Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

“Santu espirituyoqcunaqa” Diostam alabayan

“Santu espirituyoqcunaqa” Diostam alabayan

“Santu espirituyoqcunaqa” Diostam alabayan

“Taytä poderöso cangantam llapan runacuna aläbayan, gamcuna imayca alli wayugnö paypa Alli Willacuyninta mas miratsiyaptiqui.” (JUAN 15:8, NTCN.)

1, 2. a) ¿Imëtaq cristiano mayintsikkunata yanaparishwan? b) ¿Jehoväpa ima qarënintaq pëta y cristiano mayintsikta más alli servinapaq yanapamantsik?

KË PASAKUNQANKUNAMAN pensarishun. Huk cristiänam congregacionchö huk shipashta llakishqatanö rikärir yachatsikoq yarquyänampaq nirin. Wayin wayin yachatsikuyanqanchönam shipashqa tukï mana allikunapa pasëkanqanta willarin, y tsëpitanam Jehoväta agradecikurin yanaqin shumaq wiyarinqampita y yanaparinqampita. Huk markachönam kushikuyänampaq juntakäyanqanchö, huk matrimonio alläpa kushishqa willakun huk nacionchö yachatsikuyanqampita. Y tsëchömi huk joven upällalla wiyëkan. Watakuna pasariptinnam, huk markakunapa kë joven yachatsikoq ëwar yarpärinqa tsë matrimonio parlanqampita y misionero këta munanampaq wiyanqan imanö yanapanqantapis.

2 Kë rikanqantsikkunaqa itsa yarpätsimantsik pillapis Diosta sirvenqantsikchö yanapamanqantsikta o pillatapis yanapanqantsikta. Huk kuti parlarinqantsikchö llapan cristiano mayintsikkunata mana yanapashqapis, llapan hunaqkunam pillatapis shumaq parlapärishwan y sinchikuyänampaq yanaparishwan. Imanö alliraq këkunman cristiano mayintsikta más alli yanapanapaq huk yanapamaqnintsik këkuptinqa, tsëqa más allichi yanaparishwan y Diosnintsiktapis más alli servishwan. Imapis yanapëkamashqaqa alläpachi agradecikushwan. Pero Jehoväqa tsë yanapakoqta awnimantsikmi; tsë qarëninqa santo espïritunmi (Luc. 11:13). Diospa espïritun noqantsikchö kaptinqa, más alliyarmi Diosnintsikta shumaq servintsik. ¡Tsë qarënöqa manam imapis kantsu! (Lei Galatas 5:22, 23.)

3. a) ¿Imanirtaq Diosta alaban ‘santo espïritu’ yanapamänapaq sinchikunqantsik? b) ¿Ima tapukïkunapitataq kanan yachakushun?

3 Santo espíritu Jehoväpita karmi, pënö kanapaq yanapamäshun (Col. 3:9, 10). Pero ¿imanir-raq Diosnö kanapaq sinchikushwan? Imanir preciso kanqantaqa Jesus rikätsikurqan këta nirmi: “Taytä poderöso cangantam llapan runacuna aläbayan, gamcuna imayca alli wayugnö paypa Alli Willacuyninta mas miratsiyaptiqui” (Juan 15:8, NTCN). * ‘Santu espiritu’ yanapamänapaq sinchikunqantsiktaqa rikätsikuntsik parlakïnintsikkunachö y portakïnintsikkunachömi, y tsënö kanqantsikpitam nunakuna Diosnintsikta alabayan (Mat. 5:16). ¿Imachötaq hukläya kayan Diosta mana sirveq nunakuna y cristiänokuna? ¿Imatataq rurashwan espïritupa wayïninta rikätsikunapaq? ¿Imanirtaq kë rurananqa alläpa sasa o aja?

Kë kuyakïqa Diospitam shamun

4. ¿Imanö kuyakïtataq Jesus qateqninkunata yachatsirqan?

4 Santo espíritu yachatsimanqantsik kuyakïqa, manam Diosta mana sirveq nunakunapa kuyakïninnötsu. ¿Imanir? Diospa yachatsikïnin karnin. Jesusmi Hirkapita Yachatsikunqanchö tsë kuyakï imachö hukläya kanqanta rikätsikurqan (lei Mateo 5:43-48). Y mana alli nunakunapis kikinkunapura kuyanakuyanqantam rikätsikurqan. Huk parlakïchöqa tsë nunakuna kënömi niyan: “Kuyamaptikiqa noqapis kuyashqëkim”. Pero tsëqa manam rasumpa kuyakïtsu, tsëqa kikinta kuyayänanta munarllam kuyakun. Cristiänokunaqa hukläyam kayänan, tsënöpa “sielucho quecaq Dios Yayapa wamrancunana” kayanqanta rikätsikuyänampaq. Wakinkuna ruramanqantsiknölla ruranantsikpa rantinqa, Jehová rikanqannö y ruranqannömi ruranantsik. Y Cristu ninqannömi chikimaqnintsikkunatapis kuyanantsik. ¿Chikimaqnintsikkunata kuyanan fäciltsuraq?

5. ¿Imanötaq chikimaqnintsikkunata kuyanqantsikta rikätsishwan?

5 Pabluwan Silas pasayanqanta rikärishun. Filipos markachö yachatsikïkäyaptinmi tsarïkur maqayarqan, calabözoman apëkur chakinkunatapis uchkushqa qeruman watëkuyarqan. Itsa cárcel täpaqpis maqarqan. Pero patsa alläpa kuyuriptin carcelpita yarquriyarqa, ¿cárcel täpaqta cuentata mañayarqantsuraq? Manam. Tsëpa rantinqa alläpa kuyakoq karmi yanapayarqan, tsënöpam wayinchö kaqkunapis Diosta servir qallëkuyarqan (Hech. 16:19-34). Tsënöllam kanan witsan cristiänokunapis Biblia kënö ninqanta wiyakuyan: “Chiquiyäshurniqui qaticachäyäshoqniquicunata Dios yanapecunanpaq mañacuyanqui” (Rom. 12:14).

6. ¿Imanötaq cristiano mayintsikkunata kuyakïnintsikta rikätsintsik? (26 päginachö recuadrota rikäri.)

6 Cristiano mayintsikkunataqa pï mëpitapis masmi kuyantsik, pëkunarëkurqa wanurpis ‘wanurishwanmi’ (lei 1 Juan 3:16-18). Pero kë kuyakïtaqa ichik rurëkunachöpis rikätsikunantsikmi. Tantiarinapaq, imatapis nishqa o rurashqa karqa perdontam mañakunantsik (Mat. 5:23, 24). Pero ¿noqantsikta pëkuna imatapis nimashqa o ruramashqa kaptinqa? ¿Listotsuraq këkäshun perdonanapaq o piñashqallatsuraq këkäshun? (Sal. 86:5.) Alläpa kuyakoq kanapaq santo espíritu yanapamanqantsikmi, Jehová ‘perdonamashqantsicnölla’ noqantsikpis perdonanakunapaq yanapamantsik (Col. 3:13, 14; 1 Ped. 4:8).

7, 8. a) Diosnintsikta kuyarqa, ¿imanötaq nuna mayintsikta rikantsik? b) ¿Imakunata rurartaq Jehoväta más kuyashun? (Kë hawanchö këkaq fötokunata rikäri.)

7 ¿Imatataq wanantsik cristiano mayintsikkunata tsënö kuyanapaq? Ciëlochö Teytantsiktam más reqinantsik (Efe. 5:1, 2; 1 Juan 4:9-11, 20, 21). Tsëpaqqa Jehoväwanmi parlanantsik, Bibliata leinantsik y leinqantsikkunamanmi yarparänantsik. Tsënöpam Teytantsikta más kuyashun. Pero alläpam precisan imëkapitapis tiempota horqanantsik Jehová Diosnintsikman más witinapaq.

8 Huk hunaqchö huk höralla Bibliata leinapaq, leinqantsikman yarpakachänapaq y Diosnintsikman mañakunapaq kaptinqa, ¿manatsuraq tsë hörachö Diospa kaqta imëkanöpapis rurëta tïrashwan? ¡Pero kushikïpaqqa munanqantsik hora këkunata rurëta puëdenqantsikmi! Manam pipis michämantsiktsu munanqantsik höra Jehoväman mañakunata, y llapantsikpam Diospa Palabrampis kapamantsik. Tsënö kaptimpis, llapantsikpam tukï rurakïnintsikkuna kapamantsik, pero Diosnintsikpa kaqta ruranapaq tiempota qechumänataqa manam haqinantsiktsu. ¿Llapan hunaqkunaku tiempota rakintsik Diosnintsikpita más yachakunapaq?

‘Santu Espiritupa kushikiynin’

9. ¿Imakunachötaq santo espíritu yanapamantsik kushishqa kanapaq?

9 Santo espïritupa yanapakïninqa manam imëpis ushakantsu, tukï hipakïkunata pasashqapis yanapamantsikllam. Këtaqa rikäshun kushikïpaq kanan parlarmi. Awmi, kushikïqa, usyachöpis tamyachöpis alli tsarakoq montinömi. Unë pasakunqanta yarpärishun, atskaq cristiänokunam Diospa ‘palabranta chaskiyarqan jatun jipakiykunachow’, pero tsënö karpis “Santu Espiritupa kushikiyninwan[mi]” kushishqa kayarqan (1 Tes. 1:6, QKW). Kanan witsan cristiänokunapis tukïtam hipayan, y wakinkunapanäqa manam imankunapis kayäpuntsu. Pero Jehoväqa espïritunwanmi kallpata qon ‘imata pasayaptinpis, alli firmi tsaracuyananpaq’ (Col. 1:11). Pero ¿imanötaq kë kushikïta Diosnintsik qomantsik?

10. ¿Ima qarëkunawantaq Jehová kushitsimantsik?

10 Imëka kapoqyoq këta Satanaswan nunankuna awnimanqantsikqa ushakaqllam, pero Jehoväpa qarëninkunaqa manam imëpis ushakantsu (1 Tim. 6:17; Mat. 6:19, 20). Jehoväqa shumaq kawakïpaq parlapämarnintsikmi kushishqata katsimantsik. Hinamampis, kushikïpaqqa hinantin Patsachö kuyakoq cristiano mayintsikkuna kayanqanmi. Y más kushikïpaqqa kikin Dioswan kuyanakunqantsikmi. Noqantsikpis David hirkakunachö kawanqan witsan cantanqannömi Jehoväta nintsik: “Porque rasumpa kuyakïnikiqa kawëpitapis más allim, tsëmi shimï alabashunki. Llapan kawënïchömi tsënö bendecishunki” (Sal. 63:3, 4). Këchö rikanqantsiknömi, imëkata pasarpis shonqupita patsë Diosnintsikta alabanantsik.

11. ¿Imanirtaq Jehoväta sirverqa kushi kushilla servinantsik?

11 Apóstol Pablum llapan cristiänokunata këta nimantsik: “Imepis cushi, cushillana cawacuyë, y yapepis niriyaqmi ‘Cushicuyë’ nir” (Fili. 4:4). Jehoväta adorarqa, ¿imanirtaq alläpa preciso imëpis kushi kushilla kanantsik? Tsënöpam rikätsikuntsik Satanaspa contran këkanqantsikta. Yarpäshun, Diabluqa manam shonqupita patsëtsu nunakuna Diosta serviyan ninmi (Job 1:9-11). Tsëmi kushi kushi Diosnintsikta mana sirverqa, pë munanqannötsu adorëkashwan. Salmista ninqannömi ruranantsik, pëqa ninmi: “Jehoväta kushishqa serviyë. Pëpa puntanman yëkuyë kushishqa shonqïkikunawan” (Sal. 100:2). Awmi, Jehoväta alabanapaqqa kushi kushim servinantsik o gänas gänasllam.

12, 13. ¿Imatataq rurashwan llakikï chämuptin?

12 Pero rasun kaqchöqa, Jehoväta servikarnimpis llakinäkurintsikmi, y kushi kushilla këqa sasaraqmi (Fili. 2:25-30). ¿Tsënöpa pasashqa imataq yanapamantsik? Efesios 5:18, 19 ninqanta wiyakïmi yanapamantsik: “Santu Espiritu munashqanno cushi cushi cawacuyë. Salmucunata, imnucunata y bersucunata qotsucur, Teyta Diosta jucniqui jucniqui llapan shonqiquicunawan cushishqa alabecuyë”. ¿Imanötaq kë texto ninqanta rurashwan?

13 Mana alli pensëkuna chämuptinqa, Diosnintsikman mañakushun y alli kaqman pensashun (lei Filipenses 4:6-9). Wakinkunataqa yanapan canticokunata wiyë y cantëmi. Huk cristiänom tukï hipakïkunapa pasashqa karnin llakishqalla y pësakurlla pureq. ¿Imataq pëta yanaparqan? Pëmi nin: “Diosman mañakunqäpitapis atska canticokuna cantëtam yachakurqä. Kë canticokunata shimï rurinllachö o sinchipa cantanqämi alliyäratsimaq. Hina tsë witsampaqmi Acerquémonos a Jehová nishqan libro yarqaramurqan. Kë librotam watachö ishkë kuti leirqä. Tsë leinqämi shonquta kachakätsimurqan. Jehová llapan ruranqäta bendecimunqantaqa alleqmi musyä”.

Alli pasakïchö kawanqantsikmi huknöllata katsimantsik

14. ¿Imanö kawakunapaqtaq santo espíritu yanapamantsik?

14 Atska nacionkunapaq asamblëakunachömi tukï markapita ollqupis warmipis kushishqa ëllukäyan o gorikäyan. Këmi rikätsikun Diospa markan alli kawakunqanta. Tsëmi, hasta chikinakoq markapita këkarpis kuyanakoqta rikarnin nunakuna espantakuyan, tsënöqa kuyanakuyan Pablu kënö ninqanta wiyakurmi: “Santu Espiritu yanapayäshonqequirecur, imecanopapis tïrecuyë juc shonqunolla shumaq pasaquicho cawaquita” (Efe. 4:3). Rasun kaqchöqa, kënö kuyanakuyanqanqa espantakïpaqmi, wakinkunapaqnäqa alläpa sasam kashqa huk marka o huk color nunakunata kuyëqa.

15, 16. a) ¿Imanirtaq Pëdrupaq sasa karqan mana judío nunakunata kuyë? b) ¿Imanötaq Jehová yanaparqan Pëdruta tsënö pensëninta haqinampaq?

15 Tukïläya nacionpita nunakuna kuyanakuyänanqa manam fäciltsu. Kënö kawakï sasa kanqanta rikänapaqqa, yanapamäshun Pedru pasanqampita yachakunqantsikmi. ¿Imatataq pëqa puntata pensarqan huk nación nunakunawan juntakëpaq? Kënömi kikin nirqan: “Qamcuna musyayanquim noqa israel castacuna costumbrïcunamanno mana israel caqcunawanqa mana juntacuyanqäta, ni wayincunamanpis mana chäyanqäta. Peru tseno quecaptinpis, Diosmi rebelamar cäyitsimashqa, ‘mana alli nunam’ ni ‘raccha nunam’ nir, pitapis mana ninäpaq” (Hech. 10:24-29; 11:1-3). Wakin israelïtakunatanömi, Leymi mandakun nirnin wambra kanqampita patsë Judío mayinkunallata kuyanampaq yachatsiyarqan. Tsëchi mana judío kaq nunakunata chikeqnintanö rikaq. *

16 Pensari, ¡imataraq Pedru shonqunchö pensarirqan Corneliopa wayinman yëkurirnin! Unëpitana kë nunakunata chikishqa këkarqa, ¿mana judío nunawan “shumaq pasaquicho cawaquita” yachakunmantsuraq karqan? (Efe. 4:3, 16.) Awmi, huk kasta nunakunata imanö rikänampaqpis yachakushqanam karqan. ¿Imataq yanaparqan tsëta ruranampaq? Santo espíritu shonqunta kichanqan y Jehová huk visionchö revelanqanmi, tsënöpam yachakurqan huk markapita o huk kastapita kanqanrëkur pitapis mana allitanö o más allitanö mana rikänampaq (Hech. 10:10-15). Tsëmi apóstol Pedru Corneliota kënö nirqan: “Cananqa allim noqa cäyicurerqö llapan nunatapis Dios iwallla ricamanqantsicta. Porqui jinantin marcacho pipis allicunata rurar y Diosta respetar cacuyaptenqa, pëqa chasquinmi” (Hech. 10:34, 35). Rikanqantsiknöpis, Pëdruqa mana judío kaq nunakunata kuyëtam yachakurqan, tsënöpam “Diosman creyicoq” llapan cristiano mayinkunawan shumaq pasakuyarqan (1 Ped. 2:17).

17. ¿Imanirtaq Diospa markan huknölla kawakunqan espantëpaq?

17 Pedru hukläyapana pensanqannömi kanan cristiänokunapis llapan nunakunata kuyayänampaq sinchikïkäyan (lei Isaías 2:3, 4 *). Atska millón “jinantin nasionpita tuquilaya nunacuna y tuqui idioma parlaq[kunam]” huknölla pensëninkuna kanampaq sinchikïkäyan, tsënöpa “llapancho Dios munashqanno cushiquipaq alli cawa[cuyänanpaq]” (Apo. 7:9; Rom. 12:2). Wakinkunaqa Jehoväta manaraq reqirmi, munayanqannö kawakuyarqan chikinakurnin y plëtukurnin. Pero Bibliapita yachakurnin y santo espíritu yanapaptinmi, ‘alli rurecunata y shumaq pasaquita’ yachakuyashqa (Rom. 14:19). Tsënöpam shumaq kawakuyan y tsë rurayanqanwanqa Jehovätam alabëkäyan.

18, 19. a) ¿Imatataq rurashwan congregacionchö huknölla kawakunapaq? b) ¿Imapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?

18 ¿Imakunatataq rurashwan Jehoväpa markanchö imëpis huknölla kawakunapaq? Atska congregacionkunachömi huk nacionkunapita publicadorkuna kayan. Höraqa huk costumbreyoqmi kayan, y manam parlanqantsik idiömatapis parlayantsu. ¿Pëkunaman witipantsikku? Tsëta ruranapaqmi Biblia yachatsimantsik. Roma congregacionchöqa, atskaqmi judío kaqkuna y mana judío kaqkunapis kayaq, y pëkunaman cartakunqanchömi Pablu kënö nirqan: “Tserecur jucniqui jucniquicunapis allipa ricanacuyë, Jesucristu qamcunata allipa chasquiyäshonqequinolla. Tseno allipa tratanacur cawacuyaptiquim, Diosnintsicta waquincunapis alabayanqa” (Rom. 15:7). ¿Congregacionnintsikchö pillatapis más reqinapaq pensarirquntsikku?

19 ¿Ima mastaraq rurashwan santo espíritu kawënintsikchö yanapamänantsikpaq? Qateqnin kaq yachatsikïchömi këpita yachakushun y santo espïritupa wakin kaq wayïnimpitapis.

[Päginapa ura kuchunchö willakïkuna]

^ par. 3 Wayïpaq o wayuypä Jesus parlarqa, ‘santu espiritupa’ wayïnimpaq y Diosta ‘alabëpaqwanmi’ parlëkarqan, këqa Diospa Gobiernompita yachatsikïmi (Heb. 13:15).

^ par. 15 Levítico 19:18 textom kënö nin: “Manam vengakunëkitsu ni chikipänëkitsu markëkipa wambrankunata, y kikikitanömi nuna mayikita kuyanëki”. Tsë witsan yachatsikoqkunaqa, “nuna mayikita” y ‘markëkipa wambrankuna’ nishpa Ley ninqantam, judïokunallapaqmi parlëkan nir yachatsikuyaq. Rasumpam, Leyqa huk nación nunakunawan mana takukäyänampaq yachatsikoq. Pero manam maestrokuna yachatsikuyanqannötsu chikeqninkunatanö rikäyänampaq ni chiyiyänampaq yachatsikoq.

^ par. 17 Isaías 2:3, 4: “Atska markakunam ëwayanqa y kënö niyanqa: ‘Witsäshun Jehoväpa hirkanman, Jacobpa Diosnimpa wayinman, pëmi näninkunata reqitsimäshun y rasumpëpam imëpis nänimpa purishun’. Sión hirkapitam ley yarqamunqa, y Jerusalenpitanam Jehoväpa palabran. Nacionkunatam juzganqa y rurëninkunamannömi markakunata ruranqa. Y espädankunatam yapyakunapa puntanman tikratsiyanqa, y lanzankunatanam planta rutukuna tijëraman tikratsiyanqa. Nacionpura mananam peleayanqanatsu, ni wanutsinakïta mananam yachakuyanqanatsu”.

Yachakunqantsikta yarpärishun

• ¿Imanötaq cristiano mayintsikta rasumpa kuyanqantsikta rikätsintsik?

• ¿Imanirtaq kushishqa kanantsik Jehoväta adoranqantsikchö?

• ¿Imatataq rurashwan congregacionchö huknölla kawakunapaq?

[Yachakunapaq kaqpa tapukïninkuna]

[26 kaq päginachö recuadru]

“Këkunam rasumpa kaq cristiänokunaqa kayan”

Jehoväpa testïgonkuna alli tsarakuyanqampita parlaq librom willakun huk joven judío Neuengamme markachö campos de concentración nishqanman chärir Testïgokunawan tinkunqampita, y kë jövenmi nin:

“Dachau markapita atskaq judïokuna yëkuriyaptïmi, tsëchö këkaq judïokunaqa imëkankunata pakäriyarqan noqakunata rakipäyämëta mana munar. [...] Carcelman manaraq charqa, yanapanakuyaqmi kayä. Pero carcelchö karqa kikinkuna salvakïllamannam yarparäyaq, y manam wakinkunata yanapëtaqa munayaqnatsu. Pero Bibliata estudiaqkunaqa, ¿imatataq rurëkäyarqan? Pëkunataqa yaku ëwaq tübokunata altsarninmi trabajëkätsiyarqan. Alläpa alalë tiempom karqan, y qoyapita tardeyaqmi alalaq yakuchö shäräyaq. Manam pipis musyaqtsu imanöpa aguantayanqantapis. Pëkunaqa, Jehovämi kallpata qoyäman niyaqmi. Noqakunanömi pëkunapis alläpa mallaqarnin tantanäyaq. Pero tsënö këkarpis, ¿imatataq rurayaq? Ichiklla tantankuna këkäpunqankunata horqarirmi juntariyaq, y kikinkunapaq pullanta rakirirmi, wakin kaqtaqa Dachau markapita tsëllaraq chämushqa Biblia estudiaq mayinkunata qarariyaq. Hinamampis, tsëman chaqkunata alläpa kushishqam chaskiriyaq y mutsariyaq. Manaraq mikurmi Diosman mañakuriyaq. Y tsëpitanam llapankuna pacha hunta y kushishqa kariyaq. Manam mallaqänatsu niyaqmi. Tsëta rikëkurmi pensarirqä: ‘Këkunam rasumpa kaq cristiänokunaqa kayan’.” (Between Resistance and MartyrdomJehovah’s Witnesses in the Third Reich [Entre la resistencia y el martirio: los testigos de Jehová durante el Tercer Reich].)

[24 kaq päginachö dibüjukuna]

¿Jehoväman más witinapaq tukï rurënintsikkunapita tiempota horqantsikku?