“Kipa Kya Mushipiditu” Kitumbijanga Leza

“E monka muno mwatumbijibwe Tata ntumbo, amba bakapanga bipa bivule bīne.”—YOA. 15:8.

1, 2. (a) Lelo i mikenga’ka yotudi nayo ya kukankamika bakwabo? (b) Le i kyabuntu’ka kitamba kudi Yehova kibwanya kulumbulula bwino bwetu bwa kumwingidila?

 FWATAKANYA ino myanda ibidi: Mwana-mukaji Mwine Kidishitu wajingulula amba nsongwakaji umo wakambakanibwa na mwanda kampanda. Wakwata mpangiko ya kwingila nandi mu mwingilo wa budimi. Pobenda besamba mwishinda, nkasampe washilula kumulombola bimukamabakanya. Kyolwa kya dine difuku’dya, uno nsongwakaji wafwija’ko Yehova mu milombelo mwanda wa uno kaka wamutanga mutyima na buswe; mwanda kyo kine kyaadi usakilwa. Mu kifuko kikwabo namo, ba mulume ne mukaji abatambe mu ntanda ingi mobadi bakasapwile. Pobebungile, abashilula kufumika myanda yobemwenanga’mo, tutu umo nkasampe kasha uteja na katentekeji. Myaka pa kupita’po, au witeakanya kwenda mu ntanda ingi mobamutumine, ino wavuluka mīsambo yanenene ba mulume ne mukaji mine yamulengeje nandi abile kwikala bu mishonele.

² Padi ino myanda ibakuvuluja muntu umo washintyile bintu mu būmi bobe nansha abe’wa kushinta mu bwandi. Shako, ke divulepo dishintwanga būmi na mīsambo yonkayonka, inoko difuku ne difuku, twikalanga na mikenga ya kukankamika ne kukomeja bakwetu. Langa’po bidi shi kwadi kintu kikokeja kuvudija buyuki ne bwino bobe, kwibulengeja ke bwa kamweno nakampata ku banabenu ne bwa mvubu kudi Leza. Lelo kino ke kya kutendelwapo? I bine, Yehova witupanga kino kintu—mushipiditu sandu wandi. (Luka 11:13) Kitatyi kingila mushipiditu wa Leza mu būmi bwetu, ulupulanga ngikadilo miyampe ibwanya kulumbulula mwingilo ne mwingilo otwingidila Leza. Leka, leka, kino shakyo kyo kyabuntu kya kutendelwa!—Tanga Ngalatea 5:22, 23.

3. (a) Lelo kutamija “kipa kya mushipiditu” kutumbijanga Leza namani? (b) I bipangujo’ka byotusa kubandaula?

³ Ngikadilo ilupulwa na mushipiditu sandu ilombola mwine mwikadile Nsulo ya uno mushipiditu, ke Yehova Leza kadi. (Kol. 3:9, 10) Yesu wālombwele bubinga bwine bufwaninwe Bene Kidishitu kulonga bukomo bwa kwiula Leza kitatyi kyaānene batumibwa bandi amba: “E monka muno mwatumbijibwe Tata ntumbo, amba bakapanga bipa bivule bīne.” * (Yoa. 15:8) Shi tutamije “kipa kya mushipiditu,” ngikadilo yakyo ikamweka patōkelela mu binenwa ne mu bilongwa byetu; ne kino kikatumbija Leza wetu. (Mat. 5:16) Lelo kipa kya mushipiditu i kishile muswelo’ka na tuto twa ino ntanda ya Satana? Lelo tukatamija namani kipa kya mushipiditu? Mwanda waka bikokeja kwikala bikomo kutamija’kyo? Tusa kubandaula bino bipangujo kitatyi kyotwisambila pa ngikadilo isatu imbajinji ya kipa kya mushipiditu—buswe, tusepo ne ndoe.

Buswe Bwimanine pa Misoñanya ya Peulu

4. Lelo i buswe bwa muswelo’ka bwāfundije Yesu ku balondi bandi?

⁴ Buswe buletwa na mushipiditu sandu i bwishile kulampe na buswe butumbile mu ino ntanda. Muswelo’ka? Abo bwimanine pa misoñanya  ya peulu. Yesu wālombwele patōka kuno kwishila mu bwandi Busapudi bwa ku Lūlu. (Tanga Mateo 5:43-48.) Wānene amba nansha ke babi bene balondanga musoñanya wa baselanga ukobokela, ko kunena’mba kulonga muntu monka mwakulongela. “Buswe” bwa uno muswelo, kebulombangapo kwipāna kwa binebine ino abo i kwishinta. Shi tusaka ‘kwikala bana ba Tata wetu wa mūlu,’ tufwaninwe kwikala beshile. Pa kyaba kya kulongela bantu monka mobetulongela, tufwaninwe kwibamona ne kwibalongela bintu mwibalongela’byo Yehova. Le bibwanika namani kusanswa balwana netu, na mwāsoñaninye Yesu?

5. I muswelo’ka otukasanswa boba betupangapanga?

⁵ Tutalei kimfwa kimo kya mu Bible. Ba Polo ne Shilasa pobādi basapula mu Fidipai, bākwetwe, bākupilwa byamalwa, ne kwelwa mu kifungo kya mu bukata, kadi maulu abo āelwa mu bikulo. Pa kulongwa bino byonso, ye bano bāsuswilwe enka ne na mulami wa kifungo. Abo pa kukutululwa mu muswelo okebādipo balangila pa kupulumuka kwa kintenshi, le bānene ku mutyima amba balubwile muntu’wa kinongo? Mhm. Bātele mutyima ku būmi bwandi—buswe bwabo bwa kwipāna—bwēbatonwene bamukwashe na kampeja-bukidi, bāshitwila uno mulami pamo ne ba mu kipango kyandi dishinda dya kwitabija. (Bil. 16:19-34) Banabetu bavule mu ano etu mafuku i balonde būmi bwa muswelo umo bwa ‘kwesela dyese boba bakwibapangapanga.’—Loma 12:14.

6. I muswelo’ka otukalombola buswe bwa kwipānina banabetu? (Tala kapango pa paje 25.)

⁶ Buswe bwetu bwa kuswa banabetu mu lwitabijo i bupite buno bwatelwa. I “kitufwaninwe tutūdile bāna betu būmi bwetu.” (Tanga 1 Yoano 3:16-18.) Inoko, divule dine, tulombolanga buswe mu myanda mityemitye. Kimfwa kitatyi kyotunena nansha kulonga kintu kisanshija mwanetu, tukokeja kulombola buswe na kukwata mpangiko ya kujokeja ndoe. (Mat. 5:23, 24) Lelo bikalanga namani shi muntu wetulubila? Le twikalanga na “mutyima wa lubilo wa kulekela,” nansha kyaba kimo twikalanga na mutyima wa kulama kiji? (Mit. 86:5) Buswe bukatampe buletwa na mushipiditu sandu bukokeja kwitukwasha tutale bitupu tubilubo tutyetutye, kulekela bakwabo na mutyima umo, pamo na “mwetulekele aye Mfumwetu.”—Kol. 3:13, 14; 1 Pet. 4:8.

7, 8. (a) Lelo buswe bwa kuswa bantu bukwatañene namani na buswe bwa kuswa Leza? (b) I muswelo’ka utukokeja kuningija buswe botuswele Yehova? (Tala kifwatulo kidi kunshi’ki.)

⁷ I muswelo’ka otukokeja kutamija buswe bwa kwipānina banabetu? I na kuningija buswe botuswele Leza. (Ef. 5:1, 2; 1 Yoa. 4:9-11, 20, 21) Kitatyi kyotupityija pamo na Yehova mu butangi bwa Bible, kulanguluka, ne milombelo kidishanga mityima yetu ne kubaija  buswe botuswele Tata wetu wa mūlu. Inoko, i biyampe tukūle’ko kitatyi kya kufwena kudi Leza.

⁸ Tulete Kimfwa: Langa’po shi byādi bibwanika kutanga Kinenwa kya Leza, kulangulukila’po, ne kulombela Yehova enka mu nsaa kampanda kete difuku ne difuku. Mwene longa wadi wa kulama ino nsaa na mukao kutyina’mba kintu kyo-kyonso kyakapingakena pa kitatyi kyopityijanga na Yehova? Na bubine, i kutupu muntu ukokeja kwitukankaja kufwena kudi Leza mu milombelo, ne bavule motudi bakokeja kutanga Bible kitatyi kyonso kyobasaka. Nansha nankyo, i biyampe kukwata’ko mulangwe kutyina’mba mingilo mulwi ya bukile bukya yakekuja pa kitatyi kyotupityijanga pamo na Leza. Lelo ukūlanga kitatyi kivule difuku ne difuku kya kufwena kudi Yehova?

“Tusepo twa Mushipiditu Sandu”

9. I kintu’ka kimo kikatampe kya tusepo tuletwa na mushipiditu sandu?

⁹ Kintu kimo kikatampe kya kipa kya mushipiditu i kushimatyija kwakyo. Tusepo, ngikadila ya bubidi yotusa kubandaula, tulombola mwikadile kuno kushimatyija. Tusepo tudi bwa mutyi mushimatyije ukokeja kuvwambila nansha mu kifuko kibi. Kujokoloka ntanda yonso, bengidi ba Leza bavule kebabudilwepo “kusepelela uno mwanda wa mu byamalwa bya ntanda ne miseke, ne tusepo twa Mushipiditu Sandu ponka.” (1 Tes. 1:6) Bakwabo badi mu byamalwa ne mu bufudile. Inoko, Yehova wibapanga bukomo kupityila ku mushipiditu wandi bamone “kutūkija mutyima konso ne ku kwifula kotwifula, ne tusepo ponka.” (Kol. 1:11) Lelo tuno tusepo tutambanga ku nsulo’ka?

10. Lelo tusepo twetu tutambanga ku nsulo’ka?

¹⁰ “Bupeta bwa kubulwa ne mwakukulupidila” bwa ino ntanda ya Satana i bwishile na bupeta bwa ku mushipiditu botutambwile kudi Yehova, abo budi na bulēme bwa nyeke. (1 Tem. 6:17; Mat. 6:19, 20) I mwitutūdile kumeso kyepelo kya kusepelela būmi bwaendaenda. Tudi na nsangaji ya kubadilwa mu kisaka kya ntanda yonso kya Bene Kidishitu. Kutabukidila, nsangaji yetu imanine pa kipwano kyetu na Leza. Twivwene na mwēivwanine Davida, nansha byaādi na būmi bwa kunyemakana, wātendele Yehova mu lwimbo, kanena’mba: “Ke-kantu kanye ka lusa lobe katabukile būmi kulumbuluka: Milomo yami īkakutendelanga. E mo nkakutōtelanga ponso po ngikele ne būmi.” (Mit. 63:3, 4) Nansha ke kitatyi kyotudi mu byamalwa, mu mityima yetu mudi mitendelo ya Leza ya nsangaji.

11. Mwanda waka kidi na mvubu kwingidila Yehova ne tusepo?

¹¹ Mutumibwa Polo wāsoñenye Bene Kidishitu amba: “Sepelelai nyeke mudi Mfumwetu; kadi nkemunenanga dikwabo na’mba, sepelelai.” (Fid. 4:4) Mwanda waka kidi na mvubu Bene Kidishitu bendelele kwingidila Yehova na nsangaji? Mwanda wa lupata lwālupwile Satana pa bubikadi bwa Yehova. Satana unenanga amba i kutupu muntu ukengidila Leza na mutyima tō. (Yoba 1:9-11) Shi twingidile Yehova bininge ino kwakubulwa tusepo, bipa byetu bya mitendelo bikekala bipatuke. Nanshi tulongei bukomo bwa kulonda musoñanya wa mulembi wa Mitōto wa amba: “Ingidilai Yehova ne tusepo; mwiye mu kifuko kyandi ne ñimbo.” (Mit. 100:2) Mwingilo wingilwa na tusepo ne mutyima tō utumbijanga Leza.

12, 13. Le tukokeja kulonga bika pa kunekenya milangwe ityumuna mutyima?

¹² Na bubine, nansha ke bengidi ba Yehova bapyasakane bekalanga kyaba kimo batyumukwa mutyima ne kulwa pa kulama nsangaji. (Fid. 2:25-30) Le i bika biketukwasha mu bitatyi bidi namino? Efisesa 5:18, 19 unena amba: “Mwikute enka Mushipiditu; ne kwisamba bānwe bene mu mitōto, ne mu ñimbo, ne mu ñimbo mikwabo ya bushipiditu, kwimba ne komba lunsense lwa ku mutyima munda mwenu kudi Mfumwetu.” Le tukalonda namani ano madingi?

¹³ Shi tubalēmenenwa na njia, tukokeja kwabija Yehova mu milombelo ne kwielela’ko kulangulukila pa bintu bitendelwa. (Tanga Fidipai 4:6-9.) Bamo bamonanga amba kwimba mu biñuniñuni pamo na minjiki ya ñimbo yetu ya Bulopwe kutūkijanga mityima yabo ne  kwibatalaja mu milangwe. Tutu umo watenwe na mwanda mubi wadi umupwa nsangaji ne kumutyumuna mutyima uvuluka amba: “Kutentekela pa milombelo ya bukile bukya, nakwatyile pa mutwe ñimbo imo ya Bulopwe. Kwimba ino ñimbo ya mitendelo kudi Yehova na diwi ditunduke nansha dya munshimunshi kwadi kundetela ndoe ku mutyima. Kadi mu kine kitatyi’kya, kwalupwilwe dibuku Approchez-vous de Jéhovah. Natangile’dyo misunsa ibidi mu mwaka walondele’po. Dyadi pamo bwa māni atalaja mutyima wami. Ndyukile amba Yehova waesele bukomo bonalongele.”

“Kikwatyijo kya Kubambakanya kya Ndoe”

14. Lelo i kipindi’ka kitendelwa kya ndoe ilupulwa na mushipiditu sandu?

¹⁴ Ku bitango byetu bya matanda, bantu batanwa’ko batambile mu bifuko palapala basangelanga mu bu bana na bana bwa Bwine Kidishitu. Bintu bipitanga’ko bilombola kipindi kya ndoe idi mu bantu ba Leza dyalelo—bumo bwetu bwa ntanda yonso. Bantu babandila batulumukanga pa kumona bantu badi bafwaninwe kwikala mu lwana ‘batele mityima ku kulama bumo bwa Mushipiditu monka mu kikwatyijo kya kubambakanya kya ndoe.’ (Ef. 4:3) Buno bumo i bwa kutendelwa shi utale bine byobanekenye pa kwikala nabo.

15, 16. (a) Lelo Petelo wādi wa kwepi, ne mwanda waka kino kyāmukoleje? (b) Le Yehova wākweshe Petelo namani ashinte mwikadilo wandi?

¹⁵ Kubambakanya pamo bantu ba mu bibidiji palapala ke mwandapo upēla. Leka bidi tubandaule kimfwa kimo kya mu myaka katwa kabajinji kitukwasha tujingulule bintu bifwaninwe kunekenya pa kwikala na buno bumo, i kimfwa kya mutumibwa Petelo. Muswelo waādi umona Bajentaila bampikwa kutwela kwisao i mumweke mu binenwa byandi byaānene  amba: “Bānwe bene muyūkile kala byo kidi kijila kudi amiwa, mwine Yudea kukēsobakanya, nansha kufikila ku umo wa muzo ungi mukwabo. Nanshi Leza wanombola’mba: Kokitela muntu, shi muntu ka, shi muntu ka, amba i wa bitupu kadi i kujidikwe kijila.” (Bil. 10:24-29; 11:1-3) Mobimwekela, Petelo pa kulama mumweno wādi na bantu bonso mu kyokya kyaba, wādi ukulapile tamba ku bwanuke amba Mukanda wa Bijila umunena kusanswa enka banababo Bayuda. Kyādi kimweka bu kyendele’mo kwadi kumona Bajentaila bu balwana bafwaninwe kushikibwa. *

¹⁶ Langa mwādi mukokeja kulēmena ngitu ya Petelo pa kutwela mu njibo ya Konilusa. Le bibwanika ku muntu wādi umona nyeke Bajentaila bibi “kulungakanibwa biyampe” nabo mu “kikwatyijo kya kubambakanya kya ndoe”? (Ef. 4:3, 16) Bibwanika, mwanda mafuku kunyuma, mushipiditu wa Leza wāshitwile mutyima wa Petelo, wāmupa bukomo bwa kushilula kushinta mwikadilo wandi ne kunekenya mfwatakani. Kupityila mu kimonwa, Yehova wāmushintulwidile patōka mwamwenanga bantu amba katalangapo bantu mungya lukoba nansha ntanda yabo. (Bil. 10:10-15) O mwanda Petelo wālombwele Konilusa amba: “I binebine nanshi, namone Leza kalemekangapo bantu’mba: Yeu ye yeu, mhm. Nanshi mu mizo yonso enka umutyina, ulonga bilumbuluke nabya ye waitabijibwa kudi aye.” (Bil. 10:34, 35) Petelo wāshintyile, ne kulungakanibwa binebine mu kisaka kyonso kya “bu-bāna na bāna.”—1 Pet. 2:17.

17. Mwanda waka bumo budi na bantu ba Leza i bwa kutendelwa?

¹⁷ Mwanda wātene Petelo witukwasha twimvwanije kushinta kulongeka mu bantu ba Leza dyalelo. (Tanga Isaya 2:3, 4.) Midiyo ne midiyo ya bantu “batambile mu mizo yonso, ne mu bisaka byonso ne mu bantu, ne mu ndimi” i bashinte milangwe ne kwiikwatañanya na “kiswa-mutyima wa Leza, ne mwikadile bulumbuluke, kuloelelwa, ne bu-bwaninine monka.” (Kus. 7:9; Loma 12:2) Bavule mu bano bādi baludikwa na mushikwa, lwana, ne kwilalulula kwa ntanda ya Satana. Ino, kupityila ku kwifunda Kinenwa kya Leza ne ku bukwashi bwa mushipiditu sandu, befundile kulondalonda “byakuleta ndoe.” (Loma 14:19) Bumo bulupukanga’ko buletelanga Leza mitendelo.

18, 19. (a) Lelo batwe bonso tukalundila namani ku ndoe ne bumo mu kipwilo? (b) I bika byotukabandaula mu kishinte kilonda’ko?

¹⁸ Lelo batwe bonso tukalundila namani ku ndoe ne bumo bidi mu bantu ba Leza? Mu bipwilo bivule mudi bantu batambile kungi. Bamo babwanya kwikala na bibidiji bishile, pakwabo bakolelwa kwisamba ludimi lwetu. Le tuloñanga bukomo bwa kwiyuka nabo? Kino kyo kisoñanya Kinenwa kya Leza. Polo pa kusonekela kipwilo kya Loma, kyādi’mo Bayuda ne Bajentaila bāitabije, wānene amba: “Mwikale ne kwitambula bānwe bene na bene, monka mwemutambwidile Kidishitu ku ntumbo ya Leza.” (Loma 15:7) Lelo mu kyenu kipwilo mudi muntu okokeja kufwena mwiyuke nandi senene?

¹⁹ I bika bikwabo byotukokeja kulonga pa kusaka amba mushipiditu sandu wingile mu būmi bwetu? Kishinte kilonda’ko kikabandaula kino kipangujo potukesambila pa ngikadilo ishele’ko ya kipa kya mushipiditu.

[Kunshi kwa dyani]

Usa Kulondolola Namani?

• Lelo tukalombola namani buswe bwa kwipānina banabetu?

• Mwanda waka kidi na mvubu twendelele kwingidila Leza na tusepo?

• Lelo tukalundila namani ku ndoe ne bumo mu kipwilo?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kapango pa paje 25]

“Bano Bo Bene Kidishitu ba Bine”

Dibuku Between Resistance and Martyrdom—Jehovah’s Witnesses in the Third Reich dilombola byanene nkasampe umo muyuda wadi mukutwe, bitala pa kwitana kwandi kubajinji na Batumoni ba Yehova paafikile mu komponi ka malwa ka Neuengamme amba:

“Batwe Bene Yuda batambile ku Dachau pa kufika mu komponi, Bene Yuda bakwabo bashilwile kufya bintu byobadi nabyo kutyina twakengidija’byo. . . . Kitatyi kyotwadi panja [pa komponi ka malwa], twadi twikwashanga. Ino pa kufika kuno, mu makambakano aleta lufu, ke kadi pako kabamba ñoma, ke kwilwa ne bakwetu. Ino tala byalongele Befundi ba Bible. Mu kitatyi’kya, badi bengila bininge, balongolola mimvole ya mema. Kyadi kitatyi kya mashika, ino abo badi bapityija difuku dituntulu mu mema a mashika bininge. I kutupu wadi wivwanija muswelo obadi bōminina mu bino bintu. Badi banena’mba Yehova ye wibapa bukomo. Badi babulwa mikate, kadi pamo’nka bwa batwe badi bevwananga nzala. Ino le badi balonga namani? Badi batyangila mikate yobadi nayo, bayata kipindi, kikwabo baabila banababo mu kipwilo batambile ku Dachau. Kadi bebatundaile ne kwibapamba bipa. Kumeso kwa kudya, badi balombelanga. Kupwa, bonso badi baloelelwa ne kusangala. Badi banena’mba kebakidipo ne na nzala mine. Ubamone, e po namwene’mba: Bano bo Bene Kidishitu ba bine.”

[Kifwatulo pa paje 23]

Lelo ukūlanga kitatyi difuku ne difuku ku twaji tukwabo mwanda wa kufwena Yehova?