway deˈiyoogaanne eti Kiristtoosau haarettana bessiyoogaa akeekana koshshees. (1 Qor. 11:3) Cimati gubaaˈiyaara gayttidaban kuushshaa kuuyoosona. SHin, “Xoossaa maxaafan xaafettidaagaa” eti bonchiyoogaa akeekana koshshees. (1 Qor. 4:6) Ammanettida wozannaama ashkkaray immiyo kaaletuwaakka eti loyttidi kaalloosona.  (Maa. 24:45-47) Ashkke gididi, nuuyyo kuuyiyo maatay deˈiyo wode xallan kuuyiyaaba gidikko, nunanne harata keehi azzanttiyaabaappe naagettana danddayoos.

12. (a) Nuuni pilggana koshshiyoy aybissee? (b) Issi uri hegaadan waati pilggana danddayiyaakko qonccissa.

¹²Pilggite. Solomoni, “Mino oosanchchaa halchchoi dureyees; shin eesotiya ubbai hiyyeesana” yaagidi xaafiis. (Lee. 21:5) Leemisuwau, zalˈˈiyaara gayttidabau halchidetii? Intte koyiyooba xallaa poloppite. Hegau maaddiya ubbabaa erite, zalˈˈiyaabaa eriya asaa zoriyaa oychite, qassi hegaara gayttida Geeshsha Maxaafaa baaso siraataa akeekite. (Lee. 20:18) Intte pilggidobaa naaˈˈu qommuwan, giishin woriyaanne gamma miyaabaa shaakkidi xaafite. Kuuyanaappe kasetidi, ‘woqqu miishshaa koshshiyaakko qoodite.’ (Luq. 14:28) Intte kuuyiyoobay miishsha xallan gidennan, ayyaanaaban intte bolli kaalettana danddayiyoobaa qoppite. Pilggiyoogee wode ekkiyaabanne baaxeyiyaaba. SHin hegaadan oottiyoogan, dirbban kuuyiyoogan gakkiya metuwaappenne unˈˈissiyaabaappe naagettana danddayeeta.

13. (a) Yaaqooba 1:5y ay akeekissii? (b) Aadhida eratettaa demmanau woossiyoogee nuna waatidi maaddana danddayii?

¹³Aadhida eratettaa demmanau woossite. Nu kuushshay Xoossaa bonchissiyaagaa gidiyoy, i maaddanaadan oychidi kuuyiyo wode xallaana. Erissiyo ashkkaraa Yaaqoobi hagaadan giis: “Intteppe ooninne baayyo aadhdhida eratettai xayikko, borennan ubbau kehatettan immiya Xoossaa woosso. I ayyo immana.” (Yaaq. 1:5) Nuuni kuushshaa kuuyanau maaddana mala Xoossaa aadhida eratettay koshshiyoogaa maayiyoogan yeellayiyaabi baawa. (Lee. 3:5, 6) Nu akeeka xallan ammanettiyoogee nuuni bala ogiyaa kaallanaadan oottees. Nuuni aadhida eratettaa demmanau woossiyo wodenne Xoossaa Qaalaa baaso siraataa pilggiyo wode, issibaa oottanaadan nuna denttettiday aybakko akeekanau geeshsha ayyaanay maaddanaadan paqqadoos.—Ibr. 4:12; Yaaqooba 1:22-25 nabbaba.

14. Nuuni haganaa sugana koshshennay aybissee?

¹⁴Kuushshaa kuuyite. Pilggennaaninne aadhida eratettaa demmanau woossennan dirbbidi kuuyoppite. Aadhida erancha asi “akeekidi tanggees.” (Lee. 14:15) Hegaa bolli haganaa sugoppite. Haganaa sugiya uri tangguwaa ekkibeennaagau bessenna gaasuwaa shiishshana danddayees. (Lee. 22:13) Gidikkokka, i kuuyiis; giishin hara asay ba deˈuwan kelttiyaa gelanaadan qofaa qachiis giyoogaa mala.

15, 16. Kuushshaa oosuwan peeshshiyoogee ay gujjii?

¹⁵Kuuyidobaa oosuwan peeshshite. Kuuyido loˈˈo kuushshaa kuuyidoogaadan minnidi polana xayikko, kuuyanau daafurido daafuray hada attees. Solomoni, “Ne kushee oottanau demmidobaa ubbaa ne kumetta wolqqan ootta” yaagidi xaafiis. (Era. 9:10) Nu kuuyidobay polettanaadan, hegaa oosuwan peeshshanau koshshiyaabaa kunttana bessees. Leemisuwau, gubaaˈiyan deˈiya issi aassiyaagee aqinye gidanau  qofaa qachana danddayees. He qoppidobaa i polanee? Oosoynne wodiyaa aattiyoobay daridi, ba wolqqaa wurssanaadaaninne haggaazuwau koshshiya wodiyaa wurssanaadan paqqadana xayikko, polana danddayees.

¹⁶ Loˈˈo kuushshay oosuwan peeshshanau issi issitoo metees. Aybissi? “Ha mule sa7aikka xalahe halaqan” haarettiyo gishshataassa. (1 Yoh. 5:19) “Nuuni saluwaa sohuwan de7iya iita ayyaana wolqqatuura, . . . ha xuma biittaa haariyaageetuura” baaxetana koshshees. (Efi. 6:12) Kiitettida PHauloosinne erissiyo ashkkaraa Yihuday Xoossaa bonchanau kuuyidaageeti baaxetana koshshiyoogaa yootidosona.—1 Xim. 6:12; Yih. 3.

17. Nuuni kuuyiyo kuushshaa xeelliyaagan, nuuni waatanaadan Yihooway koyii?

¹⁷Kuushshaa zaaretti xeellidi koshshiyaaba gidikko giigissite. Qoppidoogaadan polettiyay ubba kuushshaa gidenna. “Qoppennan gayttiyaabaynne wodee” oottiyoobay nu ubbaa bolli gakkees. (Era. 9:11, NW) Yaatikkonne, metoy gakkishinkka nuuni kuuyidoban genccanaadan Yihooway koyees. Issi uri bana Yihoowayyo geppanau woy aqo oyqqanau maacettanau kuuyiyo kuushshay laamettenna. Nuuni hegaa mala kuushshaara moggottiya ogiyan deˈanaadan Xoossay koyees. (Mazamure 15:1, 2, 4 nabbaba.) Gidoppe attin, kuuyiyo darobati keehi deexxiyaaba gidokkona. Aadhida erancha uri ba kuuyido kuushshaa wodiyaappe wodiyan zaarettees. I ba kuuyido kuushshaa giigissennaadan woy laammennaadan otorettiyoogee woy zozzu giyoogee digganaadan paqqadenna. (Lee. 16:18) A qofissiya waannabay a deˈoy ubbatoo Xoossaa bonchissiyoogaa.

Xoossaa Bonchissiya Kuushshaa Kuuyanaadan Harata Loohissite

18. Naati loˈˈo kuushshaa kuuyanaadan yelidaageeti waatidi loohissana danddayiyoonaa?

¹⁸ Xoossaa bonchissiya kuushshaa waatidi kuuyanaakko yelidaageeti naata keehi maaddana danddayoosona. Loˈˈo leemiso gidiyoogee tamaarissiyo loˈˈo ogetuppe issuwaa. (Luq. 6:40) Koshshiyo wodiyan, yelidaageeti issibaa kuuyanau ay oottidaakko bantta naatuyyo yootana danddayoosona. Bantta naati amaridaban bantta huuphe kuuyanaadan paqqadana danddayoosona; yaatidi, he kuushshay suure polettiyo wode eta galatana danddayoosona. Issi naˈay loˈˈo gidenna kuushshaa kuuyiyaaba gidikko shin? Yelidaageeti koyro qoppiyoobay naˈaa metuwaappe ashshanaagaa gidana danddayees; shin hegaadan oottiyoogee naˈaa ubbatoo goˈˈiyaaba gidennan aggana danddayees. Leemisuwau, naˈay kaamiyaa laaggiyo piqaadiyaa kessanaadan yelidaageeti paqqadana danddayoosona. Naˈay tiraafikiyaa higgiyaa kanttidi qaxxayettidabadan qoppoos. Yelidaageeti qixaatiyaa miishshaa qanxxana danddayoosona. SHin, naˈay qixaatiyaa miishshaa oottidi qanxxikko, ba oottidoban i ba huuphe oyshettiyoogaa loytti tamaarana danddayees.—Roo. 13:4.

19. Nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaˈissiyoogeeta ay tamaarissana koshshii, hegaadan oottana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁹ Yesuusi bana kaalliyaageeti harata tamaarissanaadan yootiis. (Maa. 28:20) Geeshsha Maxaafaa xannaˈissiyoogeeta nuuni tamaarissana danddayiyo keehi koshshiya timirttetuppe issoy, loˈˈo kuushshaa kuuyiyo ogiyaa. Hegaa loyttidi polanau, eti waatana koshshiyaakko yootana bessenna. Eti Geeshsha Maxaafaa baaso siraataa maaraadan qoppidi, bantta huuphen kuuyanaadan tamaarissiyoogee keehi loˈˈoba. “Nuuni huuphiyan huuphiyan nubaa Xoossau yootana.” (Roo. 14:12) Hegaa gishshau, nuuni ubbay Xoossaa bonchissiya kuushshaa kuuyana bessiyo gaasoy deˈees.

[Tohossa qofaa]

Woygada Zaaruutii?

• Nuuni waati kuuyanaakko tamaarana koshshiyoy aybissee?

• Yayyiyoogee nuna qohana danddayiyoy ayba ogiyaanee, yashshaa waatidi aggana danddayiyoo?

• Nuuni kuuyiyoobay Xoossaa bonchissiyoogaa akeekanau oottana koshshiya usuppunbati aybee?

[Oyshata]

[Sinttaa 18n deʼiya misiliyaagaa]

Loˈˈo Kuushshaa Kuuyanau Maaddiyaabata

1 Otorettennaadan Naagettite

2 Pilggite

3 Aadhida Eratettaa Demmanau Woossite

4 Kuushshaa Kuuyite

5 Kuuyidobaa Oosuwan Peeshshite

6 Zaaretti Xeellidi Giigissite

[Sinttaa 17n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Kuushshaa kuuyenna uri beetay shociyo abban deˈiya, haattaa shaariyo mitti baynna wolwoluwaa mala